Analiza i diagnoza przyszłościowa SP ZOZ Samorządu Województwa Dolnośląskiego – wyzwania i zagrożenia

Konstrukcja opracowania Zielona Księga swoista Zielona Księga dla województwa dolnośląskiego, opracowanie bardzo obszerne – ponad 300 stron dla przejrzystości treści zastosowano wyraźne podziały na części i rozdziały.

Planowanie strategiczne Diagnoza sytuacji ekonomiczno – społecznej, Wyznaczanie celów rozwoju, Analiza możliwości rozwojowych, Rekomendowane kierunki zmian, Realizacja wariantu strategii, Kontrola strategicznego planu rozwoju.

Diagnoza stanu - podstawą planowania strategicznego Szczególny nacisk położono na słabe strony systemu celem ich prawidłowej weryfikacji, czyli: finansowanie- problem zadłużenia, infrastruktura- konieczność dostosowania do nowych wymogów, zatrudnienie- sygnały o brakach kadrowych

Ograniczenia w prowadzeniu analiz Brak absolutnej jednoznaczności danych pozyskanych od szpitali – weryfikacja tylko głównych rozbieżności, Dobrowolny charakter uczestnictwa szpitali w przeprowadzonej ankiecie

Role Organu Założycielskiego - uwarunkowania zmian Funkcja organizatora Funkcja właściciela Funkcja zarządcy Funkcja nadzorcy

Główne mankamenty uwarunkowań Różna struktura właścicielska placówek medycznych (samorządy różnych szczebli, Akademia Medyczna, resorty, zakłady niepubliczne) Brak zgody politycznej na wdrażanie wspólnych dla różnych organów założycielskich programów restrukturyzacyjnych spzoz-ów Brak jasnych przepisów, które mogą być podstawą jednolitego procesu restrukturyzacyjnego, niejasność podstaw formalnych proponowanych wielokrotnie zmian organizacyjnych i formalnych

Istotne elementy procesu przekształceń Niewłaściwe finansowanie (oraz gospodarka finansowa) placówek medycznych Zła alokacja środków uzyskanych z tytułu świadczeń medycznych

Istotne elementy procesu przekształceń Nieprawidłowo opracowane i wdrażane programy operacyjne i strategiczne Brak spójnej polityki zmierzającej do uporządkowania systemu w województwie

Dodatkowy efekt pracy zespołu Szczególnym efektem opracowania Analiza i diagnoza przyszłościowa..... jest zwrócenie uwagi NFZ na kontraktowanie świadczeń w celu racjonalizacji tego procesu w przyszłości. Analiza procedur wykonanych i kontraktowanych z NFZ

Formułowanie wniosków Proces formułowania ostatecznych wniosków poprzedzono: przeprowadzeniem wielu analiz,w tym analizy ryzyka, wykorzystaniem metody sita, uwzględnieniem efektu skali.

Analiza ryzyka to nowe podejście do systemu ochrony zdrowia, gdzie korzysta się z doświadczeń przedsiębiorców. Zastosowane kryteria do oceny ryzyka zostały wyznaczone, jako najbardziej istotne, przez zespół. W oparciu o taką analizę skonstruowano mapy ryzyka.

Efekt skali Efekt skali dotyczy szpitali powyżej 1000 łóżek, ale też poniżej- gdy występuje negatywny efekt skali. Negatywny efekt skali to trudności związane z komunikacją i koordynacją.

Efekt skali cd. Sprzeczność pomiędzy pozytywnym a negatywnym efektem skali rozwiązuje się poprzez leczenie pacjentów z prostszymi schorzeniami w małych lokalnych szpitalach ( łóżek). Bardziej skomplikowane przypadki kierowane są do dużych szpitali.

Wybrane wnioski z analiz

Przychody i koszty Przychody JSWD W strukturze przychodów 90% stanowią przychody ze sprzedaży, natomiast w 80% są one finansowane przez NFZ Koszty W strukturze kosztów: 53% stanowią koszty pracownicze 26% energii i materiałów 13% usług obcych

Zadłużenie Spośród 46 JSWD w 2002 r.- 7, 2003r. – 6, 2004r. – 8 nie wykazało zobowiązań wymagalnych, lecz nie były to jednostki o odstawowym charakterze Struktura zadłużenia JSWD prawie 42% stanowią zobowiązania publiczno – prawne 14% zobowiązania za leki i materiały medyczne 7% wobec pracowników

Zajęcia komornicze z tytułu nieuregulowanych zobowiązań na koniec IX 2004 r. osiągnęły kwotę prawie 300 mln zł, co stanowiło 49% wszystkich przychodów JSWD Wyegzekwowano z tego ok. 35,5 mln zł Koszt ich egzekucji wynosił 20,3 mln zł, co stanowi 60,5 tys. zł dziennie.

Podstawowe wskaźniki ekonomiczne Wskaźniki potencjału: Wielkość majątku JSWD w minionym okresie wzrastała nieznacznie, w okresie 2002 – 2004 o 1,3% Produktywność majątku trwałego – jaki przychód generuje posiadany majątek trwały. Dla JSWD 1 złotówka zaangażowana w majątek przynosi średnio 0,7 zł sprzedaży. Świadczy to o niewykorzystanym potencjale.

Podstawowe wskaźniki ekonomiczne Wskaźniki efektywności: wskaźnik Altmana – służy do przewidywania trudności finansowych lub nawet bankructwa. Niestety dla JSWD wskaźnik ten jest ujemny, co wg standardów europejskich oznacza upadłość Należy jednak dodać, że z pośród 46 jednostek 10 spzoz osiągnęło taką wielkość wskaźnika, która świadczy o dobrej kondycji finansowej

Mienie zbędne dla działalności statutowej Na 45 analizowanych placówek 22 posiada zbędne nieruchomości lub wolne powierzchnie w częściowo użytkowanych obiektach. Stanowią one nie tylko o dodatkowym obciążeniu placówki podatkiem od nieruchomości, lecz także podwyższają wydatki na jej utrzymanie (np. terenów zielonych), dozorowanie i zabezpieczenie obiektów wyłączonych z eksploatacji przed kradzieżą.

Infrastruktura Z danych OECD wynika, że w państwach UE środki wydawane przez szpitale na inwestycje związane z zakupem aparatury medycznej i modernizacje budowlane stanowią 8,4% kosztów ogółem.

Infrastruktura Zakładając, że stan naszych szpitali wymaga znacznie szybszego tempa odtwarzania zasobów należy założyć, że dolnośląskie szpitale powinny przeciętnie rocznie mieć możliwość przeznaczania na inwestycje 8,4% -11% przychodów, co stanowi około 60 mln zł

Zatrudnienie ogółem w JSWD W okresie od 2000 – 2004 roku: Zmniejszenie zatrudnienia Zmniejszenie zatrudnienia – 4382 etaty Spadek ogółem – 24,3% Spadek ogółem – 24,3%

Zatrudnienie Tendencja spadkowa wyraża się wartością 24,3 % co stanowi ok.4400 etatów przeliczeniowych w stosunku do wartości początkowych w 2000 r. W ubiegłych latach zaobserwowano znaczny spadek zasobów kadrowych we wszystkich grupach zawodowych. Tendencja spadkowa wyraża się wartością 24,3 % co stanowi ok.4400 etatów przeliczeniowych w stosunku do wartości początkowych w 2000 r. Obecnie zauważalne jest zjawisko braku personelu, szczególnie w niektórych specjalnościach medycznych.

Uwarunkowania zmian Przekształcenia będą realizowane tylko tam, gdzie można je dokonać, przy zachowaniu zasad wynikających z ustaw, gdyż: istnieją naturalne ograniczenia co do możliwości restrukturyzacji niektórych placówek medycznych -zależności terytorialne; w takim przypadku zmiany skoncentruje się na maksymalnej racjonalizacji działań.

Rekomendowany program przekształceń ma służyć 1) : Znacznej poprawie efektywności wykorzystania bazy (łóżek, sal operacyjnych, budynków, powierzchni gruntów), Racjonalizacji dostępu do placówek medycznych, Podniesieniu jakości świadczeń medycznych (koncentracja kwalifikacji personelu medycznego, bazy sprzętowej,..),

Rekomendowany program przekształceń ma służyć 2) : Redukcji kosztów administracyjnych Możliwości wprowadzenia systemów motywacyjnych w placówkach medycznych, Pomocy w poprawie sytuacji finansowej jednostek.

Uwagi końcowe Ubieganie się o środki restrukturyzacyjne z Ministerstwa Zdrowia jest uwarunkowane koniecznością sporządzenia pełnej analizy wskaźnikowej i oceny tendencji tych wskaźników w spzoz. Opracowanie przygotowane przez zespół zawiera taką analizę.

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ