BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA KOMPETENCJE I ZADANIA ORGANÓW ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ I SAMORZĄDOWEJ W OBRONIE NARODOWEJ Maciej Milczanowski
STRUKTURA ZAJĘĆ: Istota i analiza pojęcia bezpieczeństwa. Modele i filary bezpieczeństwa. Problemy światowego bezpieczeństwa - zagrożenia we współczesnym świecie. Historia konfliktów zbrojnych. Bezpieczeństwo polityczne państwa. Ochrona ludności w ramach cywilnej organizacji obrony narodowej.– ratownictwo. Kompetencje i zadania organów administracji rządowej i samorządowej w obronie narodowej. Bezpieczeństwo i porządek publiczny, organizacje pozarządowe. Organizacja wojskowa RP. Organizacja systemu szczególnej ochrony obiektów ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa.
PLAN ZAJĘĆ KOMPETENCJE I ZADANIA ORGANÓW ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ I SAMORZĄDOWEJ W OBRONIE NARODOWEJ ADMINISTRACJA PUBLICZNA – POJĘCIE, FUNKCJE, ZADANIA. ORGANIZACJA ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ I SAMORZĄDOWEJ NA POSZCZEGÓLNYCH SZCZEBLACH ZARZĄDZANIA PAŃSTWEM. ZADANIA ADMINISTRACJI SAMORZĄDOWEJ SZCZEBLA WOJEWÓDZKIEGO, POWIATOWEGO I GMINNEGO W POSZCZEGÓLNYCH DZIEDZINACH OBRONY NARODOWEJ. Literatura: Ustawy: z dnia 4.09.1997 r. o działach administracji rządowej, z dnia 14.12.1995 r. o urzędzie Ministra Obrony Narodowej, z dnia 21.11.97 r. o powszechnym obowiązku obrony, z dnia 8.03.1990 r. o samorządzie terytorialnym, z dnia 5.06.1998 r. o samorządzie powiatowym, z dnia 5.06. 1998 r. o administracji rządowej w województwie.
ADMINISTRACJA POJĘCIE ADMINISTRACJA POCHODZI Z ŁACINY, OD SŁÓW MINISTRARE – SŁUŻYĆ I ADMINISTRO – KIEROWAĆ. DO POJĘCIA ADMINISTRACJI MOŻNA PODCHODZIĆ I DEFINIOWAĆ JE NA WIELE SPOSOBÓW.
DEFINICJA KIERES – ADMINISTRACJA PUBLICZNA TO PRZYJĘTE PRZEZ PAŃSTWO I REALIZOWANE PRZEZ JEGO ORGANY, A TAKŻE PRZEZ ORGANY SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO, ZASPOKAJANIE ZBIOROWYCH I INDYWIDUALNYCH POTRZEB OBYWATELI WYNIKAJĄCE Z ŻYCIA W SPOŁECZNOŚCIACH
FUNKCJE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ WEDŁUG KULESZY I IZDEBSKIEGO PORZĄDKOWO-REGLAMENTACYJNA – CZYLI PORZĄDEK, ŁAD I BEZPIECZEŃSTWO ZBIOROWE, A TAKŻE WSZECHOGARNIAJĄCA REGLAMENTACJA. 2. ŚWIADCZĄCA – PAŃSTWO ŚWIADCZY WSZELKIEGO RODZAJU USŁUGI NP. BEZPŁATNE STUDIA, OCHRONA ZDROWIA, OPIEKA SPOŁECZNA, INFRASTRUKTURA. 3. WŁAŚCICIELSKA – ADMINISTRACJA PUBLICZNA POSIADA OGROMNY MAJĄTEK. DOTYCZY TO TEŻ WŁASNOŚCI SAMORZĄDÓW. FUNKCJA WŁAŚCICIELSKA MUSI MIEĆ CHARAKTER AKTYWNY (DOKUPOWANIE, SPRZEDAŻ, DZIERŻAWA) 4. CZASEM DO TEGO PODZIAŁU DODAWANA JEST FUNKCJA CZWARTA – ZARZĄDZANIE ROZWOJEM, CZYLI NA PRZYKŁAD TWORZENIE STRATEGII ROZWOJU WOJEWÓDZTWA.
Z RACJI TEGO, IŻ CORAZ BARDZIEJ NIEBEZPIECZNE W SKUTKACH (WYSTĘPUJĄ Z WIĘKSZĄ CZĘSTOTLIWOŚCIĄ) STAJĄ SIĘ ZAGROŻENIA NIEMILITARNE (NP. TERRORYZM), UKŁAD POZAMILITARNY – CYWILNY W OKRESIE POKOJU, WINIEN PRZEJĄĆ PODSTAWOWE FUNKCJE OCHRONNE, NIE WYŁĄCZAJĄC OCZYWIŚCIE SZEROKIEJ WSPÓŁPRACY Z SIŁAMI ZBROJNYMI. ZNACZENIE BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA
OCHRONA BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU PUBLICZNEGO JEST JEDNYM Z NAJWAŻNIEJSZYCH I NAJISTOTNIEJSZYCH ZADAŃ PUBLICZNYCH. FUNKCJA PAŃSTWA W ZAKRESIE OCHRONY BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU PUBLICZNEGO JEST TRADYCYJNIE REALIZOWANA NA WSZYSTKICH SZCZEBLACH ADMINISTRACJI.
PODSYSTEMY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ: ADMINISTRACJA RZĄDOWA ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWA ADMINISTRACJA PAŃSTWOWA ORGANIZACJE POZARZĄDOWE. ADMINISTRACJA UNII EUROPEJSKIEJ. 4. Mówi się też o trzecim podsystemie – organizacjach pozarządowych. Należą one do administracji publicznej gdy wykonuja działania z zakresu tejże. 5. W dzisiejszej europie należy też dodać czwarty podsystem – administrację unii europejskiej.
KOMPETENCJE I RELACJE MIĘDZY ORGANAMI ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ 8 KOMPETENCJE I RELACJE MIĘDZY ORGANAMI ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ PREZYDENT PARLAMENT „sprawuje władzę ustawodawczą” „stoi na straży bezpieczeństwa” równowaga RADA MINISTRÓW „zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne i wewnętrzne państwa” podległość ADM. TEREN. RESORTY „przedstawiciel RM w terenie” „kierują określonymi działami”
ADMINISTRACJA RZĄDOWA RZĄD (ORGANY NACZELNE) CENTRALNE ORGANY PAŃSTWA ADMINISTRACJA RZĄDOWA W WOJEWÓDZTWIE. 1. Organy naczelne to przede wszystkim Rada Ministrów, Prezes Rady Ministrów oraz ministrowie i szefowie komitetów wchodzący w skład Rady Ministrów, obsługiwani przez urzędy, zwane ministerstwami. Organy naczelne powoływane są przez Prezydenta RP lub przez Sejm, a ich właściwość obejmuje terytorium całego państwa. Ministrowie kierują określonymi działami administracji rządowej lub powierza się im odrębne zadania ("minister bez teki"). O tym, jakimi działami administracji rządowej kierują ministrowie, decyduje Prezes RM. W niektórych ministerstwach działają pełnomocnicy rządu powołani do wyodrębnionych spraw. 2. Organy centralne to organy jednoosobowe noszące najczęściej nazwy: prezes, przewodniczący, szef, główny inspektor, kierownik, dyrektor generalny, dyrektor. Przepisy prawa określają je jako centralne organy administracji rządowej podległe bezpośrednio organom naczelnym i przez nie nadzorowane, których właściwość obejmuje teren całego państwa. Obsługiwane są przez urzędy, a ich podstawowym zadaniem jest wykonywanie prawa. Należą do nich także komisje, czyli organy kolegialne kierowane przez przewodniczących. Centralne organy administracji rządowej podlegają Prezesowi RM, Radzie Ministrów lub odpowiednim ministrom, które to organy sprawują nad nimi nadzór.
ADMINISTRACJA RZĄDOWA PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA ZAKRES DZIAŁANIA: ADMINISTRACJA RZĄDOWA CENTRALNA (PREZES RADY MINISTRÓW, RADA MINISTRÓW, MINISTROWIE ORAZ CENTRALNE ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ) ADMINISTRACJA RZĄDOWA TERENOWA (WOJEWODA I PODLEGŁE MU SŁUŻBY, ORGANY ADMINISTRACJI NIEZESPOLONEJ).
ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ CENTRALNEJ OBEJMUJĄ SWOIM ZASIĘGIEM CAŁE TERYTORIUM KRAJU. NATOMIAST ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ TERENOWEJ DZIAŁAJĄ TYLKO NA ŚCIŚLE OKREŚLONYM TERYTORIUM. W PRZYPADKU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ TERENOWEJ MOŻNA WYRÓŻNIĆ JESZCZE DODATKOWY PODZIAŁ NA ADMINISTRACJĘ ZESPOLONĄ I NIEZESPOLONĄ
FUNKCJĘ I ZADANIA ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ W WOJEWÓDZTWIE REALIZUJĄ WOJEWODOWIE JAKO PRZEDSTAWICIELE RADY MINISTRÓW W WOJEWÓDZTWIE. Z PUNKTU WIDZENIA SPRAW BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU PUBLICZNEGO NAJISTOTNIEJSZE JEST TO, ŻE WOJEWODA JEST: PRZEDSTAWICIELEM RADY MINISTRÓW W WOJEWÓDZTWIE, ZWIERZCHNIKIEM ZESPOLONEJ ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ, ORGANEM NADZORU NAD JEDNOSTKAMI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO, ORGANEM WYŻSZEGO STOPNIA W ROZUMIENIU PRZEPISÓW O POSTĘPOWANIU ADMINISTRACYJNYM
ROLA WOJEWODY: PONOSI PEŁNĄ ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA BEZPIECZEŃSTWO I MA W TEJ DZIEDZINIE SZCZEGÓLNE UPRAWNIENIA DO ZAPEWNIENIA WSPÓŁDZIAŁANIA WSZYSTKICH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH: ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ; ADMINISTRACJI SAMORZĄDOWEJ DZIAŁAJĄCEJ NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA ; INNYCH SIŁ I ŚRODKÓW WYDZIELONYCH DO JEGO DYSPOZYCJI, W TYM PODODDZIAŁÓW I ODDZIAŁÓW SIŁ ZBROJNYCH RP; Wojewoda jako przedstawiciel rady ministrów odpowiada za wykonywanie Polityki rządu na obszarze województwa, także w zakresie Dotyczącym bezpieczeństwa i porządku publicznego8 w szczególności
WOJEWODA KIERUJE DZIAŁALNOŚCIĄ PODLEGŁYCH SOBIE STRUKTUR W ZAKRESIE: ZAPOBIEGANIA ZAGROŻENIOM ŻYCIA, ZDROWIA LUB MIENIA ORAZ ZAGROŻENIOM ŚRODOWISKA, BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA I UTRZYMANIA PORZĄDKU PUBLICZNEGO, OCHRONY PRAW OBYWATELSKICH; ZAPOBIEGA KLĘSKOM ŻYWIOŁOWYM I INNYM NADZWYCZAJNYM ZAGROŻENIOM, A TAKŻE ZWALCZANIA I USUWANIA ICH SKUTKÓW, W KTÓRYCH OBOWIĄZANE SĄ UCZESTNICZYĆ: PSP, POLICJA, PAŃSTWOWE RATOWNICTWO MEDYCZNE I JEDNOSTKI OCHRONY ZDROWIA, STRAŻ GRANICZNA.
W SYTUACJACH NADZWYCZAJNYCH (STAN KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ, STAN WYJĄTKOWY, STAN WOJENNY) WOJEWODA MOŻE WYDAWAĆ ROZPORZĄDZENIA I DECYZJE, A TAKŻE PRZEZ OGŁOSZENIE W LOKALNEJ PRASIE, RADIU, TVP, DOTYCZĄCE: OGRANICZEŃ WOLNOŚCI I PRAW CZŁOWIEKA I OBYWATELA, OGRANICZEŃ W STOSUNKU DO OSÓB ZATRUDNIONYCH U PRACODAWCY, OBOWIĄZKU ŚWIADCZEŃ OSOBISTYCH I RZECZOWYCH.
ZASADA ZESPOLENIA ADMINISTRACJA RZĄDOWA W WOJEWÓDZTWIE JEST ZORGANIZOWANA NA ZASADZIE ZESPOLENIA. OZNACZA TO, ŻE WOJEWODA JEST ZWIERZCHNIKIEM NIE TYLKO KLASYCZNEJ ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ (DZIAŁAJĄCEJ W RAMACH POSZCZEGÓLNYCH WYDZIAŁÓW URZĘDU WOJEWÓDZKIEGO) LECZ TAKŻE DZIAŁAJĄCYCH W WOJEWÓDZTWIE SŁUŻB, INSPEKCJI I STRAŻY, PRZY POMOCY KTÓRYCH WYKONUJE WŁADZĘ ADMINISTRACJI OGÓLNEJ. Zasada administracji ogólnej przesądza o tym, że w konstrukcji województwa sprawami bezpieczeństwa Zasadniczo zajmuje się wojewoda i zespolone służby, inspekcje i straże. Wojewoda jako zwierzchnik zespolonej administracji rządowej kieruje nią i koordynuje jej działalnością oraz ponosi odpowiedzialność za rezultaty jej działania. Faktycznie jednak „odpowiedzialność” ta sprowadza się tylko do stworzenia odpowiednich warunków do działania służb, straży i inspekcji. Ograniczenie to jest przejawem tradycyjnych powiązań resortowych oraz szczegółowych przepisów. Organy zespolone funkcjonują w układzie podwójnego podporządkowania, a kierownicy wojewódzkich służb, inspekcji i straży pod kątem fachowym podlegają organom centralnym. Pomimo tego wszystkiego jest to próba szerszego zaangażowania władz lokalnych i regionalnych w sprawy bezpieczeństwa w skali miejscowej.
ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWA ADMINISTRACJĘ SAMORZĄDOWĄ UKSZTAŁTOWANO W POLSCE NA TRZECH SZCZEBLACH: GMINNYM, POWIATOWYM, WOJEWÓDZKIM. 04.11.2008 2008-11-26 Posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
ORGANY KAŻDEJ JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO REALIZUJĄ ZADANIA PUBLICZNE NA OBSZARZE WŁASNEJ WŁAŚCIWOŚCI MIEJSCOWEJ. SAMORZĄD TERYTORIALNY WYKONUJE KOMPETENCJE NIEZASTRZEŻONE PRZEZ KONSTYTUCJĘ LUB USTAWY DLA ORGANÓW INNYCH WŁADZ PUBLICZNYCH W CELU ZASPOKOJENIA POTRZEB LUDZI ZAMIESZKUJĄCYCH OBSZAR DZIAŁANIA DANEJ JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ.
DO ORGANÓW SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO NALEŻĄ: ORGANY STANOWIĄCE: SEJMIK WOJEWÓDZTWA, RADA POWIATU, RADA GMINY. ORGANY WYKONAWCZE: MARSZAŁEK I ZARZĄD WOJEWÓDZTWA, STAROSTA I ZARZĄD POWIATU, WÓJT (BURMISTRZ, PREZYDENT).
WÓJT (BURMISTRZ, PREZYDENT MIASTA) JEST SZEFEM OBRONY CYWILNEJ (GMINY, MIASTA). W CZASIE STANÓW NADZWYCZAJNYCH, SZCZEGÓLNIE W CZASIE STANU KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ WÓJT (BURMISTRZ, PREZYDENT MIASTA) KIERUJE DZIAŁANIAMI PROWADZONYMI NA OBSZARZE GMINY W CELU ZAPOBIEŻENIA SKUTKOM ZAGROŻEŃ LUB ICH USUNIĘCIA. Znak graficzny OC
W ZAKRESIE PROWADZENIA TYCH DZIAŁAŃ WÓJT MOŻE WYDAWAĆ POLECENIA: ORGANOM JEDNOSTEK POMOCNICZYCH, KIEROWNIKOM JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UTWORZONYCH PRZEZ GMINĘ, KIEROWNIKOM JEDNOSTEK OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ DZIAŁAJĄCYM NA TERENIE GMINY KIEROWNIKOM ORGANIZACYJNYCH PRZEKAZANYCH DO JEGO DYSPOZYCJI I SKIEROWANYCH DO WYKONYWANIA ZADAŃ NA OBSZARZE GMINY.
WÓJT MOŻE WYSTĘPOWAĆ DO NICH Z WNIOSKAMI O WYKONANIE CZYNNOŚCI NIEZBĘDNYCH W CELU ZAPOBIEŻENIA SKUTKOM ZAGROŻEŃ (NP. KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ, DZIAŁAŃ TERRORYSTYCZNYCH) LUB ICH USUNIĘCIA. DZIAŁANIA W CELU ZAPOBIEŻENIA SKUTKOM ZAGROŻEŃ LUB ICH USUNIĘCIA WÓJT (BURMISTRZ, PREZYDENT MIASTA), WOJEWODA WYKONUJĄ PRZY POMOCY GMINNEGO LUB WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU REAGOWANIA KRYZYSOWEGO (ZRK),
Administracja samorządowa Administracja rządowa Szczebel centralny Premier (Prezes Rady Ministrów) i Rada Ministrów Centralne agencje i jednostki administracji rządowej Szczebel wojewódzki Sejmik Wojewódzki Marszałek Wojewoda Administracja terytorialna Administracja niezintegrowana Urząd Celny Urząd Górnictwa Izba Obrachunkowa Urząd Miar i Wag Urząd Statystyczny Inne Urząd Marszałkowski Departamenty Urząd Wojewódzki Strategia Inwestycje Informacja i obsługa inwestora Architektura i zagospodarowanie przestrzeni Ochrona środowiska Sprawy obywatelskie Policja Straż Pożarna Ochrona zabytków Inspekcja Budowlana Promocja Współpraca Międzynarodowa Przekształcenia własnościowe Nadzór Prawny Inspekcja Sanitarna
Administracja samorządowa Administracja rządowa Szczebel powiatowy Powiat/ (314 + 65 miast na prawach powiatu) Starosta administracja powiatowa Zarząd Starostwo Powiatowe Departamenty Rozwój i Infrastruktura Ziemia Edukacja Policja Inspekcja Sanitarna Ochrona Zdrowia Sprawy Socjalne Powiatowy Urząd Pracy Straż Pożarna Inspekcja Weterynaryjna Inspekcja Budowlana Szczebel gminny Gmina (2478) Wójt / Burmistrz / Prezydent Rada Gminy Urząd Gminy Rozwój i Inwestycje Geodezja i zarządzanie ziemią Architektura i zagospodarowanie terenu Zarząd Gminy Podstawowa Ochrona Zdrowia Inne
KONIECZNOŚĆ STWORZENIA JEDNEGO SYSTEMU KOORDYNUJĄCEGO CAŁOŚĆ DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z OCHRONĄ LUDNOŚCI Ze względu na możliwość wystąpienia różnorodnych zagrożeń, związanych zarówno z działaniem sił przyrody, rozwojem cywilizacyjnym oraz zagrożeniem militarnym, do udziału w ochronie ludności muszą zostać powołane (i wcześniej przygotowane) siły, które będą przejmowały decydującą rolę w zależności od rodzaju zagrożenia. Wszystkie te siły muszą jednak działać w obrębie jednego – sprawnie funkcjonującego systemu, który funkcjonować będzie bez przerwy w czasie pokoju w określonej strukturze organizacyjnej, a w czasie zagrożeń z wojną włącznie, będzie rozwijany do pożądanego rozmiaru.
Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej Z czego wynika Strategia Sytuacja geopolityczna i regionalna Sytuacja wewnętrzna „Średniookresowa koncepcja rozwoju kraju” „Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju” NATO UE Strategiczny Przegląd Bezpieczeństwa Narodowego Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej
Polska jako podmiot bezpieczeństwa Polska w Europie i świecie Interesy narodowe i cele strategiczne Strategiczny potencjał bezpieczeństwa narodowego
Środowisko bezpieczeństwa Polski Wymiar globalny Wymiar regionalny Wymiar krajowy
Koncepcja działań strategicznych. Strategia operacyjna Działania obronne Działania ochronne Działania społeczne w sferze bezpieczeństwa Działania gospodarcze w sferze bezpieczeństwa
Koncepcja przygotowań strategicznych Strategia preparacyjna Podsystem kierowania bezpieczeństwem narodowym Podsystem obronny Podsystemy ochronne Podsystemy społeczne Podsystemy gospodarcze
PYTANIA?