Projekt Foresight „Akademickie Mazowsze 2030”

Informacje podstawowe: Projekt Foresight regionalny szkół wyższych Warszawy i Mazowsza „Akademickie Mazowsze 2030” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 – 2013 Działania 1.1, Poddziałania 1.1.1

Informacje podstawowe: Projekt realizowany w konsorcjum 6 uczelni warszawskich: Politechnikę Warszawską – lidera Akademię im Leona Koźmińskiego Polsko – Japońską Wyższą Szkołę Technik Komputerowych, Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego, Szkołę Główną Handlową, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Czas realizacji Projektu: 05/2009-05/2012

Czym jest Foresight? Foresight jest procesem systematycznego i wszechstronnego rozpoznawania dalekosiężnych trendów rozwojowych w nauce i technologii oraz identyfikacji obszarów o kluczowym znaczeniu dla maksymalizacji korzyści społecznych i gospodarczych. (dr Jacek Kuciński) Foresight jest procesem kreowania kultury myślenia społeczeństwa o przyszłości, w którym zarówno naukowcy jak i przedstawiciele świata gospodarki oraz administracji publicznej biorą udział w wyznaczaniu strategicznych kierunków badań i rozwoju technologicznego w celu przysporzenia jak największych korzyści społecznych i ekonomicznych. (prof. Michał Kleiber)

Czym jest Foresight? Podstawowymi elementami projektów foresight są: Myślenie o przyszłości (analiza sytuacji i trendów rozwoju), Dyskutowanie o przyszłości (poglądy różnych środowisk), Określenie czynników kluczowych (np. czynniki polityczne, ekonomiczne, społeczne, kulturowe, środowiskowe, techniczne), Sporządzanie wizji przyszłości (budowa scenariuszy), Konsultacje (analiza wielu możliwych „przyszłości”), Kształtowanie przyszłości (rekomendacje).   Foresight nie ma charakteru projektu naukowego, lecz jest kombinacją: intuicji, metod badawczych, analizy antycypacyjnej i badania rozwoju trendów. (dr Jacek Kuciński) .

Rodzaje foresightów: W literaturze światowej rozróżnia sie dwa rodzaje projektów foresight: regionalny i technologiczny. Podział ten wynika z celu, na jaki jest ukierunkowany projekt (cel: odpowiedź na pytanie o przyszłość technologii czy o przyszłość regionu?). Czasami wyróżnia się również foresight branżowy (np. w zakresie wytwarzania i wykorzystywania energii) oraz ich kombinacje.

Elementy foresightu regionalnego Projekt „Akademickie Mazowsze 2030” jest foresightem regionalnym: Elementami foresightu regionalnego są: Identyfikacja kluczowych dla danego regionu kierunków rozwoju; Uzyskanie konsensusu społecznego co do kierunków rozwoju; Identyfikacja kluczowych organizacji potrzebnych do osiągnięcia zamierzonych kierunków; Stworzenie sieci współpracy pomiędzy jednostkami, które podejmą zaplanowane działania; Budowa scenariuszy. (dr Jacek Kuciński)

Cele „FAM 2030” CEL GŁÓWNY Określenie strategicznych dziedzin kształcenia i modeli ewolucji szkół wyższych w perspektywie 2030 roku w Gospodarce Opartej na Wiedzy dla Warszawy i Mazowsza. Projekt ma wskazać najbardziej obiecujące kierunki kształcenia, badań naukowych i polityki regionalnej, spójne z prognozowanym rozwojem regionu

Cele „FAM 2030” CELE SZCZEGÓŁOWE Wynikiem projektu będzie: Określenie strategicznych dziedzin kształcenia na potrzeby GOW w 4 obszarach nauki. Określenie modelu ewolucji i działania szkół wyższych różnych typów w kierunku organizacji kształcącej efektywnie na potrzeby GOW. Identyfikacja uwarunkowań społecznych i gospodarczych niezbędnych do skutecznego wdrożenia wyników projektu. Wytypowanie skutecznych ścieżek postępowania ułatwiających współpracę między szkołami wyższymi i sferą gospodarczą. Określenie ścieżek wdrażania projektu poprzez budowę powiązań szkolnictwem podstawowym i średnim a wyższym w regionie.

Cele „FAM 2030” Praktyczne cele projektu to: dostosowanie oferty kształcenia do potrzeb rynku pracy; wzrost zasobu kadr nowoczesnej gospodarki; wspieranie konkurencyjności przedsiębiorstw na Mazowszu; ukierunkowanie preferencji w polityce samorządowej, dotyczącej edukacji wyższej.

Etapy realizacji projektu: Działania w projekcie dzielą się na 4 etapy: Etap I - Przygotowanie projektu Etap II - Diagnoza sytuacji Etap III – Prognozy: budowanie scenariuszy Etap IV - Rozpowszechnianie wyników projektu

POSZCZEGÓLNE ZADANIA BADAWCZE ETAP 1. PRZYGOTOWANIE PROJEKTU W ramach tego etapu zrealizowano Działanie 1. Przygotowanie projektu (okres 05/2009- 05/2010), które obejmowało następujące prace: Powołanie Komitetu Sterującego; Wybór ekspertów i top-ekspertów projektu; Stworzenie portalu informacyjnego www.akademickiemazowsze2030.pl Przegląd wyników na temat istniejącej wiedzy z zakresu projektu – raport UKSW Organizacja konferencji otwierającej projekt. Osiągnięty rezultat: zorganizowanie prac projektowych i uruchomienie projektu.

POSZCZEGÓLNE ZADANIA BADAWCZE ETAP 2. DIAGNOZA SYTUACJI W ramach tego etapu zrealizowano Działanie 2. Desk research (okres 01/2010 – 09/2010), które obejmowało następujące prace: Analiza narodowych foresightów i innych dokumentów prognostycznych, pod kątem problematyki projektu – raport SGGW Analiza strategii, modeli działania oraz ścieżek wiodących szkół wyższych na świecie – raport PW Analiza potencjału szkół wyższych Warszawy i Mazowsza – raport SGH Osiągnięte rezultaty: raporty z przeprowadzonych badań desk research

POSZCZEGÓLNE ZADANIA BADAWCZE ETAP 2. DIAGNOZA SYTUACJI W ramach tego etapu realizowane jest również Działanie 3. Analiza SWOT i PEST (okres 05/2010 – 01/2011), które obejmuje: Zorganizowanie paneli ekspertów; Zorganizowanie paneli top-ekspertów; Przeprowadzenie analizy PEST (identyfikacja najważniejszych czynników zewnętrznych (gospodarczych, społecznych itd.) definiujących ramy funkcjonowania szkolnictwa wyższego); Identyfikacja kluczowych czynników rozwoju szkolnictwa wyższego Warszawy i Mazowsza; Analizę SWOT dla szkół wyższych Warszawy i Mazowsza. Planowane rezultaty: opracowanie i wydanie raportu z analiz SWOT i PEST zawierającego wybór kluczowych czynników wpływających na rozwój szkolnictwa wyższego Warszawy i Mazowsza.  

POSZCZEGÓLNE ZADANIA BADAWCZE Etap 3. PROGNOZY – BUDOWA SCENARIUSZY W ramach tego etapu realizowane będzie Działanie 4. Budowanie ścieżek rozwoju (okres 01/2011 – 03/2011), które obejmuje: - panel ekspertów, którego celem jest określenie ścieżek rozwoju (hipotez) przyszłości dla strategicznych obszarów kształcenia, dla funkcjonowania uczelni wyższych. Planowany rezultat: zbudowanie scenariuszy rozwoju sytuacji w szkolnictwie wyższym Warszawy i Mazowsza przy uwzględnieniu wpływu na kluczowe obszary kształcenie oraz sposoby funkcjonowania uczelni.

POSZCZEGÓLNE ZADANIA BADAWCZE W ramach Etapu 3 realizowane będzie również Działanie 5 Budowanie scenariuszy (okres 04/2011 – 09/2011), które obejmować będzie: Zorganizowanie paneli ekspertów; Zorganizowanie paneli top-ekspertów; Opracowanie 5-6 konkretnych scenariuszy rozwoju sytuacji oraz reakcji szkół wyższych na zmiany w otoczeniu zewnętrznym, reakcji pod względem dziedzin kształcenia oraz funkcjonowania szkół; Zorganizowanie I rundy badania Delphi; Wybór 3 scenariuszy o najwyższym prawdopodobieństwie wystąpienia; Zorganizowanie II rundy badania Delphi; Przeprowadzenie krzyżowej analizy wpływów. Planowany rezultat: przygotowanie 3 scenariuszy rozwoju otoczenia zewnętrznego i uczelni wyższych Warszawy i Mazowsza do roku 2030

POSZCZEGÓLNE ZADANIA BADAWCZE W ramach Etapu 3 realizowane będzie również Działanie 6 Konsultacje scenariuszy (okres 10/2011 – 01/2012), które obejmować będzie: Konsultacje społeczne wyników – konsultacje ze środowiskiem biznesowym, samorządowym, studenckim; Weryfikacja wyników po konsultacjach; Zorganizowanie paneli eksperckich; Zorganizowanie panelu top-ekspertów; Zorganizowanie badania Omnibus. Planowany rezultat: ostateczne opracowani 3 scenariuszy rozwoju otoczenia zewnętrznego i uczelni wyższych Warszawy i Mazowsza do 2030 roku.

POSZCZEGÓLNE ZADANIA BADAWCZE Etap IV Rozpowszechnienie wyników projektu (okres 02/2012 – 05/2012) W ramach tego etapu realizowane jest Działanie 7. Rozpowszechnienie wyników projektu (okres 02/2012 – 05/2012), które obejmować będzie: Opracowanie raportu z prac przeprowadzonych w ramach projektu; Opracowanie raportu merytorycznego z projektu; Zorganizowanie konferencji podsumowującej projekt; Zakończenie i rozliczenie projektu. Planowane rezultaty projektu: przygotowanie i publikacja raportu opisującego wyniki projektu, upublicznienie scenariuszy rozwoju otoczenia zewnętrznego i uczelni Warszawy i Mazowsza w perspektywie 2030 roku.

Struktura FAM 2030:

Raporty „FAM 2030” „Kwerenda na temat istniejącej wiedzy z zakresu projektu Foresight regionalny dla szkół wyższych Warszawy i Mazowsza „Akademickie Mazowsze 2030.” „Scenariusze i strategie rozwoju szkolnictwa wyższego w Polsce i za granicą. Analiza foresightów i dokumentów strategicznych.” „Analiza strategii, modeli działania oraz ścieżek wiodących szkół wyższych na świecie.” Analiza potencjału szkół wyższych Warszawy i Mazowsza. Podręcznik metodyki foresight dla ekspertów projektu Foresight regionalny dla szkół wyższych Warszawy i Mazowsza „Akademickie Mazowsze 2030” Raporty w wersji elektronicznej dostępne są na www.akademickiemazowsze2030.pl

Polecane raporty foresight: Z uwagi na fakt, iż wyniki tych badań mogą wyznaczyć ogólne ramy dla dyskusji o przyszłości szkolnictwa wyższego w regionie, rekomendowane są także następujące raporty: Narodowy program foresight „Polska 2020” Foresight kadr nowoczesnej gospodarki .

KONTAKT Z BIUREM PROJEKTU: Biuro ds. Rozwoju Politechnika Warszawska ul. Polna 50 tel. (022) 234 59 78  Więcej informacji na: www.akademickiemazowsze2030.pl

„Foresight regionalny Akademickie Mazowsze 2030” Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 – 2013. Realizowany w ramach Działania 1.1, Poddziałania 1.1.1 www.akademickiemazowsze2030.pl 01 www.akademickiemazowsze2030.pl Warszawa, 11.11.2009