KIERUNKI POLITYKI REGIONALNEJ W POLSCE Konferencja „Europejska polityka spójności jako czynnik wzrostu i wyrównywania różnic rozwojowych” KIERUNKI POLITYKI REGIONALNEJ W POLSCE dr Hanna Jahns Sekretarz Stanu Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa, 17-18 lipca 2008 r.

Różnice w poziomie rozwoju gospodarczego województw w 2005 roku (PKB pc Polski=100) W relacji do średniej krajowej w zakresie PKB per capita, województwem najuboższym nadal pozostawało lubelskie (68,3% średniej, wobec 70,6% w 2003 r.) oraz podkarpackie (69,0% wobec 70,8% w 2003). Województwem najbogatszym jest mazowieckie (158,4% średniej krajowej), chociaż o średniej tego regionu przesądza Warszawa. Woj. mazowieckie wytwarzało 21,4% PKB Polski ogółem, woj. śląskie 13,3%, wielkopolskie 9,4%, a lubelskie 3,9%. Źródło: GUS Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Wpływ funduszy unijnych na gospodarki regionalne Fundusze UE w relacji do PKB (średnia w latach 2004-2015) W okresie 2004-2015 najwyższa kwota funduszy w relacji do PKB zostanie skierowana do województw Polski Wschodniej – regiony te uzyskają wsparcie przekraczające 3% PKB. Na przeciwnym krańcu znajdują się regiony polski centralnej oraz południowej, pośród nich mazowieckie, uzyskujące wsparcie dwuipółkrotnie mniejszy niż region otrzymujący najwięcej środków. Źródło: „Badanie wpływu NPR….”, dr T. Kaczor, R. Socha (IBnGR, Prevision), kwiecień 2008 r. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Wyzwania w zakresie polityki regionalnej Tworzenie warunków rozwoju endogenicznego regionów, tak aby przyspieszyć tempo doganiania regionów europejskich Oddziaływanie na rozwój miast jako ośrodków wzrostu oraz poprawa dostępności komunikacyjnej dla obszarów otaczających Zmniejszanie zróżnicowania w poziomie życia miasto-wieś, zwłaszcza poprzez stymulowanie rozwoju usług na obszarach wiejskich Wzmocnienie współpracy z krajami sąsiadującymi z Polską, w tym zwłaszcza z regionami przygranicznymi Wzrost absorpcji środków unijnych w regionach biedniejszych, w tym w zakresie infrastruktury, w celu łagodzenia zróżnicowań międzyregionalnych Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Brak kompleksowej koncepcji polityki regionalnej państwa Uwarunkowania koncepcji polityki regionalnej Uwarunkowania debaty nad przyszłym kształtem polityki regionalnej państwa: Brak kompleksowej koncepcji polityki regionalnej państwa IV Forum Kohezyjne - początek dyskusji nt. przyszłości polityki spójności UE Polska – największy beneficjent środków UE Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Obecnie cele polityki regionalnej państwa ogólnie określają: Ramy formalno-prawne polityki regionalnej państwa Obecnie cele polityki regionalnej państwa ogólnie określają: Strategia Rozwoju Kraju Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia Brak krajowego dokumentu określającego cele operacyjne, strategię ich osiągania, szczegółowe zasady i sposoby postępowania. Zastępczo regulowanie wybranych aspektów polityki regionalnej państwa na poziomie operacyjnym (np. wytyczne MRR, linia demarkacyjna). Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Miejsce polityki regionalnej państwa w polityce rozwoju Polityka regionalna jako element łączący i koordynujący szereg działań sektorowych państwa z działaniami realizowanymi na poziomie regionalnym stanowi jeden z istotnych instrumentów polityki rozwoju. Horyzontalny charakter polityki regionalnej powoduje konieczność weryfikacji dotychczasowego podejścia, a w konsekwencji wypracowania oraz określenia roli i obszaru tej polityki w ramach prowadzonej przez państwo polityki rozwoju. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

oraz poszczególnych regionów w UE i na świecie. Znalezienie kompromisu pomiędzy polityką wyrównywania i polityką konkurencji Konieczne określenie kluczowych czynników budowania przewagi konkurencyjnej Polski (np. wykorzystanie potencjału endogenicznego województw, największych ośrodków miejskich i ośrodków metropolitalnych) oraz poszczególnych regionów w UE i na świecie. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Weryfikacja instrumentów polityki regionalnej W kontekście wypracowania nowej jakości instrumentów polityki regionalnej należy oprzeć nową rolę kontraktów wojewódzkich na formule umowy i powiązać je z określeniem innych niż środki UE źródeł finansowania oraz wypracowaniem zasad koordynacji wydatków w ramach realizacji polityk sektorowych Refleksji wymaga określenie możliwości oraz warunków prowadzenia polityki regionalnej w innych układach niż wojewódzki (makroregionalny, obszary metropolitalne, subregiony, obszary międzywojewódzkie) Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Niepełny proces decentralizacji systemu polityki rozwojowej, w tym polityki regionalnej Przeniesienie wydatkowania środków finansowych na szczebel regionalny nie pociąga za sobą zmian systemowych Konieczność przeglądu wieloszczeblowego systemu rządzenia (multi-level governance) w powyższym zakresie Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Rozproszenie kompetencji Słabość koordynacji działań podejmowanych na szczeblu centralnym i regionalnym Rozproszenie kompetencji Utrudniony proces planowania strategicznego na poziomie centralnym i regionalnym w związku z brakiem jasno wyznaczonych i tematycznie skoncentrowanych priorytetów oraz struktur koordynacyjnych skutecznie nadzorujących ich implementację, Potencjalne komplementarne wobec siebie kierunki zmian, tj. wzmocnienie koordynacji na poziomie krajowym oraz wzmocnienie zdolności programowania strategicznego na poziomie regionalnym. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Weryfikacja podejścia do obszarów wiejskich Rozwój obszarów wiejskich jest jednym z pól, w których niezbędne jest zastosowanie zintegrowanego podejścia zarówno na poziomie polityki rozwoju prowadzonej w Polsce, jak i poszczególnych polityk wspólnotowych Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

Potrzeba nowego średniookresowego dokumentu strategicznego polityki regionalnej państwa Wobec omówionych wyżej wyzwań i problemów polityki regionalnej kraju niezbędne jest: Przygotowanie kompleksowego dokumentu zbierającego zasady polityki regionalnej państwa w odniesieniu do aktualnych celów określonych w SRK i NSRO Przygotowanie dokumentu określającego cele i priorytety rozwoju Polski w wymiarze terytorialnym Określenie niezbędnych zmian w systemie prawnym, finansowym i instytucjonalnym Prace nad tymi dokumentami są prowadzone przez MRR we współpracy z przedstawicielami administracji rządowej i samorządowej, partnerów społecznych i gospodarczych oraz środowisk naukowych Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

KIERUNKI POLITYKI REGIONALNEJ W POLSCE Konferencja „Europejska polityka spójności jako czynnik wzrostu i wyrównywania różnic rozwojowych” Dziękuję za uwagę KIERUNKI POLITYKI REGIONALNEJ W POLSCE Hanna Jahns Sekretarz Stanu Ministerstwo Rozwoju Regionalnego media@mrr.gov.pl