Energia z wiatru, słońca, biogazu 30.01.2014 BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. PIOTR KUBIAK Energia z wiatru, słońca, biogazu Sposoby kredytowego finansowania inwestycji

Krótko o BOŚ S.A. Bank Ochrony Środowiska S.A. powołany w 1991 r. wpisał się w system finansowania ochrony środowiska w Polsce jako wyspecjalizowana instytucja bankowa, świadcząca usługi wspierające działania proekologiczne BOŚ S.A. jest bankiem polskim, a naszym głównym akcjonariuszem jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Kierowana do Klientów oferta bankowa jest uniwersalna, zaś oferta proekologiczna poszerza zakres proponowanych Klientom usług W trakcie dotychczasowej działalności BOŚ SA udzielił kredytów w kwocie ponad 11 mld zł na cele proekologiczne, współfinansując przedsięwzięcia o wartości ponad 39 mld zł

DOŚWIADCZENIA W FINANSOWANIU (1991 – 06.2013) 11,7 mld zł kredytów BOŚ na eko-przedsięwzięcia 39,2 mld zł to wartość zakończonych eko-inwestycji finansowanych przez BOŚ

FINANSOWANIE EKOLOGII W BOŚ – 2013 r. *** Ochrona atmosfery – główne obszary finansowania w 2013 r. Odnawialne źródła energii Efektywność energetyczna Modernizacja sieci ciepłowniczych Modernizacja procesów technologicznych Termomodernizacja i rewitalizacja Ekologiczny transport

FINANSOWANIE OZE PRZEZ BOŚ BANK (1991 – 06.2013) Liczba [szt.] Kwota [tys. zł] Elektrownie wiatrowe 85 1 013 997 Kolektory słoneczne 8 789 198 129 Kotły opalane biomasą 928 137 330 Pompy ciepła 1 346 97 356 Produkcja biopaliw 26 82 364 Biogaz 13 54 481 Małe elektrownie wodne 73 35 757 Geotermia (+ przyłącza) 2 7 005 Fotowoltaika 15 6 607 ŁĄCZNIE 11 277 1 633 026

Przykłady projektów

Studium przypadku (1) Biogazownia rolnicza moc zainstalowana ca. 1,8 MWe substraty: wywar gorzelniany, kiszonka kukurydzy, odpady cebuli, gnojowica świńska, pomiot kurzy struktura finansowania: środki własne 22% dotacja NFOŚiGW (GIS) 14% pożyczka NFOŚiGW 35% kredyt uzupełniający BOŚ 29%

Studium przypadku (2) Biogazownia rolnicza moc zainstalowana ca 0,5 Mwe substraty: wywar gorzelniany, zielonka i kiszonka kukurydzy, odpady organiczne (w tym poubojowe) struktura finansowania: środki własne 27% dotacja POIŚ 39% (kredyt pomostowy BOŚ) kredyt BOŚ 34%

Studium przypadku (3) Projekt: Farma wiatrowa Inwestor: mała firma rodzinna Finansowanie: Środki własne inwestora (w tym udział BOŚ Eko Profit) - 11,0% Dotacja EU - 49,5% (kredyt pomostowy BOŚ ) Kredyt BOŚ - 39,5% Rola BOŚ S.A. / BOŚ Eko Profit S.A.: strukturyzacja transakcji, wsparcie w rozmowach z dostawcą turbin, wsparcie w uzyskaniu pierwszej transzy dotacji, udzielenie pożyczki podporządkowanej (BEP S.A.), udzielenie kredytu (BOŚ S.A.)

Studium przypadku (4) Projekt: Fabryka pelletu z odpadów drzewnych Inwestor: grupa inwestorów prywatnych Finansowanie: Dotacja PARP - 28,3% Kredyt inwestycyjny BOŚ (NIB) - 25,9% Kredyt inwestycyjny BOŚ - 27,3% Środki własne inwestora (w tym udział BOŚ Eko Profit) - 18,5% Rola BOŚ Eko Profit: strukturyzacja transakcji, pośrednictwo w procesie pozyskania kredytu z BOŚ, udzielenie pożyczki podporządkowanej, przeprowadzenie procedury pozyskania firmy monitorującej realizację inwestycji.

Z czego korzystają nasi Klienci?

Instrumenty bankowe dedykowane inwestycjom OZE … czyli „co nam da współpraca z BOŚ Bankiem?” Przedsiębiorstwa: Kredyty z Dobrą Energią (inwestycyjne, obrotowe) Kredyty we współpracy z WFOŚiGW Kredyty we współpracy z EIB i KfW Kredyty EkoMontaż (inwestycje o mniejszej skali)

Instrumenty bankowe … dla przedsiębiorstw, osób fizycznych, wspólnot, spółdzielni Kredyty preferencyjne we współpracy z: Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej domy energooszczędne - osoby fizyczne – dotacja 30/50 tys. zł kolektory słoneczne - osoby fizyczne i WM – dotacja 45% Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (termomodernizacja, wymiana kotłów, oczyszczalnie ścieków i in.) Osoby fizyczne: Ekologiczne kredyty hipoteczne Kredyty na termomodernizacje i remonty we współpracy z BGK Przedsiębiorstwa: Kredyt EkoMontaż na urządzenia służące ochronie środowiska Kredyt EkoOszczędny (inwestycje eko-modernizacyjne) Kredyty z Klimatem - we współpracy z KfW Bankengruppe Kredyty w ramach Europejskiej Oferty (inwestycyjny, pomostowy)

Kredyty we współpracy z WFOŚiGW

Kredyty preferencyjne we współpracy z WFOŚiGW Kredyty we współpracy z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej są przeznaczone na wsparcie regionalnych programów ochrony środowiska, w tym dotyczących odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej Warunki finansowania ustalane indywidualnie z każdym WFOŚiGW przedmiot finansowania (zgodnie z listą zadań priorytetowych WFOŚiGW), podmiot uprawniony do ubiegania się o finansowanie, kwota kredytu i jej udział w kosztach zadania, preferencje w zakresie oprocentowania, okres kredytowania i karencji. Rodzaje mechanizmów wsparcia kredyty ze środków Funduszu, dopłaty do oprocentowania, dopłata do kapitału, w ramach umów BOŚ-WFOŚiGW, lub decyzji indywidualnych.

Kredyt z Dobrą Energią

Kredyt z Dobrą Energią Kredyty inwestycyjne i obrotowe na instalacje OZE Struktura organizacyjna kredytobiorcy Projekt – realizowany przez spółkę celową (SPV), powołaną przez inwestorów w celu zrealizowania i eksploatacji inwestycji Powołanie odrębnego podmiotu prowadzącego projekt ma na celu zapewnienie przejrzystości przepływów finansowych w okresie finansowania i w okresie spłaty kredytu. Taka forma organizacji oraz wydzielenie majątku dotyczącego wyłącznie finansowanego projektu, pozwala także na przyjęcie kompleksowego zabezpieczenia spłaty kredytu na całym obecnym i przyszłym majątku spółki celowej. Szczególne znaczenie Bank przywiązuje do zabezpieczenia spłaty kredytu na udziałach w SPV. Kredyt może zostać udzielony podmiotom innym niż SPV, o ile realizacja projektu będzie związana z przedmiotem jego dotychczasowej działalności W takim przypadku projekcje finansowe (rachunek wyników, bilans i rachunek przepływów środków pieniężnych) przedstawione przez Kredytobiorcę w biznes planie powinny wyodrębniać przepływy pieniężne generowane przez projekt. Wymagany okres prowadzenia działalności gospodarczej min. 12 m-cy.

Kredyt z Dobrą Energią Kwota kredytu inwestycyjnego: do 70% nakładów inwestycyjnych netto Okres kredytowania do 15 lat Karencja w spłacie kapitału: do 18 miesięcy Harmonogram spłaty kredytu kredyt inwestycyjny - wysokość i częstotliwość spłaty poszczególnych rat dostosowana do projekcji finansowych projektu

Kredyt EkoMontaż

Kredyt EkoMontaż Kredyt EkoMontaż jest przeznaczony na finansowanie realizowanego przez klienta zakupu i/lub montażu urządzeń i wyrobów służących ochronie środowiska Dla kogo? przedsiębiorstw, spółdzielni mieszkaniowych, jednostek samorządu terytorialnego, spółek komunalnych koszty całkowite zadania: do 100 tys. zł w przypadku rekuperatorów, do 350 tys. zł w przypadku elektrowni wiatrowych, do 300 tys. zł w przypadku pozostałych urządzeń, kwota kredytu – nawet do 100% kosztów inwestycji okres kredytowania – do 10 lat karencja spłaty kapitału – do 12 miesięcy możliwość zastosowania uproszczonego trybu oceny wniosku w przypadku zakupu urządzeń znajdujących się na wystandaryzowanej liście

Kredyt EkoMontaż – grupy finansowanych urządzeń Siłownie wiatrowe Moc do 40 kW Kwota kredytu do 300 tys. zł Nie wymagające uzgodnień w zakresie prawa geologicznego Pompy ciepła Gazowe, olejowe i niskoemisyjne węglowe o mocy do 300 kW Kotły grzewcze Kotły na biomasę Ogniwa o mocy do 40 kW Fotowoltaika Siłownie o mocy do 40 kW Kwota kredytu do 350 tys. zł Powierzchnia do 150 m2 Kolektory słoneczne Wydajność do 12 000 m3/h Kwota kredytu do 100 tys. zł Rekuperatory

BOŚ EKO PROFIT S.A.

Co oferuje BOŚ Eko Profit? – idea 3 x K Unikalna możliwość pozyskania kapitału dla podmiotów rozpoczynających realizację projektów biznesowych. Oferujemy: komplementarną ofertę: kapitał + kredyt + konsulting strukturyzowanie projektu w celu minimalizowania wkładu własnego na korzyść kredytu własne zaangażowanie kapitałowe w pojedynczy projekt 1 - 10 mln zł (z możliwością podwyższenia tej kwoty) możliwość koinwestycji wraz z equity partnerami na zasadach wspólnie wynegocjowanych zaangażowanie czasowe w projekt do 5 lat elastyczne i aktywne podejście; możliwość zaangażowania w cały proces realizacji projektu - od jego wstępnej oceny po sprzedaż zakończonej inwestycji (np. inwestorowi branżowemu) różnorodne formy finansowania: kapitał (udział mniejszościowy lub większościowy), pożyczki podporządkowane oraz pożyczki konwertowane (mezzanine)

EKOLOGIA I ODPOWIEDZIALNY BIZNES Misja BOŚ Banku drogowskazem dla działalności biznesowej i pozabiznesowej „BOŚ Bankiem przyjaznym klimatowi” – program kompensacji śladu węglowego Fundacja Banku Ochrony Środowiska

www.bosbank.pl Dziękuję za uwagę Piotr Kubiak Bank Ochrony Środowiska S.A. email: piotr.kubiak@bosbank.pl tel. kom. 515 111 938 www.bosbank.pl

Jakie działania możliwe są dzisiaj? Ustawa o OZE stymulatorem rynku Jakie działania możliwe są dzisiaj? BOŚ S.A. nie mówi „nie” dla projektów OZE realizowanych w roku 2014

Finansowanie biogazowni

Typy finansowanych biogazowni Biogazownie rolnicze / odpadowe Biogazownie na składowiskach odpadów Biogazownie w oczyszczalniach ścieków Biogaz rolniczy – surowce rolnicze, produkty uboczne rolnicze, zwierzęce, przemysł rolno-spożywczy, biomasa leśna

Charakterystyka Projektu (1) CZĘŚĆ TECHNOLOGICZNA I FORMALNA technologia (referencje, parametry techniczne instalacji) lokalizacja inwestycji (dostępność substratów i logistyka dostaw) prawo do dysponowania nieruchomością: własność lub wieczyste użytkowanie wieloletnia umowa dzierżawy (umowa w formie aktu notarialnego na okres nie krótszy niż okres kredytowania) uzgodnienia formalno-prawne: pozwolenie na budowę decyzje środowiskowe warunki techniczne i umowa o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej promesa koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej (jeśli wymagana) umowy z dostawcami technologii i wykonawcami inwestycji umowy serwisu instalacji i nadzoru technologicznego zagospodarowanie osadów pofermentacyjnych

Charakterystyka Projektu (2) CZĘŚĆ BIZNESOWA nakłady inwestycyjne struktura finansowania, w tym: wysokość i forma wniesienia środków własnych poziom zaangażowania dotacji, pożyczek (np. GIS NFOŚiGW) przychody ze sprzedaży sprzedaż energii elektrycznej / cieplnej / biogazu sprzedaż praw majątkowych – certyfikatów koszty operacyjne Zakup i dostawa substratów, koszty zagospodarowania osadu Serwis instalacji, nadzór technologiczny, dostawa mediów ubezpieczenia, podatki, wynagrodzenia projekty istotnych kontraktów / kontrakty (dzierżawy nieruchomości, dostawa urządzeń, roboty budowlane, serwis, gwarancja należytego wykonania, ubezpieczenia budowlane i eksploatacyjne)