Dysleksja- problem znany czy nieznany? 1. Co to jest dysleksja? Kogo ten problem dotyczy. 2. Symptomy dysleksji. 3. W jaki sposób można skutecznie przezwyciężać specyficzne trudności występujące u uczniów z dysleksją? 4. Szkoła przyjazna uczniom z dysleksją.
Dysleksja to specyficzne problemy w czytaniu i pisaniu. Dysleksja rozwojowa to zespól specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu występujących w wieku rozwojowym. Dysortografia to specyficzne problemy z opanowaniem poprawnej pisowni. Dysgrafia to trudności w opanowaniu właściwego poziomu graficznego pisma. Ryzyko dysleksji to pierwsze nasilone trudności w nauce czytania i pisania.
Kogo ten problem dotyczy? Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu rozpoznaje się tylko w wypadku stwierdzenia prawidłowego rozwoju umysłowego!
Objawy dysleksji u uczniów klas I-III szkoły podstawowej Motoryka duża – mała sprawność ruchowa całego ciała (dziecko słabo wykonuje ćwiczenia sprawnościowe) Motoryka mała – mała sprawność manualna (czynności samoobsługowe, korzystanie z nożyczek) Koordynacja wzrokowo-ruchowa – dziecko brzydko i niechętnie rysuje, pisze, nie mieści się w liniaturze, nieprawidłowo trzyma ołówek, ma trudności z rysowaniem szlaczków, z odtwarzaniem złożonych figur geometrycznych Funkcje wzrokowo- przestrzenne – dziecko z trudem odróżnia podobne lub identycznie, lecz inaczej położone kształty, ma problemy z ułożeniem konstrukcji z klocków, mozaiki
Objawy dysleksji u uczniów klas I-III szkoły podstawowej (cd.) Funkcje słuchowo – językowe – przekręcanie wyrazów, zaburzenia słuchu fonematycznego (trudności w różnicowaniu głosek:( z-s,b-p,k-g) Pamięć fonologiczna – problemy z zapamiętywaniem dni tygodnia, miesięcy, sekwencji cyfr, wierszy, piosenek, tabliczki mnożenia Lateralizacja – występuje oburęczność lub słaba przewaga jednej ręki Orientacja w schemacie ciała i przestrzeni – litery i cyfry zwierciadlane, problemy z odróżnieniem prawej i lewej strony, mylenie liter: p-b-d-g, m-w,n-u Orientacja w czasie – trudności z określeniem pory dnia, czasu, roku
Symptomy dysleksji w nabywaniu umiejętności szkolnych Czytanie: mało błędów, lecz wolne tempo czytania, głoskowanie lub sylabizowanie, słabe rozumienie tekstu bardzo szybkie tempo czytania, lecz z wieloma błędami, niewłaściwe i słabe rozumienie przeczytanego tekstu, domyślanie się treści na podstawie kontekstu
Symptomy dysleksji w nabywaniu umiejętności szkolnych (cd.) Pisanie: błędy podczas przepisywania tekstu, mylenie liter pod względem kształtu (i-ł-t, m-n, u-y, o-a-e, a-ą, e-ę) trudności z zapamiętywanie kształtu takich liter jak: f,h,g, mylenie liter identycznych, lecz inaczej położonych w przestrzeni: p-b-d-g, m-w, n-u trudności w pisaniu ze słuchu mylenie głosek i-j
problemy z głoskami nosowymi; ą-om, ę-em trudności z zapisywaniem zmiękczeń pisanie wyrazów bezsensownych opuszczanie, dodawanie, przestawianie liter mylenie liter odpowiadających głoskom podobnym pod względem słuchowo-artykulacyjnym (z-s, w-f,d-t,k-g) wolne tempo pisania szybkie męczenie się ręki niekształtne litery nieprawidłowe łączenie liter mało czytelne pismo
W jaki sposób można skutecznie przezwyciężać specyficzne trudności występujące u uczniów z dysleksją? 1. Czas wolny dziecka – rozwijać zainteresowania dziecka – zajęcia pozalekcyjne 2. Formy pomocy – zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, terapia indywidualna, pomoc rodziców
3. Prawa ucznia z dysleksją - wczesna diagnoza - udział w ZDW, terapii pedagogicznej - dostosowanie wymagań szkolnych i sposobu oceniania do możliwości ucznia - wyrównywanie szans podczas egzaminów 4. Obowiązki ucznia z dysleksją oraz jego rodziców - systematyczna współpraca - współpraca rodzica ze szkołą – pracowanie w domu nad trudnościami - wypełnianie przez rodziców zaleceń zawartych w opinii Poradni PP - wykazanie się ucznia pracą nad przezwyciężaniem trudności
Szkoła przyjazna uczniom z dysleksją otwarcie na problem dysleksji ze strony dyrektora’ szkoły, nauczycieli i terapeutów współpraca z rodzicami ucznia zmierzanie w kierunku osiągania sukcesu, a nie odnotowania niepowodzeń zapewnianie wszystkim uczniom sukcesu edukacyjnego pomoc w przełamywaniu barier objęcie terapią pedagogiczną uczniów z klas starszych realizacja programów terapeutycznych np. Edukacyjno- Terapeutycznego „Ortograffiti” i współpraca z Polskim Towarzystwem Dysleksji
Dobre rady Dzieci z dysleksja powinny uczestniczyć w takich formach aktywności jak: - zabawy manipulacyne – szycie ,, robienie zabawek z gazety, gałganków - ćwiczenia grafomotoryczne – rysowanie, kolorowanie, wyklejanie - ćwiczenie pamięci słuchowej, uwagi i funkcji językowych oraz wyobraźni – słuchanie audycji, nagrań, czytanie dzieciom książek - ćwiczenia motoryki dużej i równowagi – skakanie przez skakankę, jazda na rowerze - czytanie książek przez dzieci - dobre wzorce zachowań dawane przez rodziców - zdrowe podejście rodzica do sprawy – zgoda na przebadanie dziecka w Poradni PP, zgoda na udział dziecka w zajęciach terapeutycznych
Wskazówki do pracy w domu wykorzystywanie wszystkich zmysłów w procesie uczenia się chwalenie i motywowanie dziecka nagradzanie dziecka nawet za drobne sukcesy systematyczne utrwalanie materiału, wykonywanie wielu ćwiczeń praca metoda „małych kroczków”
Na udzielanie pomocy uczniom z dysleksją nigdy nie jest za późno Na udzielanie pomocy uczniom z dysleksją nigdy nie jest za późno. Rezultaty pojawiają się po 2-3 latach!