Program antykorupcyjny polskiej Służby Celnej 2010-2013+
Programu antykorupcyjnego polskiej Służby Celnej 2010 – 2013+ Organizacyjne i prawne mechanizmy ograniczające możliwość wystąpienia sytuacji korupcyjnych Założenia Programu antykorupcyjnego polskiej Służby Celnej 2010 – 2013+ 2 2
Wprowadzenie Definicja Korupcji CBA Organizacyjne i prawne mechanizmy ograniczające możliwość wystąpienia sytuacji korupcyjnych Wprowadzenie Definicja Korupcji CBA „Żądanie, proponowanie, wręczanie lub przyjmowanie, bezpośrednio lub pośrednio, łapówki lub jakiejkolwiek innej nienależnej korzyści lub jej obietnicy, które wypacza prawidłowe wykonywanie jakiegokolwiek obowiązku lub zachowanie wymagane od osoby otrzymującej łapówkę, nienależną korzyść lub jej obietnicę. W obecnym stanie prawnym Służba Celna nie dysponuje kompetencjami organów ścigania w zakresie zwalczania przestępczości korupcyjnej. Może jedynie posługiwać się środkami administracyjnymi i organizacyjnymi, aby zapobiegać temu zjawisku. 3
Organizacyjne i prawne mechanizmy ograniczające możliwość wystąpienia sytuacji korupcyjnych Wprowadzenie Walka z korupcją, będąca częścią polityki państwa, polega na: identyfikowaniu, wykrywaniu zapobieganiu korupcji przy jednoczesnym ściganiu i karaniu jej sprawców. W obecnym stanie prawnym Służba Celna nie dysponuje kompetencjami organów ścigania w zakresie zwalczania przestępczości korupcyjnej. Może jedynie posługiwać się środkami administracyjnymi i organizacyjnymi, aby zapobiegać temu zjawisku. 4
Konsekwencje i zagrożenia korupcją Organizacyjne i prawne mechanizmy ograniczające możliwość wystąpienia sytuacji korupcyjnych Konsekwencje i zagrożenia korupcją Korupcja zagraża praworządności , demokracji , prawom człowieka, narusza zasady ,uczciwości społecznej ,spowalnia rozwój gospodarczy i zagraża stabilności instytucji demokratycznych i moralnym podstawom społeczeństwa(Prawno-karna konwencja o korupcji ratyfikacja przez RP 5.06.2002r.) Polityka celna jest związana z realizowaniem funkcji fiskalnych, ochronnych i kontrolnych, których wypełnianiu nierozłącznie towarzyszy możliwość wystąpienia zachowań korupcyjnych, mających związek z podejmowaniem decyzji. 5
Konsekwencje i zagrożenia korupcją Organizacyjne i prawne mechanizmy ograniczające możliwość wystąpienia sytuacji korupcyjnych Konsekwencje i zagrożenia korupcją Do specyficznych czynników sprzyjających korupcji w Służbie Celnej, w szczególności należą: szeroki zakres, obszerność oraz złożoność przepisów prawa; bezpośredni styk Służby Celnej z grupami przestępczymi; specyfika pracy na granicy; realizacja zadań Służby Celnej poza siedzibą; bezpośredni kontakt z klientem. Polityka celna jest związana z realizowaniem funkcji fiskalnych, ochronnych i kontrolnych, których wypełnianiu nierozłącznie towarzyszy możliwość wystąpienia zachowań korupcyjnych, mających związek z podejmowaniem decyzji. 6
Konsekwencje i zagrożenia korupcją Przeciwdziałanie korupcji w Służbie Celnej Konsekwencje i zagrożenia korupcją Do najistotniejszych negatywnych skutków korupcji w Służbie Celnej należy zaliczyć: obniżenie poziomu dochodów budżetowych; utratę zaufania społecznego do instytucji państwowej; osłabienie poczucia bezpieczeństwa. Zjawisko korupcji powoduje szereg negatywnych konsekwencji, zarówno dla aparatu administracyjnego, gospodarki jak i społeczeństwa. 7
Wyzwania dla Służby Celnej w walce z korupcją Przeciwdziałanie korupcji w Służbie Celnej Wyzwania dla Służby Celnej w walce z korupcją Realizacja przez Służbę Celną kluczowych celów: zdobycie pozycji Służby skutecznie wspierającej generowanie dochodów budżetowych i jednocześnie przyjaznej przedsiębiorczości. zdobycie pozycji służby zapewniającej poczucie bezpieczeństwa i cieszącej się wysokim zaufaniem społecznym, zwłaszcza środowisk gospodarczych, organów państwa i UE, 8
Program antykorupcyjny polskiej Służby Celnej 2010-2013+ Przeciwdziałanie korupcji w Służbie Celnej Program antykorupcyjny polskiej Służby Celnej 2010-2013+ W efekcie podjętych działań w zakresie zwalczania przestępczości korupcyjnej w Służbie Celnej, w dniu 13 lipca 2010r. Szef Służby Celnej zatwierdził Program antykorupcyjny polskiej Służby Celnej 2010-2013+, który zawiera cele, mierniki, działania, terminy jego realizacji oraz jego finansowanie. 9
Liczba zatrzymań funkcjonariuszy w latach 2000 – 2011 – art. 228 kk Przeciwdziałanie korupcji w Służbie Celnej Liczba zatrzymań funkcjonariuszy w latach 2000 – 2011 – art. 228 kk 10
Program antykorupcyjny IC w Przemyślu 2010-2013+ Jednym z założeń „Programu antykorupcyjnego polskiej Służby Celnej 2010-2013+” jest jego kaskadowe dostosowanie i uszczegółowienie o lokalną specyfikę w każdej jednostce, poprzez Lokalny program działań antykorupcyjnych danej jednostki. 11
Program antykorupcyjny IC w Przemyślu 2010-2013+ Konsekwencją działań o charakterze ogólnopolskim było zatwierdzenie w maju 2012r. „Programu antykorupcyjnego Izby Celnej w Przemyślu 2010-2013+”, określającego cele główne, cele pośrednie, jak również uwzględniającego lokalne potrzeby zapewnienia mechanizmów analizy ryzyka i reakcji na ryzyko dla poszczególnych zadania oraz określający mierniki i terminy wykonania zadania w skali izby celnej. 12
Program antykorupcyjny Służby Celnej 2010-2013+ Wypracowane w wyniku realizacji Programu rozwiązania uwzględniają zarówno potrzeby Służby Celnej jak i funkcjonariuszy i pracowników, a także klienta i otoczenia zewnętrznego. Stąd przyjęto trzy perspektywy, które przyświecały kierunkom projektowanym w Programie. 13
Perspektywy działań antykorupcyjny Perspektywa organizacji 1. Zabezpieczenie Służby Celnej przed występowaniem zjawisk korupcyjnych. 2. Ukierunkowanie Służby Celnej na prewencję antykorupcyjną. Perspektywa pracownika 1. Umacnianie antykorupcyjnych postaw etycznych funkcjonariuszy celnych i pracowników Służby Celnej. 2. Stworzenie środowiska pracy sprzyjającego promowaniu antykorupcyjnych postaw etycznych funkcjonariuszy celnych i pracowników Służby Celnej. Perspektywa klienta i otoczenia zewnętrznego 1. Ograniczenie bodźców ze strony środowiska zewnętrznego, potęgujących zjawisko korupcji. 2. Osiągnięcie wysokiego prestiżu i zaufania społecznego do Służby Celnej. 14
Wdrażanie Programu antykorupcyjnego polskiej Służby Celnej 2010-2013+ Przeciwdziałanie korupcji w Służbie Celnej Wdrażanie Programu antykorupcyjnego polskiej Służby Celnej 2010-2013+ W ogólnopolskim Programie antykorupcyjnym wyznaczono: 9 celów pośrednich, 26 działań realizacyjnych niezbędnych do osiągnięcia założonych celów. Podstawę do opracowania kolejnych działań Programu stanowiły badania ankietowe, przeprowadzone wśród funkcjonariuszy celnych. 15
Wdrażanie Programu antykorupcyjnego polskiej Służby Celnej 2010-2013+ Przeciwdziałanie korupcji w Służbie Celnej Wdrażanie Programu antykorupcyjnego polskiej Służby Celnej 2010-2013+ Badania ankietowe były jednym z kluczowych etapów wdrażania Programu i miały na celu zdiagnozowanie istniejącej sytuacji w Służbie Celnej w zakresie infrastruktury etycznej środowiska wewnętrznego, funkcjonowania rozwiązań prawnych i organizacyjnych mających wpływ na przeciwdziałanie korupcji. Wyniki badań zawarto w opracowaniach: „Przyczyny korupcji w Służbie Celnej RP” „Psychologiczne aspekty występowania korupcji w Służbie Celnej” 16 16
Kodeks etyki funkcjonariusza Służby Celnej W dziedzinie ograniczania możliwości wystąpienia sytuacji korupcyjnych istotnym jest dokument w postaci Kodeksu Etyki Funkcjonariusza Służby Celnej z dnia 21.09.2000r. wprowadzony do porządku prawnego poprzez zapisy art. 83 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o Służbie Celnej. Kodeks w różnych formach rozpropagowano wśród pracowników, funkcjonariuszy i petentów tut. Izby. Normy Kodeksu oparte o podstawowe wartości takie jak: uczciwość, godność, lojalność, rzetelność, bezinteresowność i praworządność zostały uzupełnione wydanym w 2001r. przewodnikiem praktycznym pt. „Etyka funkcjonariusza Służby Celnej”. Stanowi on główny wzorzec tematyki szkoleń prowadzonych z zakresu Etyki wśród funkcjonariuszy tut. Izby Celnej. 17 17
Kodeks etyki korpusu służby cywilnej W celu ustanowienia standardów postępowania ograniczających m.in. możliwość wystąpienia korupcji, których powinni przestrzegać urzędnicy i pracownicy służby cywilnej, zarządzeniem nr 114 Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 października 2002 r. wprowadzono Kodeksu Etyki Służby Cywilnej. (M.P. z dnia 14 października 2002 r.) 18 18
Przyjmowanie skarg Dyrektor Izby Celnej w Przemyślu Przyjęcia interesantów w sprawach skarg i wniosków odbywa się od poniedziałku do piątku w godz.7.00.- 16.00 Dyrektor Izby Celnej przyjmuje interesantów w sprawach skarg i wniosków po uprzednim ustaleniu terminu spotkania. 19 19
Obowiązek społeczny art. 304 § 1 kpk Mechanizmy ograniczające możliwość wystąpienia sytuacji korupcyjnych Obowiązek społeczny art. 304 § 1 kpk Aby poszerzyć dotychczasowe źródła pozyskiwania informacji o nielegalnych zjawiskach Służba Celna uruchomiła specjalny telefon interwencyjny oraz osobny adres e-mail. 800 060 000 - czynny całą dobę bezpłatny telefon interwencyjny Służby Celnej powiadom-clo@mofnet.gov.pl- adres skrzynki e-mail, na który można przesyłać informacje 20 20