"Re-Turn" - Regionalne korzyści płynące z powrotu migrantów

Prezentacja na temat: ""Re-Turn" - Regionalne korzyści płynące z powrotu migrantów"— Zapis prezentacji:

1 "Re-Turn" - Regionalne korzyści płynące z powrotu migrantów
Świętokrzyskie w Polsce – sytuacja demograficzna ze szczególnym uwzględnieniem zjawiska migracji Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu dla Europy Środkowej

2 Stan ludności i dynamika zmian
Województwo świętokrzyskie na koniec 2012 r. zamieszkiwało 1274,0 tys. osób, tj. o 8,5 tys. osób mniej niż w 2010 r. (0,7%). Średnioroczne tempo ubytku liczby ludności należało do najwyższych w kraju (obok notowanego w województwach łódzkim oraz opolskim) i w latach 2011, 2012 wynosiło po minus 0,3%. Odchylenia liczby ludności w województwie świętokrzyskim w latach 2011 i 2012 względem 2010 r. (w %) -0,7 -0,3 Na 1 km2 powierzchni ogólnej województwa w 2012 r. przypadało 109 osób wobec 123 w kraju.

3 Struktura ludności według płci i wieku
94 liczebne zrównanie obu płci 102 161 225 Ludność wg płci i wieku w województwie świętokrzyskim w 2012 r. Podobnie jak w latach poprzednich nieznaczną większość mieszkańców świętokrzyskiego stanowiły kobiety, których udział od trzech lat kształtował się na poziomie 51,2% (w kraju 51,6%). Województwo świętokrzyskie należało do słabiej sfeminizowanych regionów. W 2012 r. na 100 mężczyzn przypadało 105 kobiet, podczas kiedy w kraju wartość wskaźnika wyniosła 107. Współczynnik feminizacji zmieniał się wraz ze wzrostem wieku ludności.

4 Struktura ekonomicznych grup wieku
Ludność wg ekonomicznych grup wieku w województwie świętokrzyskim w latach 17,9% 63,5% 18,6% Narastające w ostatnich latach niekorzystne trendy demograficzne istotnie zmieniły strukturę ekonomicznych grup wieku ludności. 4,3% 18,3% 17,6% 1,3% 63,6% 63,2% 0-17 18-59/18-64 60+/65+ 5,3% 18,1% 19,2% Nastąpiło zmniejszenie liczebności grupy w wieku przedprodukcyjnym, przy jednoczesnym wzroście liczby osób w wieku poprodukcyjnym. Tendencja ta widoczna była w całej Polsce, przy czym w świętokrzyskim ubytek najmłodszej grupy wiekowej był znacznie wyższy.

5 Współczynniki obciążenia demograficznego
Zmiany struktury pokoleniowej wpłynęły na relacje między poszczególnymi grupami wieku ekonomicznego ludności. Kierunek tych zmian obrazują współczynniki obciążenia demograficznego. Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 97 Na przestrzeni od 2010 do 2012 roku zwiększyły się wartości wszystkich wskaźników obciążenia demograficznego.

6 Urodzenia, dzietność zastępowalność w 62,5% Liczba urodzeń wyraźnie zmniejszyła się na przestrzeni 3 lat - o 7,5%. Malejąca liczba urodzeń pogłębiła ujemny przyrost naturalny: 2010 r. minus 1561 2012 r. minus 2447 (w kraju w 2012 r. przyrost naturalny wyniósł plus 1469). wsp. dzietności 1,299 Liczba urodzeń żywych i współczynniki dzietności w województwie świętokrzyskim wsp. dzietności 1,306 0,078 pkt 0,074 pkt 7,5 % wsp. dzietności 1,232 zastępowalność w 57,9% Wpłynęła również na spadek współczynnika urodzeń (liczba urodzeń żywych na 1000 ludności): 2010 r. 9,7‰, 2012 r. 9,0‰ (w kraju odpowiednio 10,7 ‰ i 10,0 ‰) 2010 2011 2012 Utrzymujący się okres depresji urodzeniowej spowodował obniżenie współczynnika dzietności w 2012 r. w województwie o 0,074 pkt w stosunku do 2010 r., a w konsekwencji pogłębianie dystansu do wielkości optymalnej (2,100-2,150).

7 Zgony Zgony to drugi obok urodzeń element ruchu naturalnego ludności. Na przestrzeni trzech lat liczba zgonów była zmienna – w 2011 r. wystąpił jej spadek, po czym wzrost w kolejnym roku. W 2012 r. zmarło 14,0 tys. osób, tj. o 0,3% mniej niż w 2010 r. W porównaniu z rokiem 2010 zarówno w kraju, jak i województwie zauważalna była spadkowa tendencja współczynnika zgonów w grupach najstarszych, co świadczy o wydłużaniu się trwania życia. Zgony na 1000 ludności w wieku 65 lat i więcej w województwie świętokrzyskim i Polsce w latach 2010 i 2012 10,9‰ 10,0‰

8 Migracje wewnętrzne ludności na pobyt stały
OGÓŁEM W przekroju trzech lat w województwie saldo migracji ogółem (wewnętrznych i zagranicznych) ludności na pobyt stały pozostawało ujemne, chociaż przewaga emigracji malała – od minus 2545 w 2010 r. do minus 2128 w 2012 r., a współczynnik obrazujący straty migracyjne w przeliczeniu na 1000 ludności zmniejszył się z minus 2,0 ‰ do minus 1,7 ‰. Migracje wewnętrzne w województwie świętokrzyskim (stan na IX 2013 r. -2567 -2408 -2180 Saldo migracji wewnętrznych na pobyt stały wg wieku migrantów w województwie świętokrzyskim w 2012 r. Tempo ruchów migracyjnych malało. W 2012 r. wśród opuszczających województwo świętokrzyskie zarówno w ruchu wewnętrznym jak i zagranicznym częściej niż co druga osoba była w wieku lat.

9 Migracje wewnętrzne na pobyt stały
Na przestrzeni lat utrzymała się tendencja napływu osób migrujących na tereny wiejskie oraz odpływu z miast. Osoby osiedlające się na wsi stanowiły 61,8% napływu migracyjnego, natomiast odsetek osób emigrujących z miast wyniósł 52,8% odpływu migracyjnego. Kierunki migracji międzywojewódzkiej nie podlegały większym zmianom. Najwięcej osiedlających się na terenie Świętokrzyskiego to osoby pochodzące z województwa śląskiego -0,6 tys. osób, mazowieckiego – 0,5 tys. osób oraz małopolskiego – 0,4 tys. osób. Podobnie osoby wymeldowujące , kierowały się głównie do pobliskich województw, tj. mazowieckiego – 1,7 tys. osób oraz małopolskiego – 1,0 tys. osób. Napływ ogółem 9981 0,5 tys Odpływ ogółem 12161 0,6 tys 0,4 tys z tego: 60,0% ogółu odpływu Województwo świętokrzyskie charakteryzuje się dużym udziałem migracji wewnątrzwojewódzkiej. Choć w tym przypadku spowolnieniu uległ odpływ mieszkańców miast na tereny wiejskie oraz napływ ludności wiejskiej do miast (głównie ze względu na wyczerpujące się miejsca pracy). W 2012 r. napływ na obszarze województwa stanowił 73,1% ogółu napływu, a odpływ 60,0% ogółu odpływu. 2687 7294 4867 73,1% ogółu napływu

10 Migracje zagraniczne na pobyt stały
Migracje zagraniczne rejestrowane w oparciu o zmianę zameldowania stałego mają w Świętokrzyskim niewielkie rozmiary. Saldo przemieszczeń międzykrajowych utrzymało się na dodatnim poziomie i wyniosło plus 52 osoby. Migracje zagraniczne w województwie świętokrzyskim Najwięcej osób emigrowało do Wielkiej Brytanii (28,8%), Niemiec (21,5%) i USA (10,9%). +22 +103 +52 -165 (stan na IX 2013 r.) Podobnie, jak w poprzednich latach, wśród osób emigrujących za granicę przeważały osoby młode w wieku 30–34 oraz 25–29 lat. Ponadto w 2012 r. znacznie wzrósł odsetek osób nieco starszych - pomiędzy 35 a 39 rokiem życia. Łącznie stanowiły one 48,3% wszystkich mieszkańców regionu na stałe opuszczających kraj (w 2010 r. – 37,1%). Większość imigrantów stanowiły osoby mieszkające dotychczas w Wielkiej Brytanii (32,8%), USA (8,2%), Niemczech i Włoszech (po 7,9%) oraz Irlandii i Ukrainie (po 7,3%).

11 Emigracje zagraniczne z województwa świętokrzyskiego na pobyt czasowy wg kierunków
Wyjeżdżającymi najczęściej byli ludzie młodzi, w wieku lat i lata. Łącznie te dwie grupy stanowiły 42,3% wszystkich czasowych emigracji, a 0-14 lat -15,0%. Nieobecność prawie w każdym przypadku emigracji czasowej trwała ponad rok. W 2012 r. odnotowano 2233 przypadki czasowych emigracji (powyżej 3 m-cy) za granicę z województwa świętokrzyskiego. Najczęściej jako miejsce czasowego pobytu wybierane były inne kraje w Europie. 42,3% A spośród nich blisko połowa skierowana była do Wielkiej Brytanii w os. 15% 47,5% 93,4% Kierunkiem dla 6,1% wyjazdów z regionu była Ameryka Północna i Środkowa. Z tego głównie wybierane były Stany Zjednoczone Emigracje wg stanu cywilnego Ponad połowę emigrantów stanowili kawalerowie i panny. Spośród nich 59% to osoby od 20 do 39 lat, a 35% to dzieci i młodzież do 19 lat. 6,1% 64% z emigrantów będących w związkach małżeńskich to osoby w wieku lat.

12 Imigracje z zagranicy na pobyt czasowy
W 2012 r. do województwa z zagranicy z zamiarem czasowego osiedlenia przybyło 991 osób. Spośród nich blisko 12% stanowiły osoby z polskim obywatelstwem, a ponad 88% z niepolskim. W przypadku imigrantów okres ich przebywania czasowego, odwrotnie niż przy emigrantów, głównie trwał krócej niż rok – 65%. Trochę częściej niż co 3-ci imigrant przebywał dłużej niż rok (34,9%). Osoby przybyłe do województwa świętokrzyskiego na pobyt czasowy to głównie europejczycy (77,8%), dla blisko połowy z nich poprzednim krajem zamieszkania była Ukraina – 47,7%. 27% 12% 18% Blisko 15% to Azjaci, a częściej niż co 3-ci z nich nich obywatel Armenii (39%). 77,8% 771 15% Imigrantami przybyłymi do województwa świętokrzyskiego są głównie osoby w wieku lata – 27%, – blisko 18%. Dzieci do 14 lat stanowią prawie 12%. 146

13 Prognoza ludności na 2035 r. w województwie świętokrzyskim
wg grup wieku Przewidywana liczba ludności w województwie w ostatnim roku prognozy będzie prawie o 16% niższa niż w 2012 r., a w kraju o niespełna 7%. Ubytek/wzrost - 15,5% - 25% +31% - 31% Struktura ludności w województwie świętokrzyskim wg ekonomicznych grup wieku w 2012 r. i prognoza na r. Zmniejszenie udziałów dzieci i dorosłych oznacza wzrost odsetka ludzi starszych. 1,1 Wyniki prognozy wskazują, że w perspektywie 23 lat – w 2035 r. co trzeci mężczyzna i częściej niż co trzecia kobieta będą w wieku powyżej 60 lat. 2,1

14 Świętokrzyskie Podmioty
Według stanu na koniec grudnia 2013 r. w rejestrze REGON województwa świętokrzyskiego zarejestrowanych było podmioty gospodarki narodowej, o 1,7% więcej niż rok wcześniej. 2,7% Struktura podmiotów wg sekcji PKD 2007 Specyfiką regionu jest dominacja sekcji handel i naprawą pojazdów samochodowych. Taki rodzaj działalności deklarował blisko co trzeci podmiot (34,8 tys.). Częściej niż co ósmy (14,5 tys.) wybierał budownictwo, a prawie co dziesiąty (10,1 tys.) przetwórstwo przemysłowe. Wśród zakładów osób fizycznych niezmiennie przeważali przedsiębiorcy w wieku od 36 do 50 lat - 38,1%. Zwiększył się udział populacji powyżej 50 lat z 35,9% w 2012 do 36,3% w 2013 r. Najrzadziej przedsiębiorcami byli młodzi ludzie, w wieku do 35 lat - 25,6% (w 2012 r.26,0%).

15 Świętokrzyskie Podmioty
9558 Na przestrzeni 2013 r. zauważalna była większa wrażliwość podmiotów na zmiany gospodarcze, przekładająca się na niższą przeżywalność nowych podmiotów. Spośród nowopowstałych firm 6,3% uległo likwidacji w tym samym roku (przed rokiem 6,0%). +1,4% w 2013 r: zlikwidowano firmy - o 7% więcej niż w ub.r., zawieszono ponad 5,5 tys. podmiotów - o prawie 14% więcej niż w 2012 r. W 2013 r. w województwie świętokrzyskim zarejestrowano 9558 nowych podmiotów. Wśród nich prawie 89% stanowiły osoby fizyczne. Jeśli chodzi o strukturę wiekową nowych przedsiębiorców przeważali młodzi ludzie (do 35 lat) – 59,7%, szukając w ten sposób miejsca na rynku pracy. O czym może świadczyć wysoki odsetek samozatrudnienia - 83,8% wszystkich nowych firm. Częściej niż co czwarta firma nowopowstała prowadzona była przez osoby w wieku lat, a co siódma przez przedstawicieli grupy 50+. 89% osoby fizyczne.

16 Rynek pracy Słaba kondycja gospodarcza regionu świętokrzyskiego znajduje odzwierciedlenie na rynku pracy. Niekorzystne tendencje zarysowały się wyraźniej niż w innych województwach. O ile tempo spadku zatrudnienia było porównywalne z przeciętną w kraju, to pułap wzrostu bezrobocia przewyższał ją blisko 4-krotnie, a przyrost płac był o ponad połowę wolniejszy. Dynamika przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw w 2013 Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w 2013 r. ukształtowało się na poziomie 115,9 tys. osób i było o 1,1% niższe w skali roku, podczas gdy w 2012 r. odnotowano jego zwiększenie o 0,5%. W 2013 r. odnotowano wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw, przy czym jego skala była znacznie mniejsza niż przed rokiem (1,1% wobec 4,5%). W kraju płace nominalne zwiększyły się o 2,9% wobec 3,4% w 2012 r. Dynamika wzrostu płac w województwie była niższa niż średnia w kraju, tym samym zwiększając dystans do wielkości krajowej z 15,3 % przed rokiem do 19,0%. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w 2013 r. wyniosło 3194,24 zł (w kraju – 3837,20 zł).

17 Dynamika populacji bezrobotnych Stan w końcu okresu sprawozdawczego
Rynek pracy Od lat sytuacja na rynku pracy województwa świętokrzyskiego pozostaje trudna. Przedsiębiorstwa ograniczają poziom zatrudnienia, a liczba poszukujących pracy rośnie. 16,5% stopa bezrobocia rejestrowanego należy do wyższych w kraju – na koniec 2013 r. uplasowała nasz region na 13 miejscu wobec 11 w poprzednich latach (wzrost o 0,5 p.proc. W stosunku do 2012 r.) Ponad połowa z nich to osoby długotrwale bezrobotne, których udział w liczbie zarejestrowanych ogółem zwiększył się o 2,0 p.proc. w skali roku do 55,1%. Na koniec grudnia 2013 r. w urzędach pracy województwa świętokrzyskiego zarejestrowanych było 90,1 tys. osób, tj. o 3,9% więcej niż przed rokiem (w kraju ich liczba zwiększyła się o 1,0%). Przybyło bezrobotnych powyżej 50 roku życia (o 1,7 p.proc. do 22,3%). Dynamika populacji bezrobotnych Stan w końcu okresu sprawozdawczego (poprzedni rok = 100) Wśród zarejestrowanych bezrobotnych kobiet więcej było pań, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka (wzrost o 0,2 p.proc. do 22,2%). Odnotowano zmniejszenie odsetka bezrobotnych w wieku do 25 lat (o 0,8 p.proc. do 20,0%).

18 Dziękuję za uwagę Aneta Królik
Świętokrzyski Ośrodek Badań Regionalnych Urząd Statystyczny w Kielcach