Medyczne i psychospołeczne aspekty HIV/AIDS Justyna Winnicka Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Białymstoku

Co 12 sekund ktoś zakaża się wirusem HIV na świecie Co 17 sekund ktoś umiera z powodu AIDS na świecie W POLSCE- 2 -3 osoby dziennie dowiadują się o swoim zakażeniu HIV, ale nie wiadomo, ile osób rzeczywiście nabywa zakażenie!!!!

Według najnowszego raportu UNAIDS Kilka liczb - świat Według najnowszego raportu UNAIDS (programu ONZ, którego celem jest koordynacja i poprawa skuteczności działań poszczególnych krajów w walce z HIV i AIDS) do końca 2015 roku na świecie żyło 36.7 miliona osób zakażonych HIV. W 2015 roku zakażenie to zdiagnozowano u 2.1 miliona pacjentów. http://www.aids.gov.pl/

Kilka liczb - Polska W Polsce od wdrożenia badań w 1985 roku do końca sierpnia 2017: zakażenie HIV stwierdzono u 22 164 osób, u 3 514 stwierdzono AIDS 1 375 chorych zmarło. Na dzień 02.10.2017 r. leczeniem ARV objętych było około 10 273 pacjentów, w tym 110 dzieci. Szacuje się, że w naszym kraju z HIV/AIDS żyje od 30 do 60 tysięcy osób. Ile naprawdę? http://www.aids.gov.pl/hiv_aids/450/

Kilka liczb - Polska W Polsce od stycznia do grudnia 2017 r. Nowe zakażenia HIV wykryto u 1526 osób. Zachorowanie na AIDS odnotowano u 120 osób. 24 osoby zmarły na AIDS. http://wwwold.pzh.gov.pl

Kilka liczb – podlaskie W województwie podlaskim od 1 stycznia do 30 marca 2018r. odnotowano: 13 nowych zakażeń HIV 2 przypadki AIDS 3 osoby zmarły. http://wwwold.pzh.gov.pl

Kilka podstawowych pojęć

HIV = AIDS

H - human I - immunodeficiency V - virus – ludzki wirus niedoboru odporności

Wirus HIV wirus należący do grupy retrowirusów atakuje i niszczy układ immunologiczny a w szczególności limfocyty CD4 poza organizmem ludzkim szybko ginie wrażliwy na temperaturę powyżej 56 stopni C i powszechnie stosowane środki dezynfekcyjne, alkohol

A - acquired I - immuno D - deficiency S - syndrom – zespół nabytego niedoboru odporności (końcowe stadium zakażenia wirusem hiv)

AIDS nie jest to pojedyncza choroba, lecz cały szereg różnych chorób (m.in. infekcji i nowotworów), charakterystycznych dla osób zakażonych HIV. wiele z tych chorób nie występuje lub nie są one groźne u osób z nieuszkodzonym systemem immunologicznym AIDS rozpoznaje się wówczas, kiedy u osoby zakażonej HIV zostaną spełnione określone kryteria kliniczne ( zakażenie wirusem HIV, spadek CD4 poniżej 200 kom w 1 ml krwi, jedna choroba wskaźnikowa, bądź 3 mniejsze objawy)

ALE NIGDY: osoba żyjąca z HIV > osoba zakażona wirusem HIV nosiciel zarażony ALE NIGDY:

ALE NIGDY: ryzykowne zachowania grupa ryzyka HIV może zakażać ludzi niezależnie od wieku, płci, wykształcenia, zawodu i orientacji seksualnej !!! ALE NIGDY:

okienko serologiczne – czas od momentu zakażenia do momentu pojawienia się odpowiedniej ilości przeciwciał możliwych do wykrycia powszechnie stosowanymi testami (dla HIV -12 tygodni)

HIV - płyny zakaźne Sperma Krew Wydzielina pochwy i szyjki macicy Mleko kobiece Płyn przedejakulacyjny Każdy płyn z widoczną krwią (zależy od ilości krwi)

HIV - płyny potencjalnie zakaźne płyn mózgowo rdzeniowy płyn owodniowy płyn otrzewnowy płyn opłucnowy, płyn stawowy

HIV – płyny niezakaźne ślina pot łzy mocz

HIV – główne drogi zakażenia

HIV – główne drogi zakażenia Poprzez krew używanie niesterylnych igieł i strzykawek do iniekcji oraz nakłuć skóry kontakt uszkodzonej skóry lub błon śluzowych z krwią przeszczep zainfekowanych narzadów lub inseminacje zakażonym nasieniem transfuzję krwi ( w Polsce i w krajach rozwiniętych bezpiecznie)

Poprzez kontakty seksualne HIV – główne drogi zakażenia Poprzez kontakty seksualne kontakty heteroseksualne kontakty homoseksualne (i MSM) kontakty biseksualne

HIV – główne drogi zakażenia Drogą wertykalną –z matki na dziecko podczas ciąży podczas porodu podczas karmienia piersią

Kiedy nie ma ryzyka zakażenia się HIV ? podczas wspólnego zamieszkiwania pod jednym dachem podczas używania wspólnych sztućców, talerzy, szklanek podczas korzystania ze wspólnej łazienki czy toalety poprzez pływanie w tym samym basenie komary nie przenoszą HIV !!!

Szacowanie ryzyka zakażenia Jakie były płyny ustrojowe Jaki był udział błon śluzowych Czy były uszkodzenia mechaniczne

Profilaktyka zakażeń przenoszonych przez krew Jednorazowy/sterylny sprzęt Programy wymiany igieł i strzykawek Substytucja lekowa Badania w kierunku HIV preparatów krwi, nasienia, tkanek, narządów Profilaktyka poekspozycyjna

Profilaktyka zakażeń przenoszonych drogą seksualna BEZPIECZNY SEKS: Abstynencja seksualna Posiadanie stałego, zdrowego i wzajemnie wiernego partnera BEZPIECZNIEJSZY SEKS: Ograniczenie partnerów seksualnych Używanie prezerwatyw Praktykowanie bezpieczniejszych form zachowań seksualnych

Profilaktyka zakażeń wertykalnych Badania par i kobiet ciężarnych w kierunku HIV Profilaktyka w czasie ciąży Właściwie przeprowadzony poród Niekarmienie piersią

Niepokojące tendencje w Polsce zwiększa się odsetek młodych ludzi zakażonych drogą kontaktów heteroseksualnych (tendencja ogólnoświatowa) diagnozowanie zakażenia odbywa się bardzo późno, wtedy gdy stwierdza się pełnoobjawowe AIDS zwiększa się udział kobiet w ogólnej populacji zakażonych kobiety w Polsce testują się rzadziej niż mężczyźni, w Europie dostrzegana jest odwrotna tendencja zwiększa się odsetek Polaków deklarujących praktykowanie zachowań ryzykownych zdecydowana większość Polaków nie myślała o tym, żeby wykonać test w kierunku HIV sytuacja epidemiologiczna po wschodniej granicy Polski

Możesz zbadać się anonimowo Do stwierdzenia obecności wirusa HIV jest konieczne specjalistyczne badanie krwi. Zdecydowanie należy przestrzec przed wykonywaniem różnych testów „diagnostycznych” której pojawiły się (lub pojawiają się) w sprzedaży Możesz zbadać się anonimowo  Punkt Konsultacyjno - Diagnostyczny przy Ośrodku Diagnostyczno - Badawczym Chorób Przenoszonych Droga Płciową Białystok ul. Bema 2, lok.010, 011 tel. (85) 746 04 54 Godziny pracy: poniedziałek 15.00-17.30 środa 15.00-17.30  Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Kazimierza Dłuskiego w Białymstoku ul. Żurawia 14, 15-540 Białystok Pn-piątek 9.00-14.00 Ogólnodostępny telefon zaufania (22) 622 50 01 www.aids.gov.pl www.cd4.pl

Działania PIS zrealizowane w 2017 roku Działania edukacyjne w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych (szkolenia, pogadanki, warsztaty edukacyjne) Konkursy wiedzy o HIV/AIDS (powiatowe, szkolne) Informacje o HIV/AIDS w lokalnych mass mediach, na stronach internetowych, portalach społecznościowych Dystrybucja materiałów oświatowo-zdrowotnych do szkół, podmiotów leczniczych Poradnictwo metodyczne i merytoryczne Wizytacje

Kampania „Mam czas rozmawiać” Cel: promowanie dialogu międzypokoleniowego o zdrowiu a zwłaszcza o tematach trudnych, takich jak choroby przenoszone drogą płciową, w tym HIV Rozmowa o zdrowiu z rodzicami, dziadkami, dziećmi czy wnukami może przynieść korzyści edukacyjne wszystkim – zarówno młodszym, jak i starszym. Zwłaszcza kiedy za dobrymi chęciami idzie rzetelna wiedza.

Kampania #mamczasrozmawiac Grupa docelowa: osoby w różnym wieku i z różnymi doświadczeniami życiowymi, których zakażenie HIV i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową może także dotyczyć Czas trwania: listopad 2017r. – czerwiec 2018r.

Do udziału w Wojewódzkiej Olimpiadzie Wiedzy o HIV Zapraszamy Do udziału w Wojewódzkiej Olimpiadzie Wiedzy o HIV cel: poszerzenie wiedzy młodzieży na temat zapobiegania zakażeniom HIV, chorobom przenoszonym drogą płciową oraz kształtowanie pozytywnych postaw wobec ludzi żyjących z HIV i chorych na AIDS uczestnicy: uczniowie szkół ponadgimnazjalnych czas trwania: wrzesień – grudzień 2018r. nagrody rzeczowe o wartości: 1000 zł, 800 zł, 600 zł

Dziękuję za uwagę