Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 1 Prawa Konsumenta w Unii Europejskiej Kodeksy dobrych praktyk, pozasądowe rozstrzyganie sporów - ponury obowiązek czy przejaw odpowiedzialnego biznesu w obrocie konsumenckim? Piotr Stańczak Europejskie Centrum Konsumenckie Polska Warszawa, 09 kwietnia 2008

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 2 Plan prezentacji  Przykłady spraw konsumenckich  Kodeks dobrych praktyk a samoregulacja  Samoregulacja, współregulacja w UE  Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 3 Przykłady spraw konsumenckich  Sklep nie dotrzymał opisanego w regulaminie warunku sprzedaży, iz w wypadku braku możliwosci realizacji zamówienia najpierw poinfromuje o tym fakcie kupującego, a nastepnie dopiero dokona anulowania zamówienie.  Klient słusznie potraktował to jako złamanie literalnie warunków na jakich zawarto umowę  Zażądał odszkodowania oraz zwrtou kosztów zapłaty.  Sklep dokonał zwrotu całej wpłaconej przez klienta kwoty i zaproponował duży rabat przy nastepnej transakcji.  Klient zażądał odsetek za zwłokę.  Zanim je otrzymał (kwota mniejsza niż 5 zł) sklep został poinstruowany przez krajowa organizację Euro-Label iż powinien najpierw zapytać się klienta o dodatkowe koszta jakie mógł ponieść (np. koszty przelewu). Sklep dokonał zwrotu wszystkich kosztów wyszczególnionych przez klienta włacznie z kosztami przelewu

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 4 Przykłady spraw konsumenckich  Reklama Piła IV. Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podnosił, że „jego dziecko boi się reklamy filmu, na której widać odciętą głowę leżącą w misce”. Zawsze gdy mijają billboard z tą reklamą dziecko zasłania oczy; boi się; „po obejrzeniu reklamy dziecko ma problemy z zasypianiem”. Skarżący stwierdził, że jest „zbulwersowany wystawianiem takich obrazów na widok publiczny”.   W czasie posiedzenia skargę przedstawiał arbiter-referent. Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami zgodnie z artykułem 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy. Zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej. Zarzucił również, że reklama jest sprzeczna z art. 5 Kodeksu Etyki Reklamy zgodnie z którym „reklamy nie mogą zawierać elementów, które zachęcają do aktów przemocy.  omisji Etyki Reklamy uznała reklamę z nieetyczną.  Wniósł także o uznanie reklamy za sprzeczną z artykułem 25 Kodeksu Etyki Reklamy, z uwagi na to, że „reklamy muszą uwzględniać stopień rozwoju dzieci lub młodzieży oraz nie mogą zagrażać ich fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi.Komisji Etyki Reklamy uznała reklamę z nieetyczną.

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 5 Kodeks dobrych praktyk a samoregulacja   Samoregulacja - sektor sam reguluje swoje działania   Współregulacja - połączenie uregulowań państwowych i niepaństwowych

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 6 Kodeks dobrych praktyk a samoregulacja   kodeks dobrych praktyk: – –zbiór zasad postępowania – –w szczególności: norm etycznych i zawodowych przedsiębiorców którzy zobowiązali się do ich przestrzegania w odniesieniu do jednej lub większej liczby praktyk rynkowych Art. 2 ustawy z 23 sierpnia 2007 o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym(Dz.U. Nr 171, poz. 1206)

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 7 Kodeks dobrych praktyk a samoregulacja   kodeks postępowania oznacza: – –umowę lub zbiór zasad – –które nie są wymagane na mocy przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych Państwa Członkowskiego – –które definiują postępowanie przedsiębiorców, – –którzy zobowiązali się do przestrzegania kodeksu w odniesieniu do jednej lub większej liczby określonych praktyk handlowych lub sektorów działalności gospodarczej

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 8 Samoregulacja, współregulacja a pozasądowe rozstrzyganie sporów w UE   Przygotowanie inicjatyw prawodawczych i innych inicjatyw regulacyjnych oraz promowanie inicjatyw współregulacyjnych i samoregulacyjnych Działanie 4 Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 1926/2006/WE o ustanowieniu programu działań Wspólnoty w dziedzinie polityki ochrony konsumentów (Dz.U.UE.L )

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 9 Samoregulacja, współregulacja a pozasądowe rozstrzyganie sporów w UE   Należy nadać odpowiednie znaczenie kodeksom postępowania, które umożliwiają przedsiębiorcom skuteczne stosowanie zasad niniejszej dyrektywy w poszczególnych dziedzinach gospodarki.   W sektorach, w których istnieją szczególne obligatoryjne wymogi regulujące postępowanie przedsiębiorców, powinny one również stanowić podstawę oceny staranności zawodowej w określonym sektorze.   Sprawowanie kontroli przez twórców kodeksów na poziomie krajowym i wspólnotowym w celu wyeliminowania nieuczciwych praktyk handlowych może zlikwidować konieczność odwoływania się do procedur administracyjnych lub sądowych i dlatego powinno być popierane.   W celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów organizacje konsumenckie mogłyby być informowane i zapraszane do udziału w opracowywaniu kodeksów postępowania. Pkt 20 preambuły Dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 10 Samoregulacja, współregulacja a pozasądowe rozstrzyganie sporów w UE   Do każdego Państwa Członkowskiego należy decyzja, czy należy umożliwić sądom lub organom administracyjnym żądanie wcześniejszego przeprowadzenia postępowania przed innymi istniejącymi organami powołanymi do rozpatrywania skarg, w tym w ramach systemów samoregulacji   Do każdego Państwa Członkowskiego należy decyzja: – –czy środki te mogą być skierowane oddzielnie lub łącznie przeciwko kilku przedsiębiorcom działającym w tym samym sektorze gospodarczym – –czy środki te mogą być skierowane przeciwko twórcy kodeksu postępowania w przypadku, gdy dany kodeks zachęca do nieprzestrzegania przepisów prawnych Art.11 Dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych handlowych

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 11 Samoregulacja, współregulacja w UE Zmiana Dyrektywy 84/450/WE: Do każdego Państwa Członkowskiego należy decyzja czy środki zwalczania mylącej reklamy mogą być skierowane przeciwko twórcy kodeksu w przypadku, gdy dany kodeks zachęca do nieprzestrzegania przepisów prawnych. Art.14 Dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 12 Samoregulacja, współregulacja a pozasądowe rozstrzyganie sporów w UE PRAKTYKI HANDLOWE UZNAWANE ZA NIEUCZCIWE W KAŻDYCH OKOLICZNOŚCIACH:   Podawanie się przez przedsiębiorcę za sygnatariusza kodeksu postępowania, gdy jest to niezgodne z rzeczywistością.   Twierdzenie, że kodeks postępowania został zatwierdzony przez organ publiczny lub inny organ, gdy jest to niezgodne z rzeczywistością. Załącznik 1 do Dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 13 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności praktykę rynkową wprowadzającą w błąd oraz agresywną praktykę rynkową, a także stosowanie sprzecznego z prawem kodeksu dobrych praktyk, jeżeli działania te spełniają przesłanki określone w ustawie Art. 4 ustawy z 23 sierpnia 2007 o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 14 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych uznano za działania naruszające zbiorowe interesy konsumentów co uprawnia Prezesa UOKIK do podjęcia stosownej procedury Art.20 w zw. z art.100 ustawy lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 15 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Kodeksy ogólne  Zasady Dobrej Praktyki Bankowej ZBP  Kodeks etyki w działalności gospodarczej KIG  Kodeks etyczny Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych  Kodeks Etyki Reklamy Rada Reklamy  Zasady etyki w działalności ubezpieczeniowej

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 16 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Niektóre kodeksy szczegółowe:  Kodeks etyki dziennikarskiej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich  Kodeks etyki zawodowej notariusza  Kodeks etyki zawodowej Stowarzyszenia Doradców Gospodarczych  Kodeks etyki lekarskiej  Kodeks etyki zawodowej radcy prawnego  Kodeks etyki aptekarza

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 17 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Niektóre kodeksy szczegółowe:  Kodeks etyki dziennikarskiej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich  Kodeks etyki zawodowej notariusza  Kodeks etyki zawodowej Stowarzyszenia Doradców Gospodarczych  Kodeks etyki lekarskiej  Kodeks etyki zawodowej radcy prawnego  Kodeks etyki aptekarza

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 18 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Związek Stowarzyszeń Rada Reklamy (ZSRR)   Członkiem systemu samoregulacji może zostać każda firma/organizacja, która zobowiąże się do przestrzegania zapisów Kodeksu Etyki Reklamy w swojej komunikacji marketingowej oraz do wnoszenia corocznych opłat na finansowanie działalności Rady Reklamy.   Uczestników systemu można zidentyfikować dzięki certyfikatom „Reklamuję etycznie”.   W Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy reprezentowane są trzy grupy obejmujące wszystkich uczestników rynku reklamowego w Polsce: – –Reklamodawcy – –agencje reklamowe\ domy mediowe – –media \ firmy direct marketing

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 19 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Kodeks Etyki Reklamy ZSRR   Zasady podstawowe np. treści dyskryminujące, wprowadzenie w błąd   Reklama skierowana do dzieci i młodzieży   Reklama ekologiczna   Sponsoring   Marekting bezpośredni   Promocja sprzedaż

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 20 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Kodeks Etyki Reklamy ZSRR   Skargi są składane do biura Rady Reklamy (także w wersji on-line) Skargi są składane do biura Rady Reklamy (także w wersji on-line)   Skargi są przekazywane pod obrady Komisji Etyki Reklamy Skargi są przekazywane pod obrady Komisji Etyki Reklamy   3-osobowy skład rozpatruje sprawę 3-osobowy skład rozpatruje sprawę   Konsument reprezentowany jest podczas posiedzenia przez arbitra-referenta Konsument reprezentowany jest podczas posiedzenia przez arbitra-referenta   Czas trwania 4 tygodni Czas trwania 4 tygodni

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 21

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 22 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Bankowy Arbitraż Konsumencki przy Związku Banków Polskich

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 23 Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska Kodeksy dobrych praktyk a sprawa polska  System Euro-label dla e-commerce System Euro-label dla e-commerce System Euro-label dla e-commerce

Projekt jest finansowany ze środków Komisji Europejskiej i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 24 Europejskie Centrum Konsumenckie Polska