V Międzynarodowa Konferencja Naukowa Ochotniczych Hufców Pracy Rola OHP w środowisku lokalnym Dobieszków maja

I nstytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytet Opolski Komenda Główna Ochotniczych Hufców Pracy

WSPÓŁPRACA INSTYTUCJI I ORGANIZACJI Z OCHOTNICZYMI HUFCAMI PRACY. Relacja z badań ogólnopolskich Prof. dr hab. Jadwiga Kosowska-Rataj Dr Edward Nycz

Publikacyjny (konferencyjny) dorobek współpracy Uniwersytetu Opolskiego i Komendy Głównej OHP

Opis badań Kwestionariusz ankiety opracowano w styczniu 2006 r.Kwestionariusz ankiety opracowano w styczniu 2006 r. Badania przeprowadzono w lutym i marcu 2006 r. poprzez sieć Wojewódzkich Komend OHP.Badania przeprowadzono w lutym i marcu 2006 r. poprzez sieć Wojewódzkich Komend OHP. Ankiety skierowano do podmiotów współpracujących z OHP z prośbą o ocenę dotychczasowej współpracy i określenie środowiskowej roli OHPAnkiety skierowano do podmiotów współpracujących z OHP z prośbą o ocenę dotychczasowej współpracy i określenie środowiskowej roli OHP

Kwestionariusz ankiety 19 pytań w tym: 11 skalowanych (tzw. zamkniętych) 8 pytań otwartych oraz 4 pytania metryczkowe

Do obliczeń statystycznych wyselekcjonowano w pełni wypełnionych 356 kwestionariuszy ankiet

Problematyka badań Zakres działalność OHP w regionie Ocena działalności lokalnej OHP Ocena kadry OHP Znajomość oferty OHP Pola współpracy instytucji i organizacji z OHP

Ankiety według Wojewódzkich Komend OHP

Ankiety według zmiennej instytucja (N: 356; %)

Do kogo skierowano ankiety, m.in.: Urzędy wojewódzkie, powiatowe Urzędy pracy, Policja, Kurie diecezjalne, parafie Urzędy gmin Zakłady pracy Rzemiosło Szkoły i warsztaty Szkoły wyższe Podmioty gospodarcze Sądy Prokuratura Kuratorzy Straż pożarna Ośrodki pomocy (MOPS, PCPR) Organizacje III sektora Poradnie wychowawcze

Lokalizacja instytucji współpracujących z OHP (%)

Z czego znane jest OHP w badanym regionie w oglądzie zewnętrznym (pyt. otwarte). Zwrócono uwagę na ponad 40 elementów w różnorakiej działalności OHP. Dominowała sfera aktywności szkoleniowo- wychowawczej z młodym i trudnym pokoleniem młodzieży. Edukacja młodzieży odrzuconej przez normalny system szkolny Doradztwo i szkolenia zawodowe. Organizowanie czasu wolnego Różne formy opieki i wsparcia dla młodocianych

Kto współpracuje z OHP i dziedziny współpracy? Samorząd lokalny – 33 wskazania różnej współpracy Instytucje edukacyjne – 28 wskazania … Instytucje państwowe – 22 wskazania …

Deklaracja współpracy badanych instytucji z WK OHP (%) (do których skierowano ankiety)

Kto współpracuje z Komendami OHP? (%)

Czas współpracy z OHP (%) Uwaga: 6,46% to brak danych

Czas współpracy Z OHP według instytucji (%)

Określenie częstotliwości współpracy?

Instytucje a częstotliwość współpracy (%)

Oficjalną umowę (porozumienie) o współpracy z OHP podpisało (%): Uwaga: brak danych 8,99%

Instytucje a podpisana oficjalna umowa z OHP (%) : Uwaga: opuszczono braki odp.

Województwa a podpisana umowa współpracy (%)

Zakres współpracy z OHP w dziedzinie opieki nad młodzieżą (% bad.)

Inne elementy współpracy na rzecz młodzieży : Praktyki pedagogiczne studentów Wspólne szkolenia i seminaria Wspólna diagnoza problemu Badania psychologiczno–pedagogiczne Targi Pracy Przyuczenie do zawodu W sumie wymieniono 1236 możliwości (propozycji) współpracy

Współpraca z OHP cd. Korelacja Pearsona zmiennej instytucja PaństwowasamorządreligijnaedukacyjnaZakł. pracy III SektorZakł. Prywat. Państwowa 1,000 Samorząd 0,921*1,000 Religijna 0,680*0,5521,000 Edukacyjna 0,881*0,924*0,4661,000 Zakł. Pracy 0,955*0,961*0,5380,895*1,000 III Sektor 0,5910,681*0,1840,6340,5931,000 Zakł. Pryw. 0,791*0,832*0,5310,885*0,822*0,6631,000 Uwaga: * współczynnik korelacji istotny z P < 0,05

Problemy młodzieży rozwiązywane w ramach współpracy z OHP (%)

Inne możliwości (nieliczne wybory, >3%) Wymiana młodzieży OHP w projektach unijnych Wychowanie patriotyczne Kształtowanie postaw prospołecznych Honorowe krwiodawstwo Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu Organizacja czasu wolnego Terapia uzależnień i organizacja grup samopomocowych Doradztwo zawodowe Zawody sportowe W sumie wymieniono (wybrano) 1791 możliwości współpracy na rzecz młodzieży

Problemy młodzieży rozwiązywane przez badane instytucje z OHP. Współczynnik korelacji Pearsona PaństwowaSamorządReligijnaEdukacyjnaZakł. pracy III SektorZakł. Prywat. Państwowa 1,000 Samorząd 0,694*1,000 Religijna 0,626*0,3021,000 Edukacyjna 0,880* 0,614*1,000 Zakł. Pracy 0,765*0,848*0,2650,843*1,000 III Sektor 0,616*0,3900,4920,567*0,662*1,000 Zakł. Pryw. 0,743*0,582*0,721*0,832*0,697*0,634*1,000 Uwaga: * współczynnik korelacji istotny z P < 0,05

Wskazanie możliwości praktycznej współpracy z WK OHP ze strony badanych instytucji (pytanie otwarte) Praktyka zawodowa Praca sezonowa Samorozwój młodzieży Pomoc dla młodzieży z rodzin ubogich Pośrednictwo pracy Zagospodarowanie czasu wolnego Profilaktyka uzależnień Aktywizacja zawodowa - pierwsza praca Resocjalizacja, ograniczenie patologii wśród młodych Pomoc w starcie życiowym młodzieży Walka z bezrobociem wśród ludzi młodych Poradnictwo i doradztwo zawodowe Wychowanie i socjalizacja młodzieży Kształcenie ogólne i przyuczanie do zawodu

Pomoc dla OHP ze strony badanej instytucji (pow. 5% wskazań) Pomoc w kształceniu Poradnictwo zawodowe Szkolenia - spotkania ze specjalistami Pośrednictwo pracy Organizacja wspólnych imprez Udostępnianie pomieszczeń, sprzętu Pomoc finansowa Przekazywanie informacji o przypadkach wymagających pomocy OHP Współpraca przy realizacji programów wychowawczych Udział przy naborze uczniów do szkół prowadzonych przez OHP Pomoc terapeutyczna oraz doradztwo resocjalizacyjne w pracy z młodzieżą trudną Promowanie działalności i programów OHP Interwencja w wypadkach kryzysowych - nawiązywanie kontaktu z rodzinami młodzieży trudnej Pomoc prawna

Organizacje współpracujące z OHP to sektor samorządowy państwowy edukacyjny

Co utrudnia współpracę z OHP: Prawie 25% odpowiadających napisało, że nic nie utrudnia współpracy, jest ona wzajemnie pożyteczna a problemy rozwiązywane na bieżąco Formalności prawneFormalności prawne Zbyt mało informacji o (konkretnej) placówce OHPZbyt mało informacji o (konkretnej) placówce OHP Brak środków finansowychBrak środków finansowych Ograniczenie wiekowe klientówOgraniczenie wiekowe klientów Brak przypływu informacji między palcówkamiBrak przypływu informacji między palcówkami Brak bazy lokalowejBrak bazy lokalowej Brak czasu pracownikówBrak czasu pracowników

Częste zmiany kadrowe w OHPCzęste zmiany kadrowe w OHP Zła renoma OHP w przyszłościZła renoma OHP w przyszłości Brak zaangażowania OHP we współpracęBrak zaangażowania OHP we współpracę Niekompetencja kierownictwa OHPNiekompetencja kierownictwa OHP Brak udziału OHP w życiu środowiskaBrak udziału OHP w życiu środowiska Lokalizacja jednostek OHP w terenieLokalizacja jednostek OHP w terenie Negatywne nastawienie społeczeństwa do młodzieży OHPNegatywne nastawienie społeczeństwa do młodzieży OHP Mniej wyborów (poniżej 2%) Co utrudnia współpracę z OHP:

Współpraca z OHP ( ) odbywała się w ramach programów (pytanie otwarte) : Twoja wiedza twój sukces Szansa 18 – 24 Wypoczynek wakacyjny dzieci i młodzieży Szkolenia dla bezrobotnych /zawodowe SzOK/ Szansa 13 – 18 Targi pracy Kursy Imprezy sportowe Warsztaty EFS Pierwsza praca Poradnictwo zawodowe Imprezy okolicznościowe – festyny, wycieczki, konkursy Edukacja kluczem do przyszłości Młodzieżowe Centrum Karier Świetlice środowiskowe Targi edukacyjne Dni otwarte OHP Wymiana młodzieży

Czy projekty były współfinansowane przez badaną instytucję (%) Największy procent współfinansowania to: Samorząd (34,68) Zakład pracy (43,75%) Org. III sektora (44,44%) Zakład prywatny (54,29%)

Ocena współpracy z kadrą OHP (%) Uwaga: 6,18% brak odpowiedzi

Ocena współpracy z kadry OHP (zmienna instytucja) (średnia arytm. skali: 1 b. źle – 5 b. dobrze)

Ocena współpracy z kadrą OHP (zmienna województwo) (średnia arytm. skali: 1 b. źle – 5 b. dobrze)

Ocena kadry (pytanie półotwarte) Wykwalifikowana kadraWykwalifikowana kadra Skuteczna w rozwiązywaniu problemówSkuteczna w rozwiązywaniu problemów Zawsze można liczyć na pomocZawsze można liczyć na pomoc Dobry kontakt (nawet codzienny)Dobry kontakt (nawet codzienny) Duże zaangażowanie kadryDuże zaangażowanie kadry FachowośćFachowość KompetentnośćKompetentność Dobra współpraca i wymiana doświadczeńDobra współpraca i wymiana doświadczeń OtwartośćOtwartość ProfesjonalizmProfesjonalizm Wiarygodni partnerzyWiarygodni partnerzy

Wymiana informacji pomiędzy badaną instytucją a OHP (%) Uwaga: 7,02% brak odpowiedzi

Wymiana informacji pomiędzy instytucją a OHP (średnia arytm. skali: 1 b. źle – 5 b. dobrze)

Wymiana informacji pomiędzy instytucją a OHP (zmienna województwo) (średnia arytm. skali: 1 b. źle – 5 b. dobrze)

Wymiana informacji dotyczy najczęściej: Wymiana informacji o wychowankach OHP Na temat realizowanych programów Udział w szkoleniach, konferencjach Realizowanych przedsięwzięciach i imprezach Na temat kształcenia wychowanków OHP Udział w Radzie Programowej OHP W zakresie zatrudnienia młodzieży OHP Współpraca ze specjalistami, placówkami specjalistycznymi (diagnozowanie, profilaktyka, resocjalizacja) Opracowywanie informacji dotyczących rynku pracy

Planowane przedsięwzięcia w najbliższym okresie pomiędzy badanymi a OHP (%)

Planowane wspólne przedsięwzięcia badanych z OHP (zmienna instytucja) (%)

Planowane wspólne przedsięwzięcia badanych z OHP (zmienna województwo) (%)

W sumie wymieniono 122 możliwości współpracy na najbliższą przyszłość, w tym:W sumie wymieniono 122 możliwości współpracy na najbliższą przyszłość, w tym: Imprezy sportowe Działalność kulturalno – oświatowa Przyuczanie do zawodu Edukacja ogólna Europejski Fundusz Społeczny Kształcenie w zakresie ZSZ Profilaktyka / resocjalizacja Targi pracy Wypoczynek letni Kontynuacja dotychczasowej współpracy Twoja wiedza - Twój sukces

Lokalne problemy społeczne rozwiązywane we współpracy z OHP Zmniejszenie bezrobocia Kształcenie zawodowe młodych Kursy zawodowe (dla różnych kategorii wiekowych) Zwalczanie patologii środowiskowej Organizowanie czasu wolnego Edukacja ogólna wychowanków Aktywizacja społeczna i zawodowa Doradztwo zawodowe Tworzenie pomocnych instytucji i sieci współpracy Odpowiedziało 51,69% badanych

Uwagi na temat OHP (pytanie otwarte, odpowiedziało 20,79% badanych) OHP jest instytucją bardzo potrzebną i działa bardzo efektywnie Plany dalszej współpracy z OHP w przyszłości OHP posiada dobrze przygotowaną kadrę Konieczna jest promocja działań OHP Konieczne jest poszerzenie bazy edukacyjno-socjalnej OHP Konieczne jest zatrudnienie specjalistycznej kadry pedagogicznej Konieczna jest bieżąca współpraca kuratora i wychowawców OHP

Uwagi na temat OHP Zwiększa szansę młodych ludzi na znalezienie pracy Współpraca z zakładem karnym jest dobrą inicjatywą Należy organizować wakacyjne hufce pracy OHP dostarcza wiele niezbędnych materiałów np. płyty CD, broszury, po materiały książkowe OHP wspiera i współpracuje z rodziną wychowanka Polsko- niemiecka wymiana wychowanków to dobra inicjatywa Współpraca z OHP uzupełnia działania szkoły

Egzemplifikacje : niech nie czują się jak instytucja drugiej kategorii, niech wyjdą z cienia i starają się bardziej widoczni (parafia, Lubuskie) OHP jest jedną z niewielu organizacji umiejętnie edukującej narkomanów…. Tak intensywna współpraca jest rzadkością (Monar, Śląskie) Dziękujemy za dotychczasową współpracę. Pozdrawiamy (edukacja, Podkarpackie)

Czy podejmiemy współpracę z OHP? Uwaga: dotyczy tych podmiotów, które jeszcze nie współpracują bezpośrednio z OHP Najbardziej chętne do współpracy są podmioty: III sektora (33,33%) religijne (33,33%), państwowe (23,53%)

Projekty znane przez instytucje nie współpracujące jeszcze z OHP Mobilne Centra Informacji Zawodowej64,89 Twoja Wiedza – Twój Sukces. Edukacja kluczem do przyszłości 53,65 Szkolne Ośrodki Kariery47,47 Młodzieżowe Centra Kariery45,51 Szansa Edukacja – Praca - Wychowanie39,04 Szansa Edukacja – Praca - Wychowanie35,39 Platforma Programowa – OHP dla Szkoły23,03 Aktywność i własny rozwój – Twój klucz do rozwoju 13,76 Inne – jakie?8,71

Inne projekty: Młodzieżowe Biuro Pracy Targi pracy Program Młodzież Socrates Leonardo da Vinci Szkolenie kadry OHP Program Młodzież 2004 Szkolenie zawodowe młodzieży Starszy brat – starsza siostra Już dziś buduję swoją przyszłość, Nie ulegaj pokusom współczesnej cywilizacji, Za horyzontem wielka światłość, Tygryskowi rodzina, Moja rodzina może być na 6, Patrole ekologiczne, Krok do sukcesu Szansa 18 – 24 Wolontariat Agenda OHP

Reasumując: OHP to ważny podmiot polityki wobec młodzieży (defaworyzowanej) realizowanej przez państwo oraz pracy z młodzieżą.

Ważna jest sieć powiązań międzyinstytucjonalnych, w ramach których działa OHP w konkretnym środowisku Każda wiedza pełni funkcję integracyjną, jest czynnikiem więziotwórczym, sprawiającym, że rozproszone elementy organizacyjne można scalić w całość zdolną do funkcjonowania i rozwoju. OHP tworzy zasoby wiedzy, dzieli się wiedzą oraz korzysta z wiedzy innych.

OHP buduje relacje środowiskowe oparte o zaufanie, będące podstawowym elementem kapitału społecznego, OHP wspólnie rozwiązuje problemy z lokalnymi podmiotami OHP jako instytucka jest pozytywnie postrzegane w środowisku Kadra OHP jest ceniona za umiejętności rozwiązywania problemów młodych ludzi i współpracę z innymi podmiotami procesu jej edukacji, wychowania i kształcenia zawodowego Dzięki dobrej promocji projektów i programów OHP jest identyfikowana jako organizacja zajmująca się 24 godziny młodzieżą defaworyzowaną

Ochotnicze Hufce Pracy są nadal jedyną instytucją obejmującą młodzież opieką w sposób kompetentny. Istotnie zadanie hufców to wychować młodego człowieka do życia w społeczeństwie (ryzyka) nie tylko w obszarze zawodowym i rodzinnym, ale również w szeroko pojętej sferze pracy i kultury poprzez kształtowanie odpowiednich nawyków. Dlatego OHP muszą współdziałać z wieloma instytucjami i stowarzyszeniami w celu urealnienia swojej pracy oraz budowy sieci porozumień społecznych w rozwiązywaniu statutowych problemów.