Proces tworzenia i uchwalania budżetu gminy z uwzględnieniem roli mieszkańców!
Proces tworzenia i uchwalania budżetu gminy z uwzględnieniem roli mieszkańców!
Proces budżetowy: 1. Przygotowanie (projekt) 2. Uchwalanie 3. Wykonanie 4. Sprawozdanie
Podmioty zaangażowane w proces budżetowy: Wójt Rada Gminy Radni Urzędnicy Jednostki organizacyjne Samorządowe jednostki kultury Jednostki pomocnicze NGO Mieszkańcy
Proces przygotowania budżetu: Do 15 listopada Podmiot odpowiedzialny – wójt Procedurę tworzenia budżetu przyjmuje wójt w drodze zarządzenia Proces przygotowania budżetu:
Rola rady gminy Zgodnie z art.234 ustawy o finansach publicznych Rada podejmuje uchwałę proceduralną ustalającą tryb prac nad projektem uchwały budżetowej. (Tryb prac – dotyczy tylko etapu od otrzymania projektu budżetu). V SA/Wa 763/09 - Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie
1) wymaganą szczegółowość projektu budżetu jednostki samorządu terytorialnego; 2) terminy obowiązujące w toku prac nad projektem uchwały budżetowej jednostki samorządu terytorialnego; 3) wymogi dotyczące uzasadnienia i materiały informacyjne, które zarząd przedłoży organowi stanowiącemu jednostki samorządu terytorialnego wraz z projektem uchwały budżetowej. Uchwała ta określa:
Proces przygotowywania budżetu polega na: Przyjęciu wskaźników makroekonomicznych Przyjęciu założeń dochodowych Zebraniu wniosków radnych, mieszkańców, jednostek pomocniczych, jednostek organizacyjnych
w procesie tworzenia budżetu: Udział mieszkańców w procesie tworzenia budżetu: Fundusz sołecki Jednostki pomocnicze (może być obligatoryjny o ile jest wyodrębnienie środków w statucie gminy) Budżet obywatelski (nie obligatoryjny) Wnioski i petycje Udział w posiedzeniach komisji i sesji rady Program współpracy z NGO Uchwała o inicjatywie lokalnej
Wnioski i petycje Składane do Wójta! Wniosek najlepiej do 10 października (miesiąc na rozpatrzenie, możliwa skarga, można wnioskować o upublicznienie wniosku i decyzji) Petycja do 10 sierpnia (do 3 miesięcy na rozpatrzenie, brak możliwości skargi, obowiązek upublicznienia)
Wnioski do GOPSu/MOPSu, lub innego podmiotu odpowiedzialnego za Program Profilaktyki. Wnioski do Gminnej Komisji GKRPA W zakresie działań związanych z profilaktyką.
Projekt budżetu wraz z uzasadnieniem wójt składa zarządzeniem do 15 listopada Radzie gminy Regionalnej Izbie Obrachunkowej (RIO)
Odpowiedzialność za przekroczenie terminu 15 listopada • Wyłącznie „polityczna” • U.f.p. nie przewiduje żadnych sankcji z tego tytułu • Jeżeli sytuacja z przekroczeniem terminu powtarzałaby się rok po roku - można zarzucić naruszenie prawa • Ostateczny termin – 31 grudnia
Organ nadzoru dokonuje oceny wyłącznie pod względem formalnym i rachunkowym Ważne! •Wydanie negatywnej opinii nie wstrzymuje prac nad uchwaleniem budżetu • RIO bada ponownie uchwałę budżetową po jej podjęciu przez organ stanowiący • Wójt ma obowiązek ustosunkowania się do zarzutów zawartych w negatywnej opinii RIO, przysługuje mu tez prawo odwołania do kolegium RIO
Oprócz projektu budżetu, Ważne! Oprócz projektu budżetu, wójt przygotowuje projekt Wieloletniej Prognozy Finansowej (WPF) oraz jako załącznik Wieloletni Plan Inwestycyjny (WPI)
WPF m.in. zawiera: Wieloletni plan dochodów i wydatków (bieżące majątkowe) Wieloletni plan wydatków (majątkowych, bieżących) Plan spłat zaciągniętych zobowiązań Wynik budżetu w latach Wskaźnik spłaty zobowiązań
WPI zawiera: Wykaz przedsięwzięć wieloletnich Finansowanie przedsięwzięć wieloletnich w latach
Uchwalanie budżetu gminy 15 listopad – 31 grudzień (w uzasadnionych przypadkach 31 styczeń) Organ uprawniony – rada gminy
Uchwała budżetowa zawiera: Prognozowane dochody budżetowe powinny być zamieszczone: w układzie działów klasyfikacji budżetowej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności w podziale na dochody bieżące i majątkowe (ogółem i w ramach każdego działu) - ze wskazaniem źródeł dochodów bieżących i majątkowych
Z punktu widzenia gospodarowania finansami istotne jest wyszczególnienie dochodów majątkowych, do których zgodnie z art. 235.ust 3 u.f.p. zalicza się: dotacje i środki przeznaczone na inwestycje, które mogą pochodzić z budżetu państwa, funduszy celowych, od innych jednostek samorządu terytorialnego oraz z funduszy Unii Europejskiej i innych źródeł zagranicznych; dochody ze sprzedaży majątku, których przedmiotem mogą być nieruchomości,przedmioty materialne oraz trwałe aktywa finansowe, dochody z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Przez dochody bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego rozumie się dochody budżetowe niebędące dochodami majątkowymi.
W planie wydatków bieżących wyodrębnia się: 1) wydatki jednostek budżetowych, w tym na wynagrodzenia i składki od nich naliczane oraz na realizację statutowych zadań 2) dotacje na zadania bieżące 3) świadczenia na rzecz osób fizycznych 4) wydatki na programy finansowane z udziałem środków unijnych 5) wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez JST, przypadające do spłaty w danym roku budżetowym 6) obsługę długu jednostki samorządu terytorialnego
Przebieg prac rady gminy nad uchwalaniem budżetu określa uchwała proceduralna RG.
Komisje opiniują i składają swoje wnioski Rada bez zgody Wójta nie może wprowadzać zmian w projekcie uchwały budżetowej, które powodują zmniejszenie dochodów lub zwiększenie wydatków i jednocześnie zwiększyłyby deficyt budżetowy Gminy ( art.240 u.f.p.) Wniosek dotyczący zwiększenia wydatków musi wskazywać źródło ich finansowania
Udział mieszkańców na tym etapie procesu budżetowania: Wnioski i petycje do RG Udział w posiedzeniach komisji RG Udział w posiedzeniach RG Organizowanie spotkań z radnymi
Problematyka autopoprawek wójta
Nieuchwalenie budżetu gminy do dnia 31 stycznia powoduje, że budżet gminy przygotowuje RIO do końca lutego W doktrynie sprzeczne poglądy czy w okresie od 1 lutego do końca miesiąca RG może podjąć uchwałę budżetową. RG może uchwalić budżet po opracowaniu budżetu przez RIO
Rada Gminy pracuje i uchwala również: Wieloletni Plan Finansowy Wieloletni Plan Inwestycyjny
Pamiętajcie RG uchwala Co jeszcze? Pamiętajcie RG uchwala Gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych (Element programu finansowanie) Program Współpracy z NGO (Priorytety wsparcia) Uchwała o inicjatywie lokalnej (czy jest zapis o wydzielonych środkach? Czy w budżecie są zaplanowane środki na inicjatywę lokalną?
Zapraszam do akcji i na