Triple Helix Model - efektywny trójkąt współpracy dr inż. Tomasz Klajbor, www.smartprogress.pl Triple Helix Model - efektywny trójkąt współpracy Part-financed by the European Union (European Regional Development Fund)
Innowacje w przedsiębiorstwach Innowacje jako wynik kontaktów poszczególnych przedsiębiorstw z podmiotami, które kreowały nową wiedzę (sektorem nauki) – lata 50. i 60. Model nieliniowy Nauka Technologia Marketing Badania i rozwój Produkcja
Model potrójnej helisy Układ powiązań reprezentantów trzech środowisk na określonym obszarze, między którymi następuje przepływ wiedzy (poprzez wzajemne uczenie się) przedsiębiorstwa świat nauki (uniwersytety i instytucje B+R) władza publiczna Podstawa koncepcji narodowych systemów innowacji koncentracja na rozważaniach dotyczących kluczowej roli sektora naukowego -> innowacje technologiczne
Historia modelu triple helix Wspólne badania prof. Henry Etzkowitz oraz Loet Leydesdorff dotyczące interakcji pomiędzy uniwersytetami, przemysłem oraz władzą publiczną jako kluczowymi interesariuszami innowacyjności Nacisk na znaczenie uniwersytetów w gospodarce opartej na wiedzy, wzmacniający „tradycyjne” interakcje pomiędzy przemysłem a rządem „Ruch Triple Helix”: konferencje od 1996 r. Międzynarodowe stowarzyszenie naukowców, praktyków, osób odpowiedzialny za tworzenie polityk z ponad 40 krajów Następna konferencja: Triple Hellix X, 2012, 08-10.08, Indonezja, www.th2012.org Ilustracja zaczerpnięta z: www.bioin.or.kr/upload/policy/1313543480921.pdf
Model potrójnej helisy Wzajemne przenikanie się instytucji z trzech sfer polegające na odgrywaniu ról przypisanych pierwotnie do innego sektora, np.: Uniwersytety zaczynają być przedsiębiorcze - stają się miejscem tworzenia przedsiębiorstw lub/i wcielają się w samorządy jako animatorzy życia regionu. Firmy natomiast, dzieląc się wiedzą, szkoląc pracowników czy uczestnicząc w projektach naukowych, rozwijają funkcje akademickie. Powstawanie organizacji pośrednich ulokowanych w przestrzeni funkcjonalnej między trzema światami firmy odpryskowe, inkubatory i parki technologiczne, biura komercjalizacji badań i ochrony praw patentowych, sieci naukowe, lokalne porozumienia produkcyjne Z założenia zależności w omawianym trójkącie nie są dane z góry, podlegają dynamicznym zmianom i nie ma w tym względzie analogii z biologiczną metaforą, do której odwołuje się koncepcja Na podstawie: Tucholska A. i in., Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów, 2010.
Model potrójnej helisy Rozwój teorii Poziom regionalny (lokalny) lepszy od krajowego dla procesów wzajemnego uczenia się Wiedza w procesie innowacyjnym jawna (informacja, którą łatwo i szybko można przekazać za pośrednictwem np. faksu czy emaila ) ukryta (kompetencja lub umiejętność), którą można zdobyć tylko poprzez kontakty bezpośrednie Bliskość geograficzna oraz „społeczna”
Model potrójnej helisy Odejście od sieci innowacyjnych do sieci społecznych nie tylko koncentrowanie się na pracach badawczo-rozwojowych kontakty społeczne – uczenie się od wszystkich Czwarty wymiar helisy! Przedsiębiorcy Nauka Administracja Społeczne powiązania
Model potrójnej helisy Najważniejsze: zapewnić wzajemne intensywne uczenie się Nie można zmniejszyć odległości geograficznych Ulepszać czynnik „społeczny” – wpływać pozytywnie na nawiązywanie kontaktów między firmami, naukowcami i administracją i je wzmacniać, stymulując przede wszystkim zaufanie między nimi
UCZELNIE WŁADZA FIRMY Relacje społeczne Zasoby ludzkie Rozwiązania Spin-off'y, start-up'y UCZELNIE Relacje społeczne Migracja ludzi Cyrkulacja produktów Wymiana informacji Strategie innowacji Projekty współpracy Sieci współpracy Animatorzy FIRMY WŁADZA I Podatki, B+R, inwestycje Źródła finansowania Polityki / regulacje Sieci informacyjne Na podstawie: University-Industry-Government: The Triple Helix Model of Innovation, Henry Etzkowitz, Business School, Newcastle University
Modele dysfunkcjonalne WŁADZA WŁADZA NAUKA NAUKA PRZEMYSŁ PRZEMYSŁ Na podstawie: University-Industry-Government: The Triple Helix Model of Innovation, Henry Etzkowitz, Business School, Newcastle University
Sukcesy i wyzwania dla modelu 3helix Nowe technologie i produkty z uczelni Wzrost przychodów z licencji Tworzenie miejsc pracy Poprawa jakości życia Udział w globalnej konkurencji Udane projekty badawcze mogą prowadzić do trudności w transferze technologii Wymaga silnego wsparcia finansowego ze strony władz Przemysł może nie mieć zasobów do komercjalizacji technologii W wysoce konkurencyjnych branżach prawa własności intelektualnej mogą zagrażać komercjalizacji Na podstawie: How This Innovation Model has Supported the Success of MDS Sciex, Bill Davidson, 2006.
Koordynacja Hierarchia Koordynacja poprzez rynek nie pozwala na tworzenie zaufania oparta jest na filozofii nakazu Koordynacja poprzez rynek nie buduje zaufania – bo w momencie np. zapłaty, kończy się relacja pomiędzy uczestnikami tego procesu Governance (współzarządzanie) włączanie „wszystkich” interesariuszy (dyskusja, wzajemne poznawanie i rozpoznawanie potrzeb oraz wypracowywanie porozumienia wokół tego jak rozwijać region) -> wzmacnianie zaufania uwzględnia zróżnicowanie aktorów biorących udział w procesach uczenia się pozwala na uwzględnianie odmienności ważny jest proces, a nie efekt
Współzarządzanie – kryteria sukcesu Kryteria dobrego współrządzenia w systemach zarządzania regionalnymi systemami innowacji Przywództwo Partnerstwo Spójność Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli co świadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009
Przywództwo Przywództwo to działania liderów, prowadzące do tego, że interesariusze regionalnego systemu innowacji, zabiegają o realizację wspólnych celów: wartości wspólne dla liderów i poszczególnych interesariuszy regionalnego systemu innowacji wartości liderów wartości poszczególnych interesariuszy regionalnego systemu innowacji Kluczowe procesy Dostrzeganie przez liderów wspólnych celów i zachęcanie uczestników procesów do ich osiągania Wyzwalanie potencjału uczestników procesów i kierowanie ich w stronę osiągnięcia założonych wcześniej celów Angażowanie reprezentantów poszczególnych środowisk regionalnego systemu innowacji Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli co świadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009
Partnerstwo Partnerstwo to wspieranie udziału interesariuszy regionalnego systemu innowacji w realizacji określonych funkcji poprawianie stosunków między i w ramach środowisk interesariuszy regionalnego systemu innowacji Kluczowe procesy Podnoszenie poziomu świadomości w zakresie wartości płynących ze współpracy Stymulowanie powiązań Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli co świadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009
Spójność Spójność to zapewnianie, że … Kluczowe procesy każdy z interesariuszy regionalnego systemu innowacji działa w sposób umożliwiający osiągnięcie jego celów, a zarazem realizowane działania nie pozostają w konflikcie z działaniami innych interesariuszy Kluczowe procesy Spójność pionowa – kształtowanie relacji i możliwości synergii pomiędzy poziomem krajowym, regionalnym i lokalnym (sektorowym) Spójność pozioma – kształtowanie relacji służących wymianie doświadczeń i uzgadnianiu wspólnych działań przez interesariuszy regionalnego systemu innowacji, działających na tym samym poziomie Na podstawie: Klepka M., Opieczyński M., Przywództwo, współpraca i doskonalenie, czyli co świadczy o sukcesie wdrażania regionalnych strategii innowacji, PARP, Warszawa, 2009
Podsumowanie Podstawa dla innowacyjności firm -> potrójna helisa Interesariusze innowacyjności uczący się od siebie Zarządzanie przy wykorzystaniu zasad good governance Przywództwo Partnerstwo Spójność
www.diskeproject.eu Dziękujemy za uwagę Prezentacja powstała we współpracy z Panem mgr Pawłem Czyżem