Ochrona przeciwpożarowa w zakładzie pracy Opracował: mgr. inż. Dariusz Lis mgr. inż. Dariusz Lis

Teoria Pożaru Pożar – jest to niekontrolowany proces spalania w miejscu do tego nieprzeznaczonym. Pożar – jest to niekontrolowany proces spalania w miejscu do tego nieprzeznaczonym.

Warunki powstania pożaru MATERIAŁ PALNY UTLENIACZ ŹRÓDŁO ZAPŁONU POŻAR Koc gaśniczy

Granice wybuchowości dolna granica wybuchowości - minimalna zawartość składnika palnego w mieszaninie z powietrzem, przy kt o rej zapłon jest już możliwy, g ó rna granica wybuchowości - maksymalna zawartość składnika palnego w mieszaninie z powietrzem, przy kt ó rej zapłon jest jeszcze możliwy.

Granice wybuchowości 0 % DGW GGW 100 % Zapłon jest możliwy Niedobór składnika palnego Nadmiar składnika palnego Zapłon nie jest już możliwy Zapłon nie jest jeszcze możliwy Stężenie składnika palnego w mieszaninie z powietrzem Pipeta i rys palnika

Pyły Nie tylko mieszaniny gazów i par palnych cieczy z powietrzem mogą wybuchać, ale również mieszaniny pyłów z powietrzem. Pyły stwarzają zarówno zagrożenie pożarowe jak i wybuchowe. Zagrożenie pożarowe – pyły osiadłe, Zagrożenie wybuchowe – chmury pyłowe.

Rozkład ciepła i wentylacja w pomieszczeniu

Fazy rozwoju pożaru

Niebezpieczne zjawiska podczas pożaru: Rozgorzenie (flashover) Rozgorzenie (flashover) Wsteczny ciąg płomieni (backdraft) Wsteczny ciąg płomieni (backdraft) Blave (wybuch niespalonych, skumulowanych gazów) Blave (wybuch niespalonych, skumulowanych gazów)

Rozgorzenie (flashover) – gwałtowne przejście pożaru do fazy rozwiniętej, polegające na rozprzestrzenieniu się płomieni poprzez nie spalone substancje zebrane pod sufitem.

Oznaki rozgorzenia: nagły wzrost temperatury wewnątrz pomieszczenia oraz płomienie w warstwie gazów nad głową, obniżająca się granica dymu w kierunku podłogi i pożar pojawiający się na suficie.

Wsteczny ciąg płomieni (backdraft) – wyrzucenie dużej ilości płonącego gazu w formie nagle powstającego strumienia, tworzącego się od źródła spalania w kierunku miejsca, w którym nastąpił napływ powietrza Wsteczny ciąg płomieni (backdraft) – wyrzucenie dużej ilości płonącego gazu w formie nagle powstającego strumienia, tworzącego się od źródła spalania w kierunku miejsca, w którym nastąpił napływ powietrza Podchorąży

Blave Wybuch spowodowany nagłym wyciekiem łatwo zapalnej cieczy, powstały w wyniku dużego wielomiejscowego uszkodzenia zbiornika. Wypadki przemysłowe z udziałem BLEVE: -Feyzin, Francja 1966r. -Kingman, Arizona 1973r. -Texas City, Texas 1978r. -San Juan Ixhuatepec, Meksyk 1984r. Mexyk 600X 7000ranni 9mln

Ogólne zasady ochrony przeciwpożarowej Podstawowe przepisy przeciwpożarowe ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej (tj.: Dz. U. z 2002r. Nr 147 poz z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 121 poz. 1139). ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (tj.: Dz.U. z 2006r. Nr 156, poz.1118, z póź.zm.) rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.).

Zadania osoby odpowiedzialnej za ochronę przeciwpożarową w obiekcie Przestrzegać p.poż. wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych Przestrzegać p.poż. wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych Wyposażyć budynek w wymagane urządzenia p.poż. Wyposażyć budynek w wymagane urządzenia p.poż. Zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń p.poż. Zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń p.poż. Zapewnić osobom w budynku odpowiednie warunki ewakuacji Zapewnić osobom w budynku odpowiednie warunki ewakuacji Przygotować budynek do prowadzenia akcji ratowniczo- gaśniczej Przygotować budynek do prowadzenia akcji ratowniczo- gaśniczej Udział w szkoleniach z zakresu ochrony przeciwpożarowej, zapoznać pracowników z przepisami p.poż. Udział w szkoleniach z zakresu ochrony przeciwpożarowej, zapoznać pracowników z przepisami p.poż. Ustalić sposoby postępowania na wypadek pożaru Ustalić sposoby postępowania na wypadek pożaru

Instalacje związane z ochroną przeciwpożarową Sterowane przez centralkę sygnalizacji pożarowej (CSP) : System sygnalizacji pożarowej System sygnalizacji pożarowej Stałe urządzenia gaśnicze Stałe urządzenia gaśnicze Dźwiękowe systemy ostrzegawcze Dźwiękowe systemy ostrzegawcze Instalacja do usuwania dymu i ciepła Instalacja do usuwania dymu i ciepła Urządzenia wyzwalające zwalniaczy i trzymaczy drzwi przeciwpożarowych Urządzenia wyzwalające zwalniaczy i trzymaczy drzwi przeciwpożarowych

Zasada działania CSP Alarmowanie jednostopniowe – przy załączeniu czujki Centrala od razu załącza alarm drugiego stopnia. (wysyła sygnał do PSP…) Alarmowanie jednostopniowe – przy załączeniu czujki Centrala od razu załącza alarm drugiego stopnia. (wysyła sygnał do PSP…) Alarmowanie dwustopniowe – przy załączeniu czujki Centrala daje możliwość wykasowania alarmu po uprzednim sprawdzeniu przez pracownika zabezpieczanego przez daną czujkę miejsca. T 1 = 3-5min Alarmowanie dwustopniowe – przy załączeniu czujki Centrala daje możliwość wykasowania alarmu po uprzednim sprawdzeniu przez pracownika zabezpieczanego przez daną czujkę miejsca. T 1 = 3-5min CSP Viktoria

System sygnalizacji pożarowej Systemami sygnalizacji pożarowej nazywamy zespół urządzeń służących do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze. Podstawą działania systemu są rozmieszczone w poszczególnych pomieszczeniach tzw. czujki pożarowe, czyli urządzenia reagujące na obecność dymu, wzrost temperatury lub pojawienie się płomieni w nadzorowanym obszarze. Sygnał z czujki przekazywany jest następnie do centralki, która alarmuje sygnałem pracownika ochrony. W nowszych, bardziej rozbudowanych systemach, centralka identyfikuje wzbudzoną czujkę z numerem konkretnego pomieszczenia (lub jego części), drukuje informację o alarmie na papierowej taśmie lub nawet rysuje rzut kondygnacji obiektu z zaznaczonym alarmowanym pomieszczeniem. Uzupełnieniem czujek są rozmieszczane na drogach komunikacji ogólnej przyciski pożarowe (ręczne ostrzegacze pożarowe zwane w skrócie ROP). Systemami sygnalizacji pożarowej nazywamy zespół urządzeń służących do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze. Podstawą działania systemu są rozmieszczone w poszczególnych pomieszczeniach tzw. czujki pożarowe, czyli urządzenia reagujące na obecność dymu, wzrost temperatury lub pojawienie się płomieni w nadzorowanym obszarze. Sygnał z czujki przekazywany jest następnie do centralki, która alarmuje sygnałem pracownika ochrony. W nowszych, bardziej rozbudowanych systemach, centralka identyfikuje wzbudzoną czujkę z numerem konkretnego pomieszczenia (lub jego części), drukuje informację o alarmie na papierowej taśmie lub nawet rysuje rzut kondygnacji obiektu z zaznaczonym alarmowanym pomieszczeniem. Uzupełnieniem czujek są rozmieszczane na drogach komunikacji ogólnej przyciski pożarowe (ręczne ostrzegacze pożarowe zwane w skrócie ROP).

Dźwiękowe systemy ostrzegawcze (DSO) Dźwiękowy system ostrzegawczy jest to wzbudzane sygnałem z systemu sygnalizacji pożarowej automatyczne urządzenie umożliwiające bez udziału człowieka rozgłaszanie sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych dla potrzeb bezpieczeństwa osób przebywających w obiekcie. Dźwiękowy system ostrzegawczy jest to wzbudzane sygnałem z systemu sygnalizacji pożarowej automatyczne urządzenie umożliwiające bez udziału człowieka rozgłaszanie sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych dla potrzeb bezpieczeństwa osób przebywających w obiekcie. Nie mylić z SSP

Stałe urządzenia gaśnicze SUG Przez pojęcie stałe urządzenia gaśnicze rozumiemy instalacje i inne zamontowane na stałe w obiekcie urządzenia, które w przypadku powstania pożaru są w stanie natychmiast podać na jego ognisko środek gaśniczy. Stałymi urządzeniami gaśniczymi są: wodne lub pianowe instalacje tryskaczowe oraz instalacje wypełniające chronioną strefę dwutlenkiem węgla, gazem obojętnym, takim jak: azot czy argon lub gazowym środkiem o właściwościach antykatalitycznych (inhibicyjnych). Stałe urządzenia gaśnicze mogą być uruchamiane samoczynnie na skutek wzrostu temperatury, automatycznie przez impuls z instalacji wykrywającej pożar lub ręcznie, np. przez otwarcie zaworów. Przez pojęcie stałe urządzenia gaśnicze rozumiemy instalacje i inne zamontowane na stałe w obiekcie urządzenia, które w przypadku powstania pożaru są w stanie natychmiast podać na jego ognisko środek gaśniczy. Stałymi urządzeniami gaśniczymi są: wodne lub pianowe instalacje tryskaczowe oraz instalacje wypełniające chronioną strefę dwutlenkiem węgla, gazem obojętnym, takim jak: azot czy argon lub gazowym środkiem o właściwościach antykatalitycznych (inhibicyjnych). Stałe urządzenia gaśnicze mogą być uruchamiane samoczynnie na skutek wzrostu temperatury, automatycznie przez impuls z instalacji wykrywającej pożar lub ręcznie, np. przez otwarcie zaworów.

Systemy oddymiania System zostaje wyzwolony przy pomocy czujki dymowej, przycisku oddymiania lub zewnętrznych urządzeń wyzwalających. Całością systemu zarządza centrala Zalety systemu: Względnie zmniejszają koncentrację trujących, lotnych związków w zagrożonych strefach. Względnie zmniejszają koncentrację trujących, lotnych związków w zagrożonych strefach. Znacząco zostaje podniesione bezpieczeństwo ludzi przebywających w zagrożonym budynku, poprzez umożliwienie ich ewakuacji, wprowadzenie jednostek ratunkowych, szybkie zlokalizowanie ognia i skuteczne jego gaszenie. Znacząco zostaje podniesione bezpieczeństwo ludzi przebywających w zagrożonym budynku, poprzez umożliwienie ich ewakuacji, wprowadzenie jednostek ratunkowych, szybkie zlokalizowanie ognia i skuteczne jego gaszenie. PAMIĘTAJMY: Ponad 90% wszystkich ofiar pożarów budynków umiera na skutek zatrucia gazami

PRZEPISY Zastosowanie urządzeń do oddymiania pozwala na zwiększenie niektórych parametrów projektowych takich jak: Zastosowanie urządzeń do oddymiania pozwala na zwiększenie niektórych parametrów projektowych takich jak: strefa pożarowa, strefa pożarowa, dojście, dojście, przejście, przejście, inne. inne. Szczegóły na ten temat znajdują się w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w dziale VI. Szczegóły na ten temat znajdują się w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w dziale VI.

Inne elementy ochrony przeciwpożarowej w obiekcie Drogi pożarowe Oznakowanie Drogi pożarowe Oznakowanie Drogi ewakuacyjne Gaśnice Drogi ewakuacyjne Gaśnice Hydranty Oświetlenie ewakuacyjne Hydranty Oświetlenie ewakuacyjne Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego

Drogi pożarowe Najważniejszym jest: zapewnienie drogi pożarowej o utwardzonej nawierzchni, umożliwiającej dojazd o każdej porze roku pojazdów jednostek ochrony przeciwpożarowej do obiektu budowlanego zapewnienie przebiegu drogi pożarowej wzdłuż dłuższego boku budynku oraz jej zakończenie placem manewrowym lub inne umożliwienie dojazdu do obiektu i powrotu pojazdu bez cofania zapewnienie wolnej przestrzeni pomiędzy drogą pożarową a ścianą budynku, bez drzew i innych stałych elementów zagospodarowania terenu przekraczających wysokość 3 m i utrudniających dostęp do budynku oznakowanie przebiegu drogi pożarowej przestrzeganie zakazów parkowania samochodów na drogach i placach manewrowych Magazynowanie / pożar na 3 piętrze

Droga ewakuacyjna cały odcinek drogi poziomej i pionowej do przebycia z dowolnego punktu budynku do wyjścia końcowego na przestrzeń otwartą lub do innej strefy pożarowej. cały odcinek drogi poziomej i pionowej do przebycia z dowolnego punktu budynku do wyjścia końcowego na przestrzeń otwartą lub do innej strefy pożarowej.

Drogi ewakuacyjne mają wymagani dla: 1. Ilości wyjść ewakuacyjnych 1. Ilości wyjść ewakuacyjnych 2. Szerokości dróg ewakuacyjnych 2. Szerokości dróg ewakuacyjnych 3. Wysokości dróg ewakuacyjnych 3. Wysokości dróg ewakuacyjnych 4. Długości przejść ewakuacyjnych 4. Długości przejść ewakuacyjnych 5. Długości dojść ewakuacyjnych 5. Długości dojść ewakuacyjnych 6. Oświetlenie dróg ewakuacyjnych 6. Oświetlenie dróg ewakuacyjnych 7. Oznakowanie dróg ewakuacyjnych 7. Oznakowanie dróg ewakuacyjnych Ochrona zamknęła

1. Ilość wyjść ewakuacyjnych 2 wyjścia ewakuacyjne oddalone od siebie o co najmniej 5m powinny być gdy: 2 wyjścia ewakuacyjne oddalone od siebie o co najmniej 5m powinny być gdy: - powierzchnia pomieszczenia przekracza 300m ² -gdy pomieszczenie przeznaczone jest do przebywania w nim > 50 osób nie będącymi ich stałymi użytkownikami (lub dla budynków o ograniczonej zdolności poruszania się-30os)

2. Szerokości dróg ewakuacyjnych Dla drzwi i przejść ewakuacyjnych Dla drzwi i przejść ewakuacyjnych -0,6m/100 os przy czym nie mniej niż 0,9m w świetle ościeżnicy -0,8m dla drzwi/przejść służących ewakuacji do 3 osób Dla poziomych dróg ewakuacyjnych: Dla poziomych dróg ewakuacyjnych: - 0,6m/100 os przy czym nie mniej niż 1,4m - 1,2m dla ewakuacji nie więcej niż 20 osób Przelicznik powierzchni na liczbę użytkowników: 1m²/os – hole, sale konferencyjne 4m²/os – pomieszczenia handlowo-usługowe 5m²/os – pomieszczenia administracyjno-biurowe 7m²/os – biblioteki, archiwa 30m²/os – magazyny

3. Wysokość drogi ewakuacyjnej Wysokość drogi ewakuacyjnej powinna wynosić 2,2m Wysokość drogi ewakuacyjnej powinna wynosić 2,2m Dopuszcza się obniżenie wysokości drogi ewakuacyjnej do 2m na odcinku nie dłuższym niż 1,5m Dopuszcza się obniżenie wysokości drogi ewakuacyjnej do 2m na odcinku nie dłuższym niż 1,5m

4.,5.Przejście a dojście ewakuacyjne przejście ewakuacyjne - droga w pomieszczeniu umożliwiająca dotarcie do wyjścia ewakuacyjnego. przejście ewakuacyjne - droga w pomieszczeniu umożliwiająca dotarcie do wyjścia ewakuacyjnego. dojście ewakuacyjne - część drogi ewakuacyjnej od wyjścia z pomieszczenia do miejsca bezpiecznego. dojście ewakuacyjne - część drogi ewakuacyjnej od wyjścia z pomieszczenia do miejsca bezpiecznego. Miejsce bezpieczne to: -inna strefa pożarowa -wydzielona klatka schodowa + urządzenia do usuwania dymu -wyjście na zewnątrz budynku

Podział na wysokości niskie (N) – do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie, niskie (N) – do 12 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie, średniowysokie (SW) – od 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych włącznie, średniowysokie (SW) – od 12 m do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych włącznie, wysokie (W) – od 25 m do 55 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych włącznie, wysokie (W) – od 25 m do 55 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych włącznie, wysokościowe (WW) – powyżej 55 m nad poziomem te- renu. wysokościowe (WW) – powyżej 55 m nad poziomem te- renu.

Podział budynków 1) mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej charakteryzowane kategorią zagrożenia ludzi, określane dalej jako ZL, 2) produkcyjne i magazynowe, określane dalej jako PM, 3) inwentarskie (służące do hodowli inwentarza), określane dalej jako IN.

ZL dodatkowo dzielimy na: ZL I - zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, ZL II - przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych, ZL III - użyteczności publicznej, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II, ZL IV - mieszkalne, ZL V - zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II.

Budynku użyteczności publicznej Rozumie się przez to budynek przeznaczony dla administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury,kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym lub wodnym, poczty lub telekomunikacji oraz inny ogólnodostępny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy i socjalny,

Co to są obiekty zamieszkania zbiorowego? Obiektami zamieszkania zbiorowego są wszystkie budynki przeznaczone do okresowego zamieszkania w nich ludzi przebywających poza stałym miejscem pobytu, a więc: hotele, motele, pensjonaty, domy wczasowe, sanatoria, schroniska turystyczne, schroniska socjalne, internaty, domy studenckie, budynki koszarowe, budynki zakwaterowania na terenie zakładów karnych, aresztów, domów poprawczych i schronisk dla nieletnich oraz domy dziecka, domy rencistów i domy zakonne. Obiektami zamieszkania zbiorowego są wszystkie budynki przeznaczone do okresowego zamieszkania w nich ludzi przebywających poza stałym miejscem pobytu, a więc: hotele, motele, pensjonaty, domy wczasowe, sanatoria, schroniska turystyczne, schroniska socjalne, internaty, domy studenckie, budynki koszarowe, budynki zakwaterowania na terenie zakładów karnych, aresztów, domów poprawczych i schronisk dla nieletnich oraz domy dziecka, domy rencistów i domy zakonne.

Gęstość obciążenia ogniowego jest to energia cieplna, wyrażona w MJ, która może powstać przy spaleniu się materiałów palnych składowanych, wytwarzanych, przerabianych lub transportowanych w sposób ciągły w pomieszczeniu, strefie pożarowej lub składowisku materiałów stałych, przypadająca na jednostkę powierzchni tego obiektu wyrażoną w m 2. Gęstość obciążenia ogniowego Q d w MJ/m 2 należy obliczać według wzoru: w którym: n -- liczba rodzajów materiałów palnych znajdujących się w pomieszczeniu, strefie pożarowej lub składowisku, G i -- masa poszczególnych materiałów, kg, Q ci -- ciepło spalania poszczególnych materiałów, MJ/kg, F -- powierzchnia rzutu poziomego pomieszczenia, strefy pożarowej lub składowiska, m 2. (PN-B-02852:2001)

Zasady, według których oblicza się wartość obciążenia ogniowego, określa Polska Norma Zasady, według których oblicza się wartość obciążenia ogniowego, określa Polska Norma PN-70/B PN-70/B pt.: „Ochrona przeciwpożarowa w budownictwie” pt.: „Ochrona przeciwpożarowa w budownictwie” „Obliczanie obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu trwania pożaru”. Jednostką obciążenia ogniowego jest 1 MJ/m2. „Obliczanie obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu trwania pożaru”. Jednostką obciążenia ogniowego jest 1 MJ/m2. Coś o normie

Wymagania dla przejścia ewakuacyjnego Dopuszczalna długość przejść ewakuacyjnych w strefach pożarowych: - ZL i zagrożonych wybuchem wynosi 40m - PM o Qd>500MJ/m² w budynku o więcej niż jednej kondygnacji naziemnej wynosi 75m - PM pozostałe 100m Podlega zwiększeniu o: Podlega zwiększeniu o: -25% -w pomieszczeniach o wysokości powyżej 5m -50% - przy zastosowaniu samoczynnych urządzeń oddymiających za pomocą samoczynnego systemu wykrywania dymu -50% - przy zastosowaniu SUG wodnych Np.: dla ZL: Razem 125%= czyli max. 90m

Wymagania dla dojścia ewakuacyjnego dla ZL jedno dojście ewakuacyjne [m] Min. 2 dojścia ewakuacyjne [m] ZL I, II, V i zagrożone wybuchem1040 ZL III3060 ZL IV60100

Wymagania dla PM (dojścia ewakuacyjne) jedno dojście ewakuacyjne Min. 2 dojścia ewakuacyjne PM o Od>500MJ/m3060 PM o Od<500MJ/m60100

6. Oświetlenie: Awaryjne oświetlenie zapasowe (bezpieczeństwa). Awaryjne oświetlenie zapasowe (bezpieczeństwa). - w pomieszczeniach i miejscach pracy, w których w razie awarii oświetlenia, mogą wystąpić zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników - czas działania powinien być dostosowany do uwarunkowań wynikających z wykonywanych czynności oraz warunków występujących w pomieszczeniu.

Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne -czas działania – co najmniej 1 godz. od zaniku światła podstawowego rozp min infr 1) stosowane w pomieszczeniach: a) widowni kin, teatrów i filharmonii oraz innych sal widowiskowych, b) audytoriów, sal konferencyjnych, czytelni, lokali rozrywkowych oraz sal sportowych, przeznaczonych dla ponad 200 osób, c) wystawowych w muzeach, d) o powierzchni netto ponad m2 w garażach oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym, e) o powierzchni netto ponad m2 w budynkach użyteczności publicznej, budynkach zamieszkania zbiorowego oraz w budynkach produkcyjnych i magazynowych, 2) na drogach ewakuacyjnych: a) z pomieszczeń wymienionych w pkt 1 b) oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym, c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych przede wszystkim do użytku osób o ograniczonej zdolności poruszania się, d) w wysokich i wysokościowych budynkach użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego.

7. Oznakowanie dróg ewakuacyjnych oświetlenia ewakuacyjnego oświetlenia ewakuacyjnego - wysoko umieszczone oświetlenie podstawowe; - wysoko umieszczone oświetlenie ewakuacyjne; - nisko umieszczone oświetlenie ewakuacyjne znaków ewakuacyjnych znaków ewakuacyjnych - wysoko umieszczone znaki ewakuacyjne; - nisko umieszczone znaki ewakuacyjne - nisko umieszczone znaki ewakuacyjne

Znaki ewakuacyjne Wyjście ewakuacyjne Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej schodami w dół lub w górę Drzwi ewakuacyjne Ciągnąć aby otworzyć Pchać aby otworzyć Stłuc aby uzyskać dostęp

Jak powinny być oznakowane drogi ewakuacyjne? Podstawową zasadą rozmieszczenia znaków ewakuacyjnych na drodze ewakuacyjnej jest, że z każdego miejsca na drodze ewakuacyjnej, w którym może pojawić się wątpliwość co do kierunku ewakuacji, powinien być widoczny znak ewakuacyjny. Podstawową zasadą rozmieszczenia znaków ewakuacyjnych na drodze ewakuacyjnej jest, że z każdego miejsca na drodze ewakuacyjnej, w którym może pojawić się wątpliwość co do kierunku ewakuacji, powinien być widoczny znak ewakuacyjny.

Dodatkowe oznakowanie dróg ewakuacyjnych Na drodze ewakuacyjnej oprócz oznakowania znakami ewakuacyjnymi można stosować dodatkowe oznakowanie w postaci - pasów z materiału fosforoscencyjnego, -specjalnej taśmy w czarno-żółte pasy lub -podkładów z materiału fosforoscencyjnego,

Przykład dodatkowego oznakowania drogi ewakuacyjnej za pomocą pasów z materiału fosforescencyjnego umieszczonych na ścianach wzdłuż podłogi