dr Adriana Dembowska, Departament Planowania i Zasobów Wodnych Gospodarowanie wodami w Polsce w świetle Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE I Krajowe Forum Wodne Warszawa, 3 kwietnia 2007 dr Adriana Dembowska, Departament Planowania i Zasobów Wodnych

RDW Dlaczego? Lepsza ochrona wód poprzez wprowadzenie wspólnej europejskiej polityki wodnej, opartej na przejrzystych, efektywnych i spójnych ramach legislacyjnych, przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeb wynikających ze specyfiki państw członkowskich Od kiedy? Publikacja: Dz. Urz. WE z 22 grudnia 2000 r. Obowiązywanie: UE15 – od dnia publikacji Polska – od 1 maja 2004 (akcesja) Jak? Ramy działań na rzecz ochrony śródlądowych wód powierzchniowych, przejściowych, przybrzeżnych oraz podziemnych Racjonalne wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych w myśl zasad zrównoważonego rozwoju.

CHAOS Idea ZINTEGROWANE ZARZĄDZANIE ZASOBAMI WODNYMI POGARSZAJĄCY SIĘ STAN WÓD ZAGROŻENIE POWODZIOWE RÓŻNE MODELE GOSPODAROWANIA WODAMI CHAOS NIESPÓJNE INSTRUMENTY EKONOMICZNE BRAK JEDNOLOTEGO SYSTEMU KLASYFIKACJI I MONITORINGU WÓD PROCES ROZSZERZANIA UNII EUROPEJSKIEJ BRAK SPÓJNEJ BAZY DANYCH ZINTEGROWANE ZARZĄDZANIE ZASOBAMI WODNYMI Uspołecznienie procesu podejmowania decyzji Integralne podejście do wód powierzchniowych i podziemnych Uwzględnienie aspektów środowiska naturalnego Podejście zlewniowe

osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku Cel osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku czyli zapobieganie dalszemu pogarszaniu się ekosystemów wodnych oraz ochrona i poprawa stanu tych ekosystemów zaspokojenie zapotrzebowania na wodę ludności, rolnictwa i przemysłu propagowanie zrównoważonego korzystania z wody opartego na długoterminowej ochronie dostępnych zasobów wodnych realizacja przedsięwzięć służących stopniowemu ograniczeniu zrzutów, emisji i strat priorytetowych substancji niebezpiecznych zapewnienie stopniowego ograniczenia zanieczyszczenia wód podziemnych, zmniejszenie skutków powodzi i suszy

osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku Cel osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku Jak? wprowadzenie odpowiednich programów działań zmierzających do poprawy lub utrzymania dobrego stanu wód w poszczególnych obszarach dorzeczy zarządzanie, ochrona i gospodarowanie zasobami wodnymi realizowane w obszarach o granicach hydrograficznych (zarządzanie zlewniowe).

Definicje RDW: podstawowa jednostka hydrograficzna DORZECZE obszar, z którego całkowity odpływ wód powierzchniowych następuje ciekami naturalnymi przez jedno ujście do morza Prawo wodne: zarządzanie zasobami wodnymi w Polsce realizowane jest z uwzględnieniem podziału państwa na obszary dorzeczy i regiony wodne Szczegółowy przebieg granic obszarów dorzeczy: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 roku w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych

Dorzecza

Polityka wodna UE ELEMENTY POLITYKI WODNEJ UNII EUROPEJSKIEJ 1 WDRAŻANIE RDW CELE ŚRODOWISKOWE 2 POLITYKA MIĘDZYREGIONALNA I MIĘDZYNARODOWA 9 ELEMENTY POLITYKI WODNEJ UNII EUROPEJSKIEJ 3 UDZIAŁ SPOŁECZEŃSTWA 8 TYPOLOGIA, WARUNKI REFERENCYJNE I SYSTEMY KLASYFIKACJI WÓD INSTRUMENTY EKONOMICZNE MONITORING 4 7 PROGRAMY DZIAŁAŃ PLANY GOSPODAROWANIA WODAMI 6 5

Polityka wodna UE - 1 Wdrażanie RDW Transpozycja przepisów Instrumenty ekonomiczne Kontrola i egzekucja Edukacja i dialog społeczny PRAWO WODNE Prawo ochrony środowiska Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków Inne akty prawne

Osiągnięcie dobrego stanu wód do 2015 r. Polityka wodna UE - 2 Cele środowiskowe Ochrona wszystkich wód powierzchniowych i podziemnych Zintegrowanie gospodarowania wodami w oparciu o obszary dorzecza Regulacja emisji i standardów jakościowych wody oraz stopniowe eliminowanie substancji szczególnie niebezpiecznych Analiza ekonomiczna oraz zwrot kosztów usług wodnych w celu zrównoważonego użytkowania wody Zaangażowanie społeczeństwa oraz użytkowników wody w proces gospodarowania wodami Cel główny: Osiągnięcie dobrego stanu wód do 2015 r.

Polityka wodna UE - 3 Klasyfikacja… WODY POWIERZCHNIOWE WODY PODZIEMNE TYPOLOGIA 5 KATEGORII, 2 SYSTEMY OKREŚLENIE WARUNKÓW REFERENCYJNYCH Ocena stanu ekologicznego Ocena stanu chemicznego Ocena stanu ilościowego Wskaźniki biologiczne Wskaźniki fizykochemiczne Wskaźniki ilościowe

DIAGNOZA ELEMENTÓW ŚRODOWISKA CYKL MONITORINGU Polityka wodna UE - 4 DIAGNOZA ELEMENTÓW ŚRODOWISKA CYKL MONITORINGU

Plany gospodarowania wodami Analiza stanu dorzecza Polityka wodna UE - 5 Plany gospodarowania wodami Analiza stanu dorzecza Programy działań Analiza ekonomiczna

Polityka wodna UE - 6 PROGRAMY DZIAŁAŃ Rolnictwo Wdrażanie dobrych praktyk rolniczych Przemysł Racjonalizacja gospodarki wodnej PROGRAMY DZIAŁAŃ Zmiany hydromorfologiczne - programy małej retencji, ochrona przeciwpowodziowa Gospodarka komunalna Zbieranie i oczyszczanie ścieków, rozwój wodociągów projekty i programy inwestycyjne Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych Programy ochrony wód przed azotanami pochodzenia rolniczego Programy poprawy jakości wód przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w wodę do picia Programy działań ujęte w planach gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy dla osiągnięcia celów środowiskowych Programy monitoringu wód w obszarach dorzeczy ………..

Polityka wodna UE - 7 ANALIZA EKONOMICZNA Koszty Korzyści Element procesu podejmowania decyzji Narzędzie racjonalnego osiągania celów środowiskowych

Konsultacje społeczne Polityka wodna UE - 8 Dostęp społeczeństwa do informacji Konsultacje społeczne Aktywny udział społeczeństwa Wymóg obligatoryjny RDW Zalecany przez RDW

Polityka międzyregionalna i międzynarodowa Polityka wodna UE - 9 Polityka międzyregionalna i międzynarodowa Obszary współpracy Dorzecza międzynarodowe Działania koordynacyjne Prace naukowo-badawcze (R&D) Nowe technologie Interkalibracja Formy współpracy Komisje Programy bliźniacze Programy pilotażowe Warsztaty Inne działania

RAMOWA DYREKTYWA WODNA Dyrektywy uzupełniające RDW + … 96/61/WE 91/271/EWG Dyrektywa w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń (IPPC) Dyrektywa w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych 80/778/EWG 86/278/EWG Zm. 98/83/WE Dyrektywa w sprawie osadów ściekowych Dyrektywa w sprawie wody pitnej Dyrektywy „córki” 91/676/EWG 76/160/EWG Dyrektywa w sprawie azotanów Dyrektywa w sprawie wód przeznaczonych do kąpieli RAMOWA DYREKTYWA WODNA 2000/60/WE Dyrektywa w sprawie siedlisk 92/43/EEC Dyrektywa w sprawie ptaków 79/409/EEC Dyrektywy uzupełniające Dyrektywa w sprawie dużych katastrof (Seveso) 96/82/EC Dyrektywa w sprawie środków ochrony roślin 91/414/EEC Dyrektywa w sprawie oceny oddziaływania na środowisko 85/337/EEC

Więcej informacji: www.kzgw.gov.pl www.mos.gov.pl www.rdw.org.pl