PRACA METODĄ PROJEKTU Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gorzowie Wlkp. Szkolenie dotyczące realizacji programu „Trzymaj Formę!” 27 marca 2013 roku

Ile osób na sali czuje się przekonanych do pracy metodą projektu?

„Krótka piłka”  Kto notuje co musi zrobić na żółtych kartkach i tworzy listy zadań?  Kto we wszystkim, co robi musi wiedzieć PO CO?  Kto lubi jak się coś dzieje, jak trzeba coś robić, organizować, wymyślać, załatwiać…?  Kto lubi zmiany, przemeblowania, podróże, ruch, ulepszanie…?  Kto lubi doprowadzać rzeczy do końca?  Kto lubi nawiązywać nowe kontakty i poznawać ludzi?  Kto musi przemyśleć wszystkie za i przeciw zanim zacznie działać?  Kto lubi widzieć całość zadania, bo wie, co trzeba wtedy robić, co od czego zależy, co z czego wynika…..?  Kto odróżnia przyczyny od skutków?  Kto potrafi na gorąco reagować na powstające problemy i pasjonuje go szukanie alternatywnych rozwiązań?  Kto lubi pracę w grupie?  Kto się interesuje dlaczego coś się nie udało?  Kto lubi rozkładać przedmioty na ich części składowe?  Kto ma w głowie wiele pytań, które zadaje lub boi się zadawać?  Kto rozpoznaje w ludziach ich naturalne talenty do robienia czegoś?

Jeśli przynajmniej 3 odpowiedzi były na TAK, to znaczy, że wiecie Państwo w praktyce co oznacza „myślenie projektowe”

„Dlaczego mam się tego uczyć?”  bo cały świat myśli/działa projektami  bo jest to styl działania wykorzystywany w wielu obszarach zawodowych  bo to niezwykle ułatwia realizowanie celów zawodowych  bo może to być fajna zabawa  bo praca w grupie daje niesamowite poczucie bycia częścią całości  ostatecznie..... bo TU JESTEM

Projekt „Moje marzenie”  CO? Co byście Państwo chcieli zrealizować zanim umrzecie – tytuł projektu  PO CO? Dlaczego to jest ważne, czyli jakie cele spełni realizacja tego marzenia?  JAK TO ZROBIĆ? Jakie działania i w jakiej kolejności należy podjąć?  CO JEST POTRZEBNE DO REALIZACJI? – działania, wydarzenia ode mnie zależne  CO JUŻ MAM DO REALIZACJI TEGO PROJEKTU? – pytanie o zasoby  CZEGO MI JESZCZE BRAKUJE? – pytanie o deficyty i wyzwania  OD CZEGO ZACZĄĆ I CO ROBIĆ PO KOLEI ? – harmonogram działań  CO SIĘ MUSI STAĆ, ŻEBYM UZNAŁ/A PROJEKT ZA ZREALIZOWANY? – rezultaty (owoce)  CO SIĘ UDAŁO/NIE UDAŁO/DLACZEGO? – ocena i ewaluacja

W jakich dziedzinach wykorzystuje się „myślenie projektowe”  Projektowanie/ Programowanie/IT  Zarządzanie Zasobami Ludzkimi  Marketing i reklama  Gospodarka -Inwestycje/rynek/rynki finansowe/reformy  Gospodarstwa domowe/życie rodzinne  Polityka  Życie społeczne w tym w wielkiej mierze edukacja

CAŁY zarabiający pieniądze świat DZIAŁA/PRACUJE/ROZWIJA SIĘ PROJEKTAMI a nie etatami…..

PROJEKT to zorganizowany i określony w czasie ciąg wielu działań zmierzających do osiągnięcia konkretnego i mierzalnego wyniku, adresowany do różnych grup odbiorców, wymagający zaangażowania środków rzeczowych, ludzkich i finansowych

Do czego służy projekt?  Projekt ma przynieść zmianę na lepsze sytuacji osób, instytucji, lokalnych społeczności, do których jest skierowany.  W centrum zainteresowania projektu jest zawsze człowiek, nawet gdy przedmiot projektu jest typowo techniczny, np. budowa drogi, ponieważ zbudowanie drogi daje w efekcie zmianę na lepsze ludziom, którzy będą z niej korzystać.

Historia metody projektu  Metoda projektu pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, gdzie zaczęto ją stosować na początku XX wieku. Za jej twórcę uważa się Williama H. Kilpatricka.  Uważał on, że metoda ta nie jest w istocie jedną z wielu metod kształcenia, lecz jest naczelną zasadą dydaktyczną. Kilpatrick twierdził, że uczniowie powinni samodzielnie zdobywać wiadomości i sprawdzać umiejętności w konkretnych sytuacjach życiowych, zamiast przyswajać wiedzę teoretycznie.  Ponadto: uczniów nie powinno się zmuszać do podejmowania niechcianych przez nich działań, bo jako niechciane – nie przyniosą trwałego i zadowalającego efektu. Innymi słowy – to uczniowie sami mają decydować, co chcą robić, szkoła ma zaś stworzyć im sprzyjające rozwojowi warunki.

Projekt musi posiadać:  ściśle zdefiniowany cel, który jest zgodny z założeniami programu, w ramach którego jest realizowany  precyzyjnie określone rezultaty, w tym wskaźniki produktu, wskaźniki rezultatu, związany z nimi budżet

CEL powinien być (1):  PROSTY - jego zrozumienie nie powinno stanowić kłopotu, sformułowanie powinno być jednoznaczne i niepozostawiające miejsca na luźną interpretację,  MIERZALNY - a więc tak sformułowany, by można było liczbowo wyrazić stopień realizacji celu, lub przynajmniej umożliwić jednoznaczną "sprawdzalność" jego realizacji,  ATRAKCYJNY - aby nie był nudny oraz wzbudzał ciekawość i chęć do działania; cel musi być stosunkowo trudny do osiągnięcia, musi stawiać wysoko poprzeczkę, ale jednocześnie być w zgodzie z postulatem osiągalności - cel zbyt ambitny podkopuje wiarę w jego osiągnięcie i tym samym motywację do jego realizacji,

CEL powinien być (2):  PASJUNUJĄCY - w żadnym wypadku nie powinien on być obojętny osobie go ustanawiającej, cel ekscytujący motywuje do osiągnięcia go,  ISTOTNY - powinien być ważnym krokiem naprzód, jednocześnie musi stanowić określoną wartość dla tego, kto będzie go realizował,  OKREŚLONY W CZASIE - powinien mieć dokładnie określony horyzont czasowy w jakim zamierzamy go osiągnąć, aby wyznaczony czas mobilizował do działania.

Projekt jest przedsięwzięciem interdyscyplinarnym, a więc łączy w sobie wiele rożnych elementów. W związku z tym dobrze jest realizować projekt przy pomocy zespołu projektowego.

Cechy projektu  powinien wykorzystywać wiedzę z wielu dyscyplin naukowych,  przekazywana wiedza powinna być rozszerzeniem istniejącej wiedzy,  uczestnik projektu powinien być zaangażowany, kreatywny, postępować wg własnych wartości, celów,  ocena projektu powinna przebiegać wg schematu: 50% samoocena uczestnika 25% ocena koordynatora 25% ocena zewnętrzna

Rola nauczyciela - koordynatora projektu sprowadza się do:  roli przewodnika, który wspiera uczniów, ale nie narzuca swojego zdania,  pokazuje jak zdobywać wiedzę,  motywuje do stawiania pytań,  pozostawia uczniom przestrzeń do działania, podejmowania decyzji,  akceptuje prawo do błędów,  akceptuje odmienność interpretacji,  udziela pomocy, kiedy zostanie poproszony,  obserwuje, by pod koniec ocenić wkład każdego ucznia.

Umiejętności uczestników projektu kształcone w toku pracy projektowej  podejmowanie decyzji grupowych,  rozwiązywanie konfliktów,  wyrażanie własnych opinii i słuchanie opinii innych,  poszukiwanie kompromisu,  dyskutowanie,  dokonywanie oceny pracy grupy,  układanie harmonogramu działań,  planowanie i rozliczanie budżetu (w przypadku działań gdzie niezbędne są fundusze...),  poszukiwanie sojuszników i sponsorów do realizacji przedsięwzięcia,  przewidywanie trudności w realizacji projektu i radzenie sobie z nimi,  korzystanie z różnych źródeł informacji,  doskonalenie umiejętności występowania publicznie...

Metody aktywizujące używane w realizacji projektów  wywiad,  analiza źródeł,  analiza już istniejących danych,  gromadzenie materiałów,  tworzenie modeli, rysunków, diagramów, wykresów  praca w terenie,  praca w grupach (np. rozmowy w parach, praca w małych grupach),  burza mózgów, debaty.

Elementy składowe projektu (1): 1. Planowanie 2. Identyfikacja problemu 3. Działania 4. Harmonogram 5. Źródła finansowania 6. Wdrożenie 7. Prezentacja 8. Ewaluacja

Elementy składowe projektu (2): 1. Planowanie (zarys działań): - ustalenie zespołu projektowego, - wybór odbiorców, - ocena rzeczywistych potrzeb odbiorców, - określenie celów oraz zarysu działań, których zadaniem będzie poprawa sytuacji odbiorców, - podział na etapy (od planowania do ewaluacji) – przyporządkowanie osób do pracy nad tymi etapami, - opracowanie materiałów i pomocy dydaktycznych, - miejsca realizacji projektu.

Elementy składowe projektu (3): 2.Identyfikacja problemu – klucz do rozwiązania problemu, podstawa pozwalająca na wskazanie niezbędnych działań, jakie należy podjąć, aby rozwiązać problem.

Elementy składowe projektu (4): 3.Działania – wybór tematu, określenie form działań (odpowiednich technik i metod dydaktycznych), mających na celu rozwiązanie problemu, ewentualnie opracowanie scenariuszy zajęć.

Elementy składowe projektu (5): 4.Harmonogram- przyporządkowanie poszczególnych osób do pracy nad kolejnymi działaniami projektu z zaznaczeniem terminów.

Elementy składowe projektu (6): 5.Źródła finansowania i partnerzy (rady rodziców, samorządy lokalne, instytucje, prywatni sponsorzy, media). 6.Wdrożenie 7.Prezentacja 8.Ewaluacja (informacje zwrotne od adresatów projektu)

Istotą projektu jest samodzielna praca uczniów w realizacji konkretnego przedsięwzięcia na podstawie wcześniej ustalonych założeń.

Rodzaje projektów 1.  projekty badawcze  projekty edukacyjne  projekty społeczne  projekty medialne 2.  projekty indywidualne  projekty grupowe

Cechy charakterystyczne dla projektów edukacyjnych (1)  jest to przedsięwzięcie wymagające stosowania aktywizujących metod działania, efektywniejszych sposobów komunikowania się i współpracy;  posiada tytuł;  nie powtarza się w identycznej formie;  ma wyznaczone cele i ma przynieść określony rezultat;  jest przedsięwzięciem kompleksowym i wykracza zazwyczaj poza ramy jednego przedmiotu;  jest integralny (wykraczający poza jedną dziedzinę);  ma ograniczone ramy czasowe (ma ustalone terminy ukończenia całości przedsięwzięcia oraz kolejnych etapów);

Cechy charakterystyczne dla projektów edukacyjnych (2)  realizowany jest przez określone osoby, które są odpowiedzialne za jego realizację;  jest jednorazowym wysiłkiem, nie jest powtórzeniem wcześniejszych prac;  ma ustalone sposoby określania tego, w jakim stopniu zakładane cele zostały osiągnięte (wskaźniki, sprawozdanie);  już na początku znane są kryteria i sposób oceny efektów;  uczniowie znają zasady i formy prezentacji wyników swojej pracy;  rezultaty pracy prezentowane są publicznie (znani są odbiorcy prezentacji).

 Ile osób na sali czuje się przekonanych do pracy metodą projektu?

Dziękuję za uwagę

Bibliografia 1. Łuszczyńska M., Praca metodą projektu, Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie 2.Gołębniak D., Uczenie metodą projektów, WSiP 3.Helm J. H.,. Katz L. G, Mali badacze – metoda projektów w edukacji elementarnej, CODN Rau K., Ziętkiewicz E., Jak aktywizować uczniów, G&P Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B., Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Kielce Zakład Wydawniczy SFS Dembek Z. K., Technika. Przewodnik po metodzie projektów dla uczniów gimnazjum. Łysomice Wydawnictwo Temat Grondas M., Projekt jako narzędzie integracji międzyprzedmiotowej. W: Integracja międzyprzedmiotowa. Program „Nowa Szkoła” Materiały szkoleniowe dla rad pedagogicznych. W-wa CODN 1999 s Królikowski J., Projekt edukacyjny. Warszawa Wydawnictwa CODN Mikinia A., Zając B., Jak wdrażać metodę projektów? Poradnik dla nauczycieli i uczniów gimnazjum, liceum i szkoły zawodowej. Kraków Oficyna Wydawnicza „Impuls” Nowacki T., O metodzie projektów. Warszawa Wydawnictwa CODN Potocka B., Nowak L., Projekty edukacyjne. Poradnik dla nauczycieli. Kielce Zakład Wydawniczy SFS Szymański M., O metodzie projektów. Z historii, teorii i praktyki pewnej metody kształcenia. Warszawa Wydawnictwo Akademickie „Żak” Szymański M., Rozprawa o metodzie (projektów). W: Pedagogika w pokoju nauczycielskim. Red. Krzysztof Kruszewski. Warszawa WSiP 2002 s Uczenie metodą projektów. WSiP 2002