KOMERCJALIZACJA BEZPOŚREDNIA – PRAKTYCZNY PRZEWODNIK Szkolenie on-line dla pracowników Uniwersytetu Marii Curie – Skłodowskiej w Lublinie i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II przygotowane w ramach projektu „Inkubator Innowacyjności+ ” Projekt jest współfinansowany ze środków przeznaczonych na naukę w ramach projektu pozakonkursowego „Wsparcie zarządzania badaniami naukowymi i komercjalizacja wyników prac B+R w jednostkach naukowych i przedsiębiorstwach” z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (Działanie 4.4).
Definicja „Komercjalizacja bezpośrednia polega na osobistym zaangażowaniu się twórcy (innowatora) w proces komercjalizacji wyników badań naukowych. Najczęściej przyjmuje formę tworzenia spółki celowej dla realizacji procesu komercjalizacji, której współudziałowcem jest innowator (lub innowatorzy), bądź też jednostka naukowa, w której innowacja powstała” (J. Brdulak, K. Chinowska, E. Frąckiewicz i in., Komercjalizacja wyników badań naukowych. Praktyczny poradnik dla naukowców, Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie, Warszawa 2013, s. 39.)
Źródło: Komercjalizacja B+R dla praktyków 2016, red. M Źródło: Komercjalizacja B+R dla praktyków 2016, red. M. Barszcz, Warszawa 2016, s 29.
„W wyniku przeniesienia praw ich nabywca uzyskuje (na wskazanych w umowie polach eksploatacji) te same prawa, które wcześniej przysługiwały zbywcy (w tym także taką samą ochronę przed naruszeniami). Odpowiednio zbywca (najpierw twórca, a następnie PJB, jeżeli odsprzedaje wyniki prac) traci te prawa. Przeniesienie autorskich praw majątkowych ma więc podobne skutki do przeniesienia własności”. (Komercjalizacja B+R dla praktyków 2016, s. 31. )
Rodzaj licencji Cechy Prawo/wytwór Wymagania formalne Wyłączna Licencjobiorca będzie jedynym uprawnionym do korzystania z wyników badań (przynajmniej w określony sposób). W zależności od postanowień umowy może nawet wyłączać prawo licencjodawcy do korzystania z jej przedmiotu. Wszystkie wytwory chronione prawami własności intelektualnej. Zawsze wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Licencja prawno-autorska wymaga wskazania pól eksploatacji, tak jak w przypadku przeniesienia z tych praw. Niewyłączna Licencjodawca może udzielić licencji także innym osobom. Wszystkie wytwory chronione prawami własności intelektualnej W przypadku praw własności przemysłowej wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Licencja prawno-autorska wymaga wskazania pól eksploatacji, choć nie wymaga formy pisemnej. Pełna Uprawnienia licencjobiorcy odpowiadają co do zakresu prawom licencjodawcy jw. Ograniczona Licencjobiorca uzyskuje tylko część praw, które przysługują licencjodawcy. Strony mogą ograniczyć zarówno zakres terytorialny, jak i zakres czasowy korzystania z prawa. W przypadku licencji prawno-autorskiej mogą wskazać wybrane pola eksploatacji, na których licencjonowane utwory mogą być wykorzystywane. W przypadku licencji na prawa własności przemysłowej mogą ograniczyć sposób zawodowego lub zarobkowego korzystania z praw. Tabela 1. Rodzaje licencji zwykłych w zależności od zakresu praw przekazanych licencjobiorcy. Źródło Komercjalizacja B+R dla praktyków 2016, red. M. Barszcz, Warszawa 2016, s. 36.
Proces komercjalizacji z użyciem licencji Proces komercjalizacji z użyciem licencji. Źródło: Komercjalizacja B+R dla praktyków 2016, red. M. Barszcz, Warszawa 2016, s. 39.
Białek-Jaworska, Perspektywy rozwoju przedsiębiorczości akademickiej w branży biotechnologicznej, s. 30.
Pracownicy naukowi Jednostka naukowa Przedsiębiorca
Do jakiego zadania klient ma zatrudnić nasz produkt/usługę? Ważne pytanie Do jakiego zadania klient ma zatrudnić nasz produkt/usługę? Potrzeba zdefiniowania: funkcjonalności lub celu emocjonalnego (społecznego); jakie są cele i zadania, które firmy chcą osiągnąć lub czemu próbują zapobiec? klient zatrudnia Twój produkt/usługę, aby za ich pomocą wykonać jakieś zadanie, osiągnąć konkretny cel. Jaki?
Identyfikacja zadań do wykonania Jakie problemy mają klienci, które możemy rozwiązać? Z jakimi zadaniami się zmagają? W jaki sposób rozwiążemy ich problemy? Jakie korzyści mają klienci z „zatrudniania” naszego produktu / usługi? Jakich prac chcą uniknąć?
WYNIKI BADAŃ NAUKOWYCH Centrum Transferu Technologii JEDNOSTKI PODSTAWOWE UNIWERSYTETU WYNIKI BADAŃ NAUKOWYCH Transfer wiedzy do gospodarki Centrum Transferu Technologii Spółka celowa Sprzedaż i udzielanie licencji na wykorzystanie: wyników badań naukowych, rezultatów prac rozwojowych, know-how. Obsługa administracyjna realizacji badań zleconych. Tworzenie start-upów: w celu wdrożenia wyników badań naukowych, prac rozwojowych lub know- how związanego z tymi wynikami.