RENOWATOR ZABYTKÓW ARCHITEKTURY wersja dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych

RENOWATOR ZABYTKÓW ARCHITEKTURY Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: RENOWATOR ZABYTKÓW ARCHITEKTURY Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 712[07] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 711103

Syntetyczny opis zawodu i środowisko pracy Czy wiesz, że renowator zabytków architektury: Naprawia, remontuje oraz odtwarza brakujące elementy: zabytkowej kamieniarki, zabytkowych konstrukcji murowanych, wypraw tynkarskich i detali wystroju architektonicznego, przy zastosowaniu tradycyjnych i nowoczesnych technologii, materiałów budowlanych oraz narzędzi, urządzeń i maszyn budowlanych, odpowiednio dla danego zakresu robót. Renowator zabytków architektury może wykonywać pod kierunkiem osób uprawnionych: rekonstrukcje zabytkowych ustrojów budowlanych oraz kopie detali architektoniczno-budowlanych obiektów o szczególnym znaczeniu historycznym i artystycznym dla kultury narodowej. Przeważnie pracuje w miejscu, gdzie znajduje się obiekt poddawany renowacji, tj. wewnątrz budynku bądź na wolnym powietrzu, co wiąże się z przebywaniem w zmiennych warunkach atmosferycznych. Prace renowatorskie mogą również odbywać się w pracowni konserwatorskiej lub rzemieślniczej. Wykonuje zadania samodzielnie, jednak praca może mieć jednocześnie charakter zespołowy. Zdarza się, że czynności są dzielone między większą liczbę osób i nieodzowny jest kontakt z pozostałą częścią zespołu pracowników. Renowator współpracuje wówczas, np. z konserwatorem dzieł sztuki, konserwatorem zabytków, rzemieślnikiem, pozostałymi członkami zespołu renowatorów, jak również może mieć kontakt z architektami, inżynierami budownictwa, którzy są włączani do pracy, jeśli zagrożony jest obiekt poddawany renowacji. Zwykle pracuje 8h dziennie, pięć dni w tygodniu w ciągu dnia. W zależności od charakteru robót, otrzymanego zlecenia oraz warunków pogodowych, możliwe jest prowadzenie prac w dni świąteczne. Przy pilnych zleceniach lub w sytuacji szczególnie dogodnych warunków atmosferycznych należy liczyć się z pracą w godzinach nadliczbowych.

Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem zawodu i środowiska pracy z pewnością znalazłeś niezrozumiałe dla Ciebie sformułowania. Wypisz je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić ich znaczenie. W tym celu, najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy będziesz zapoznawał się z treścią kolejnych slajdów. Na wesoło

NA WESOŁO Powrót Malarz chwali się krytykowi: - Udało mi się namalować duży obraz. Krytyk ogląda obraz, po czym stwierdza: - Duży to on jest, ale się nie udało... Przychodzi bezrobotny robotnik na budowę szukać pracy. Idzie do majstra, a ten pyta: - Co może pan robić? - Mogę kopać - odpowiada bezrobotny. - A co jeszcze może pan robić? - Mogę nie kopać... Powrót

Zadania i umiejętności zawodowe Ocenia zakres robót renowacyjnych i rekonstrukcyjnych na podstawie rysunków roboczych, zdjęć i wizji lokalnej. Ustala zapotrzebowania na materiały, narzędzia i urządzenia niezbędne do wykonania prac renowacyjnych. Przygotowuje materiały budowlane do renowacji konstrukcji murowych. Demontuje uszkodzone elementy zabytkowych obiektów budowlanych. Odtwarza brakujące detale architektoniczne z kamienia, cegły, gipsu; osadza je w odpowiednim fragmencie obiektu. Naprawia i konserwuje uszkodzone mury, stropy, schody, sklepienia, pokrycia dachowe, cokoły, fundamenty. Wykonuje uzupełnienia, wymienia, naprawia i dokonuje renowacji różnych rodzajów tynków. Osadza odlewy i kamienne płaskorzeźby na ścianach. Uzupełnia brakujące elementy sztukaterii.

Wykonywanie murów nośnych z różnych materiałów, o różnej grubości. Wykonywanie sklepień, nadproży i stropów murarskich. Wykonywanie zapraw, mieszanek i mas tynkarskich. Wykonywanie, naprawa i renowacja tynków ozdobnych i szlachetnych: nakrapianych, zmywanych, cyklinowanych i gładzonych, kamieniarskich, sgraffito, tynków pod malowidła, freskowych, sztablatur i tynków ozdobnych. Dobieranie kruszywa do różnych tynków. Dobieranie dodatków do zapraw tynkarskich. Mieszanie składników zapraw i mas tynkarskich. Spoinowanie i licowanie ścian. Wykonywanie i naprawa stiuków. Sporządzanie zapraw i klejów. Narzucanie zaprawy na podłoże. Sporządzanie, przygotowanie, mieszanie i rozrabianie farby wapiennej. I wiele innych… Praca własna… Uwaga: W podanych powyżej tekstach dotyczących zadań i umiejętności zawodowych z pewnością pojawiły się nowe niezrozumiałe sformułowania, spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy rodziców, nauczyciela, doradcy zawodowego, Internetu, literatury.

Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Do pracy w zawodzie renowator zabytków architektury niezbędne są: Nazwa narzędzia Opis kielnia używana do nakładania i rozprowadzania zaprawy murarskiej młotek murarski przydatny podczas demontażu uszkodzonych elementów przy ich rozkruszaniu, rozbijaniu poziomica służy do sprawdzania poziomu i pionu budynków przy pracach renowacyjnych i zabezpieczających pion murarski można nim sprawdzić pion odnawianych fragmentów budowli, ścian miara metrowa stosujemy ją do pomiarów przy pracach renowacyjnych i zabezpieczających kalfas (kastra) pojemnik na zaprawę taczka służy do przewożenia zaprawy i materiałów budowlanych paca do zaprawy stosuje się ją do wyrównywania i wygładzania narzuconej zaprawy na nową lub uszkodzoną powierzchnię poddawaną zabiegom zabezpieczającym lub renowacji 8

Cechy psychofizyczne Test samooceny 1/3 Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie renowator zabytków architektury, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, temperamentu, swoje zainteresowania, uzdolnienia i wymagania fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst z cechami psychofizycznymi oraz wymaganiami fizycznymi i zdrowotnymi, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Praca własna… Uwaga: W podanych treściach jest prawdopodobnie dużo nowych niezrozumiałych sformułowań, spróbuj je rozszyfrować.

Cechy psychofizyczne - test samooceny 2/3 Lp. Cechy osobowości, wymagania fizyczne Tak Nie 1 Czy jesteś osobą cierpliwą? 2 Czy masz uzdolnienia manualne? 3 Czy masz dobrą wyobraźnię przestrzenną? 4 Czy Twoją mocną stroną jest zręczność rąk i palców? 5 Czy jesteś osobą kreatywną? 6 Czy potrafisz się skupić przez dłuższy czas na wykonywaniu tej samej czynności? 7 Czy lubisz zajęcia plastyczno-techniczne? 8 Czy jesteś osobą zdyscyplinowaną? 9 Czy precyzja i dokładność to Twoje mocne strony? 10 Czy masz lęk wysokości? Dodaj wszystkie punkty i w okienku zapisz wynik. Razem punktów:

Cechy psychofizyczne - test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś:   Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i wymagań fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto dokładnie przemyśleć decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się z doradcą zawodowym. Na wesoło

NA WESOŁO Powrót Renowator pyta nowego pomocnika: Czy w poprzedniej pracy spotkało pana coś strasznego? Nie. A dlaczego pan pyta? Bo zauważyłem że pan się strasznie boi pracy... - Tato - pyta Jasiu - czy tę budowę ogrodzili, żeby nikt nie widział, co tam robią? - Nie, synku, żeby nikt nie widział, że tam nic nie robią... Powrót 12

Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie renowator zabytków architektury, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny 1/3 Przed przystąpieniem do zrobienia testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy tekst zawierający przeciwwskazania zdrowotne, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwe odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim na nie odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić.

Przeciwwskazania zdrowotne - test samooceny 2/3 Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1 Czy masz skłonność do alergii i uczuleń, szczególnie skóry rąk? 2 Czy masz znaczną wadę wzroku? 3 Czy odczuwasz czasem zawroty głowy? 4 Czy masz kłopoty z rozróżnianiem kolorów? 5 Czy ogólnie jesteś osobą o niskiej sprawności fizycznej? 6 Czy cierpisz zna choroby ograniczające ruchy rąk, np. na reumatyzm? 7 Czy cierpisz na lęk wysokości?

Przeciwwskazania zdrowotne – test samooceny 3/3 Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie renowator zabytków architektury. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo się z nimi zapoznał. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym.

Kształcenie w zawodzie renowator zabytków architektury Aby pracować w zawodzie renowator zabytków architektury, możesz: 1.1. Jako absolwent trzyletniego liceum ogólnokształcącego, trzyletniego liceum profilowanego, czteroletniego technikum, dwuletniego liceum uzupełniającego lub trzyletniego technikum uzupełniającego, wybrać jednoroczną szkołę policealną. 1.2. Po uzyskaniu świadectwa maturalnego kontynuować naukę w szkołach wyższych na kierunku np. konserwacja i restauracja dzieł sztuki. 1.3. Pracując w zawodzie, po 3 latach możesz przygotować się do egzaminu czeladniczego organizowanego przez Związek Rzemiosła Polskiego, a następnie zdać egzamin mistrzowski.

Kształcenie w zawodzie renowator zabytków architektury Czego będziesz się uczył przygotowując się do wykonywania zawodu renowator zabytków architektury? W ramach modułu: 3.1. Wprowadzenie do zawodu: zarysu historii architektury i sztuki, dokumentacji związanej z konserwacją zabytków, zniszczeń i uszkodzeń obiektów zabytkowych, prowadzenia robót budowlanych w obiektach zabytkowych. 3.2. Techniczne podstawy budownictwa: posługiwania się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa, przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, rozpoznawania podstawowych materiałów budowlanych, posługiwania się dokumentacją techniczną, magazynowania, składowania i transportowania materiałów budowlanych. 3.3. Technologia robót murarskich: organizowania stanowiska prac murarskich, dobierania materiałów, narzędzi i sprzętu, wykonywania: zapraw budowlanych i betonów, murów nośnych z różnych materiałów, o różnej grubości, ścian działowych, ścian z kanałami, słupów i filarów międzyokiennych, sklepień, nadproży i stropów murarskich oraz gzymsów i attyk; naprawiana i konserwacji konstrukcji murowych, spoinowania i licowania ścian, wykonywania robót rozbiórkowych. 3.4. Technologia robót tynkarskich: dobierania materiałów, narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich, wykonywania: zapraw, mieszanek i mas tynkarskich, tynków pospolitych i doborowych, tynków szlachetnych i ozdobnych oraz wykonywania i naprawy stiuków.

Kształcenie w zawodzie renowator zabytków architektury Z jakich podręczników będziesz się uczył przygotowując się do wykonywania zawodu renowator zabytków architektury? Przykładowe: Kuczyński A., Lenkiewicz W.: Zarys budownictwa ogólnego. WSiP, Warszawa 1999, Maj T., Zawodowy rysunek budowlany, WSiP, 2008, Martinek W. Szymański E.: Murarstwo i tynkarstwo. Technologia. WSiP, 1999, Szymański E.: Materiały budowlane. WSiP, Warszawa 2008.

NA WESOŁO Mama pyta swego syna: - Jasiu, jak się czujesz w szkole? - Jak na komisariacie: ciągle mnie wypytują, a ja o niczym nie wiem... W szkole: - Hej, ty tam, pod oknem - kiedy był pierwszy rozbiór polski? Pyta nauczyciel. - Nie wiem. - A w którym roku była bitwa pod Grunwaldem? - Nie pamiętam. - To co ty właściwie wiesz? Jak chcesz zdać maturę? - Ale ja tu tylko regał naprawiam...

Kształcenie w zawodzie Praca własna…   Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie renowator zabytków architektury. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie; przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych; rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie; i najtrudniejsze – wybierz się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie, sukcesywnie wkładaj do teczki. 2. Zapoznaj się z ofertą Związku Rzemiosła Polskiego (www.zrp.pl).

Rynek pracy Czy wiesz, że: Typowymi stanowiskami pracy w zawodzie renowator zabytków architektury są: stanowiska prac murarskich, sztukatorskich, tynkarskich i malarskich w przedsiębiorstwach oraz w zakładach rzemieślniczych prowadzących renowację i konserwację obiektów zabytkowych. Pokrewnymi stanowiskami pracy, na których może pracować renowator zabytków architektury, są: pracownik remontowo-budowlany, murarz, rzeźbiarz – kamieniarz, snycerz, brązownik, ludwisarz, kowal artystyczny, sztukator, pozłotnik, konserwator dzieł sztuki. Renowator zabytków architektury może poszukiwać pracy np. w pracowniach konserwacji zabytków, pracowniach rzemieślniczych, czy firmach budowlanych. Zakładają także własną działalność gospodarczą i świadczą usługi na rzecz innych firm i pracowni, w tym prowadzą własne niezależne pracownie rzemieślnicze.

(ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Rynek pracy Praca własna… Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie renowator zabytków architektury ? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu możesz przeprowadzić wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z renowatorem zabytków pracującym na własny rachunek lub zatrudnionym w czyjejś firmie. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wyniki zapisz w przygotowanej przez siebie według poniższego wzorca tabeli. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www.psz.praca.gov.pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji: Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia tytułów wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”. II. Czasopisma specjalistyczne: Murator (http://www.muratordom.pl, 2009.12.14). Renowacje i zabytki, Wydawnictwo A.I.P (http://www.renowacjeizabytki.pl, 2009.12.14). Atlas Budowlany (http://www.atlas.com.pl/atlasbudowlany, 2009.12.14).

Źródła informacji III. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: Doradca 2000 – przewodnik po zawodach. Renowator zabytków architektury (https://doradca.praca.gov.pl/d2k5/zawody, 2009-12-14). Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe. Renowator zabytków architektury, Centralna Komisja Egzaminacyjna Warszawa, Okręgowa Komisja Egzaminacyjna Warszawa, 2005. (http://www.cke-bip.waw.pl/assets/files/infor_ZAW_ZSZ/renowator.pdf, 2009-12-14). Karkoszka T., Kulczycka A., Kusina A., Redlich A.: Modułowy program nauczania. Renowator zabytków architektury 712 [07]. Warszawa, MEN 2001 (http://www.koweziu.edu.pl/programy/programy.php, 2009-12-08). Standard wymagań – egzamin czeladniczy dla zawodu Renowator zabytków architektury. Warszawa, Związek Rzemiosła Polskiego (http://www4.zrp.pl, link: Oświata zawodowa, 2009-12-14). Standard wymagań – egzamin mistrzowski dla zawodu Renowator zabytków architektury. Warszawa, Związek Rzemiosła Polskiego (http://www4.zrp.pl, link: Oświata zawodowa, 2009-12-14).

Źródła informacji Akty prawne:   Akty prawne: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia  2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537).  Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 czerwca 2007 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. nr 124, poz. 860 z późn. zm).

Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat interesujących Cię zawodów.