Przestępstwa i wykroczenia podatkowe Rozdział 6 części szczególnej ustawy z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz.U. 2018, poz. 1958 ze zm.): Przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obowiązkom podatkowym i rozliczeniom z tytułu dotacji lub subwencji Art. 54-84 (43 artykuły)

Rozdział 6 k.k.s. zawiera przestępstwa i wykroczenia podatkowe polegające na: 1) uchylaniu się od opodatkowania lub na utrudnianiu prawidłowego wymiaru podatków

2) naruszaniu zakazów lub nakazów związanych z: akcyzą opłatą skarbową dotacjami ewidencją i identyfikacją podatkową 3) naruszaniu obowiązków płatnika lub inkasenta

Przestępstwa i wykroczenia podatkowe: stanowią najważniejszą grupę czynów zabronionych, bo uregulowaną jako pierwsza i zarazem najliczniejsza godzą one w najbardziej podstawowe interesy Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub Unii Europejskiej

Czyny z rozdziału 6 k.k.s. można ująć w następujących grupach: 1) tradycyjne oszustwa podatnika związane z uchylaniem się od opodatkowania lub wyłudzaniem zwrotu podatku (art. 54–56b, 57, 75a, 76-76b) 2) utrudnienia stosowane przez sprawców w zakresie dokumentacji podatkowej (art. 60–62, 75b)

Czyny z rozdziału 6 k.k.s. – c.d. 3) przestępstwa i wykroczenia akcyzowe (art. 63-69c, 70-73a i 75) 4) czyny związane z odpowiedzialnością osób zobowiązanych do przestrzegania określonych przepisów podatkowych (art. 75c, 77–80d, 81, 83 i 84) 5) Naruszenie zasad dotacji lub subwencji (art. 82)

Tradycyjne oszustwa podatnika związane z uchylaniem się od opodatkowania lub wyłudzaniem zwrotu podatku – 1/2: Uchylanie się od opodatkowania z art. 54 k.k.s. Firmanctwo z art. 55 k.k.s. Oszustwo podatkowe z art. 56 k.k.s. Oszustwo dotyczące pojazdów podatnika używanych w działalności gospodarczej z art. 56a k.k.s. Niezgłoszenie wniosku dotyczącego działalności gospodarczej z art. 56b k.k.s. Nieterminowe płacenie podatku z art. 57 k.k.s.

Tradycyjne oszustwa podatnika związane z uchylaniem się od opodatkowania lub wyłudzaniem zwrotu podatku – 2/2: Niedokonywanie pomiarów zawartości niektórych kopalin z art. 75a k.k.s. Nienależny zwrot podatku z art. 76 k.k.s. Nienależny zwrot wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym z art. 76a k.k.s. Nienależny zwrot wydatków związanych z budową pierwszego własnego mieszkania z art. 76b k.k.s.

Utrudnienia stosowane przez sprawców w zakresie dokumentacji podatkowej: Nieprowadzenie lub nieprzechowywanie księgi z art. 60 k.k.s. Nierzetelne lub wadliwe prowadzenie księgi z art. 61 k.k.s. Niewystawienie faktury lub rachunku, sprzedaż z pominięciem kasy fiskalnej z art. 62 k.k.s. Nieprowadzenie ewidencji pomiarów zawartości niektórych kopalin z art. 75b k.k.s.

Przestępstwa i wykroczenia akcyzowe: (1/3) Obrót wyrobami akcyzowymi bez znaku akcyzy z art. 63 k.k.s. Niezawiadomienie o wywozie wyrobu akcyzowego z art. 64 k.k.s. Paserstwo akcyzowe z art. 65 k.k.s. Wadliwe oznaczenie wyrobów akcyzowych z art. 66 k.k.s. Fałszowanie znaków akcyzy z art. 67 k.k.s. Niesporządzenie spisu wyrobów akcyzowych i nieoznaczenie ich znakami legalizacyjnymi z art. 68 k.k.s.

Przestępstwa i wykroczenia akcyzowe – c.d. (2/3) Bezprawne czynności z wyrobami akcyzowymi z art. 69 k.k.s. Nielegalna działalność z wyrobami akcyzowymi poza składem podatkowym z art. 69a k.k.s. Nielegalna dostawa wewnątrzwspólnotowa wyrobów akcyzowych z art. 69b k.k.s. Nielegalne przemieszczanie wyrobów akcyzowych między państwami członkowskimi bez wymaganych dokumentów z art. 69c k.k.s.

Przestępstwa i wykroczenia akcyzowe – c.d. (3/3) • Nielegalny obrót znakami akcyzy z art. 70 k.k.s. • Narażenie znaków akcyzy na niebezpieczeństwo z art. 71 k.k.s. • Nierozliczenie znaków akcyzy z art. 72 k.k.s. • Naruszenie warunku zwolnienia od akcyzy z art. 73 k.k.s. • Zmiana przeznaczenia wyrobu akcyzowego z art. 73a k.k.s. • Nieuzyskanie rozliczenia od podmiotu zagranicznego z art. 75 k.k.s.

Czyny związane z odpowiedzialnością osób zobowiązanych do przestrzegania określonych przepisów podatkowych – 1/3: Wadliwa działalność w zakresie wydobycia niektórych kopalin z art. 75c k.k.s. Niewpłacenie pobranego podatku z art. 77 k.k.s. Niepobieranie podatku z art. 78 k.k.s. Niewyznaczenie pobierającego podatki z art. 79 k.k.s. Nieskładanie informacji podatkowej z art. 80 k.k.s.

Czyny związane z odpowiedzialnością osób zobowiązanych do przestrzegania określonych przepisów podatkowych – 2/3: Nieprawdziwa informacja podsumowująca z art. 80a k.k.s. Niedopełnienie obowiązku przekazania w terminie sprawozdania finansowego z art. 80b k.k.s. Niedopełnienie obowiązków w zakresie wymiany informacji podatkowych z art. 80c k.k.s. Nieprawdziwa informacja w ramach wymiany informacji podatkowych z art. 80d k.k.s. Naruszenia z zakresu NIP z art. 81 k.k.s.

Czyny związane z odpowiedzialnością osób zobowiązanych do przestrzegania określonych przepisów podatkowych – 3/3: Utrudnianie kontroli podatkowej (skarbowej) z art. 83 k.k.s. Niedopełnienie nadzoru w sprawach podatkowych z art. 84 k.k.s.

Inne naruszenia: Naruszenie zasad dotacji lub subwencji z art. 82 k.k.s.

Podstawowe akty prawne do rozdziału 6 k.k.s.: Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. — Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2018, poz. 800 ze zm.) oraz liczne ustawy podatkowe, określające zakres podmiotowy obowiązku podatkowego, przedmiot opodatkowania, moment powstania obowiązku i stawki podatkowe Dużo zmian wprowadziła ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. 2018, poz. 1114 ze zm.)

Kazus 1: Bożena R., właścicielka sklepu odzieżowego w Polkowicach, została skazana przez Sąd Rejonowy w Lubinie za uporczywe niewpłacanie podatku. Pytania: 1. Jakiego czynu dopuściła się Bożena R.? 2. Czy za ten czyn możliwe jest orzeczenie wobec Bożeny R. środka karnego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej?

Kazus 1- c.d. 3. Co to jest „uporczywe” niewpłacanie podatku przez podatnika? 4. Kiedy w tej sprawie sąd mógłby odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego? 5. Czy w razie odstąpienia od wymierzenia kary Bożenie R. byłby to wyrok skazujący (uznający ją za winną popełnienia tego czynu), czy uniewinniający? 6. Czy Bożena R. mogła w tej sprawie zostać ukarana przez urząd skarbowy mandatem karnym?

Kazus 2: Konstanty C. dokonał zmiany przeznaczenia oleju opałowego na olej napędowy, przez co naraził podatek akcyzowy na uszczuplenie w wysokości 15.450 zł. Pytania: 1. Jakiego czynu dopuścił się Konstanty C.? 2. Jak nazywa się czyn, jeżeli kwota narażonego na uszczuplenie podatku akcyzowego jest: małej, średniej, dużej lub wielkiej wartości?

Kazus 2 - c.d. 3. Czy Konstanty C. tym samym czynem popełnił także inny czyn zabroniony? 4. Czy popełniony przez Konstantego C. czyn stanowi „idealny zbieg czynów karalnych”, czy też kumulatywny zbieg przepisów ustawy?

Kazus 3: Firma zarejestrowana w Niemczech kupowała na Litwie olej napędowy (bez VAT), deklarując, że sprzeda towar w Polsce i tam zapłaci należny podatek. W Polsce olej napędowy kupiła spółka „słup”. Jednak nie zapłaciła 23% VAT, tylko odsprzedała towar innej firmie. Kolejne takie spółki nie obracały olejem napędowym, a jedynie wystawiały nierzetelne faktury. Ostatnia spółka wystąpiła do urzędu skarbowego o zwrot rzekomo zapłaconego podatku w wysokości 23% VAT, twierdząc, że paliwo sprzeda do Czech i tam ostatecznie zostanie zapłacony podatek VAT. Sama wykazała dokonanie wewnątrzwspólnotowej dostawy z zerowym VAT. Urząd skarbowy dokonał zwrotu nigdy niezapłaconego podatku w wysokości 1.350.000 zł.

Kazus 3 - c.d. Pytania: 1. Jakiego czynu dopuścił się właściciel ostatniej firmy? 2. Jak nazywa się czyn, jeżeli kwota wyłudzonego zwrotu podatku VAT jest dużej wartości? 3. Czy w sprawie będą miały zastosowanie przepisy o nadzwyczajnym obostrzeniu kary z art. 37 k.k.s.? 4. Jakie konsekwencje prawne wiążą się z konstrukcją idealnego zbiegu czynów karalnych? 5. Jakie kary będą najczęściej wykonywane (i z którego kodeksu)?