MONITOROWANIE I EWALUACJA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE IPET I PDW

Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi Specjalne potrzeby edukacyjne według M. Bogdanowicz odnoszą się do tej grupy uczniów, która nie może podołać wymaganiom powszechnie obowiązującego programu edukacyjnego. Mają oni bowiem znacznie większe trudności w uczeniu się niż ich rówieśnicy. Są w stanie kontynuować naukę, ale potrzebują pomocy pedagogicznej w formie specjalnego programu nauczania i wychowania, specjalnych metod, dostosowanych do ich potrzeb, możliwości i ograniczeń. Powinni być nauczani przez specjalistyczną kadrę pedagogiczną w odpowiednich warunkach bazowych, przy uwzględnieniu odmiennych rozwiązań organizacyjnych.

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego otrzymują uczniowie: Niepełnosprawni: ► słabosłyszący i niesłyszący, ► słabowidzący i niewidomi, ► z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, ► z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, ► z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, ► z autyzmem, w tym z Zespołem Aspergera, ► z niepełnosprawnościami sprzężonymi, Zagrożeni niedostosowaniem społecznym i niedostosowani społecznie.

Opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka Wydawana od momentu wykrycia niepełnosprawności do czasu rozpoczęcia przez dziecko nauki w klasie pierwszej szkoły podstawowej. Dziecko rozpoczynające edukację przedszkolną (od 3 r. ż.) może korzystać równocześnie z opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju oraz z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.

Inne orzeczenia lub opinie dotyczą ucznia: ►z orzeczeniem o potrzebie indywidualnego nauczania dla dzieci i młodzieży, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do szkoły, ►z orzeczeniem o potrzebie rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego dla dzieci, których stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola lub oddziału przedszkolnego, ►szczególnie uzdolnionego (indywidualny program lub tok nauki); ►ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia); ►z zaburzeniami komunikacji językowej; ►chorego przewlekle; ►będącego w sytuacji kryzysowej lub traumatycznej; ►z niepowodzeniami szkolnymi; ►zaniedbanego środowiskowo lub wychowawczo (w związku z trudną sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego, kontaktami środowiskowymi); ►z trudnościami adaptacyjnymi związanymi z wcześniejszym kształceniem się za granicą lub różnicami kulturowymi.

Procedura wydawania orzeczeń Zespoły wydają orzeczenia oraz opinie na wniosek rodziców, prawnych opiekunów dziecka zwanych „wnioskodawcami”. Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydaje się na: ■ okres roku szkolnego, ■ etap edukacyjny, ■ okres kształcenia w danej szkole (podstawowej, gimnazjum, ponadgimnazjalnej), Z tym że orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego dla uczniów szkół podstawowych z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim wydaje się na okres każdego etapu edukacyjnego w tej szkole.

W orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego określa się zalecane: WARUNKI realizacji potrzeb edukacyjnych, FORMY stymulacji, rewalidacji, terapii, usprawniania, rozwijania potencjalnych możliwości i mocnych stron dziecka oraz inne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także najkorzystniejsze dla dziecka FORMY kształcenia specjalnego: w przedszkolu ogólnodostępnym, w tym z oddziałami integracyjnymi, w przedszkolu integracyjnym albo specjalnym, w szkole ogólnodostępnej, w szkole integracyjnej lub oddziale integracyjnym, w szkole specjalnej lub oddziale specjalnym, w ośrodku edukacyjno-rewalidacyjno-wychowawczym albo w szkole zorganizowanej w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, w młodzieżowym ośrodku socjoterapii lub w specjalnym ośrodku szkolno- -wychowawczym

Orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego oraz orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania Wydaje się na podstawie zaświadczenia lekarskiego, w którym lekarz określa: okres nie krótszy niż 30 dni, w którym stan zdrowia dziecka/ucznia uniemożliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie do przedszkola/szkoły, rozpoznanie choroby, Zakres, w jakim dziecko może brać udział w zajęciach z grupą wychowawczą lub indywidualnie w odrębnym pomieszczeniu w przedszkolu/w szkole lub w domu.

Zwolnienie z nauki drugiego języka obcego Dyrektor szkoły, na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) oraz na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, zwalnia z nauki drugiego języka obcego do końca danego etapu edukacyjnego ucznia: z wadą słuchu, z głęboką dysleksją rozwojową, z afazją, z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera. W przypadku wyżej wymienionych uczniów, posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego albo indywidualnego nauczania, zwolnienie z nauki drugiego języka obcego może nastąpić na podstawie tego orzeczenia.

ODPOWIEDZIALNY JEST DYREKTOR Pomoc psychologiczno-pedagogiczna Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana uczniowi to różnorodne działania polegające na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów oraz rozpoznawaniu indywidualnych możliwości psychofizycznych ucznia. Realizowana jest m.in. poprzez indywidualizację działań dydaktycznych, rewalidacyjnych, terapeutycznych zarówno na obowiązkowych, jak i na dodatkowych zajęciach edukacyjnych. ZA ORGANIZACJĘ POMOCY PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEJ ODPOWIEDZIALNY JEST DYREKTOR

Organizacja pomocy

Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny (IPET) Opracowujemy dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego (niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie lub zagrożonych niedostosowaniem społecznym) i opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju. IPET powinien uwzględniać zalecenia zawarte w orzeczeniu oraz powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dziecka/ucznia.

Program Działań Wspierających (PDW) Opracowuje się dla dzieci/uczniów posiadających: ► orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania, ► orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego, ► opinię psychologiczno-pedagogiczną, oraz dla dzieci/uczniów, wobec których zachodzi potrzeba objęcia pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Nie opracowuje się PDW dla uczniów posiadających dodatkowo orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

POZIOM DIAGNOSTYCZNY 1. Rozpoznawanie potrzeb ucznia. ■ potrzeby i możliwości, mocne strony i deficyty uczniów ■ zasoby szkoły

2. Inicjowanie pomocy. na podstawie  orzeczenia lub opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej dostarczonej przez rodzica lub pełnoletniego ucznia  wniosku nauczyciela lub specjalisty dyrektor niezwłocznie powołuje zespół i wyznacza osobę koordynującą

Dyrektor może powierzyć koordynowanie pracami kilku zespołów jednej osobie. Nie jest korzystnie, kiedy wszystkie zespoły są koordynowane przez tę samą osobę. Efektywnym rozwiązaniem może być powierzenie jednej osobie koordynowania prac zespołów uczniów z jednej klasy lub z podobnymi potrzebami i możliwościami. Dobrym rozwiązaniem wydaje się powołanie na koordynatora prac zespołu wychowawcy danej klasy.

3. Planowanie wsparcia i koordynowanie działań. II. POZIOM PROGRAMOWY 3. Planowanie wsparcia i koordynowanie działań. zespół określa zakres, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno- -pedagogicznej ustala zalecane formy, sposoby i okresy udzielania uczniowi pomocy opracowuje dokumentację (KIPU → PDW, Wielospecjalistyczna Ocena Poziomu Funkcjonowania Ucznia → IPET) dyrektor ● na podstawie rekomendacji zespołu ustala formy, sposoby i okresy udzielania pomocy oraz wymiar godzin  proponuje rodzicom udział w pracach zespołu ● pisemnie informuje rodziców o ustalonych formach, sposobach, okresach i wymiarze godzin udzielanej pomocy ● wnioskuje o udział pracownika poradni psychologiczno-pedagogicznej w pracach zespołu, jeśli koordynator informuje dyrektora o takiej potrzebie Rodzice mogą wnioskować do dyrektora o udział innych osób.

III. POZIOM PRAKTYCZNY 4. Wspieranie. każdy nauczyciel i specjalista realizuje zaplanowane zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej zgodnie ze swoimi zadaniami i kompetencjami dyrektor  pełni nadzór jako osoba odpowiedzialna za organizację pomocy  monitoruje przez cały okres realizacji indywidualnego programu edukacyjno-terapeutycznego oraz planu działań wspierających

5. Ocena efektywności pomocy udzielanej przez nauczycieli i specjalistów. dyrektor • wskazuje osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie ewaluacji • przyjmuje raport po przeprowadzonej ewaluacji

MONITOROWANIE, czyli proces stałego, systematycznego zbierania danych, które podlegają analizie w celu określenia postępów ucznia i podejmowania świadomych decyzji odnośnie dalszej edukacji i wsparcia dla dziecka. EWALUACJA to badanie praktyczne oceniające; w celu wydania sądu o jakości, wartości, ważności przeprowadzonych działań, służy systematycznemu gromadzeniu, porządkowaniu i ocenie danych dotyczących zrealizowanych działań z zakresu udzielonej uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

Ewaluacja osiągnięć i efektów pracy z dzieckiem/uczniem realizującym Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny przeprowadzane jest w formie ponownej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania dziecka/ucznia. W przypadku ucznia lub grupy uczniów o jednorodnym lub zbliżonym rozpoznaniu, którzy uczestniczyli w realizacji Planu Działań Wspierających, ewaluacja przebiegu działań przeprowadzana jest w formie okresowej oceny efektywności udzielanego wsparcia i jest dokonywana po upływie czasu zalecanego w Karcie Indywidualnych Potrzeb Ucznia.

EWALUACJA:  to użyteczna procedura do badania potrzeb i możliwości uczniów,  wspomaga proces podejmowania decyzji dotyczących planowania i realizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przyszłości,  użyteczna przy podnoszeniu skuteczności i efektywności działań,  użyteczna do identyfikowania słabych i mocnych stron organizowanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej,  umożliwia zasygnalizowanie pojawiających się problemów,  użyteczna przy określaniu stopnia zgodności realizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej i rezultatów pracy z przyjętymi założeniami.

Z rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach wynika, że: cytat: § 23. 1. Zespół dokonuje oceny efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej uczniowi, w tym efektywności realizowanych zajęć dotyczącej: 1) danej formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej – po zakończeniu jej udzielania; 2) pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielonej w danym roku szkolnym – przed opracowaniem arkusza organizacji przedszkola, szkoły lub placówki, o której mowa w art. 2 pkt 5 ustawy, na kolejny rok szkolny. 2. Na wniosek rodziców ucznia albo pełnoletniego ucznia, a także na wniosek nauczyciela prowadzącego zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze lub zajęcia specjalistyczne, a w przypadku klasy terapeutycznej – na wniosek wychowawcy klasy zespół dokonuje oceny efektywności tych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej przed upływem ustalonego przez dyrektora przedszkola lub szkoły okresu udzielania danej formy pomocy. 3. Dokonując oceny, o której mowa w ust. 1 i 2, zespół określa wnioski i zalecenia dotyczące dalszej pracy z uczniem, w tym zalecane formy, sposoby i okresy udzielania uczniowi dalszej pomocy psychologiczno-pedagogicznej. 4. Na podstawie oceny, o której mowa w ust. 2, dyrektor przedszkola lub szkoły decyduje o wcześniejszym zakończeniu udzielania uczniowi danej formy pomocy psychologiczno- -pedagogicznej.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 roku w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych ( § 5 ust.4 ) i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach ( § 5 ust.4) cytat: Zespół, nie rzadziej niż raz w roku szkolnym, dokonuje okresowej, wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając okresową ocenę efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielonej uczniowi oraz, w miarę potrzeb, dokonuje modyfikacji programu.

Jakie aspekty udzielanej pomocy psychologiczno- -pedagogicznej warto poddać ewaluacji: 1. Zasoby używane do realizacji IPET lub PDW:  styl i sposób pracy, jakość i częstotliwość kontaktów zarówno z dzieckiem, jak i pomiędzy nauczycielami, specjalistami i rodzicami,  rodzaj udzielonego wsparcia oraz stosowane metody pomocy,  częstotliwość i jakość kontaktów pomiędzy osobami realizującymi IPET lub PDW w ramach spotkań zespołu,  nakłady finansowe.

2. Skuteczność podejmowanych działań (uwzględniająca opinię dziecka/ucznia i jego rodziców):  edukacyjnych,  wychowawczych,  informacyjnych,  zmian w środowisku szkolnym i pozaszkolnym,  współpracy ze specjalistami, trenerami spoza szkoły. 3. Zmiany i postępy w nauce i funkcjonowaniu społecznym dziecka/ucznia.

Prowadzenie ewaluacji związane jest z gotowością do zbadania i lepszego zrozumienia konsekwencji własnego działania. Dzięki temu ewaluacja może się stać:  istotnym elementem uczenia się i samodoskonalenia nauczycieli;  narzędziem systematycznej refleksji nad osiąganymi postępami pracy, prowadzonej w celu zwiększenia wydajności i skuteczności działań podejmowanych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej;  forum wypowiadania opinii wszystkich kluczowych osób zaangażowanych w proces planowania i realizacji pomocy, zbieranych i dokumentowanych w celu wzmacniania współodpowiedzialności za prowadzone formy pomocy oraz jej efekty.

Zadania dyrektora szkoły lub placówki: (podsumowanie) 1. Odpowiada za organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej, zatem nadzoruje i czuwa nad całością. 2. Jest osobą decyzyjną – ustala z organem prowadzącym i ostatecznie zatwierdza wymiar pomocy udzielanej uczniowi. 3. Jest osobą powołaną w sposób formalny do oficjalnych kontaktów z rodzicami (zaproszenia, powiadamianie o ustaleniach zespołu). 4. Jest osobą, która może wnioskować o udział przedstawiciela poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innego specjalisty w pracach zespołu.

5. Przedstawia radzie pedagogicznej wyniki i wnioski ze sprawowanego nadzoru (nie rzadziej niż dwa razy w roku; w połowie roku szkolnego i do 31 sierpnia). 6. Wspólnie (z radą pedagogiczną) dokonuje refleksji nad wykorzystaniem wyników i wniosków w planowaniu dalszej pomocy psychologiczno- -pedagogicznej na terenie szkoły. 7. Opracowuje harmonogram działań służących podniesieniu jakości pracy szkoły w obszarze udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. 8. Modyfikuje plan nadzoru realizacji założeń IPET i PDW. 9. Powtórnie dokonuje ewaluacji – czy zaplanowane działania odniosły skutek i czy stopień spełnienia wymagań jest wyższy niż poprzednio.

Dziękuję za uwagę.