Organizacja ratownictwa specjalistycznego w KSRG Legnica, marzec 2013 r
Poziomy ratownictwa specjalistycznego Poziom podstawowy Obejmuje wszystkie JRG oraz wybrane jednostki OSP z KSRG Pozom specjalistyczny Specjalistyczne grupy ratownicze PSP
Ratownictwo chemiczno-ekologiczne Czynności ratownicze przewidziane dla jednostek które nie zadeklarowały uczestniczenia w systemie ratownictwa specjalistycznego Określenie warunków zewnętrznych zdarzenia, w tym zjawiska towarzyszące zdarzeniu np. : pożar, wybuch, opary, efekty dźwigowe, określa stan nasycenia infrastrukturą techniczną, itp. Podejmuje próbę identyfikacji substancji chemicznej – źródło informacji np.: kierowca, konwojent, maszynista, pracownicy zakładu, oznakowanie pojazdów i opakowań, dokumenty przewozowe, dokumentacja techniczno – ruchowa, plany ratownicze. Zabezpiecza miejsce zdarzenia i wyznacza strefę zagrożenia. Ustala liczbę osób poszkodowanych i zagrożonych (bez wychodzenia w strefę zagrożenia ). Realizuje co najmniej pierwszą pomoc poza strefą zagrożenia. Ostrzega ludność o zagrożeniu i w razie konieczności prewencyjnie ewakuuje ludzi, zwierzęta, i mienie poza strefę zagrożenia. Przekazuje informacje do właściwego Stanowiska Kierowania KM/P PSP.
Ratownictwo chemiczno-ekologiczne Czynności ratownicze przewidziane dla jednostek poziomu podstawowego Rozpoznanie i zabezpieczenie miejsca zdarzenia oraz wyznaczenie strefy zagrożenia. Podjęcie próby identyfikacji zagrożenia – źródło informacji np.: kierowca, konwojent, maszynista, pracownicy zakładu, oznakowanie pojazdów i opakowań, dokumenty przewozowe, dokumentacja techniczno – ruchowa, plany ratownicze itp. Ewakuację poszkodowanych i zagrożonych ludzi oraz zwierząt poza strefę zagrożenia. Ostrzeganie i alarmowanie o zagrożeniu oraz informowanie o zasadach zachowania się. Przeprowadzanie pomiarów za pomocą dostępnych przyrządów. Ograniczanie skutków wycieku substancji ropopochodnych. Stawianie kurtyn wodnych. Prowadzenie czynności w zakresie dekontaminacji wstępnej ludzi na granicy strefy zagrożenia przy użyciu dostępnego sprzętu Kwalifikowana pierwsza pomoc poza strefę zagrożenia. Współdziałanie z innymi podmiotami ratowniczymi, w tym z SGR CHEM – EKO lub ZRCHEM. Wykonywanie innych czynności wg posiadanego sprzętu oraz wiedzy, w danym zakresie.
Ratownictwo chemiczno-ekologiczne Wyposażenie jednostek w zakresie podstawowym
Substancjami niebezpiecznymi i mieszaninami niebezpiecznymi są substancje i mieszaniny zaklasyfikowane co najmniej do jednej z poniższych kategorii substancje i mieszaniny o właściwościach wybuchowych (E), substancje i mieszaniny o właściwościach utleniających (O), substancje i mieszaniny skrajnie łatwopalne (F+), substancje i mieszaniny wysoce łatwopalne (F), substancje i mieszaniny łatwopalne, (F) substancje i mieszaniny bardzo toksyczne (T+), substancje i mieszaniny toksyczne (T), substancje i mieszaniny szkodliwe (Xn), substancje i mieszaniny żrące ( C), substancje i mieszaniny drażniące (Xi), substancje i mieszaniny uczulające, (np. T,Xn, Xi) substancje i mieszaniny rakotwórcze (np. T,Xn) substancje i mieszaniny mutagenne, (np. T,Xn) substancje i mieszaniny działające szkodliwe na rozrodczość (np. T,Xn) substancje i mieszaniny niebezpieczne dla środowiska (N). (ustawa z dnia 25.02.2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach; Dz.U. Nr 63; poz.332).
ADR ADR to umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych (ADR) sporządzona w Genewie 30 września 1957 r. pod auspicjami Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych, opracowana i wydana przez Europejski Komitet Transportu Wewnętrznego, ratyfikowana przez Polskę w 1975 r.
ADR Klasa 1a – Materiały i przedmioty wybuchowe. Klasa 1b – Przedmioty wypełnione materiałami wybuchowymi. Klasa 1c – Materiały zapalające, ognie sztuczne i podobne materiały. Klasa 2 – Gazy sprężone, skroplone lub rozpuszczone pod ciśnieniem. Klasa 3 – Materiały ciekłe zapalne. Klasa 4,1 – Materiały stałe zapalne. Klasa 4.2 – Materiały samozapalne. Klasa 4.3 – Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne. Klasa 5.1 – Materiały utleniające, podtrzymujące palenie. Klasa 5.2 – Nadtlenki organiczne. Klasa 6.1 – Materiały trujące. Klasa 6.2 – Materiały budzące odrazę lub zaraźliwe. Klasa 7 – Materiały promieniotwórcze. Klasa 8 – Materiały żrące. Klasa 9 – Różne niebezpieczne materiały i przedmioty.
Liczba w liczniku oznacza numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa System oznakowań ADR- RID Graficzne oznakowanie pojazdów przewożących materiały niebezpieczne przewiduje umieszczenie na nich pomarańczowych, odblaskowych tablic ostrzegawczych o wymiarach 30x40cm. Liczba w liczniku oznacza numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa Liczba w mianowniku oznacza numer ONZ z katalogu substancji niebezpiecznych
System oznakowań ADR- RID
DRUGA LUB TRZECIA CYFRA Absolutny zakaz kontaktu tego materiału z wodą Kod Kemlera PIERWSZA CYFRA ZNACZENIE DRUGA LUB TRZECIA CYFRA brak dodatkowego zagrożenia 1 wybuchowość 2 gaz zdolność do wytwarzania gazu 3 materiał ciekły zapalny łatwopalność 4 materiał stały zapalny 5 materiał utleniający, podtrzymujący palenie lub nadtlenek organiczny własności utleniające 6 materiał trujący toksyczność 7 materiał promieniotwórczy promieniotwórczość 8 materiał żrący działanie żrące 9 niebezpieczeństwo gwałtownej reakcji w wyniku samoczynnego rozpadu lub polimeryzacji Powtórzenie cyfry w numerze oznaczającym niebezpieczeństwo oznacza nasilenie niebezpieczeństwa X Absolutny zakaz kontaktu tego materiału z wodą
Znaczenie Przykłady 20 Gaz duszący lub gaz nie stwarzający dodatkowego zagrożenia Azot sprężony, dwutlenek węgla, argon sprężony 22 Gaz skroplony schłodzony, duszący Argon skroplony schłodzony, azot skroplony schłodzony, 223 Gaz skroplony schłodzony, palny Etylen skroplony schłodzony 225 Gaz skroplony schłodzony, utleniający (wzmagający palenie) Tlen skroplony schłodzony 23 Gaz palny Butylen, chlorek etylu, chlorek metylu, propan, 239 Gaz palny mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji Acetylen rozpuszczony, chlorek winylu 268 Gaz trujący, żrący Jodowodór 33 Materiał ciekły łatwo zapalny (temperatura zapłonu poniżej 23o) Benzyna, dioksan, dodatki do farb,etylobenzen 339 Materiał ciekły łatwo zapalny, mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji Izopren stabilizowany, butyn-2, metakrylan etylu 38 Materiał ciekły zapalny (temperatura zapłonu od 23 do 61oC włącznie),, żrący Trójpropyloamina 39 Materiał ciekły zapalny mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji Akrylan izobutylu 40 Materiał stały zapalny, lub materiał ulegający samorzutnej reakcji, lub materiał samonagrzewający się. Ksantogeniany, węgiel aktywny 423 Materiał stały reagujący z wodą, wydzielający gazy palne Glinokrzemian sproszkowany, krzemek litowy X423 Materiał stały niebezpiecznie reagujący z wodą, wydzielający gazy palne Lit, rubid, sód 558 Materiał silnie utleniający (wzmagający palenie), żrący Kwas nadchlorowy (od 50 do 72%) 58 Materiał utleniający ( wzmagający palenie), żrący Nadtlenek wodoru w roztworze wodnym 59 Materiał utleniający ( wzmagający palenie), mogący samorzutnie ulegać gwałtownej Azotan amonowy ciekły (gorący stężony roztwór) 60 Materiał trujący lub słabo trujący Aminofenole, anilina 66 Materiał silnie trujący Bromek metylu, brucyna, chloropikryna, cyjanek potasowy 663 Materiał ciekły silnie trujący, zapalny (temperatura zapłonu od 23 do 61oC włącznie) Akroleina stabilizowana, aldehyd krotonowy stabilizowany, alkohol allilowy 668 Materiał silnie trujący, żrący Bromek cyjanu, siarczan dwumetylu 68 Materiał trujący, żrący Kwas krezolowy 78 Materiał promieniotwórczy, żrący Azotan uranylu sześciowodny w roztworze X80 Materiał żrący lub słabo żrący, reagujący niebezpiecznie z wodą Amylotrójchlorosilan , chlorek cynowy bezwodny 85 Materiał żrący albo słabo żrący, utleniający (wzmagający palenie) Kwas nadchlorowy 856 Materiał żrący albo słabo żrący, utleniający (wzmagający palenie), trujący kwas azotowy dymiący czerwony 86 Materiał żrący albo słabo żrący, trujący Kwas fluorowodorowy (<60%) 88 Materiał silnie żrący Kwas fluorosulfonowy X88 Materiał silnie żrący, niebezpiecznie reagujący z wodą Chlorek sulfurylu, chlorek tionylu, chlorki siarki 883 Materiał ciekły silnie żrący, zapalny (temperatura zapłonu od 23 do 61oC włącznie) Kompleks eterowy trójfluorku boru, piperydyna 885 Materiał silnie żrący, utleniający (wzmagający palenie) Kwas azotowy (>70%) 886 Materiał silnie żrący, trujący Brom, kwas fluorowodorowy i kwas siarkowy w mieszaninie X886 Materiał silnie żrący, trujący, reagujący niebezpiecznie z wodą Oleum 89 Materiał żrący lub słabo żrący, mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji Kwas metakrylowy stabilizowany 90 Materiał zagrażający środowisku, różne materiały niebezpieczne Azbest, aldehyd benzoesowy
Gazy palne
Gazy niepalne i nietrujące
Gazy trujące
Materiały ciekłe zapalne
Materiały stałe zapalne, samoreaktywne i materiały wybuchowo odczulone
Materiały samozapalne
Materiały wytwarzające w kontakcie z wodą gazy zapalne
Materiały utleniające
Nadtlenki organiczne
Materiały utleniające
Materiały zakaźne
Materiały promieniotwórcze ”
Materiały żrące
Różne materiały i przedmioty niebezpieczne
Graficzne znaki ostrzegawcze T+ substancja bardzo toksyczna N substancja niebezpieczna Dla środowiska T substancja toksyczna E substancja wybuchowa E substancja utleniająca Xn substancja szkodliwa F+ substancja skrajnie łatwo palna C substancja żrąca Xi substancja drażniąca F substancja wysoce łatwo palna
HAZCHEM – CODE System określany również jako EMAC – Emergency Action Code. Na obszarze Wielkiej Brytanii używa się zamiast tablicy ostrzegawczej podzielonego na 5 części szyldu, który zawiera informacje potrzebne do podjęcia akcji ratowniczej. Znajdują się w nim informacje o: odpowiednim doborze środków gaśniczych, konieczność zatamowania dopływu substancji do kanalizacji lub możliwości rozcieńczenia substancji wodą, możliwość zajścia gwałtownych lub wybuchowych reakcji, rodzaju koniecznych do zastosowania ochron osobistych, konieczność rozważenia ewakuacji.
HAZCHEM – CODE HAZCHEM – CODE składa się z liczb i liter. Liczba stoi na pierwszym miejscu i informuje o rodzaju właściwego środka gaśniczego. Litery opisują rodzaj wymaganych środków ochrony osobistej, możliwość zaistnienia reakcji i środki ostrożności przy wycieku lub ulatnianiu się substancji.
HAZCHEM CODE ● R S T W X Y Z E Stosować pianę alkoholową Rodzaj środka gaśniczego 1 Prąd wodny zwarty 2 Prąd wodny rozproszony 3 Piana 4 Proszek Technologia działań P ochrona pełna Rozcieńczyć (można spuścić do kanalizacji) R S ochrona dróg oddechowych ochrona dróg oddechowych tylko przy pożarze T W Obwałować (nie wolno spuścić do kanalizacji) X Y Z E Rozważyć możliwość ewakuacji ● Stosować pianę alkoholową
HAZCHEM CODE
Obecnie Państwowa Straż Pożarna dysponuje rurkowymi i elektronicznymi przyrządami pomiarowymi oraz do wykrywania toksycznych i wybuchowych zagrożeń: elektroniczne przyrządy pomiarowe, rurkowe przyrządy pomiarowe, wskaźniki pomiarowe.
Czerwona LED & białe podświetlenie Wykrywany gaz O2 CO H2S EX Zakres pomiarowy 0~30% 0~500ppm 0~1,000ppm 0~100ppm 0~200ppm 0~100%LEL Typ czujnika Galwaniczny Elektrochemiczny Katalityczny Metoda próbkowania Dyfuzja Wyświetlacz Cyfrowy LCD Alarm dźwiękowy 90dB Alarm optyczny Czerwona LED & białe podświetlenie Alarm wibracyjny Wibrator Zailanie Baterie alkaliczne lub akumulator NI-MH Temp. & wilgotność -20℃ ~ +50℃, : 15% ~ 90% Klasa ochrony EEx ia IIC T4 Obudowa Poliwęglan z powłoką z elastomeru termoplastycznego. Akcesoria standardowe Zacisk na pasek, ładowarka Opcja Pompka zewnętrzna Wymiary 54mm(SZ) x 135mm(W) x36.5 mm(G)
Rurki wskaźnikowe Przeznaczenie oznaczenie stężenia substancji toksycznej w powietrzu atmosferycznym (pomiar ilościowy), pomiar jakościowy – identyfikacja gazów toksycznych (zestawy rurek).
Lista rurek dostępnych przez różnych wytwórców sięga kilkudziesięciu pozycji, wybór uzależniony jest od rodzaju gazu do którego jest rurka przeznaczona oraz od zakresu możliwych do wykonania pomiaru stężeń.
Zasady prowadzenia akcji ratowniczej
PIERWSZĄ ZASADĄ jest bezpieczny dojazd do miejsca zdarzenia PIERWSZĄ ZASADĄ jest bezpieczny dojazd do miejsca zdarzenia. Powinien być on prowadzony zgodnie z kierunkiem wiatru (od strony zawietrznej). Podjeżdżając do miejsca akcji należy zwrócić szczególną uwagę na asekurację i możliwość wycofania się. Jest to warunek konieczny, gdyż w zdarzeniach chemicznych może nastąpić, w krótkim czasie, nagła zmiana sytuacji. Należy przestrzegać zasady, że minimalna odległość od miejsca awarii wynosi: - dla substancji stwarzających zagrożenie wybuchem — nie mniej niż 100 m. - dla pozostałych substancji — nie mniej niż 50 m. Powyższe wartości należy traktować jako orientacyjne. Każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny. DRUGĄ ZASADĄ obowiązującą przy likwidowaniu miejscowego zdarzenia o charakterze chemicznym jest pełne, przed przystąpieniem do akcji, rozpoznanie substancji niebezpiecznej.
TRZECIĄ ZASADĄ jest nie stosowanie sprzętu iskrzącego w strefach zagrożenia zapaleniem lub wybuchem. CZWARTA ZASADA to wyposażenie osób uczestniczących w akcji ratowniczej w odpowiedni sprzęt ochrony osobistej (ochrona dróg oddechowych i powierzchni ciała), adekwatny do istniejącego zagrożenia. PIĄTĄ ZASADĄ obowiązującą przy podejmowaniu czynności ratowniczych jest angażowanie tylko niezbędnych osób i zaznajomionych z zasadami ratownictwa chemicznego. SZÓSTĄ ZASADĄ jest to, że zespół ratowniczy powinien liczyć minimum 2 osoby. Jeśli to możliwe, obowiązuje asekurowanie linkami ratowniczymi. Pierwszą dwójkę ratowników obowiązkowo asekuruje drugi zespół, będący w pełnej gotowości do podjęcia działań ratowniczych.
SIÓDMĄ ZASADĄ jest zastosowanie absolutnego pierwszeństwa działań dla ratowania ludzi, zapewnienia im ochrony, możliwości ewakuacji i pierwszej pomocy medycznej. ÓSMĄ ZASADĄ jest zabezpieczenie miejsca akcji pod względem przeciwpożarowym, o ile zachodzi możliwość zaistnienia pożaru lub wybuchu. DZIEWIĄTĄ ZASADĄ jest nie bagatelizowanie niewielkich wycieków, rozlewisk lub rozsypów substancji chemicznych - ponieważ może to powodować dodatkowe zagrożenia. DZIESIĄTA ZASADA nakazuje, aby po każdej akcji ratowniczej przeprowadzić dekontaminację i dokładnie oczyścić wszelki sprzęt i urządzenia. Czynności te należy wykonać w wydzielonym miejscu. Na podstawie: A.Wojnarowski, A Obolewicz-Pietrusiak: „Podstawy Ratownictwa Chemicznego” FIREX W-wa 2001r.
Podział terenu akcji
Do oznakowania stref możemy użyć: taśmy, pachołków, linki strażackiej, lamp sygnalizacyjnych. Strefa I - strefa niebezpieczeństwa (zniszczenia, skażenia, możliwość wejścia tylko w specjalistycznym zabezpieczeniu). Strefa II – strefa bezpieczna (ochronna, czysta, miejsce pracy przedmedycznej, zabezpieczenie realizacji działań w I strefie).
Ostrzeganie ludności o zagrożeniu Komunikaty mogą być przekazywane przy pomocy: gwizdka dowódcy, megafonów samochodowych i tub głośnomówiących, syreny sygnału z samochodu, syreny fabrycznej, syreny lokomotywy pociągu ratowniczego, tablic ostrzegających, innych środków zapewniających skuteczność ogłoszenia alarmu.
Czynności pomocnicze przy likwidacji zagrożeń chemiczno – ekologicznych Ratownicy OSP mogą podczas zdarzenia chemiczno-ekologicz.: ostrzegać i alarmować ludność, stawiać zapory na ciekach wodnych i kurtyny wodne, związywać substancje ropopochodne sorbentami i innymi dostępnymi środkami, zbierać substancję ropopochodne z miejsca rozszczelnienia, realizować zadania logistyczne, świadczyć pomoc medyczną, zabezpieczać pożarowo i budować punkty poboru wody gaśniczej, zabezpieczać szlaki komunikacyjne, oświetlać teren, ewakuować zwierzęta i mienie, uczestniczyć w czynnościach dekontaminacyjnych, zapewnienia łączności innym służbom ratowniczym, Inne.
Sorbenty są to rozdrobnione ciała stałe, których cząstki charakteryzują się dużą powierzchnią i chłonnością. Skutkuje to wykorzystaniem ich przy usuwaniu zanieczyszczeń powstałych na skutek działalności człowieka. Działanie sorbentu polega na wykorzystaniu procesów fizycznych takich jak absorpcja i adsorpcja. Absorpcja polega na zatrzymaniu szkodliwego medium we wnętrzu por substancji wiążącej. Adsorpcja to proces, w którym medium zatrzymywane jest na powierzchni materiału chłonącego. W zależności od źródła pochodzenia sorbenty dzielimy na: 1) mineralne 2) organiczne naturalne 3) polimerowe
Sorbenty mineralne należą do grupy sorbentów „sypkich”. Mają one postać małych granuleko różnej wielkości ziarna. W zależności od wielkości granulatu sorbenty są stosowane do użytku wewnętrznego (małe ziarna) lub zewnętrznego (duże ziarna). Materiał o gruboziarnisty jest cięższy i bardziej odporny na zjawiska atmosferyczne (np. wiatr). Za małe ziarna uważa się granule o średnicy od 0,1 do 1 mm. Sorbent o średnicy 1 – 3 mm traktowany jest jako gruboziarnisty. Sorbenty mineralne otrzymuje się na drodze rozdrobnienia materiału skalnego i jego obróbce termicznej. Obróbka termiczna ma na celu zwiększenie powierzchni chłonnej sorbenta. Chłonność sorbentów mineralnych jest w granicach od 30 do 300 %.
Sorbenty organiczne naturalne otrzymuje się z kory drzew, trocin, torfu odpadów przemysłu papierniczego i włókienniczego. Charakteryzują się one chłonnością od 70 do 400%. Z uwagi na pochodzenie nie stosuje się ich przy usuwaniu agresywnych cieczy jak kwasy, zasady, substancje utleniające. Sorbenty te są z reguły bardzo lekkie co powoduje, że stosowane są w warunkach bezwietrznych. Ponadto niewielki ciężar sorbenta może wydłużyć czas wchłania rozlanej cieczy. Aby uniknąć tego problemu stosuje się dociążanie sorbentów.
Sorbenty polimerowe są wykonane z włókniny polipropylenowej, zmielonej i twardej pianki poliuretanowej. Charakteryzują się bardzo dużą chłonnością ponad 100%. Sorbenty te działają jak chłonne maty, które pochłaniają ciecz całą swoją powierzchnią. W zależności od medium wiążącego dzielą się na: a) uniwersalne b) hydrofobowe
Sorbenty i inne środki pochłaniające Do neutralizacji substancji niebezpiecznych jednostki ratownicze używają sorbetów, które wchłaniają medium i zabezpieczają środowisko naturalne przed skażeniem. W działaniu sorbentów liczy się: szybkość działania - powinny to być środki gotowe do natychmiastowego użycia bez konieczności wstępnych przygotowań, uniwersalność środków - możemy mieć do działania z wyciekiem różnych substancji lub może dojść do zmieszania ich podczas rozszczelnienia. Zastosowany sorbent powinien bezpiecznie pochłaniać szerokie spectrum substancji niebezpiecznych, skuteczność - muszą to być produkty o wysokiej jakości i skuteczności, bezpieczeństwo ratownika - zastosowane środki nie mogą powodować dodatkowych zagrożeń dla użytkowników. Nie mogą być żrące, drażniące, toksyczne.
Przykładowe ilości potrzebnego sorbentu do różnych ropopochodnych
Sorbenty naturalne chłoną substancje ropopochodne i roztwory wodne Sorbenty naturalne chłoną substancje ropopochodne i roztwory wodne. Są bardzo lekkie, a w formie nie spreparowanej łatwo dostępne. Po zastosowaniu wadą jest duża ilość odpadu do utylizacji. Zaliczamy do nich: piasek, trociny, korę, odpady bawełniane, preparowany torf, popiół, glinę, cement.
DYSPERGENTY Pojęciem dyspergenty określane są środki powierzchniowo czynne , posiadające zdolność rozpraszania rozlanych cieczy. Dyspergenty używane są przede wszystkim do likwidowania rozlewisk węglowodorów i ich pochodnych Sintan, aquaquick, pago-fix
ZAPORY POMOSTOWE ZAPORA PRZECIWOLEJOWA - ZAPORA SZTYWNA POMOSTOWA. Główne elementy konstrukcyjne tego typu zapór to dwa sztywne pływaki o małym zanurzeniu, pomost łączący oraz łączniki i uszczelnienia między segmentami zapory. Zapory te stosowane są głównie na rzekach o szybkim nurcie ( do ok. 2 m/s ). Charakterystyczne cechy zapór sztywnych pomostowych: - możliwość ustawienia w nurcie rzecznym bez pomocy sprzętu pływającego - potrójna bariera zapobiegająca przedostaniu się oleju poza zaporę ( 2 pływaki oraz silny nurt między nimi ) - możliwość przemieszczania ludzi i sprzętu po zaporze ( nośność do 500 kg )
ZAPORA PRZECIWOLEJOWA - ZAPORA ELASTYCZNA PŁASZCZOWA. Jest to konstrukcja składająca się z pływaka, fartucha i balastu. Pływaki wykonane ze styropianu, tworzyw piankowych lub elastycznych folii "pęcherzowych" są stałym wypełnieniem płaszcza zapory. Zadaniem fartucha jest zatrzymywać pogrubioną warstwę oleju przy możliwie jak największej prędkości nurtu. Balast powinien utrzymywać pionowe ustawienie zapory, a w przypadku silniejszego nurtu opóźniać odkształcanie się fartucha prowadzące do ucieczki oleju. Wysokość zapór elastycznych lekkich wynosi 20-30 cm , natomiast zapór elastycznych ciężkich 80-90 cm .
ZAPORA SORPCYJNA Zapory sorpcyjne mają zastosowanie głównie pomocnicze. Główne ich przeznaczenie to: doczyszczanie powierzchni wody z resztkowych ilości oleju, które przedostały się poza linię zapór elastycznych lub sztywnych ; wyłapywanie cienkich filmów olejowych pozostających w wodzie po zakończeniu akcji oczyszczającej i stanowiących długotrwałe skażenie ; ochrona powierzchniowych ujęć wody, linii brzegowej z chronioną roślinnością. Wsadem do zapory sorpcyjnej mogą być sorbenty naturalne ( trawa, liście ,słoma ) lub sorbenty sztuczne takie jak wata pneumotermiczna.
ZASTOSOWANIE SŁOMY