Konsulting Fundusze UE Szkolenia Finansowanie transakcji PPP

Plan Prezentacji  Przepływy finansowe w transakcji PPP  Modele finansowania  Źródła finansowania  Zakres obowiązkowych analiz  Wykorzystanie funduszy UE przy realizacji projektów PPP  Studium przypadku

Skąd pozyskać środki na inwestycję?  Środki budżetowe – mocno ograniczone, są inne potrzeby  Kredyt – wysokie wskaźniki zadłużenia nie pozwalają na dalsze zaciąganie zobowiązań  Fundusze UE  wymagają dużego zaangażowania  nie ma gwarancji uzyskania środków  wydłużają proces realizacji inwestycji  dostępne tylko w formie refundacji  PPP?

Przepływy finansowe w transakcji PPP Podmiot Publiczny Bank SPV Operator InwestorInwestycja Wkład własny Finansowanie Wkład inwestora prywatnegoFinansowanie inwestycji Czynsze

Model tradycyjny transakcji PPP  Wkład własny samorządu  Wkład inwestora prywatnego

Model tradycyjny Podmiot Publiczny Bank SPV Operator InwestorInwestycja Wkład własny Finansowanie Wkład inwestora prywatnegoFinansowanie inwestycji Czynsze

Model hybrydowy  Wkład własny samorządu  Wkład inwestora prywatnego  Środki UE mogą być pozyskane zarówno przez podmiot publiczny jak i inwestora prywatnego

Wykorzystanie funduszy UE  Możliwość wykorzystania funduszy UE jako wkład własny w inwestycję  Źródła finansowania  Program operacyjny infrastruktura i środowisko  RPO  Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej  bezpośredni nadzór KE  Pierwsze koncepcje już zaakceptowane

Model hybrydowy Podmiot Publiczny Bank SPV Operator InwestorInwestycja Wkład własny Finansowanie Wkład inwestora prywatnegoFinansowanie inwestycji Czynsze UE

Źródła finansowania wkładu własnego podmiotu publicznego  Kredyt  Obligacje  Aport ziemi  Wartości niematerialne i prawne  Fundusze UE

Źródła wynagrodzenia dla partnera prywatnego (po realizacji inwestycji)  Czynsze od partnera publicznego  Opłaty od użytkowników (autostrady, opłaty za usługi komunalne)  Zyski z inwestycji (np. dzielenie zysków z reklam znajdujących się w pasie drogowym)

Ustawa o PPP a inne modele współpracy  Ustawa o PPP nakazuje przeprowadzenie bardzo czasochłonnych i kosztowne analiz  prawnych  finansowo ekonomicznych  ryzyk DLA KAŻDEGO MOŻLIWEGO MODELU TRANSKACJI

Różnice w analizach finansowych Ustawa o PPP (dla każdego modelu inwestycji) Studium wykonalności (dla wybranego modelu inwestycji)  Analiza ekonomiczno-finansowa  całkowite nakłady na przedsięwzięcie;  źródła finansowania;  koszty przedsięwzięcia;  rachunek zysków i strat obejmujący całe przedsięwzięcie;  rachunek przepływów pieniężnych obejmujący całe przedsięwzięcie;  obliczenie podstawowych wskaźników efektywności, w tym wewnętrznej stopy zwrotu z inwestycji oraz zaktualizowanej wartości netto przedsięwzięcia  koszty, zagrożenia i korzyści społeczne przedsięwzięcia  Analiza ekonomiczno-finansowa  Nakłady inwestycyjne na realizację projektu  Źródła finansowania projektu  Program sprzedaży  Prognoza kosztów eksploatacyjnych całego systemu przed i po realizacji projektu  Rachunek zysków i strat projektu  Rachunek przepływów pieniężnych inwestora po realizacji inwestycji  Zmiana przepływów pieniężnych wywołanych realizacją przedsięwzięcia  Analiza wskaźnikowa  Analiza prawna  stan prawny składników majątkowych  skutki prawne oraz formę przekazania składników majątkowych na początku i po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia  Analiza Prawna  analiza prawna wykonalności inwestycji i czynników ryzyka

Różnice w analizach finansowych Analizy według ustawy o PPPAnalizy w studium wykonalności  Analiza ryzyk w tym  ryzyka związane z budową  ryzyka związane z dostępnością  ryzyka związane z popytem  ryzyka związane z przygotowaniem przedsięwzięcia  ryzyka rynkowe związane z dostępnością nakładów na realizację  ryzyko o charakterze politycznym  ryzyko o charakterze  ryzyka makroekonomiczne  ryzyko regulacyjne  ryzyka związane z przychodami z przedsięwzięcia  ryzyko związane z wystąpieniem siły wyższej;  ryzyka związane z rozstrzyganiem  ryzyka związane ze stanem środowiska  ryzyka związane z lokalizacją  ryzyka związane z przekazywaniem składników  ryzyko związane z końcową wartością składników majątkowych  ryzyko związane z brakiem społecznej  Analiza czynników ryzyka połączona z analizą wrażliwości

Konsulting Fundusze UE Szkolenia PPP w praktyce – przykład transakcji w modelu operatorskim

 Obowiązki Samorządu a jego potencjał finansowy  Istota modelu operatorskiego – realna transakcja w modelu PPP  Wady i zalety proponowanego rozwiązania Układ prezentacji

Rozwój sieci wodociągowo-kanalizacyjnej a finanse jednostki samorządowej  Gospodarka wodociągowo-kanalizacyjna to jedno z zadań własnych samorządu  Obowiązek rozwoju sieci kanalizacyjnej po wejściu do UE do roku 2015  Planowane inwestycje są poważnym obciążeniem dla budżetu  Możliwość dofinansowania inwestycji poprzez fundusze UE  Konieczny wkład własny Gminy – 15%

Skąd pozyskać środki własne na inwestycje z dofinansowaniem UE?  Środki budżetowe – mocno ograniczone, są inne potrzeby  Kredyt – wysokie wskaźniki zadłużenia nie pozwalają na dalsze zaciąganie zobowiązań  Model PPP – wykorzystanie finansowania od inwestora prywatnego jako wkładu własnego w projekcie współfinansowanym przez UE

Możliwe scenariusze rozwoju działalności kanalizacyjnej i wodociągowej  Ograniczona możliwość wykorzystania środków UE na sfinansowanie inwestycji – trudności w zagwarantowaniu przez Samorząd wkładu własnego  Realne zagrożenie nie spełnienia wymogu UE skanalizowania wsi do 2015 roku  Realizacja programu inwestycyjnego w zakresie działań odtworzeniowych  Ograniczona możliwość wykorzystania środków UE na sfinansowanie inwestycji – trudności w zagwarantowaniu przez Samorząd wkładu własnego  Realne zagrożenie nie spełnienia wymogu UE skanalizowania wsi do 2015 roku  Realizacja programu inwestycyjnego w zakresie działań odtworzeniowych  Pozyskanie środków finansowych od Inwestora, które stanowić będą wkład własny samorządu przy pozyskiwaniu środków z UE  Rozwój operacyjnej działalności spółki wodociągowej  Możliwość rozwoju Spółki na terenach ościennych  Pozyskanie środków finansowych od Inwestora, które stanowić będą wkład własny samorządu przy pozyskiwaniu środków z UE  Rozwój operacyjnej działalności spółki wodociągowej  Możliwość rozwoju Spółki na terenach ościennych OBECNY UKŁAD WŁASNOŚCIOWY POZYSKANIE INWESTORA

Obecny układ własnościowy Podmiot Publiczny Spółka komunalna (majątkowo-operatorska) Użytkownicy Opłaty za dostawy wody i odbiór nieczystości Pełna kontrola nad infrastrukturą 100% własności

Model operatorski  W Modelu tym ma miejsce podział zadań w zakresie kompleksowego zarządzania gospodarką wodno- ściekową pomiędzy trzy podmioty  Samorząd  Spółkę Majątkową  Spółkę Operatorską

Model operatorski Podmiot Publiczny Spółka komunalna (majątkowo-operatorska) Użytkownicy Spółka Operatorska Spółka Majątkowa Oddzielenie majątku od operatora

Istota modelu operatorskiego  Majątek służący działalności wodociągowo- kanalizacyjnej pozostaje w 100% bezpośrednio własnością Samorządu i nie będzie prywatyzowany  Prywatyzacji podlegać będzie Spółka Operatorska, która na podstawie wieloletniej umowy, dzierżawić będzie od Spółki Majątkowej infrastrukturę służącą działalności wodociągowo-kanalizacyjnej

Model operatorski - uczestnicy Podmiot Publiczny Spółka Operatorska Spółka Majątkowa 100% własności Czynsz za dzierżawę majątku Umowa długoterminowa dzierżawy majątku i świadczenia usług operatorskich Użytkownicy Opłaty za usługi

Model operatorski- wykorzystanie wkładu inwestora prywatnego Spółka Majątkowa InwestorInwestycja Przekazanie środków poprzez podniesienie kapitału Czynsz dzierżawny płatny z góry za 20 lat Wkład własny Finansowanie UE Dzierżawa Spółka Operatorska

Główne etapy procedury  Koncentracja infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej w Spółce Majątkowej  Wybór doradcy prywatyzacyjnego  analizy przedprywatyzacyjne  publiczne zaproszenie inwestorów do rokowań  Negocjacje obejmujące zwłaszcza  zasady podwyższenia kapitału w Spółce Operatorskiej  zasady objęcia udziałów  treść umowy dzierżawy majątku Samorządu  zobowiązania inwestycyjne Samorządu

Spółka Majątkowa  W Modelu tym majątek służący działalności wodociągowo- kanalizacyjnej pozostaje pośrednio własnością Samorządu, który posiada 100% udziałów w Spółce Majątkowej  Główne zadania Spółki Majątkowej  rozwija infrastrukturę wodociągowo-kanalizacyjną, realizując procesy inwestycyjne  przeprowadza inwestycje modernizacyjne i wymiany rur  przeprowadza przetargi na wybór wykonawców inwestycji  prowadzi ewidencję majątku wodociągowo-kanalizacyjnego  opracowuje plany inwestycyjne przy współpracy ze spółką operatorską  organizuje finansowanie na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych (środki pochodzące z dzierżawy majątku spółce operatorskiej, środki z funduszy Unii Europejskiej, środki z funduszy ochrony środowiska, środki z kredytów bankowych)

Spółka Operatorska  Działalność eksploatacyjna prowadzona jest przez sprywatyzowaną Spółkę Operatorską  Główne zadania Spółki Operatorskiej  prowadzenie działań operacyjnych w zakresie zaopatrywania mieszkańców w wodę i odbioru ścieków  pozyskiwanie nowych klientów  przygotowywanie taryf na usługi wodno kanalizacyjne  zawieranie umów na dostawę wody i odbiór ścieków  przeprowadzanie bieżących remontów  utrzymywanie i usuwanie awarii sieci wodociągowej i kanalizacyjnej  współuczestnictwo w planowaniu strategicznym i operacyjnym inwestycji wodociągowo-kanalizacyjnych

Zadania Samorządu  Organizacja finansowania na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych (środki z funduszy Unii Europejskiej, środki z funduszy ochrony środowiska)  Akceptacja taryf na usługi wodno kanalizacyjne  kontrolowanie wzrostu cen poprzez zapisy w umowie dzierżawy  Sprawowanie kontroli nad Spółką Majątkową

Cele transakcji  Środki uzyskane przez Spółkę Operatorską w drodze podwyższenia kapitału przez inwestora zostaną jednorazowo przeznaczone na pokrycie czynszu za dzierżawę majątku za okres lat  Spółka Majątkowa przeznacza środki z tytułu czynszu dzierżawnego na pokrycie wkładu własnego przy aplikowaniu o środki z UE  Jeżeli Spółka Majątkowa dokona zbycia swoich udziałów w Spółce Operatorskiej to przeznaczy te środki również na wkład własny niezbędny dla pozyskania środków z funduszy UE

Zalety modelu operatorskiego  Pozostawienie własności majątku służącego realizacji zadania własnego Gminy w zakresie gospodarki wodno- ściekowej pod pełną kontrolą Gminy  Możliwość odzyskania VAT przez Spółkę Majątkową przy realizacji działań inwestycyjnych  Skoncentrowanie zadań związanych z inwestycjami w gestii decyzyjnej jednego podmiotu, pozostającego pod kontrolą Gminy  Przekazanie odpowiedzialności za pozyskiwanie nowych odbiorców, optymalizację działalności eksploatacyjnej, utrzymanie bieżącej sprawności sieci Spółce Operatorskiej, kontrolowanej przez branżowego inwestora strategicznego

Wady modelu operatorskiego  Koszty powołania nowego podmiotu i wniesienia do niego aportu w postaci majątku wodociągowo- kanalizacyjnego  Konieczność precyzyjnego ustalenia zadań poszczególnych podmiotów dla uniknięcia potencjalnych sporów kompetencyjnych  Zawarcie wieloletnich umów pomiędzy podmiotami  Brak historii gospodarczej Spółki Majątkowej mogący potencjalnie negatywnie rzutować na wiarygodność wobec instytucji finansujących

Podsumowanie  Transakcje w modelu PPP pozwalają zdecydowanie zwiększyć potencjał finansowy Samorządu  Umożliwiają wykorzystanie większego dofinansowania z UE  Ryzyka dzielone są zależnie od kompetencji partnerów  Samorząd zachowuje 100% kontroli nad infrastrukturą i jej rozwojem

Dziękuję za uwagę Jakub Matyjek Starszy Konsultant F5 Konsulting ul. Składowa Poznań Tel. (61)