Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu

Prezentacja na temat: "Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu"— Zapis prezentacji:

1 Materiały pochodzą z Platformy Edukacyjnej Portalu www.szkolnictwo.pl
Wszelkie treści i zasoby edukacyjne publikowane na łamach Portalu mogą być wykorzystywane przez jego Użytkowników wyłącznie w zakresie własnego użytku osobistego oraz do użytku w szkołach podczas zajęć dydaktycznych. Kopiowanie, wprowadzanie zmian, przesyłanie, publiczne odtwarzanie i wszelkie wykorzystywanie tych treści do celów komercyjnych jest niedozwolone. Plik można dowolnie modernizować na potrzeby własne oraz do wykorzystania w szkołach podczas zajęć dydaktycznych.

2 D. J. Albers i G. L. Alexanderson
„Matematyka jest najtańszą nauką. W przeciwieństwie do fizyki czy chemii nie potrzebuje kosztownego sprzętu. Wszystko czego potrzeba do uprawiania matematyki to ołówek i papier.” D. J. Albers i G. L. Alexanderson

3 LICZBY RZYMSKIE. Cała kultura europejska, a więc i nasza, opiera się na dziedzictwie starożytnej Grecji i Rzymu, nic więc dziwnego, że do dziś dzień używamy systemu liczbowego wypracowanego przez Rzymian ok p. n. e. Daty, cyfry na tarczy zegara, wiek, rozdział w książce – tu i nie tylko możemy spotkać liczby rzymskie, warto więc umieć je odczytać.

4 SYMBOLE. Do zapisu liczb w systemie rzymskim służą następujące symbole: SYMBOL RZYMSKI SYMBOL ARABSKI I 1 V 5 X 10 L 50 C 100 D 500 M 1000

5 ODCZYTYWANIE WARTOŚCI LICZB RZYMSKICH.
Gdy w liczbie rzymskiej cyfry występują w kolejności od największej do najmniejszej, to aby odczytać tę liczbę, wystarczy dodać wartości cyfr. PRZYKŁADY: CLXVII = = 167 XXXIII = = 33 MMMCCXXI = = 3221 CCCV = = 305 XXVIII = = 28

6 ODCZYTYWANIE WARTOŚCI LICZB RZYMSKICH.
Gdy w liczbie rzymskiej cyfry mniejsza poprzedza większą, to liczba odpowiadająca tym dwóm cyfrom jest równa ich różnicy. PRZYKŁADY: IV = 5 – 1 = 4 IX = 10 – 1 = 9 XL = 50 – 10 = 40 CM = 1000 – 100 = 900 MCMXCIX = (1000 – 100) + (100 – 10) + (10 – 1) = 1999

7 ZASADY ZAPISU LICZB W SYSTEMIE RZYMSKIM.
Jednakowe znaki I, X, C lub M można zapisać obok siebie co najwyżej trzy razy. Znaki V, L i D nie mogą stać obok siebie. Bezpośrednio przed V i X można zapisać tylko I. Bezpośrednio przed L i C można zapisać tylko X. Bezpośrednio przed D i M można zapisać tylko C.

8 JAK ZAPISAĆ LICZBĘ W SYSTEMIE RZYMSKIM.
Oto przykład zamiany liczby zapisanej przy pomocy symboli arabskich na system rzymski: Inne przykłady: 1546 = = MDXLVI 989 = = CMLXXXIX 1410 = = MCDX 777 = = DCCLXXVII

9 PRZYKŁADOWE ZADANIA. Zadanie 1. Spośród podanych zapisów wybierz te, które są poprawne i zapisz je cyframi arabskimi: DC ; IC ; CD ; CMXL ; IXIX ; MMM; DDD DC = = 600 IC – sprzeczne z zasadami zapisu (Bezpośrednio przed L i C można zapisać tylko X) CD = 500 – 100 = 400 CMXL = (1000 – 100) + (50 – 10) = 940

10 PRZYKŁADOWE ZADANIA. Zadanie 1 – ciąg dalszy.
IXIX = = 18 ale 18 w zapisie rzymskim to XVIII więc ten zapis nie ma sensu MMM = = 3000 DDD – sprzeczne z zasadami zapisu (Znaki V, L i D nie mogą stać obok siebie)

11 PRZYKŁADOWE ZADANIA. Zadanie 2. Odczytaj numer podanego liceum: XLIX LO im. Johanna Wolfganga Goethego XLIX = (50 – 10) + (10 – 1) = 49 Jest to czterdzieste dziewiąte liceum ogólnokształcące im. Johanna Wolfganga Goethego

12 PRZYKŁADOWE ZADANIA. Zadanie 3. Zapisz datę rozpoczęcia i zakończenia podanego wydarzenia historycznego przy użyciu symboli rzymskich: Wojna stuletnia: 1337 – = MCCCXXXVII 1453 = MCDLIII Wojna stuletnia: MCCCXXXVII – MCDLIII