SZKOŁA PROMUJĄCA ZDROWIE RAPORT Z AUTOEWALUACJI W LATACH 2014 - 2017 Szkoła Podstawowa nr 22 z Oddziałami Integracyjnymi im. Rafała Pomorskiego w Tychach

Definicja szkoły promującej zdrowie Szkoła promująca zdrowie to szkoła, która we współpracy z rodzicami uczniów i społecznością lokalną systematycznie i planowo tworzy środowisko społeczne i fizyczne sprzyjające zdrowiu i dobremu samopoczuciu społeczności szkolnej, a przy tym wspiera rozwój kompetencji uczniów i pracowników w zakresie dbałości o zdrowie przez całe życie.

Model szkoły promującej zdrowie w Polsce - rok 2015

Zasady przeprowadzania autoewaluacji Szkoły Promującej Zdrowie Autoewaluację przeprowadzono zgodnie z wytycznymi Krajowego Zespołu Koordynującego Sieć Szkół Promujących Zdrowie określonymi w publikacji pt.: „Szkoła Promująca Zdrowie. Poradnik dla szkół i osób wspierających ich działania w zakresie promocji zdrowia”. Praca zbiorowa pod redakcją Barbary Woynarowskiej. Ośrodek Rozwoju Edukacji. Warszawa 2016.

Standardy Szkoły Promującej Zdrowie Koncepcja pracy szkoły, jej struktura i organizacja sprzyjają uczestnictwu społeczności szkolnej w realizacji działań w zakresie promocji zdrowia oraz skuteczności i długofalowości tych działań. Klimat społeczny szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz rodziców uczniów.

Szkoła realizuje edukację zdrowotną i program profilaktyki dla uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz dąży do poprawy skuteczności działań w tym zakresie. Warunki oraz organizacja nauki i pracy sprzyjają zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz współpracy z rodzicami.

Standard I Koncepcja pracy szkoły, jej struktura i organizacja sprzyjają uczestnictwu społeczności szkolnej w realizacji działań w zakresie promocji zdrowia oraz skuteczności i długofalowości tych działań.

Standard I – wyniki ewaluacji Wymiar Średnia liczba punktów Wybrane elementy, których poprawa jest pilna i możliwa 1. Uwzględnienie promocji zdrowia w dokumentach oraz pracy i życiu szkoły. 4,7 Zbyt mała ilość szkoleń dotyczących promocji zdrowia dla pracowników niepedagogicznych. 2. Struktura dla realizacji programu szkoły promującej zdrowie. 5 - 3. Szkolenia, systematyczne informowanie i dostępność informacji na temat koncepcji szkoły promującej zdrowie. 4,8 Sposoby wyjaśniania uczniom terminu SzPZ są dla nich mało zrozumiałe. 4. Planowanie i ewaluacja działań w zakresie promocji zdrowia. Średnia liczba punktów dla standardu pierwszego: 4,9 Problem priorytetowy: Zbyt mała ilość szkoleń dotyczących promocji zdrowia dla pracowników niepedagogicznych.

Standard I - wnioski Co udało się osiągnąć?: Opracowano program, harmonogramy i raporty dotyczące promocji zdrowia, zgodnie z zasadami przyjętymi w Szkole Promującej Zdrowie. Powołano do życia Zespół Koordynujący do spraw promocji zdrowia wspierany przez Dyrektora oraz wszystkich pracowników szkoły.

Prowadzono zakrojone na szeroką skalę działania edukacyjno – informacyjne, których celem było systematyczne i efektywne informowanie całej społeczności szkolnej na temat koncepcji i działań Szkoły Promującej Zdrowie (m. in. szkolenia Rady Pedagogicznej, zebrania z rodzicami, imprezy szkolne, tablice i gabloty szkolne, strona www szkoły, szkolna gazetka „Flesz” itp.). Dokumentowano, planowano i podsumowywano działania realizowane w ramach promocji zdrowia, zgodnie z zasadami przyjętymi w Szkole Promującej Zdrowie (m. in. raporty, sprawozdania, fotorelacje itp.).

W dalszym ciągu należy: Zachęcać pracowników szkoły, w tym pracowników niepedagogicznych, do udziału w działaniach mających na celu promocję zdrowia (m. in. poprzez zwiększenie liczby szkoleń z zakresu promocji zdrowia, zdrowia psychicznego oraz profilaktyki uzależnień). Stale wyjaśniać i przybliżać uczniom terminy i zagadnienia związane z działaniami Szkoły Promującej Zdrowie, stosując język i sformułowania zrozumiałe dla uczniów.

Standard II Klimat społeczny szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz rodziców uczniów.

Standard II – wyniki ewaluacji Badana grupa, liczba zbadanych osób Wymiary Średnia liczba punktów Elementy wymagające poprawy Uczniowie liczba: 59 1. Stwarzanie uczniom możliwości uczestnictwa w życiu szkoły. Relacje i wsparcie ze strony nauczycieli. Relacje między uczniami. 4 Relacje między uczniami (dokuczanie, wyśmiewanie plotkowanie). Nauczyciele liczba: 34 2. Stwarzanie nauczycielom możliwości uczestnictwa w życiu szkoły. Relacje i wsparcie ze strony dyrekcji szkoły. Relacje między nauczycielami. Relacje z uczniami. Relacje z rodzicami uczniów. 4,8 Poczucie nauczycieli, że rodzice słabo angażują się w życie szkoły. Pracownicy niepedagogiczni liczba: 14 3. Stwarzanie pracownikom możliwości uczestnictwa w życiu szkoły. Relacje i wsparcie ze strony dyrekcji szkoły. Relacje z nauczycielami. Relacje z innymi pracownikami szkoły, którzy nie są nauczycielami. Relacje z uczniami. 4,6 Słaba komunikacja pomiędzy nauczycielami a pracownikami niepedagogicznymi. Rodzice uczniów liczba: 58 4. Stwarzanie rodzicom możliwości uczestnictwa w życiu szkoły. Relacje z nauczycielami i dyrekcją. Postrzeganie przez rodziców sposobu, w jaki nauczyciele traktują ich dziecko. Poczucie, że ich zdanie dotyczące klasy czy szkoły nie zawsze jest brane pod uwagę. Średnia liczba punktów dla standardu drugiego dla wszystkich badanych grup: 4,5 - Problem priorytetowy: Relacje między uczniami (dokuczanie, wyśmiewanie, plotkowanie).

Standard II - wnioski Co udało się osiągnąć?: Uczniom, rodzicom, nauczycielom i pracownikom niepedagogicznym stwarzano różne możliwości uczestnictwa w życiu szkoły (m. in. imprezy, konkursy, festyny szkolne, akcje o zasięgu miejskim, wojewódzkim i ogólnopolskim, programy, szkolenia, prelekcje itp.).

W dalszym ciągu należy: Pracować nad poprawą relacji w grupach rówieśniczych m.in. poprzez stale wzbogacanie oferty zajęć pozalekcyjnych (m.in. sportowych, rekreacyjnych, kulturalnych, uspołeczniających i innych) i profilaktycznych (m. in. profilaktyka uzależnień, integracja środowiska szkolnego i lokalnego, imprezy, konkursy, akcje, programy itp.) pozwalających na skierowanie energii dzieci i młodzieży na pozytywną aktywność pozaszkolną.

Aktywizować rodziców do regularnego uczestnictwa w szkoleniach, prelekcjach, warsztatach organizowanych na terenie szkoły (m. in. zaproszenia Dyrektora szkoły i wychowawców klas wysyłane przez Librus, informacje zamieszczane w szkolnych gablotach i na stronie internetowej szkoły, spotkania i apele z Dyrektorem szkoły, konsultacje indywidualne, spotkania ze specjalistami itp.). Tworzyć warunki do aktywnego uczestnictwa, partnerstwa i współdziałania wszystkich pracowników szkoły z uczniami i ich rodzicami w zakresie realizacji działań promujących zdrowie (m.in. poprzez realizację programów profilaktycznych i prozdrowotnych, prelekcje, akcje, szkolenia, warsztaty, festyny itp.).

Standard III Szkoła realizuje edukację zdrowotną i program profilaktyki dla uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz dąży do poprawy skuteczności działań w tym zakresie.

Standard III – wyniki ewaluacji Wymiar Średnia liczba punktów Elementy wymagające poprawy 1. Realizacja edukacji zdrowotnej zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego. 4,6 Niewystarczająca ilość treści edukacji zdrowotnej na wszystkich zajęciach szkolnych. 2. Aktywny udział uczniów w procesie edukacji zdrowotnej, współpraca z rodzicami i społecznością lokalną. 4,2 Rodzice są w niewystarczającym stopniu zainteresowani realizacją programu zdrowotnego w szkole. 3. Działania dla poprawy jakości i skuteczności edukacji zdrowotnej. 5 - 4. Edukacja zdrowotna nauczycieli i pracowników niepedagogicznych. 4 Uczestnictwo pracowników niepedagogicznych w szkoleniach i zajęciach z zakresu promocji zdrowia. Średnia liczba punktów dla standardu trzeciego: 4,5 Problem priorytetowy: Słabe zainteresowanie rodziców realizacją programu zdrowotnego w szkole. Zbyt mała ilość szkoleń z zakresu promocji zdrowia dla pracowników niepedagogicznych.

Standard III - wnioski Co udało się osiągnąć?: Działania z zakresu edukacji zdrowotnej prowadzone przez szkołę są zgodne z podstawą programową kształcenia ogólnego. Uczniowie biorą aktywny udział w procesie edukacji zdrowotnej (m. in. poprzez udział w akcjach i programach typu „Zdrowe Tychy”, „Śniadanie daje moc”, „Zdrowo jem – więcej wiem”, „Tydzień dla zdrowia” itp.), współpracując przy tym z całą społecznością szkolną oraz społecznością lokalną.

Szkoła prowadzi szeroką działalność mającą na celu poprawę jakości i skuteczności realizowanej edukacji zdrowotnej (ewaluacje, diagnozy, raporty, badania ankietowe itp.). Dyrektor szkoły tworzy warunki do podnoszenia przez nauczycieli i innych pracowników szkoły ich kompetencji w zakresie promocji zdrowia m. in. poprzez organizowanie szkoleń, warsztatów, prelekcji itp. dla wszystkich pracowników szkoły.

Standard IV Warunki oraz organizacja nauki i pracy sprzyjają zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz współpracy z rodzicami.

Standard IV – wyniki ewaluacji Wymiar Średnia liczba punktów Elementy wymagające poprawy 1. Wybrane pomieszczenia i ich wyposażenie oraz organizacja pracy. 4,9 Trudności logistyczne związane z dużą ilością dzieci jedzących obiad. 2. Czystość szkoły. 4,3 Uczniowie nie zawsze dbają o porządek i czystość w szkole. 3. Organizacja przerw międzylekcyjnych. 4 Hałas podczas przerw i podczas zajęć wychowania fizycznego. 4. Wychowanie fizyczne oraz aktywność fizyczna członków społeczności szkolnej. 4,8 Rodzice rzadko zapraszani są do współorganizacji imprez związanych ze zdrowiem. 5. Żywienie w szkole. 4,6 Brak systematycznej diagnozy dotyczącej tego co uczniowie spożywają na śniadanie. Średnia liczba punktów dla standardu czwartego: 4,5 - Problem priorytetowy: Hałas podczas przerw i podczas zajęć wychowania fizycznego. Nie wszyscy uczniowie dbają o porządek i czystość w szkole.

Standard IV – wnioski Co udało się osiągnąć?: Obiekty szkolne dostosowane są do potrzeb uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły. W szkole jest czysto. Toalety i umywalnie są czyste, stale dostępny jest papier toaletowy i suszarki do rąk.

Dwie sale gimnastyczne, obiekty sportowe wyposażone w boiska do gier zespołowych oraz plac zabaw dla młodszych dzieci umożliwiają realizację bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych i profilaktycznych w tym: sportowych, rekreacyjnych, terapeutycznych itp. Szkoła dzięki własnej kuchni może zapewnić uczniom zdrowe drugie śniadania i ciepłe posiłki z uwzględnieniem zasad racjonalnego żywienia. Wszystkie przerwy międzylekcyjne (poza tzw. długimi przerwami obiadowymi) trwają nie krócej niż 10 minut.

W dalszym ciągu należy: Zwracać uwagę na trudności logistyczne związane z dużą ilością dzieci jedzących obiad ( m. in. dyżury nauczycieli, odczytywanie list itp.). Kłaść nacisk na przestrzeganie norm obowiązujących w szkole, zachowywanie przez uczniów porządku i ładu oraz dbanie o czystość w szkole (m. in. godziny wychowawcze, apele z Dyrektorem szkoły, prelekcje i pogadanki z pedagogiem/psychologiem szkolnym itp.).

Zachęcać rodziców do współpracy przy organizacji szkolnych imprez, także tych związanych ze zdrowiem (m. in. festyny szkolne, pikniki rodzinne, warsztaty, udział w programach i akcjach typu „Zdrowe Tychy”, „Tydzień dla zdrowia” itp.). Dążyć do ograniczenia poziomu hałasu podczas przerw międzylekcyjnych i zajęć wychowania fizycznego (m. in. przerwy i zajęcia w-f prowadzone na świeżym powietrzu itp.). Systematycznie diagnozować poziom wiedzy uczniów w zakresie zdrowego żywienia (np. drugie śniadania, desery itp.).

Arkusz oceny efektów działań Dobre samopoczucie w szkole (część E ankiety) Badana grupa Średnia liczba punktów Najważniejsze lub najczęściej powtarzające się czynniki wpływające na samopoczucie (dotyczy odpowiedzi na pytania otwarte w ramkach) Przyczyny nieudzielenia odpowiedzi na pytania otwarte DOBRZE ŹLE Uczniowie Liczba zbadanych: 59 4 Bezpieczeństwo w szkole, miła atmosfera, koledzy i koleżanki. Złe zachowanie na przerwach, dokuczanie, hałas. ___________________ Nauczyciele Liczba zbadanych: 34 5 Miła przyjazna atmosfera, dobra współpraca. Hałas Pracownicy niepedagogiczni Liczba zbadanych: 14 Życzliwość, miła atmosfera, dobry kontakt z nauczycielami. Rodzice Liczba zbadanych: 59 Ład porządek, bezpieczeństwo, życzliwy stosunek personelu. Średnia liczba punktów dla czterech grup 4,8 Problem priorytetowy: Zbyt duży hałas w szkole. Złe zachowanie uczniów na przerwach: wygłupy, krzyki, plotki, dokuczanie.

Podejmowanie działań dla umacniania zdrowia (część F ankiety) Badana grupa Odsetek odpowiedzi tak Działania dla umacniania zdrowia podejmowane NAJCZĘŚCIEJ NAJRZADZIEJ Uczniowie Liczba zbadanych: 59 81% Uczniowie starają się być bardziej aktywni fizycznie. Ograniczenie czasu spędzonego przy komputerze i na oglądaniu telewizji. Nauczyciele Liczba zbadanych: 34 88% Nauczyciele zwracają większa uwagę na to jak się odżywiają. Starają się być bardziej aktywni fizycznie. Rozwijają swoje umiejętności radzenia sobie ze stresem. Znajdują czas na relaks i odpoczynek. Pracownicy niepedagogiczni Liczba zbadanych:14 90,6% Zwracają większą uwagę na to jak się odżywiają. Średni odsetek dla trzech grup 86,5% - Wnioski do dalszych działań: Wszystkie badane grupy powinny poznać ciekawe i aktywne metody spędzania wolnego czasu redukujące stres i pozwalające się odstresować.

Aktywność prozdrowotna realizowana w szkole w latach 2014 - 2017 W ciągu ostatnich trzech lat szkoła brała aktywny udział w wielu programach, kampaniach i akcjach edukacyjnych, informacyjnych i profilaktycznych, których celem była szeroko rozumiana działalność prozdrowotna. Działania szkoły realizowane były w następujących obszarach: Edukacji zdrowotnej. Zdrowego odżywiania. Aktywności ruchowej. Bezpieczeństwa w szkole.

Wśród najważniejszych działań szkoły realizowanych w obszarze edukacji zdrowotnej należy wyróżnić między innymi: Udział w programie „Zdrowe Tychy”. Udział w ogólnopolskim programie pt. „Wiem co jem”. Udział w programie Sanepid-u pt. „Czyste powietrze wokół nas – dymy”. Udział w ogólnopolskim programie dla szkół pt. „Wzorowa łazienka”. Udział w akcji pt. „Sprzątanie Świata” – weź sprawy w swoje ręce. Udział w akcji pod hasłem pt. „Zamień śmieci w fajne rzeczy”. Udział w projekcie, „Szkoła promująca zalecenia Europejskiego kodeksu walki z rakiem” itp.

Wśród najważniejszych działań szkoły realizowanych w obszarze zdrowego odżywiania należy wyróżnić między innymi: Udział w kolejnych edycjach Eko – Kiermaszu Żywności i innych imprezach organizowanych przez miasto Tychy. Udział w programie „Kraina pięciu porcji: 5 porcji warzyw, owoców czy soku". Udział w ogólnopolskim programie pt. „Tesco dla szkół – Kulinarni Odkrywcy”. Udział w programie „Zdrowo jem, więcej wiem”. Udział w akcji pod hasłem pt. „Tydzień dla zdrowia”. Udział w akcji Światowy Dzień Żywności. Udział w akcjach pt. „Śniadanie daje moc”, "Warzywa i owoce", "Mleko w szkole" itp.

Wśród najważniejszych działań szkoły realizowanych w obszarze aktywności ruchowej należy wyróżnić między innymi: Udział w programie pod hasłem „W - f z klasą”. Udział w programie pod hasłem „Trzymaj formę”. Udział w „II Szkolnym Rajdzie Rowerowym”. Udział w Spartakiadzie Integracyjnej. Udział w programie „Bezpieczna Szkoła”. Realizacja programu ,,Zachowaj trzeźwy umysł”. Realizacja programu „Rowerem do zdrowia”. Udział w turnieju piłkarskim o ,,Puchar Kibice Razem” itp.

Wśród najważniejszych działań szkoły realizowanych w obszarze bezpieczeństwa w szkole należy wyróżnić między innymi: Udział w turnieju edukacyjno - sportowym w ramach programu ,,Zdrowe Tychy” pt. „Jestem aktywny jesienią”. Udział w programie „Bezpieczna Szkoła”. Udział w programie „Zachowaj trzeźwy umysł”. Udział w programie „Kraina Tauronka”. Udział w ogólnopolskiej kampanii ,,Bądź kumplem nie dokuczaj". Udział w akcji „Stop krzywdzeniu dzieci”. Obchody „Dnia Bez Przemocy”.

Podsumowanie Szkoła dba o kształtowanie i rozwijanie nawyków prozdrowotnych wśród społeczności szkolnej poprzez: Rozwijanie zainteresowań dzieci, udział uczniów w zajęciach pozalekcyjnych organizowanych przez nauczycieli. Współpracę z ośrodkami zdrowia i innymi instytucjami wspierającymi profilaktykę uzależnień oraz promującymi zdrowy tryb życia.

Zachęcanie uczniów do udziału w konkursach, olimpiadach, zawodach, turniejach, lokalnych imprezach środowiskowych i uroczystościach miejskich. Aktywnie działające Szkolne Koło Krajoznawczo - Turystyczne propagujące wypoczynek o charakterze rekreacyjno – naukowym.

Dziękujemy za uwagę i zapraszamy do współpracy Szkolny Zespół Promujący Zdrowie w składzie: Przewodnicząca: Danuta Styczeń Członkinie: Beata Szyja, Elżbieta Zawada, Leokadia Bratek, Anna Pęchalska