Problematyka ochrony środowiska. Ochrona Środowiska Problematyka ochrony środowiska.

Charakter prewencyjny (zapobiegawczy), Problematyka ochrony środowiska - Formy działalności ochronnej w zarządzaniu zasobami biosfery Charakter prewencyjny (zapobiegawczy), Charakter redukcyjny (sensu stricto ochronny) Charakter rehabilitacyjny. Na ogół są to różne przedsięwzięcia prowadzone do tego samego celu. Z gospodarczego punktu widzenia ochrona środowiska, to racjonalne wykorzystanie zasobów naturalnych oraz podejmowanie przedsięwzięć poochronnych.

Problematyka ochrony środowiska - Zakres ochrony środowiska Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniem; Ochrona wód powierzchniowych i podziemnych, przed wyczerpaniem i zanieczyszczeniem; Ochrona środowiska morskiego; Ochrona gleby przed degradacją na skutek zanieczyszczenia odpadami przemysłowymi, środkami chemicznymi w wyniku erozji wodnej i wietrznej oraz dewastacji górniczej, rolniczej, itp.; Ochrona roślinności przed degradacją;

Problematyka ochrony środowiska - Zakres ochrony środowiska Ochrona świata zwierzęcego przed wyniszczeniem; Walka z hałasem i wibracją; Likwidowanie uciążliwości odpadów komunalnych i przemysłowych; Przeciwdziałanie nadmiernej eksploatacji i niewłaściwemu zagospodarowaniu surowców skalnych i mineralnych; Przeciwdziałanie szkodom wyrządzanym przez siły przyrody.

Produkcja materiało i energooszczędna; Problematyka ochrony środowiska - Ochrona środowiska w procesie jego bezpośredniego użytkowania Zamykanie cykli i łańcuchów technologicznych w ramach przedsiębiorstw lub kompleksów przemysłowych; Produkcja materiało i energooszczędna; Wydalanie zanieczyszczeń tylko w postaci poddającej się asymilacji, w ilościach nieprzekraczających pojemności środowiska;

Problematyka ochrony środowiska - Ochrona środowiska w procesie jego bezpośredniego użytkowania Dekoncentracja produkcji (rezygnowanie z budowy kombinatów oraz dużej liczby zakładów w niewielkiej od siebie odległości); Ograniczanie pobierania ze środowiska zasobów naturalnych (odnawialnych i nieodnawialnych) w sposób niekontrolowany.

Problematyka ochrony środowiska - Ochrona środowiska sensu stricte Zapobieganie niewłaściwemu użytkowaniu drogą nakazów, zakazów lub wskazań; Konserwatorska ochrona ekosystemów, gatunków i okazów; Redukcja zanieczyszczeń powstających w czasie działalności gospodarczej; Proekologiczna regulacja pozagospodarczej aktywności społeczeństwa.

Problematyka ochrony środowiska – Proces transformacji ochrony środowiska Etap I – „strategia rozcieńczania” (lata 70-te) Odprowadzanie do środowiska zanieczyszczeń postaci takiej, w jakiej pojawiły się w procesie produkcji. W miarę rosnącej pod wpływem antropopresji degradacji środowiska, strategie rozcieńczania zastępowane były strategiami ograniczania,

Problematyka ochrony środowiska – Proces transformacji ochrony środowiska Strategia ograniczania – czysto technologiczne zabiegi zwane często działaniami typu „końca rury” (instalowanie różnego typu filtrów redukujących zanieczyszczenia wprowadzone do wody i powietrza, budowa odsiarczalni gazów spalinowych, oczyszczalni ścieków, czy kontrolowanych wysypisk odpadów i ich spalarni). Strategie ograniczania związane były z zasadą wydawaj polecenia i kontroluj ich realizację.

Problematyka ochrony środowiska – Proces transformacji ochrony środowiska Stosowanie strategii ograniczania zmniejszyło stopień eksploatacji zasobów naturalnych, w tym nieodnawialnych zasobów naturalnych. Koszty metody „końca rury”, zawsze bardzo wysokie, obciążały konsumentów i podatników.

Problematyka ochrony środowiska – Proces transformacji ochrony środowiska Etap II- koniec lat 80 – tych i początek 90 – tych – zapobieganie problemom Konferencja Sztokholmska – kraje OECD rozpoczynają stosowanie „Strategii Prewencji” (zapobiegania), a więc likwidacji zanieczyszczeń „u źródła”. Konferencja ONZ nt. Środowisko i rozwój (Rio de Janeiro - czerwiec 1992 r.) – sformułowanie strategii „Czystszej Produkcji”.

Problematyka ochrony środowiska – Proces transformacji ochrony środowiska Metody Strategii Czystszej Produkcji : Ograniczanie powstania w procesie produkcyjnym zanieczyszczeń, Zarządzanie cyklem życia produktu tak, aby na wszystkich etapach: produkcji, sprzedaży, konsumpcji lub eksploatacji i degradacji, eliminować lub minimalizować ilość odpadów.

Problematyka ochrony środowiska – Proces transformacji ochrony środowiska 1981 - 1992, wprowadzenie zasady „Strategii Czystszej Produkcji „ Cel strategii Ograniczenie powstawania odpadów, Eliminowanie marnotrawstwa zasobów pracy ludzkiej, materiałów i energii. Utrzymanie funkcji przemysłu i rozwój w rozsądnych granicach, określanych mianem zrównoważonego rozwoju.

Problematyka ochrony środowiska – Proces transformacji ochrony środowiska Zalety „Strategii Czystej Produkcji”: Wymuszenie gwałtownego postępu technologicznego procesów produkcji, w kierunku zmniejszania emisji zanieczyszczeń na każdym etapie produkcji, w tym również efektywności korzystania z surowców, wody i energii. Wprowadzenie zasady „zanieczyszczający płaci” – oznaczającej konieczność ponoszenia kosztów ochrony środowiska przez wprowadzającego do tego środowiska zanieczyszczenia.

Etap III – od połowy lat 90 – tych Problematyka ochrony środowiska – Proces transformacji ochrony środowiska Etap III – od połowy lat 90 – tych Okres, w którym pojawiły się problemy efektywności gospodarowania środowiskiem. W tym okresie pojawił się standard SZS – system zarządzania środowiskiem ISO 14 000. Wymaga on stałego postępu w dziedzinie ograniczania ujemnego wpływu przedsiębiorstwa na środowisko.

Problematyka ochrony środowiska – Podstawy prawne ochrony środowiska w Polsce Przepisy ustrojowe odnoszące się do ochrony środowiska: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483);

Problematyka ochrony środowiska – Podstawy prawne ochrony środowiska w Polsce Przepisy o randze ustawowej: Ustawy podstawowe: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Dz. U. Nr 62 poz. 627, ze zmianami; Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Dz. U. Nr 92, poz. 880;

Problematyka ochrony środowiska – Podstawy prawne ochrony środowiska w Polsce Ustawy regulujące sposób gospodarowania poszczególnymi komponentami środowiska: Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266); Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. (Dz. U. Nr 115, poz. 1229); Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96, ze zmianami);

Ustawy regulujące różne dziedziny życia społecznego i gospodarczego: Problematyka ochrony środowiska – Podstawy prawne ochrony środowiska w Polsce Ustawy regulujące różne dziedziny życia społecznego i gospodarczego: Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity) ( Dz. U. Nr 207 poz.2016 z 2003 roku z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717); Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2001 r. Nr 3, poz. 18); Przepisy wykonawcze do poszczególnych ustaw.

Ochrona ta polega w szczególności na: Problematyka ochrony środowiska – Ochrona środowiska w świetle zapisów ustawy Prawo ochrony środowiska „…podjęcie lub zaniechanie działań, umożliwiające zachowanie lub przywracanie równowagi przyrodniczej”. Ochrona ta polega w szczególności na: Racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu zasobami środowiska zgodnie z zasadą rozwoju zrównoważonego;

Przywracaniu elementów przyrodniczych do stanu właściwego. Problematyka ochrony środowiska - Ochrona środowiska w świetle zapisów ustawy Prawo ochrony środowiska Przeciwdziałaniu lub zapobieganiu szkodliwym wpływom na środowisko, powodującym jego zniszczenie, uszkodzenie, zanieczyszczenie, zmian cech fizycznych lub charakteru elementów przyrodniczych; Przywracaniu elementów przyrodniczych do stanu właściwego. Racjonalne działanie w środowisku oznacza w szczególności takie postępowanie, które nie pogarsza stanu środowiska, zapewnia pierwszeństwo przedsięwzięciom umożliwiającym oszczędne wykorzystanie zasobów i korzystanie z nich tylko w uzasadnionym interesie społecznym.

Problematyka ochrony środowiska - Podstawowe kierunki ochrony środowiska objęte Ustawą Prawo ochrony środowiska Ochrona i racjonalne użytkowanie zasobów przyrody (powierzchni Ziemi i jej wnętrza, wody powierzchniowej i podziemnej, lasów i innej roślinności, świata zwierząt); Ochrona i kształtowanie poszczególnych walorów środowiska (krajobrazu, terenów uzdrowiskowych i turystycznych, terenów zieleni na obszarach zurbanizowanych i inne); Ochrona środowiska życia człowieka przed obciążeniem i uciążliwościami (ochrona wód, powietrza i ziemi przed zanieczyszczeniem, utylizacja, składowanie bądź bezpieczne usuwanie odpadów, ochrona przed hałasem, wibracjami i promieniowaniem).

Problematyka ochrony środowiska - Prawodawstwo unijne Rozporządzenia – najbardziej drastyczna formuła, stosowana stosunkowo rzadko. Bezpośrednie zastąpienie regulacji krajowych przepisami Unii, ma moc wiążącą we wszystkich państwach członkowskich; Dyrektywy – oddziaływanie pośrednie na ustawodawstwo krajowe, muszą być wprowadzone w życie w państwach członkowskich w ustawach lub innych aktach normatywnych w określonym terminie - zwykle 2 lata.

Problematyka ochrony środowiska - Prawodawstwo unijne Decyzje – wiążą podmioty, do których są skierowane tj. państwa członkowskie a także osoby fizyczne i prawne np. przedsiębiorstwo; Zalecenia i uchwały – nie mają mocy wiążącej są wytycznymi postępowania.