Szwedzki system gospodarki odpadami

Prezentacja na temat: "Szwedzki system gospodarki odpadami"— Zapis prezentacji:

1 Szwedzki system gospodarki odpadami

2 Część 1 Szwecja Organizacja Avfall Sverige – Swedish Waste Management

3 Szwecja 9,4 mln mieszkańców km2

4 Avfall Sverige – Swedish Waste Management
Organizacja działająca w sektorze gospodarki odpadami i recyklingu 400 członków, głównie sektor publiczny, lecz również przedsiębiorstwa prywatne Reprezentujemy 99,9% ludności Szwecji poprzez naszych członków Nasze główne zadanie to reprezentowanie i wspomaganie rozwoju naszych członków poprzez tworzenie sieci informowanie i szkolenie oraz wywieranie wpływu na decydentów Członek CEWEP, ECN, ISWA i Municipal Waste Europe

5 Avfall Sverige – Swedish Waste Management
Nasi członkowie odpowiadają za gminną gospodarkę odpadami wykonują usługi, związane z innymi kategoriami odpadów reprezentują ważną część infrastruktury w społeczeństwie Naszym – wspólnym - celem jest zrównoważona, prawidłowa pod względem ekologicznym gospodarka odpadami dla dobra społeczeństwa.

6 Część 2 Odpady – to zasoby Rozwój Zakres odpowiedzialności Realizacja

7 Odpady – to zasoby Rozwój systemów gospodarki odpadami w Szwecji był bardzo udany. Dzisiaj odpady nie są już uważane za problem, tylko raczej za zasoby i tak są wykorzystywane. Imponująca liczba 99% odpadów komunalnych podlega obecnie odzyskowi materiałowemu lub energetycznemu.

8 Hierarchia postępowania z odpadami
Rozwój gospodarki odpadami oparto na tzw. europejskiej hierarchii postępowania z odpadami, zgodnie z którą w zagospodarowaniu odpadów należy stosować, na ile to możliwe, następującą kolejność działań: -zapobieganie powstawaniu odpadów -przygotowanie do ponownego użytkowania -ponowne użytkowanie -recykling -inny rodzaj odzysku, np. odzysk energii z odpadów -składowanie na wysypisku. Odstępstwa od hierarchii mogą czasem okazać się niezbędne z przyczyn technicznych, finansowych lub ekologicznych.

9 Wyjątkowe wyniki W kontekście międzynarodowym te wyniki są unikatowe. Szwecja jest jednym z wiodących krajów w gospodarce odpadami. Źródło: Agencja Ochrony Środowiska USA i Eurostat

10 Rozwój 1975 Składowanie na wysypisku 62% Odzysk energii 30%
Przetwarzanie biologiczne 2% Odzysk materiałowy 6% 2011 Składowanie na wysypisku 1% Odzysk energii 51% Przetwarzanie biologiczne 15% Odzysk materiałowy 33%

11 Ważne etapy rozwoju Późny wiek XIX: Epidemia cholery – początek gospodarki odpadami komunalnymi Lata 50-te XX wieku: Powstały systemy centralnego ogrzewania Lata 70-te i 80-te XX wieku: Kryzysy naftowe – odpady wykorzystywane do produkcji ciepła sieciowego - W XIX wieku ulice były naturalnym miejscem dla odpadów i odchodów ludzkich, które były spłukiwane przez deszcz i docierały do rzek i zbiorników wodnych. Stwierdzono, że odchody i odpady odpowiadają za roznoszenie chorób. Pod koniec XIX i na początku XX wieku większe miasta zaczęły organizować gospodarkę odpadami komunalnymi. Ostatnia epidemia cholery miała miejsce w 1873 r. Kryzysy naftowe lat 70-tych i 80-tych XX wieku były powodem rozpoczęcia przez szwedzkie miasta wykorzystywania odpadów jako paliwa dla systemów centralnego ogrzewania.

12 Ważne etapy rozwoju Odpady komunalne składowane rocznie na wysypiskach (w tonach) Wprowadzenie podatku wysypiskowego Zakaz składowania odpadów palnych na wysypisku Wprowadzenie odpowiedzialności producenta Obowiązek gminnych planów gospodarki odpadami Zakaz składowania odpadów organicznych na wysypisku i krajowy cel, dotyczący odpadów żywnościowych Lata 90-te XX wieku: Szeroko zakrojona przebudowa systemu gospodarki odpadami rozpoczyna się od skoncentrowania się na odpadach jako zasobach do wykorzystania Wprowadzenie obowiązku gminnych planów gospodarki odpadami w 1991. Wprowadzenie odpowiedzialności producenta w 1994. Wprowadzenie podatku wysypiskowego w 2000 Zakaz składowania odpadów palnych na wysypisku w 2002 Zakaz składowania na wysypisku odpadów organicznych w 2005 Uwaga: Między rokiem 1995 a 2011 całkowita ilość wytworzonych odpadów wzrosła o 27%. Municipal waste planning compulsory Obecnie trwający przegląd sytuacji w całym kraju

13 Jasny podział obowiązków
Producenci: Odbiór i przetwarzanie odpadów w ramach odpowiedzialności producenta Wytwórca odpadów: Obywatele/gospodarstwa domowe: Segregowanie i oddawanie/dostarczenie odpadów do wyznaczonych miejsc zbiórki. Przedsiębiorstwa/Zakłady przemysłowe: Obsługa wytworzonych przez siebie odpadów. Samorządy lokalne Odbiór i przetwarzanie odpadów komunalnych Informowanie gospodarstwa domowych Parlament/Rząd Urzędy nadzorujące Wszyscy uczestniczą w tym działaniu: producenci, przedsiębiorstwa, samorządy lokalne i gospodarstwa domowe. Gospodarstwa domowe odpowiadają za segregację i oddawanie odpadów w różnych punktach zbiórki. Obowiązkiem przedsiębiorstw jest dopilnowanie, aby wytworzone przez nie odpady zostały przetworzone i poddane recyklingowi na wolnym rynku. Gminy odpowiadają za odpady komunalne (z wyłączeniem odpadów, objętych odpowiedzialnością producenta) i za informowanie mieszkańców. Producenci są odpowiedzialni za różne grupy wyrobów. Producenci (wytwórca, importer, itp.) odpowiadają za stworzenie i obsługiwanie systemu postępowania z ich wyrobami, kiedy staną się odpadem. Istnieje prawnie ustanowiona odpowiedzialność producenta, dotycząca odpadów elektrycznych i elektronicznych, opakowań, papieru i kartonu, opon, akumulatorów, lekarstw, wyrobów radioaktywnych i samochodów oraz umowy zawierane dobrowolnie dla papieru biurowego, odpadów rozbiórkowych, tworzyw sztucznych od rolników. Parlament i rząd odpowiadają za ustalenie krajowych celów ekologicznych i przygotowanie ustaw/rozporządzeń, a urzędy nadzorują wykonanie tych obowiązków.

14 Organy władzy i urzędy Poziom krajowy Poziom regionalny Poziom gminny
Parlament Krajowe cele ekologiczne Szwedzka Agencja ds. Ochrony Środowiska (Urząd Ochrony Przyrody) Krajowy plan gospodarki odpadami Opracowuje przepisy i wytyczne krajowe Krajowy sąd ochrony środowiska (5 sądów i jeden odwoławczy): Wydaje pozwolenia dla większych zakładów przetwarzania odpadów Poziom regionalny Urząd Wojewódzki – administracja rządowa (21 województw): Regionalne cele ekologiczne Pozwolenia i nadzór nad większością zakładów przetwarzania odpadów Nadzór na regionalnym potencjałem przetwarzania odpadów Poziom gminny Władze gminne: Gminne cele ekologiczne Gminne plany gospodarki odpadami i gminne przepisy Pozwolenia i kontrola mniejszych zakładów przetwarzania odpadów Organy władzy i urzędy związane z nadzorem, przepisami i pozwoleniami, dotyczącymi gospodarki odpadami.

15 Realizacja Gminy realizują swoje obowiązki w różny sposób, tworząc własną organizację gospodarki odpadami Administracja: Prawie 50% gmin utworzyło gminne spółki gospodarki odpadami Odbiór odpadów komunalnych: 30% obsługa we własnym zakresie 70% umowa z prywatnymi operatorami Przetwarzanie odpadów komunalnych 35% obsługa we własnym zakresie 65% umowa z innymi operatorami, będącymi przeważnie własnością gmin Gminy mogą zdecydować, w jaki sposób zorganizować swoją gospodarkę odpadami, samodzielnie lub wspólnie z innymi gminami. Tę możliwość gwarantuje samorządom gminnym ustawa konstytucyjna.

16 Współpraca Współpraca – to rozwiązanie dla coraz bardziej złożonej gospodarki odpadami: Optymalizacja korzyści ekologicznych i społecznych Efektywne ekonomicznie zagospodarowanie odpadów Zapewnienie właściwych kompetencji Dla wielu gmin współpraca jest naturalnym rozwiązaniem w celu osiągnięcia maksymalnych korzyści dla środowiska i społeczeństwa, dla stworzenia efektywnej ekonomicznie gospodarki odpadami oraz dla zagwarantowania wymaganego poziomu kompetencji z korzyścią zarówno dla mieszkańców, jak i dla środowiska. Przykładowe formy współpracy w dziedzinie gospodarki odpadami wśród 290 gmin szwedzkich: Wspólna gminna spółka gospodarki odpadami (20 regionalnych spółek w Szwecji) Wspólne gminne stowarzyszenie gospodarki odpadami (8 stowarzyszeń w Szwecji, obejmujących łącznie 28 gmin). Wspólna komisja (4 wspólne komisje gminne w Szwecji, łącznie 9 gmin) Wspólne zamówienia publiczne, dotyczące wybranych zagadnień

17 Część 3 Model ogólny systemu Infrastruktura Odbiór odpadów
Odzysk i recykling

18 Model ogólny systemu Gospodarstwa domowe lub przedsiębiorstwa
Zapobieganie powstawaniu odpadów Odbiór i wywóz odpadów Punkty zbiórki odpadów Centrale recyklingu Odbiór z posesji Odzysk materiałowy Przetwarzanie biologiczne Odzysk energii Składowanie na wysypisku Nowe produkty: biogaz, nowe materiały, centralne ogrzewanie, energia elektryczna, bionawóz Oto zasadniczy model przy bliższym spojrzeniu na łańcuch odpadów. Szwedzka gospodarka odpadami rozpoczyna się u źródła powstawania odpadów, w gospodarstwach domowych lub w różnych przedsiębiorstwach. Ważnym zadaniem jest minimalizacja ilości odpadów już na tym etapie poprzez wysiłki na rzecz ich ograniczenia czy zapobieganie ich powstawaniu. Wytworzone odpady są odbierane i wywożone. Różne metody przetwarzania w zależności od charakteru odpadów umożliwiają ich wykorzystanie jako zasobu. Ostatecznie powstają nowe produkty, ponownie wykorzystywane w gospodarstwach domowych i w przedsiębiorstwach.

19 Świadomość społeczna – czynnik sukcesu
Kluczowe informacje i narzędzia motywujące oraz ułatwiające współpracę: Komunikacja Opracowanie zrozumiałych systemów, ułatwiających właściwe postępowanie Informacja zwrotna o rezultatach oraz jasny przekaz, że „to co ja robię, ma znaczenie” Podkreślanie odpowiedzialności i znaczenia zaangażowania wytwórców odpadów W modelu opartym na segregacji u źródła, zaangażowanie gospodarstw domowych jest ważnym czynnikiem powodzenia.

20 Zapobieganie powstawaniu odpadów w Szwecji
Obecnie 99% odpadów to odzysk materiałowy lub energetyczny  większy nacisk na zapobieganie powstawaniu odpadów Informacja, wiedza i postępowanie to czynniki sukcesu Długa tradycja ponownego używania – pchli targ, sklepy z używanymi rzeczami, zbiórka w centralach recyklingu, itp. Największe wyzwanie: przerwanie powiązania między wytwarzaniem odpadów i wzrostem gospodarczym Praca zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami  Najważniejszą kwestia dla nas jest praca na rzecz zapobiegania powstawaniu odpadów, przynosi to największe korzyści dla środowiska. Należy skupić się na tych grupach odpadów, których niewytworzenie oznacza największą korzyść dla środowiska, na przykład odpady żywnościowe, tekstylia oraz odpady elektryczne i elektroniczne. Właśnie na tym obecnie koncentrujemy uwagę w gminach. Przewiduje się podwojenie ilości wytwarzanych odpadów komunalnych w Szwecji w latach (szwedzki Urząd ds. ochrony środowiska) Przewiduje się wzrost ilości odpadów na świecie o 72 % w latach (What a Waste-A global review of Solid Waste Management, marzec 2012, Grupa Banku Światowego)

21 Infrastruktura Odbiór posegregowanych u źródła odpadów z gospodarstw domowych Odbiór z posesji 630 central recyklingu z z pracownikami obsługi na miejscu 5.800 bezobsługowych punktów selektywnej zbiórki odpadów Przetwarzanie i recykling odpadów w zależności od ich charakteru 58 zakładów przetwarzania odpadów organicznych 32 zakładów przetwarzających odpady na energię 79 składowisk odpadów Odbiór z posesji odpadów palnych i organicznych z domów wielorodzinnych i jednorodzinnych. Rośnie również liczba gmin, wprowadzających odbiór opakowań i gazet z posesji. 630 central recyklingu z pracownikami na miejscu, rozmieszczonych po całym kraju, które notują 20 milionów odwiedzin rocznie i zbierają około jednej trzeciej wszystkich wytworzonych odpadów komunalnych. Sieć bezobsługowych punktów zbiórki opakowań i gazet, pokrywająca cały kraj.

22 Centrale recyklingu Ponad 600 central recyklingu z personelem, rozmieszczonych na terenie całego kraju notuje około 20 milionów wizyt rocznie i odbiera ok. jedną trzecią wszystkich wytwarzanych odpadów komunalnych. Gospodarstwa domowe mogą tutaj pozostawić odpady wielkogabarytowe, elektryczne i elektroniczne oraz odpady niebezpieczne. Odpady wielkogabarytowe to odpady za duże, za ciężkie lub w inny sposób nie nadające się do odbioru w torbach lub pojemnikach na odpady. Niewielka ilość odpadów wielkogabarytowych, około 10%, jest odbierana z posesji. Ilość odpadów wielkogabarytowych i niebezpiecznych, pozostawianych w centralach recyklingu, znacznie wzrosła w ostatnich latach. Z tej racji wiele gmin zmodernizowało i przystosowało do tego swoje centrale recyklingu. Zamknięto wiele małych central, ponieważ gminy budują nowe, większe centrale recyklingu, lepiej dostosowane do obecnych ilości odpadów i liczby odwiedzających.

23 Recykling i przetwarzanie
Różne metody przetwarzania w zależności od charakteru odpadów umożliwiają wykorzystanie odpadów jako zasobu Odpady niebezpieczne w zależności od ich charakteru mogą być unieszkodliwiane za pomocą jednej lub kilku z tych metod. Materiały Odpady żywnościowe Odpady palne Nowe produkty Biogaz Bionawóz Centralne ogrzewanie Energia elektryczna

24 Produkcja biogazu i bionawozu
Obecnie najbardziej rozwijająca się metoda przetwarzania Odzysk energii poprzez produkcję biogazu stosowanego jako paliwo do pojazdów Zawracanie substancji pokarmowych na pola uprawne poprzez produkcję bionawozu Segregowanie u źródła i gwarancja jakości to słowa kluczowe Odbiór i przetwarzanie wysegregowanych u źródła odpadów żywnościowych wzrosło o 20 procent w 2010 w porównaniu z 2009, a blisko 60 procent szwedzkich gmin wprowadziło obecnie systemy zbiórki wysegregowanych u źródła odpadów żywnościowych, zaś kolejne 70 gmin zamierza wkrótce to zrobić. W procesie fermentacji beztlenowej odpadów biologicznych powstaje biogaz, złożony z metanu i dwutlenku węgla. Biogaz jest produktem odnawialnym i może być stosowany po uszlachetnieniu jako zdrowe, ekologiczne paliwo do napędu pojazdów lub do celów grzewczych. Wyprodukowany z odpadów biogaz odpowiada ponad 30 mln litrów benzyny. Produktem fermentacji beztlenowej jest również pozostałość pofermentacyjna, która jest doskonałym nawozem o dużej zawartości substancji pokarmowych. Zastosowanie bionawozu zamiast nawozu mineralnego zawraca substancje pokarmowe do gleby, łącznie z fosforem, który jest zasobem nieodnawialnym. Szwedzki system oznaczania produktów ekologicznych „KRAV” oraz szwedzki system oznaczania jakości w rolnictwie „Svenskt Sigill kvalitetsråd” akceptują produkt pofermentacyjny pochodzący z wysegregowanych u źródła odpadów żywnościowych, mających certyfikat. Zakłady produkujące kompost lub bionawóz z wysegregowanych odpadów organicznych, wraz z odpadami żywnościowymi z przemysłu spożywczego mogą uzyskać certyfikat dla stosowania oznaczeń jakości na swoich wyrobach. W 2011 wyprodukowano 322 GWh paliwa samochodowego z odpadów żywnościowych, zastępując ok.30 mln litrów benzyny. Corocznie w Szwecji ton nawozów jest zastępowanych bionawozem.

25 Wytwarzanie ciepła sieciowego i energii elektrycznej
Produkcja ta zapewnia ok. 20% całego ciepła sieciowego w Szwecji, pokrywa zapotrzebowanie domostw Produkcja energii elektrycznej odpowiada potrzebom gospodarstw domowych Zaawansowany i bezpieczny system oczyszczania spalin Większość pozostałości poprodukcyjnych może podlegać recyklingowi Spalanie odpadów w zakładach termicznego przetwarzania to efektywna i bezpieczna dla środowiska metoda produkcji energii z odpadów, bardzo rozpowszechniona w Szwecji. Zapewnia ona zarówno ciepło jak i prąd elektryczny. Spalanie odpadów z odzyskiem energii to metoda dobrze nadająca się dla odpadów, które nie mogą być przetwarzane w inny sposób. Wszystkie miasta mają duże sieci ciepłownicze z zapotrzebowaniem na ciepło przez większość roku, które korzystają z dostaw elektrociepłowni spalających odpady, rozmieszczonych po całym kraju. Odpady poprodukcyjne są składowane na wysypisku lub podlegają recyklingowi: Popiół paleniskowy (15% wagi) podlega recyklingowi Popioły lotne (3-5% wagi) są składowane/poddawane recyklingowi Całkowita produkcja energii w 2011: Ciepło sieciowe: 13,5 TWh Energia elektryczna: 2 TWh (łącznie z odpadami przemysłowymi)

26 Efektywne i czyste spalanie odpadów
Szwecja już od połowy lat 80-tych ma surowe normy emisji zanieczyszczeń ze spalania odpadów. Od tamtej pory moce produkcyjne spalania odpadów się potroiły, a produkcja energii wzrosła pięciokrotnie, podczas gdy większość emisji spadła o procent, dzięki nieprzerwanemu postępowi technicznemu i lepszej segregacji odpadów. Na przykład emisje metali ciężkich ze spalania odpadów spadły o prawie 99 procent od 1985 r. Całkowite emisje dioksyn ze wszystkich zakładów spalających odpady w kraju spadły z ok. 100 g do mniej niż 1 grama w tym samym okresie.

27 Od wysypisk śmieci do nowoczesnych zakładów recyklingu
Przy zmniejszonym zapotrzebowaniu na pojemność wysypisk śmieci, tereny wysypisk przekształcono w nowoczesne ośrodki recyklingu, przygotowujące odpady do dalszego przetwarzania i wykonujące ich obróbkę wstępną. Typowe wykonywane czynności to: -zbiórka i odzysk gazu wysypiskowego, -segregowanie odpadów wielkogabarytowych, -sortowanie żużla paleniskowego z zakładów produkujących energię z odpadów, -sezonowe magazynowanie odpadów palnych, -kompostowanie odpadów zielonych, -biologiczne unieszkodliwianie zanieczyszczonej gleby, itp. (Illustrator: Per Josefsson)

28 Integralna część kompleksowego systemu
Produkty Gospodarstwa rolne Odzysk materiałowy Gospodarstwa domowe Oczyszczanie ścieków Bionawozy Odpady Fermentacja beztlenowa Wszystkie systemy infrastruktury technicznej są ze sobą powiązane, aby można było wykorzystać te zasoby w najbardziej efektywny i zrównoważony sposób. To podstawa modelu szwedzkiego zrównoważonego miasta. System gospodarki odpadami jest zintegrowany z systemem ogrzewania, systemem paliwa do pojazdów, systemem nawozów, itd. Paliwo do pojazdów Składowisko odpadów Biogaz Spalanie Produkcja ciepła/chłodu Produkcja energii elektrycznej Inne paliwa

29 Część 4 Ekonomika gospodarki odpadowej Środki sterowania
Czynniki sukcesu Wizja i cele długoterminowe

30 Ekonomika gospodarki odpadowej
Odpady komunalne Wszystkie koszty pokrywają gminne opłaty za wywóz śmieci (nie podatki) O taryfach decyduje samodzielnie każdy zarząd gminy Działalność niedochodowa Opłaty mogą być zróżnicowane, aby zachęcić do segregowania u źródła na potrzeby recyklingu Odpady komunalne objęte odpowiedzialnością producenta: Koszty pokrywa opłata, dodana do ceny każdego produktu Gminy i producenci prowadzą obsługę odpadów komunalnych. Koszty gminne są pokrywane z oddzielnej opłaty za wywóz odpadów, a koszty producentów pokrywa opłata, zawarta w cenie wyrobu. Rady gmin ustalają opłatę za wywóz odpadów komunalnych, a producenci decydują o wielkości opłaty produktowej. Wiele gmin, które wprowadziły dobrowolną zbiórkę odpadów żywnościowych, używa tej opłaty jako środka sterowania. Kto wybierze segregowanie odpadów żywnościowych, płaci niższą opłatę za wywóz śmieci niż ten, kto wybierze oddawanie odpadów zmieszanych.

31 Opłata za wywóz odpadów
Średnia opłata roczna w 2011 dla gospodarstwa domowego: Domy jednorodzinne: 240 EUR Mieszkania: 150 EUR Średnia opłata dla gospodarstwa domowego wynosi 5,50 SEK/dziennie (około 50 eurocentów). To odpowiada ok. ¼ ceny szwedzkiej gazety codziennej lub kosztowi wysłania 8 SMS-ów. Opłata obejmuje poniższe koszty: -koszty odbioru, łącznie z kosztem obsługi w centralach recyklingu za odbiór i obsługę odpadów wielkogabarytowych i niebezpiecznych odpadów komunalnych. -koszty przetwarzania/unieszkodliwiania -koszty administracyjne, jak planowanie gospodarki odpadami, obsługę klienta, fakturowanie i informację Opłata jest często kalkulowana w oparciu o część stałą i zmienną. Opłata stała wynosi średnio 40% opłaty całkowitej. Około 30 gmin stosuje opłatę według wagi odpadów. Średnia opłata dzienna dla gospodarstwa domowego

32 Koszty gospodarki odpadami komunalnymi
Koszty gospodarki odpadami komunalnymi w 2010 r., średnio

33 Środki sterowania Cele ekologiczne
Rozporządzenia rządowe, zakazy i podatki, np.: Podatek wysypiskowy (od 2000) Zakaz składowania odpadów palnych na wysypisku od 2002 Zakaz składowania odpadów organicznych na wysypisku od 2005 Zróżnicowane taryfy za odpady komunalne Gminne plany i przepisy dotyczące gospodarki odpadami Informacja i komunikacja Istnieją różne sposoby na zredukowanie wpływu gospodarki odpadami na środowisko, zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów i zwiększenie recyklingu. Mogą to być środki administracyjne, finansowe lub oparte o informację.

34 Ważne czynniki sukcesu
Gospodarka odpadami to usługa publiczna Jasny podział ról i odpowiedzialności umożliwia niezbędne inwestycje Jasne krajowe cele ekologiczne wskazujące kierunek działania. Długoterminowe regulacje prawne i ekonomiczne instrumenty sterowania Współpraca pomiędzy gminami Współpraca wewnątrz gminy (wydziały zajmujące się odpadami, energią, gospodarką wodno-ściekową, planowaniem przestrzennym, itp.) Współpraca między sektorem publicznym i prywatnym Skupienie uwagi na komunikacji i zaangażowaniu społeczeństwa

35 Wizja organizacji Avfall Sverige
Zero odpadów! Cele długoterminowe do roku 2020: Przerwanie powiązania między wytworzonymi odpadami i wzrostem gospodarczym Zdecydowane przesunięcie w górę hierarchii postępowania z odpadami BNP Wzrost gospodarczy Wytworzone odpady Nie ma odpadów – lub zero odpadów. Taka jest wizja Avfall Sverige na przyszłość. To NIE oznacza, że pracujemy na rzecz odzyskiwania lub recyklingu wszystkich odpadów komunalnych, lecz że powinniśmy dążyć do nie wytwarzania odpadów w ogóle. Utopia? Nie możemy mieć innej wizji niż wizja 0 odpadów – to nie byłoby wiarygodne – zwłaszcza jeśli twierdzimy, że zajmujemy się kwestiami ekologicznymi dla lepszego środowiska. Dla osiągnięcia tej wizji ustaliliśmy cele długoterminowe do roku 2020: - Przerwanie powiązania między ilością wytwarzanych odpadów a wzrostem gospodarczym. Jeszcze silniejsze i szybsze przesunięcie w górę hierarchii postępowania z odpadami.

36 Część 5 Waste Management on Export
(eksport rozwiązań gospodarki odpadami) – nowa szwedzka platforma

37 Cel nowej platformy Ułatwianie eksportu
szwedzkiej wiedzy na temat gospodarki odpadami, produktów i usług w sektorze gospodarki odpadami, poprzez współpracę gmin, spółek gminnych i sektora prywatnego. Rozwój systemów gospodarki odpadami w Szwecji był bardzo udany, a wyniki są wyjątkowe w skali międzynarodowej. Dzisiaj odpady traktuje się raczej jako zasoby niż jako problem. Wiele innych krajów zdaje sobie z tego sprawę i chce dowiedzieć się więcej na temat systemu gospodarki odpadami w Szwecji oraz tego, w jaki sposób został stworzony. Codziennie pojawiają się różne prośby z różnych krajów o przekazanie szwedzkiej wiedzy w tej dziedzinie. Jednakże szwedzkie gminy i przedsiębiorstwa w pojedynkę mają ograniczone możliwości i środki, aby z powodzeniem szerzyć na świecie wiedzę na temat szwedzkiej gospodarki odpadami.

38 Strategia oparta na współpracy
Gospodarka odpadami w Szwecji - gminy - gminne spółki - przedsiębiorstwa prywatne (dostawcy technologii i wiedzy) Jedna silna platforma z unikatowym połączeniem kompetencji Obecnie jest opracowywana strategia, oparta na współpracy między sektorem publicznym i prywatnym w gospodarce odpadami. Wspólnie stworzą jedną, silną platformę z wyjątkowym połączeniem kompetencji w celu eksportu szwedzkiej wiedzy i technologii w dziedzinie gospodarki odpadami. Platforma powstała w ramach działalności Szwedzkiego Stowarzyszenia Gospodarki Odpadami – Avfall Sverige. Organizacja ma 400 członków z sektora publicznego i prywatnego. Platforma powstała jako projekt, a dla wsparcia kierownika projektu utworzono Grupę Roboczą, której członkowie reprezentują sektor publiczny i prywatny.

39 Co robimy Opracowujemy oferty dla stworzenia katalogu produktów
Przeprowadzamy inwentaryzację zasobów, pasujących do ofert Opracowujemy modele biznesowe dla współpracy pomiędzy gminami i przedsiębiorstwami, aby móc przygotować najlepszą ofertę Przygotowujemy procedurę ukierunkowywania i oceny napływających zapytań Uczestniczymy w projektach pilotażowych w różnych krajach w celu dalszego rozwijania naszych modeli i procedur Opracowujemy oferty, z których powstanie katalog produktów, Przygotowujemy zestawienie zasobów, pasujących do różnych ofert, dostępnych w gminach i przedsiębiorstwach, Opracowujemy modele biznesowe dla współpracy pomiędzy gminami i przedsiębiorstwami, aby móc przygotować najlepszą ofertę. Przygotowujemy procedurę ukierunkowywania i oceny napływających zapytań o wizyty studyjne, potrzebną pomoc, itp. z różnych krajów, aby w usystematyzowany sposób ustalać kolejność według ich ważności.

40 Oferty Zapytania Pasujące oferty
”Jak dopasować formę/strukturę naszego systemu gospodarki odpadami do tego, co chcemy osiągnąć?” ”Jak powinniśmy ukształtować ogólną strukturę naszego systemu gospodarki odpadami?” ”Potrzebujemy mocy produkcyjnych dla zagospodarowania odpadów, ale nie mamy ani funduszy ani czasu, aby teraz od razu zbudować te zakłady.” Gospodarka na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym: Współpraca, organizacja, ekonomika gospodarki odpadami, struktura opłaty za wywóz odpadów, itp. Gospodarka odpadami w zrównoważonym rozwoju miast: Opracowanie systemu, plany gospodarki odpadami, rozwiązania dla systemów zbiórki i segregacji Udostępnienie mocy produkcyjnych dla zagospodarowania odpadów (wraz z rozwiązaniami logistycznymi) jako tymczasowe rozwiązanie

41 Oferty Zapytania Pasujące oferty
”Wiemy, co chcemy zbudować, ale potrzebujemy pomocy przy realizacji zakładu/instalacji.” ”Mamy zakład/instalację, ale chcemy poprawić jego funkcjonowanie i utrzymanie oraz jak najlepiej go wykorzystać .” ”Chcemy dotrzeć z naszym przekazem do społeczeństwa, do decydentów lub innych zainteresowanych stron.” ”Chcemy przeszkolić naszych pracowników” Realizacja różnych zakładów zagospodarowania odpadów Możliwości finansowania, studia wykonalności, zamówienia publiczne, budowa, itp. Eksploatacja, pomoc techniczna i optymalizacja różnych zakładów utylizacji odpadów Komunikacja i kampanie informacyjne (podnoszenie świadomości) Szkolenia za granicą i w Szwecji, oferty stażu.

42 Swedish Waste Management on Export
Kontakt i informacje Kierownik projektu: Jenny Åström Przewodniczący grupy roboczej: Thomas Nylund avfallsverige.se/in-english/waste-management-on-export/