System Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym – projekt, realizacja i skuteczność w odniesieniu do dostępnych rozwiązań w zakresie pomiaru prędkości Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko

Bezpieczeństwo ruchu drogowego - dane Liczba ofiar śmiertelnych w 2012 r. UE 27 średnio 55 W 2012 r. w UE zginęło na drogach osób Liczba ofiar śmiertelnych na milion mieszkańców w 2012 r.: Niemcy 44 Francja 58 Polska osób

3 Historia i teraźniejszość KARTA ZADANIA Nr karty KZ Cel szczegółowy1 Stworzenie podstaw do prowadzenia skutecznych i długofalowych działań na rzecz brd Priorytet3Działania sektorowe Działanie3 Unowocześnienie i zwiększenie efektywności nadzoru nad ruchem drogowym Zadanie5 Rozwój systemu automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym Potrzeba realizacji zadania Postawione w Programie zadania dla sektora nadzoru nad ruchem drogowym wymagają zmian metod działania służb nadzoru i stosowania wysokowydajnych zautomatyzowanych form nadzoru nad ruchem drogowym. Uzyskane dotychczas doświadczenia z eksploatacji urządzeń do automatycznej rejestracji przewinień kierowców (np. fotorejestratory) wskazują na wysoką skuteczność tych urządzeń. Zwiększanie liczby tych urządzeń zobowiązuje do koordynowania ich dyslokacji według kryteriów potrzeb celem optymalnego wykorzystywania sprzętu. W tym celu należy utworzyć centralne biuro (Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem), które będzie zajmowało się wynikami pracy tych urządzeń oraz nakładaniem kar. Cel zadania Zwiększenie efektywności działania nadzoru nad ruchem drogowym poprzez wprowadzanie zautomatyzowanych form nadzoru. Przewidywane projekty Czas realizacji Forma zakończenia Opracowanie koncepcji systemu automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym. ▬▬ Raport 1.Budowa Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem (CANaR). ▬▬ Inwestycja 1.Pilotażowe uruchomienie sytemu automatycznego nadzoru nad ruchem w wybranym województwie. ▬▬ Inwestycja i raport 1.Budowa i rozwój systemu automatycznego nadzoru nad ruchem na obszarze kraju. ▬▬ Inwestycja 1.Monitorowanie realizacji zadania. ▬▬▬ Raporty okresowe Opis realizacji zadania W pierwszej kolejności należy opracować koncepcję działania systemu automatycznego nadzoru nad ruchem, która określi sposoby i kierunki rozwoju tego systemu. Następnym krokiem będzie stworzenie zasad, które będą miały za zadanie określić sposoby lokalizacji sprzętu (według kryteriów potrzeb: miejsca wypadków, miejsca dużej ilości przewinień, miejsca wskazywane przez mieszkańców i użytkowników dróg), koordynację czasu pracy oraz jednolitość kryteriów karania niezależnie od użytkowników. Pozwoli to na zwiększenie efektywności pracy tych urządzeń. Uruchomienie centrum obróbki danych z automatycznego nadzoru CANR stworzy podstawy do szybszego i skuteczniejszego egzekwowanie nałożonych kar dla kierowców niestosującymi się do ustalonych przepisów prawa. Po sprawdzeniu pilotażowym należy wspierać budowę tego systemu na obszarze kraju. Konieczne jest prowadzenie monitorowania realizacji tego zadania. KARTA ZADANIA Nr karty KZ Cel szczegółowy2Kształtowanie bezpiecznych zachowań uczestników ruchu drogowego Priorytet1Prędkość Działanie3 Unowocześnienie nadzoru nad ruchem drogowym w zakresie kontroli prędkości Zadanie2 Organizacja systemu automatycznej kontroli prędkości Potrzeba realizacji zadania Nadmierna prędkość jest najczęstsza przyczyną wypadków i ofiar na drogach. W roku 2003 udział pojazdów przekraczających prędkość wynosił 45%. Realizując zamierzenia programu realizacyjnego należy obniżyć tą liczbę do 34%. W tym celu należy stworzyć system monitorowania prędkości (intensywnego nadzoru), opartego na stałych punktach automatycznego pomiaru prędkości, zlokalizowanych na najbardziej zagrożonych odcinkach dróg. Narzędziami wspomagającymi pracę tych urządzeń powinny być wideorejestratory w pojazdach oraz urządzenia do rejestracji przejazdu na czerwonym świetle. Cel zadania Celem zadania jest znaczące obniżenie liczby pojazdów przekraczających dopuszczalna prędkość Przewidywane projekty Czas realizacji Forma zakończenia Opracowanie koncepcji systemu automatycznej kontroli prędkości. ▬▬ Raport 1.Analiza zapotrzebowania na urządzenia do automatycznej kontroli prędkości. ▬▬ Raport 1.Opracowanie zasad prowadzenia automatycznej kontroli prędkości. ▬ Wytyczne 1.Wdrażanie systemu automatycznej kontroli prędkości na drogach krajowych. ▬▬▬ Inwestycje 1.Wspieranie systemu automatycznej kontroli prędkości na drogach samorządowych. ▬▬▬ Inwestycje 1.Monitorowanie realizacji zadania. ▬▬▬ Raporty okresowe Opis realizacji zadania Realizację zadania należy rozpocząć od opracowania koncepcji systemu automatycznej kontroli prędkości pojazdów oraz opracować wytyczne prowadzenia takiej kontroli. Analiza zapotrzebowania na urządzenia do prowadzenia automatycznej kontroli prędkości pozwoli na wdrażanie systemu od najbardziej newralgicznych miejsc, co może przynieść w efekcie największy efekt. Szacuje się, że dla zrealizowania założonego celu etapowego konieczne będzie doposażenie służb Policji w fotorejestratory w liczbie ok. 300 sztuk oraz instalację 1500 masztów (po pięć sztuk na 1 fotorejstrator) do roku Wsparciem tych działań powinno być doposażenie służb policyjnych ruchu drogowego w ok. 250 fotorejestratorów dla pojazdów przejeżdżających z dużą prędkością na czerwonym świetle, umiejscowionych na najbardziej niebezpiecznych skrzyżowaniach w dużych miastach. Strategia działania służb nadzoru może uwzględniać uzupełnienie punktów bazowych (stałych) o sprzęt mobilny, dla zwiększania zasięgu oddziaływania punktów pomiarowych na redukcję prędkości. Wiąże się to z zakupem 100 pojazdów wyposażonych w wideorejestratory. W celu kontroli postępu realizacji zadania konieczne będzie systematyczne monitorowanie realizacji zadania. Program Realizacyjny GAMBIT KZ Rozwój systemu automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym KZ Organizacja systemu automatycznej kontroli prędkości

4 Historia i teraźniejszość Idea projektu finansowanego ze środków europejskich w ramach POIiŚ – prace legislacyjne nad tzw. I ustawą fotoradarową 2010 – prace legislacyjne nad tzw. II ustawą fotoradarową 1 stycznia 2011 r. – powołanie Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym w ramach Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego 1 lipca 2011 r. – rozpoczęcie działań mających na celu ujawnianie przekroczeń dopuszczalnej prędkości 14 sierpnia 2012 r. – montaż pierwszego urządzenia najnowszej generacji w miejscowości Knurowiec październik 2012 r. – rozpoczęcie działania 29 mobilnych urządzeń rejestrujących zainstalowanych w pojazdach 240 fotoradarów, bazujących na istniejącej infrastrukturze (masztach) przejętej od Policji oraz GDDKiA zostało zainstalowanych do końca 2012 r. 60 fotoradarów, przeznaczonych do montażu w całkowicie nowych lokalizacjach, zostało zamontowanych do końca września 2013 r.

5 Historia i teraźniejszość Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym Wydział Instalacji i Utrzymania Urządzeń Wydział Analiz Wydział Ogólny Wydział Postępowań Wydział Organizacji i Nadzoru Wydziały ds. ANARD w Delegaturach

Urządzenia w dyspozycji GITD Łączna liczba urządzeń w systemie 329 Urządzenia stacjonarne 300 Pomiar odcinkowy: 29 Stacjonarne: 100 Urządzenia mobilne 29 Kontrola wjazdu na czerwonym świetle:20

7 Stacjonarne urządzenia rejestrujące nowej generacji wysokiej jakości zdjęcia rozpoznawanie numerów tablic rejestracyjnych przy pomocy wbudowanego modułu ANPR możliwość automatycznego rozpoznania kierunku ruchu pojazdów; możliwość dokonywania pomiarów zarówno dla pojazdów nadjeżdżających, odjeżdżających, jak i obu kierunków jednocześnie możliwość bezprzewodowej komunikacji pomiędzy Centralnym Systemem Przetwarzania, a urządzeniem rejestrującym – w obydwu kierunkach, w tym możliwość zdalnej konfiguracji urządzenia rejestrującego oraz bieżącego podglądu rejestrowanego obrazu przez cyfrowe urządzenie rejestrujące graficzne przedstawienie szerokości wiązki radarowej, precyzyjnie wskazujące obiekt poddany pomiarowi prędkości

8 Odcinkowy pomiar prędkości Zalety prowadzonej kontroli: poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego – spadek wskaźnika liczby ofiar śmiertelnych wypadków na odcinkach objętych kontrolą o 50% (przykład Włoch) upłynnienie ruchu drogowego mniejsza emisja spalin do atmosfery mniejsze zużycie podzespołów pojazdu

9 Rejestratory wjazdu na czerwonym świetle działanie w podczerwieni (urządzenie dokonuje detekcji naruszenia w momencie wjechania pojazdu w „pole obserwacji” urządzenia)

Wnioski od Straży Gminnych WNIOSKI ( R.) 131 wniosków WNIOSKI ( R.) 131 wniosków 2011 r. 30 wniosków o wydanie zgody na instalację stacjonarnych urządzeń rejestrujących 2011 r. 30 wniosków o wydanie zgody na instalację stacjonarnych urządzeń rejestrujących 2012 r. 52 wnioski o wydanie zgody na instalację stacjonarnych urządzeń rejestrujących 2012 r. 52 wnioski o wydanie zgody na instalację stacjonarnych urządzeń rejestrujących 2013 r. 34* wnioski o wydanie zgody na instalację stacjonarnych urządzeń rejestrujących 2013 r. 34* wnioski o wydanie zgody na instalację stacjonarnych urządzeń rejestrujących WNIOSKI o użyczenie masztów będących własnością GITD: 2011 – – – 3 WNIOSKI o użyczenie masztów będących własnością GITD: 2011 – – – 3 Wnioski rozpatrzone pozytywnie 18 Wnioski rozpatrzone pozytywnie 18 Wnioski rozpatrzone negatywnie 12 Wnioski rozpatrzone negatywnie 12 Wnioski rozpatrzone pozytywnie 25 Wnioski rozpatrzone pozytywnie 25 Wnioski rozpatrzone negatywnie 27 Wnioski rozpatrzone negatywnie 27 Wnioski rozpatrzone pozytywnie 9 Wnioski rozpatrzone pozytywnie 9 Wnioski rozpatrzone negatywnie 9 Wnioski rozpatrzone negatywnie 9

11 Przykłady ujawnianych naruszeń

Lokalizacje fotoradarów wybierane są przede wszystkim miejsca szczególnie niebezpieczne oraz takie, w których należy zachować szczególną ostrożność ze względu na pobliską infrastrukturę, tj. m. in.: budynki użyteczności publicznej (np. szkoły, kościoły) duże zakłady pracy przejścia dla pieszych gęstą zabudowę mieszkalną blisko drogi/brak chodnika obecnie 87 miejsc w których zlokalizowane są fotoradary to miejsca zakwalifikowane jako szczególnie niebezpieczne ze względu na przyległą infrastrukturę miejsca instalacji urządzeń muszą też spełniać rygorystyczne wymagania związane z technicznymi możliwościami umieszczenia fotoradaru Wpływ infrastruktury na wybór miejsc do instalacji urządzeń

Lokalizacje fotoradarów analiza stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego; wybór szczególnie niebezpiecznych miejsc o wysokiej wypadowości; weryfikacja wytypowanych miejsc; konsultacje z zarządcą drogi, samorządem i Policją odnośnie zasadności instalacji; fotoradaru w wyborze miejsc korzystamy z ekspertyz ośrodków badawczych takich jak Politechnika Gdańska i Politechnika Krakowska. Jak typowane są miejsca w których instalowane są fotoradary?

Lokalizacje fotoradarów

Wpływ fotoradarów na poprawę bezpieczeństwa na drogach Liczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w latach 2011 –

Wpływ fotoradarów na poprawę bezpieczeństwa na drogach Liczba rannych w wypadkach drogowych w latach 2011 –

Wpływ fotoradarów na poprawę bezpieczeństwa na drogach Liczba wypadków drogowych w latach 2011 –

Bezpieczeństwo ruchu drogowego Statystyki dla stacjonarnych urządzeń rejestrujących w oparciu o posiadane dane Wypadki (średnio na miesiąc) Zabici (średnio na miesiąc) Ranni (średnio na miesiąc) 1 rok przed ustawieniem masztu 22,25,127, ,42,723, ,81,617 Spadek średniej liczby: wypadków – 20,7% zabitych – 40,7% rannych – 26,4 %

Bezpieczeństwo ruchu drogowego 19 1 Symulacja na podstawie modelu wykładniczego Görana Nilssona (G. Nilsson, Traffic Safety Dimensions and the Power Model do Describe the Effect of Speed on Safety, Lund Institute of Technology, 2004) Ograniczenie Średnie prędkości po instalacji urządzenia Spadek średniej prędkości wskutek instalacji urządzenia (%) Redukcja zagrożenia śmiercią w wypadku drogowym (%) 1 50 km/h 47,49,437,6 70 km/h 57,66,224,8 Średnia prędkość w miejscach gdzie znajdują się urządzenia spadła o ok. 9,4 % w porównaniu do okresu przed ustawieniem urządzeń

Wpływ fotoradarów na poprawę bezpieczeństwa Wybrane przykłady Turka wypadków i 136 kolizji w których zginęły 2 osoby a 23 osób zostało rannych wypadków i 0 kolizji, NIKT nie zginął oraz NIKT nie został ranny Kadzidło wypadków i 84 kolizje w których zginęły 2 osoby a 17 osób zostało rannych wypadków i 0 kolizji, NIKT nie zginął oraz NIKT nie został ranny

Plany rozbudowy Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym w najbliższej przyszłości: zakup 20 urządzeń do kontroli wjazdu na czerwonym świetle; zakup 29 urządzeń do odcinkowego pomiaru prędkości; zakup kolejnych 100 stacjonarnych urządzeń rejestrujących. w kolejnych latach: dalsza rozbudowa infrastruktury kontrolnej – zaplanowane w Narodowym Programie Poprawy BRD pozyskiwanie środków na urządzenia kontrolne w kolejnych latach.

Skutki wypadków drogowych Koszty społeczne i ekonomiczne wypadków drogowych Łączne koszty wypadków drogowych w Polsce w 2012 roku zł Śmierć, kalectwo lub długotrwała niesprawność; Strata najbliższej osoby; Poczucie winy sprawcy wypadku.

Budowa centralnego systemu automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym POIS /12 Cel projektu: zwiększenie bezpieczeństwa na drogach oraz zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych wypadków poprzez wdrożenie skutecznego i efektywnego systemu automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym Koszt kwalifikowany – 188,9 mln PLN Dofinansowanie z EFRR – 160,5 mln PLN (wg aneksu do Umowy o Dofinansowanie) Zakres projektu – 3 zadania: 1)zakup infrastruktury fotoradarowej do stacjonarnego oraz mobilnego nadzoru nad ruchem drogowym; 2)Utworzenie Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym; 3)Zakup oprogramowania systemowego umożliwiającego automatyczne przetwarzanie danych z urządzeń rejestrujących