Opracowanie: Ksenia Krawczyk mgr. Aneta Urbaniak

TEATR,,T ylko sztuka i zabawa mogą nauczyć dziecko marzenia o szczęściu i miłości, dostarczają mu bowiem obrazu pewnego przebiegu zdarzeń, pozwalają przeżyć napięcia wobec tego, co może się stać i jak różnie można się w tych sytuacjach zachować” R. Miller

Edukacja teatralna Powinna być: integralną częścią wychowania dzieci we współczesnym świecie. Pozwala: - wychować przyszłego aktywnego, wrażliwego odbiorcę sztuki - pomaga rozwijać inteligencję emocjonalną każdego dziecka Teatr zaspokaja potrzeby psychiczne dzieci i może odegrać kluczową rolę w kształtowaniu osobowości. Przede wszystkim jest przeżyciem zbiorowym. Dziecko występuje tu jako uczestnik spektaklu. Odbiera go w towarzystwie innych, jest członkiem pewnej wspólnoty, identyfikuje się z nią, a przeżycia w grupie są szczególnie mocne. Działa na niego swoista magia teatru; czuje, że wokół niego dzieje się coś wyjątkowego, niepowtarzalnego.

Teatr łączy w sobie różne dziedziny twórczości artystycznej: -literaturę, -muzykę, -plastykę, -taniec i ruch sceniczny. Zabawy teatralne w przedszkolu to jeden z elementów pracy pedagogicznej, a tworzenie w przedszkolu mini spektaklów pomaga w zrealizowaniu zadań dydaktyczno- wychowawczych i służy uatrakcyjnieniu zajęć.

Istotą dziecięcego teatru: Jest możliwość spontanicznej zabawy z rówieśnikami i oderwanie od rzeczywistości. Prowadzi to do: -rozwijania mowy, -rozwijania myślenia, -rozwijania pamięci, - rozwijania wyobraźni, -uczy śmiałości i odwagi, -uczy umiejętności wyrażania różnych stanów uczuciowych i współdziałania, -pozwala także na rozwinięcie płynności ruchów, - zwiększa poczucie własnej wartości.

Funkcje,,Zabawy w teatr’’ “ Zabawa w teatr” spełnia dwie funkcje: - terapeutyczną - kiedy to dziecko odrywa się jakby od świata realnego i zapomina o swoich przeżyciach negatywnych ; - kształcącą - kiedy zabawa staje się,,motorem’’ do rozwoju różnorodnych dyspozycji psychicznych dziecka.

Czego dzieci mogą dowiedzieć się podczas zabawy w teatr? -jak powstaje sztuka teatralna ; - wzbogacić swój słownik o takie pojęcia jak np. reżyser, rekwizyty, dekoracja, kostiumy, ruch sceniczny, drama czy pantomima.

Teatr jest dla dzieci… …rzeczywistością wyjątkową, w której wszystko może się zdarzyć. Pozwala na: -kontakt z żywym słowem, dzięki czemu lepiej rozwija się mowa dziecka, wzbogaca słownictwo. Bycie widzem pomaga w: -kształtowaniu wrażliwości estetycznej, -rozwijaniu zainteresowań czytaniem, -Rozwijaniu zainteresowań sztuką i muzyką. Pozytywny bohater, z którym maluch spotyka się na spektaklu teatralnym, zdobywa jego uznanie, pomaga w zrozumieniu dlaczego jakieś zachowanie jest dobre, a inne złe. Oprócz tego, dziecko ćwiczy spostrzegawczość i umiejętność koncentracji.

Dziecko jako aktor zdobywa świadomość, że grając kogoś, kim nie jest na prawdę, że odtwarzając różne wymyślone zdarzenia, robi to po to, by lepiej zrozumieć rzeczywistość, w której żyje, że wcielając się w coraz to inne postacie poznaje perspektywy własnego przyszłego życia.

Zabawy w teatr… Kontakt dzieci z teatrem to nie tylko „bycie widzem”, ale również zabawy w teatr, podczas których dziecko pragnie być nie tylko autorem, lecz także aktorem. Przemawiają za tym: -duże zdolności naśladowcze dziecka, -wszechstronność estetycznych przeżyć. Wprowadzenie dzieci w świat sztuki poprzez zabawy „na niby”, przynosi im wiele korzyści: -rozwija wyobraźnię, - doskonali mowę, która staję się wyrazista, melodyjna, właściwie akcentowana, -inscenizacja wyzwala i zużytkowuje muzyczne, plastyczne, ruchowe i słowne możliwości dziecka.

Zabawy teatralne Wywierają duży wpływ na kształtowanie charakteru i osobowości dzieci. Wyostrzają zmysł obserwacji. Rozładowują nagromadzone emocje. Są jednym z efektywnych środków wychowania wszechstronnego, dają możliwość wspólnego działania, wspólnej radości z osiągniętego celu. Dziecko wcielając się w fikcyjną postać, przeżywa losy bohaterów literackich, utożsamia się z nimi, często naśladując ich postępowanie. Zabawy „na niby” pozwalają kształtować uczucia, przyswajać właściwe postawy moralne, a także uczą dziecko cieszyć się i smucić, dostrzegać dobro i zło.

Odtwórca roli… Udawanie kogoś innego jest bliskie nam wszystkim. Płynie z dążenia do wydania się lepszym, groźniejszym, ważniejszym niż w istocie jesteśmy. Odtwórca roli ma okazję: -realizować swoje marzenia, -wcielić się w ulubionego bohatera, -przeżywać utwór, -wczuć się w jego treść, -umożliwia zapomnienie o samym sobie, -pozwala bytować w świecie fantazji przez autora wytworzonym.

Poprzez uczestnictwo w zabawach teatralnych: -dzieci nieśmiałe, pochłonięte zabawą zapominają o nieśmiałości, -dzieci niezdyscyplinowane i hałaśliwe mogą wyciszyć się oraz wdrożyć do panowania nad sobą. Równie istotne jest to, że dzięki byciu aktorem dziecko uświadamia sobie coraz jaśniej: -w jaki sposób działa i co tym osiąga, -zdobywa ono zdolność przewidywania - jak powinno działać, aby osiągnąć określony cel i wykonać określone zadanie. Tym samym staje się ono coraz bardziej zdolne do świadomego kierowania swoją działalnością.

Korzyści zabaw teatralnych Duże korzyści wyniosą dzieci z zabaw teatralnych, w których nie posługują się gotowym tekstem, ale mówią własnymi słowami, improwizują. Dzięki temu: -uczą się poprawnego i jasnego wyrażania myśli, -zwiększają zasób słownictwa, próbując dobierać słowa w danej sytuacji najodpowiedniejsze. Równie wartościowa będzie zabawa w inscenizację utworów literackich: - opowiadań, -wierszy, -legend, -baśni, -niektórych scen z filmów dla dzieci.

Rola inscenizacji: -kształcenie uczuć, -kształcenie postaw, -kształtowanie wrażliwości estetycznej, -kształtowanie świadomej dyscypliny, -rozwijanie mowy i twórczego myślenia, -ćwiczenie pamięci, -rozwijanie zainteresowań czytaniem i teatrem, -kształtowanie spostrzegawczości i umiejętności koncentracji.

Zadaniem nauczyciela: wykorzystanie tej naturalnej aktywności, w różnych przemyślanych formach edukacji teatralnej. Przy tej okazji dziecko może się uczyć i rozwijać twórczo, zaspokajane są jego naturalne potrzeby: -potrzeba poznawcza, -potrzeba zabawy, -potrzeba aktywności twórczej a także potrzeba fikcji. Małe dzieci często mają do czynienia ze światem fikcji i baśni, tworzą sobie podobny świat w świecie realnym. Wymyślają role, mają potrzebę kreowania fikcyjnego świata, sprawdzania swoich możliwości w innych rolach niż realne: dziecka, syna, przedszkolaka. Kontrolowane zaspokajanie tej potrzeby wpływa na prawidłowy rozwój dzieci.

Mowa dzieci w zabawach teatralnych Na zajęciach, w których wykorzystywane są elementy technik teatralnych, dziecko dowiaduje się, że jego mowa i wypowiedzi muszą być słyszane, rozumiane i wyraziste. Przy tej okazji nauczyciel może też wyłapywać i korygować tak częste jeszcze w tym okresie wady wymowy. Dziecko natomiast dzięki temu, że chce brać udział w zabawie w teatr ma większą motywację do późniejszych ćwiczeń wymowy pod okiem logopedy.

Zabawa w teatr rozwija u dzieci także pamięć wzrokowo-słuchową, doskonali koncentrację uwagi. „suflerem”- Młodsze dzieci uczą się tekstów pod opieką osoby dorosłej, co może wpływać korzystnie na rozwój społeczny dziecka, które uczy się współpracować z „suflerem”- rodzicem lub opiekunem. Przygotowując przedstawienie dzieci uczą się łączenia tekstu z ruchem scenicznym, w efekcie wpływa to na poprawę komunikacji werbalnej i pozawerbalnej

Dzieci poprzez zabawę w teatr uczą się: -współdziałania i współpracy w grupie, -dyscypliny i szacunku dla pracy kolegów, -odpowiedzialności za swoje działanie, jeśli jedna osoba zawiedzie, nie stanie na wysokości zadania, nie uda się całe przedsięwzięcie. (Przy tej okazji, dziecko nabiera świadomości, że w tejże grupie pełni bardzo ważną rolę, od której zależy sukces pracy całego zespołu. Dzięki temu u dziecka wzrasta samoocena i poczucie wartości, przy okazji grania w wystawianym przedstawieniu ma szansę odnieść sukces. ) -dziecko uzmysławia sobie, że przeszkadzanie innym podczas zajęć wpływa niekorzystnie na przedsięwzięcie, a tym samym na samo dziecko, Praca nad spektaklem ma ogromny wpływ na uspołecznienie dziecka, u którego dominuje charakterystyczny dla tego okresu egocentryzm. Żywy teatr tworzy znakomitą szansę na wyciszenie niepożądanych zachowań, uczy pokory, panowania nad sobą i cierpliwości.

Zabawy teatralne to ważny element pracy pedagogicznej, jest syntezą różnych rodzajów twórczości, a jak wiadomo dziecko ma naturalną potrzebę wyrażania się w różnych formach ekspresji: w mowie, ruchu, geście, śpiewie, rysunku.

Edukacja teatralna, sprzyjając kształtowaniu kreatywności pozwala dzieciom lepiej zrozumieć to, czego teraz doświadczają, oraz przygotowuje do tego, co mogą spotkać w przyszłości. Dzięki wiedzy i nabytym umiejętnościom będą mogły lepiej poradzić sobie z problemami zmieniającego się współczesnego świata.

Pamiętajmy, że:

BIBLIOGRAFIA 1.Asyngier - Kozieł Anna : Zabawa jako metoda wychowania teatralnego dzieci // W: Pedagogika zabawy w edukacji kulturalnej / red. Elżbieta Kędzior-Niczyporuk. - Lublin : Wydaw. KLANZA, S Dorman J.: Zabawa dzieci w teatr. Centralny Ośrodek Metodyczny Upowszechniania Kultury, Warszawa Juśko D. : Bawimy się w teatr, W: Wychowanie w Przedszkolu.1997

Dziękujemy za uwagę