Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych im. Zofii Książek-Bregułowej w Dąbrowie Górniczej w roku szkolnym 2011/2012

Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Słabo Widzących i Niewidomych im. Zofii Książek-Bregułowej w Dąbrowie Górniczej w roku szkolnym 2011/2012. Czynności ewaluacyjne prowadzone były od września 2011 r. do maja 2012 r. przez powołany przez Dyrektora placówki zespół ds. ewaluacji, w skład którego weszli nauczyciele: Szkoły Podstawowej Specjalnej nr 7: Agnieszka Borówka – Chobot, Aleksandra Chrzanowska – Kowal, Marta Jankowiak, Katarzyna Rogowicz VI Liceum Ogólnokształcącego: Przemysław Czerwiński, Izabela Szymańska, Joanna Wilmowska Internatu: Edyta Goc, Katarzyna Jaroń Zasadniczej Szkoły zawodowej Specjalnej nr 1: Daria Gądek, Aneta Kaczmarek, Katarzyna Marek Specjalnego Gimnazjum nr 15 : Agnieszka Zyguła – Niciarz, Elżbieta Chycka, Renata Krupa

Na podstawie otrzymanych wyników sporządzony został raport, który obejmuje informacje dotyczące spełnienia przez placówkę WYMAGANIA 4.1. Funkcjonuje współpraca w zespołach z obszaru IV Zarządzanie szkołą lub placówką

Cele ewaluacji: zebranie informacji na temat zakresu współpracy w zespołach nauczycielskich; zbadanie relacji między nauczycielami różnego szczebla awansu zawodowego; określenie, w jakim stopniu praca zespołowa nauczycieli ma wpływ na właściwy przebieg procesów edukacyjnych w szkole.

Wskaźniki spełnienia wymagania: nauczyciele pracują w zespołach, dzieląc się wiedzą i doświadczeniem; nauczyciele pracując w zespołach, opracowują i aktualizują dokumenty szkolne; nauczyciele starsi stażem sprawują opiekę nad nauczycielami młodszymi; nauczyciele współpracują w zakresie organizacji procesów edukacyjnych i wychowawczych; w szkole istnieje wspólny system dokumentowania działań zespołów nauczycielskich.

Pytania kluczowe: czy działania zespołów nauczycielskich odpowiadają potrzebom ich członków? czy w zespołach podejmowane są prace nad rozwiązywaniem bieżących problemów dydaktyczno - wychowawczych? czy zespoły przedmiotowe współpracują z zespołem koordynującym pomoc psychologiczno- pedagogiczną? czy praca zespołów odpowiada oczekiwaniom, Dyrekcji związanym z jakością pracy szkoły? czy w ramach współpracy w zespołach nauczyciele wymieniają się doświadczeniami (lekcje otwarte, propozycje ciekawych, innowacyjnych rozwiązań metodycznych, konstruowanie konspektów zajęć, opracowywanie publikacji w ramach dobrych praktyk, promowanie Ośrodka, itp.)? czy nauczyciele wspólnie analizują podstawę programową, przygotowują próbne sprawdziany i egzaminy na podstawie których dokonuje się diagnozy wstępnej oraz analizy wyników nauczania? czy nauczyciele w zespołach przedmiotowych, wychowawczych i komisjach zadaniowych wspólnie analizują wyniki przeprowadzonych diagnoz dydaktycznych, wychowawczych, wypracowują wnioski i planują w ramach opracowanych programów naprawczych dalszą pracę z uczniem i jego rodziną? czy liderzy zespołów znają zakresy swoich zadań i czy rzetelnie się z nich wywiązują? w jakim stopniu nauczyciele angażują się w pracę zespołów? czy tematyka spotkań w zakresie doskonalenia zawodowego jest dostosowana do potrzeb nauczycieli? czy nauczyciele doskonalą metody i formy współpracy? czy nauczyciele starsi stażem sprawują opiekę, wspierają radą i pomocą nauczycieli z mniejszym doświadczeniem? w jaki sposób nauczyciele dokumentują swoje spotkania i wykonywane zadania?

CZYNNOŚCI EWALUACYJNE Metody i narzędzia badań: ankieta dla nauczycieli dotycząca pracy zespołów przedmiotowych, ankieta dla nauczycieli dotycząca pracy komisji zadaniowych, analiza dokumentów (protokoły z posiedzeń Rady Pedagogicznej, dokumenty zespołów i komisji: plany pracy, protokoły ze spotkań, sprawozdania z działalności), wywiad z Dyrektorem i Wicedyrektorami Ośrodka. Źródła informacji, grupa badawcza Danych do ewaluacji dostarczyło 71 losowo wybranych nauczycieli, którzy objęci zostali badaniami ankietowymi (35 osób – ankieta dotycząca pracy zespołów przedmiotowych, 36 osób – ankieta badająca funkcjonowanie komisji zadaniowych) oraz Dyrektor i Wicedyrektorzy Ośrodka, którzy udzielili odpowiedzi na zawarte w kwestionariuszu wywiadu pytania. Pozostałe informacje na temat poziomu spełniania przez szkołę analizowanego wymagania dostarczyły wymienione wcześniej dokumenty szkolne.

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI Podsumowanie ankiet dla nauczycieli- członków zespołów samokształceniowych i komisji. Pierwsze pytanie: Czy w Zespole podejmowane są prace nad rozwiązywaniem bieżących problemów?

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI Kolejne pytanie dotyczyło wymiany doświadczeń wśród nauczycieli dotyczących kontaktów z rodzicami uczniów - wszyscy respondenci odpowiedzieli również twierdząco. W 80% w Zespołach są omawiane zmiany w wytycznych i procedurach CKE dotyczących sprawdziany po VI klasie SP, egzaminów gimnazjalnych, egzaminów maturalnych i egzaminów zawodowych. W 20% nie są poruszane takie tematy.

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI 87% członków Zespołów uważa, że przedstawiono analizę wyników próbnych sprawdzianów po klasie VI, egzaminów gimnazjalnych, egzaminów maturalnych i egzaminów zawodowych, natomiast 13% twierdzi, że nie przedstawiono takiej analizy. Wnioski wyciągnięte z analizy próbnych sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych w 35% raczej mają wpływ na modyfikację sposobów i metod nauczania, a w 42% zdecydowanie mają wpływ. Nauczyciele przedmiotów artystycznych – 20%, odpowiadali – trudno powiedzieć. 13% nauczycieli uważa, że wnioski te nie mają wpływu na modyfikację sposobów i metod nauczania.

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI W Zespołach są omawiane metody i sposoby pracy z uczniem zdolnym – w 80%, natomiast 20% badanych uważa, że takie metody nie są omawiane. Wszyscy respondenci wymieniają się na bieżąco informacjami dotyczącymi różnorodnych form pracy z uczniami. W 90% nauczyciele współpracują z zespołem rewalidantów, aby poprawić jakość pracy własnej i ucznia. Najczęściej wymieniano rewalidantów: logopedę- 50%, rehabilitanta ruchu – 30%, orientacji przestrzennej- 30%, usprawniania widzenia – 20%, nauki pisma Brajla – 20%, rewalidacja ogólna – 10%. 1- logopeda, 2 - orientacja przestrzenna, 3 - usprawnianie ruchu, 4 - usprawnianie widzenia, 5 - nauka pisma Braille’a, 6 - rewalidacja ogólna

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI Badani nauczyciele w 35% zdecydowanie maja wpływ na tworzenie planu pracy Zespołu, w 40% raczej tak, w 10% - trudno powiedzieć. Natomiast 15% nauczycieli deklaruje, że raczej nie ma wpływu na tworzenie planu pracy. W celu usprawnienia wspólnych działań respondenci biorą udział w różnych formach doskonalenia zawodowego –90%. Natomiast 10% nie doskonali się zawodowo. Oferta doskonalenia WDN odpowiada 40% nauczycieli, 30% badanych poszerzyło by ofertę o szkolenia z zakresu: zajęcia z orientacji przestrzennej, praca z uczniem niedostosowanym społecznie multimedia w dydaktyce, praca z dzieckiem „zamkniętym w sobie”, zapoznanie z nową podstawą programową w szkołach ponadgimnazjalnych, radzenie sobie w sytuacjach trudnych, reakcja na agresywne zachowania uczniów, techniki negocjacji, sztuka komunikacji, opracowanie i tworzenie własnych programów nauczania, praca z uczniem z autyzmem.

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI Działania podejmowane w ramach pracy Zespołu odpowiadają potrzebom respondentów: zdecydowanie tak w 40%, raczej tak 50%, trudno powiedzieć 10%. Wśród form wymiany doświadczeń w ramach współpracy w Zespole badani nauczyciele wymieniają: lekcje otwarte – 50%, propozycje ciekawych rozwiązań metodycznych – 60%, wspólne opracowywanie scenariuszy zajęć i konspektów lekcji – 40%, dzielenie się informacjami uzyskanymi w trakcie pozaszkolnych form doskonalenia – 90%. 1. Lekcje otwarte. 2. Propozycje ciekawych rozwiązań metodycznych. 3. Wspólne opracowywanie scenariuszy zajęć i konspektów lekcji. 4. Dzielenie się informacjami uzyskanymi w trakcie pozaszkolnych form doskonalenia.

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI Na pytanie czy liderzy Zespołów rzetelnie wywiązują się z powierzonych im zadań 70% ankietowanych odpowiedziało- zdecydowanie tak, 20% - raczej tak i 10% stwierdziło, że trudno powiedzieć. W 90% zespoły korzystają z pomocy doradcy metodycznego lub zawodowego. Nauczyciele odpowiadali: zdecydowanie tak w 60%, raczej tak w 30%, trudno powiedzieć w 10%. Ostatnie pytanie przeznaczone było tylko dla nauczycieli stażystów i kontraktowych; dotyczyło dzielenia się wiedzą i doświadczeniem przez nauczycieli starszych stażem - mianowanych i dyplomowanych. Nauczyciele z mniejszym stażem – stażyści i kontraktowi w 100% mogą liczyć na pomoc merytoryczną swoich starszych kolegów (70% -zdecydowanie tak, 30%- raczej tak). Jedno z pytań dotyczyło tylko nauczycieli – członków Komisji –czy liczba członków Komisji jest odpowiednia. 90%.- odpowiedziało, że jest odpowiednia, natomiast 10% - jest za mała.

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI 3. Przedstawienie wyników analizy dokumentacji Metodą badawczą była ankieta analizy dokumentacji Zespołu lub Komisji, uwzględniająca rodzaj dokumentacji oraz omawiane zagadnienia. Przeanalizowano dokumentację następujących Zespołów przedmiotowych oraz Komisji Zadaniowych: Zespół Wychowania Przedszkolnego i Edukacji Wczesnoszkolnej Zespół realizujący projekt edukacyjny; Zespół ds. współpracy z lekarzami i koordynator badań profilaktycznych oczu; Zespół Przedmiotów Humanistycznych; Zespół Przedmiotów Matematyczno- Przyrodniczych; Komisja pomocy materialnej dla wychowanków; Zespół Przedmiotów Zawodowych; Komisja ds. współpracy z pracodawcami; Zespół Przedmiotów artystycznych i wychowania fizycznego; Komisja przygotowująca projekt Leonardo da Vinci; Zespół Języków Obcych; Zespół ds. opieki nad samorządem Ośrodka; Zespół planujący i koordynujący udzielanie pomocy psychologiczno- pedagogicznej; Zespół ds. badania losów absolwentów; Komisja ds. Przykładów Dobrych Praktyk; Zespół Wczesnego Wspomagania Małego Dziecka; Komisja ds. Edukacji Europejskiej; Zespół współpracy z PFRON; Zespół Wychowawczy w internacie; Zespół współpracy z PZN; Komisja Współpracy z Radą Rodziców; Zespół ds. Współpracy ze stowarzyszeniami; Zespół ds. rekrutacji uczniów; Zespół ds. współpracy z uczelniami. Zespół ds. notacji brajlowskiej;

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI Badano obecność następujących zagadnień: Omawianie spraw bieżących, rozwiązywanie bieżących problemów dydaktyczno- wychowawczych. Wymiana doświadczeń między członkami zespołu. Analiza podstawy programowej. Wspólne przygotowywanie testów kompetencyjnych, próbnych sprawdzianów po kl. VI, egzaminów gimnazjalnych, egzaminów maturalnych, egzaminów zawodowych. Analiza wyników przeprowadzonych sprawdzianów, egzaminów oraz sformułowanie wniosków do dalszej pracy z uczniem. Badaniu poddano 6 Zespołów Przedmiotowych Zespół Wychowania Przedszkolnego i Edukacji Wczesnoszkolnej Zespół Przedmiotów Humanistycznych Zespół Przedmiotów Matematyczno- Przyrodniczych Zespół Przedmiotów Zawodowych Zespół Języków Obcych Zespół Przedmiotów artystycznych i wychowania fizycznego

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI Zagadnienia obecne w planach pracy Zespołów Przedmiotowych Realizacja zadań zawartych w planie pracy

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI Sprawozdania z realizacji zadań w I semestrze. Sposób planowania pracy Zespołów Analizie poddano dokumentację 19 Zespołów i Komisji Zadaniowych. funkcjonujących w SOSW. Przede wszystkim badano zagadnienie kluczowe, zawarte w Planie Ewaluacji Wewnętrznej: - W jaki sposób nauczyciele dokumentują swoje spotkania i wykonywane zadania? Metodą badawczą był kwestionariusz analizy dokumentacji.

PREZENTACJA WYNIKÓW EWALUACJI Sprawozdania z realizacji zadań w I semestrze Sposób dokumentowania działań przez Komisje zadaniowe

WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY W Zespołach Przedmiotowych działania zespołów nauczycielskich odpowiadają potrzebom ich członków, podejmowane są prace nad rozwiązywaniem bieżących problemów dydaktyczno –wychowawczych. Na podstawie wyników ewaluacji wewnętrznej można stwierdzić, że Zespoły współpracują z zespołem koordynującym pomoc psychologiczno - pedagogiczną. W dużym stopniu praca zespołów odpowiada oczekiwaniom Dyrekcji. MOCNE STRONY realizacja zadań związanych z rozwiązywaniem bieżących problemów dydaktyczno- wychowawczych, współpraca międzyzespołowa, analizowanie podstawy programowej i zmian w niej następujących, współpraca nauczycieli wewnątrz Zespołów i Komisji SŁABE STRONY brak jednolitego nazewnictwa, brak jednolitej formy dokumentowania działań, brak dokumentowania działań na bieżąco.

WNIOSKI ujednolicenie nazewnictwa związanego z Zespołami i Komisjami; przygotowywanie planów pracy Zespołów według określonych kryteriów ( zał. 4); systematyczne dokumentowanie działań bieżących według określonych zasad ( zał. 5), nawet w przypadku Komisji jednoosobowych; udostępnienie harmonogramu spotkań Zespołów lub Komisji wszystkim nauczycielom ( np. w pokoju nauczycielskim, na stronie internatowej); ustalanie funkcji lidera Zespołu lub Komisji na czas dłuższy niż rok szkolny; równomierny podział obowiązków wewnątrz Zespołów lub Komisji, zapisany w planie pracy Zespołów, uwzględniający zaangażowanie wszystkich członków Zespołu lub Komisji; uwzględnianie w planach pracy Zespołów przedmiotowych problemu wyboru podręczników; uwzględnianie w pracach Zespołów lub Komisji specyfiki pracy z dzieckiem słabo widzących i niewidomym.

ZESPÓŁ EWALUACYJNY DZIĘKUJE ZA UWAGĘ