Założenia Programu Operacyjnego dotyczącego Polski Wschodniej na lata 2014 - 2020 Warszawa 09 stycznia 2013 r.
Podstawy do sformułowania Programu: Polska Wschodnia – to wciąż regiony najsłabiej rozwinięte w skali kraju KSRR - dedykowane wsparcie dla makroregionu wymienione expressis verbis aktualizowana Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 Wykorzystanie i wzmocnienie efektów Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013 KSRR - Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, miasta, obszary wiejskie.
Wizja strategiczna dla Polski Wschodniej – na podstawie prac aktualizujących Strategię… Wizja strategiczna dla Polski Wschodniej koncentruje się na trzech szansach rozwojowych, które mogą w największym stopniu przyczynić się do poprawy wydajności pracy i pozycji rozwojowej makroregionu. Te szanse to: 1. systematyczne podnoszenie poziomu innowacyjności makroregionalnej gospodarki 2. aktywizacja zasobów pracy i podniesienie jakości kapitału ludzkiego 3. zbudowanie intensywnych powiązań społeczno-gospodarczych z lepiej rozwiniętym otoczeniem, dla których warunkiem niezbędnym jest zintegrowana infrastruktura powiązań komunikacyjnych systematyczne podnoszenie poziomu innowacyjności makroregionalnej gospodarki bazując na ugruntowanych już specjalizacjach, przy jednoczesnym wzmacnianiu potencjału sektora nauki i badań do kreowania aplikowalnych rozwiązań o charakterze innowacyjnym oraz potencjału sektora przedsiębiorstw do ich absorpcji i komercyjnego wykorzystania. W Strategii zdiagnozowano następujące makroregionalne specjalizacje gospodarcze: przemysł spożywczy, w tym tytoniowy, przemysł gumowy i tworzyw sztucznych, przemysł drzewny i meblarski, przemysł metalowy, w tym produkcji maszyn i urządzeń, przemysł lotniczy, przemysł mineralny; aktywizacja zasobów pracy i podniesienie jakości kapitału ludzkiego, co będzie sprzyjać większemu włączeniu społecznemu, zwłaszcza grup defaworyzowanych, oraz systematycznemu podnoszeniu i wzmacnianiu umiejętności i kompetencji kadr, zdolnych do skutecznego działania w warunkach gospodarki opartej na wiedzy i generowania dodatkowych impulsów rozwojowych; zbudowanie intensywnych powiązań społeczno-gospodarczych z lepiej rozwiniętym otoczeniem, dla których warunkiem niezbędnym jest zintegrowana i efektywna infrastruktura powiązań komunikacyjnych zewnętrznych i wewnętrznych. Jednym z istotnych efektów realizacji tak zakrojonych strategicznych kierunków interwencji będzie również znaczące wzmocnienie głównych funkcjonalnych ośrodków miejskich Polski Wschodnich, stanowiących najważniejsze makroregionalne rynki pracy i centra rozwoju, w których koncentruje się działalność gospodarcza, innowacyjna, akademicka i badawcza oraz zdolność do generowania impulsów rozwojowych wzmacniających ich otoczenie.
Realizacja wizji strategicznej dla Polski Wschodniej Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 INNOWACYJNOŚĆ RYNEK PRACY DOSTĘPNOŚĆ PO dot. innowacyjności, badań naukowych i ich powiązań ze sferą przedsiębiorstw PO dot. gospodarki niskoemisyjnej, ochrony środowiska, przeciwdziałania i adaptacji do zmian klimatu, transportu i bezpieczeństwa energetycznego PO dot. rozwoju kompetencji i umiejętności, włączenia społecznego oraz dobrego rządzenia PO dot. rozwoju cyfrowego PO dot rozwoju obszarów wiejskich PO dot. Polski Wschodniej Programy dot. europejskiej współpracy terytorialnej Właściwe RPO Realizacja strategicznej wizji będzie możliwa dzięki podjęciu skoncentrowanych i zintegrowanych działań w ramach trzech zasadniczych strategicznych obszarów: INNOWACYJNOŚĆ – RYNEK PRACY – DOSTĘPNOŚĆ (infratstruktura transportowa)
Założenia realizacji Programu dla Polski Wschodniej Wspieranie obszarów, które umożliwią powstawanie przewag konkurencyjnych makroregionu Dodatkowe źródło środków, które przyspieszą tempo rozwoju gospodarczego poprzez wsparcie – przede wszystkim – gospodarki makroregionu (wypełniają lukę pomiędzy pomocą z programów regionalnych a interwencją z programów krajowych) Wsparcie branż atrakcyjnych dla Europy i kraju – tak jak stało się to z przemysłem lotniczym w Polsce południowo-wschodniej. Nie wyrównywanie różnic
Cele Programu Program dla Polski Wschodniej finansowany z ERDF będzie realizował cele Strategii… poprzez interwencje w następujących obszarach: wsparcie potencjałów rozwojowych makroregionu (specjalizacje ponadregionalne) wsparcie rozwoju rynku pracy Polski Wschodniej (miasta) Cel ogólny: Wzmocnienie pozycji rozwojowej i konkurencyjnej Polski Wschodniej
Wsparcie potencjałów rozwojowych makroregionu: ponadregionalne specjalizacje Konsekwentne wspieranie potencjałów – istotna szansa na podniesienie poziomu innowacyjności gospodarki makroregionu -> wzrost rozwoju gospodarczego Polski Wschodniej Likwidacja barier dla prowadzenia działalności innowacyjnej przez przedsiębiorstwa w Polsce Wschodniej
Miasta: rynki pracy Polski Wschodniej i lokomotywy rozwoju Główne funkcjonalne ośrodki miejskie Polski Wschodniej – w nich koncentruje się: działalność gospodarcza, innowacyjna, akademicka i badawcza zdolność do generowania impulsów rozwojowych wzmacniających ich otoczenie Należy je wzmocnić, aby stały się miejscami atrakcyjnymi do inwestowania, prowadzenia biznesu, nauki i pracy miasta na prawach powiatu: cel 6, 7 i 9; miasta wojewódzkie: cel 4
Wsparcie innowacyjnej gospodarki w oparciu o ponadregionalne specjalizacje Rodzaje interwencji: wsparcie funkcji otoczenia biznesu wsparcie niekomercyjnej działalności uczelni wsparcie komercyjnej działalności B+R promocja gospodarcza makroregionu Polski Wschodniej wsparcie tworzenia infrastruktury B+R w przedsiębiorstwach promocja i wdrażanie innowacyjnych technologii w przedsiębiorstwach wsparcie innowacyjnych produktów CT 1 Cel tematyczny 1: Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego innowacji. Priorytet inwestycyjny: Promowanie inwestycji przedsiębiorstw w badania i innowacje, budowanie sieci współpracy pomiędzy firmami, ośrodkami naukowo-badawczymi, ośrodkami akademickimi w zakresie rozwoju produktów i usług, transferu technologii, innowacji społecznych i aplikacji z dziedziny usług publicznych, tworzenie sieci, pobudzanie popytu, klastrów i otwartych innowacji poprzez inteligentną specjalizację. Cel tematyczny 3: Podnoszenie konkurencyjności MŚP, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury Priorytety inwestycyjne: Wspieranie tworzenia i rozszerzania zaawansowanych zdolności w zakresie rozwoju produktów i usług w szczególności w sferze turystyki. Promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz wspieranie tworzenia nowych firm. CT 3
Wsparcie rozwoju miast jako rynków pracy i centrów rozwoju Polski Wschodniej Rodzaje interwencji: nadanie nowych funkcji gospodarczych zdegradowanym obszarom miejskim, przebudowa / modernizacja sieci transportu zbiorowego, rozbudowa układu drogowego zwiększająca mobilność zasobów pracy i poprawiająca dostęp do rynku pracy w mieście. CT 6 i 9 CT 4 CT 7 Cel tematyczny 6: Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystania zasobów. Priorytet inwestycyjny: Działania mające na celu poprawę stanu środowiska miejskiego, rekultywację terenów poprzemysłowych i redukcję zanieczyszczenia powietrza. Cel tematyczny 9: Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem (oprócz działań systemowych). Wspieranie rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności oraz obszarów miejskich i wiejskich komplementarnie do działań realizowanych w ramach programów operacyjnych. Cel tematyczny 4: Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach. Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich typów obszarów, w szczególności na obszarach miejskich, w tym wspieranie zrównoważonego transportu miejskiego oraz podejmowania odpowiednich działań adaptacyjnych i mitygacyjnych. Cel tematyczny 7: Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych. Zwiększanie mobilności regionalnej poprzez łączenie węzłów drugorzędnych i trzeciorzędnych z infrastrukturą TEN-T.
Założenia finansowe Programu Wartość podobna do PO RPW 2007-2013 Fundusz: ERDF ok. 55 % środków – wsparcie potencjałów rozwojowych makroregionu (ponadregionalne specjalizacje) ok. 45 % środków – wsparcie rozwoju miast Polski Wschodniej Zasady finansowania ponadregionalność selektywność komplementarność brak tzw. „koszyków regionalnych”
Dziękuję za uwagę