Rząd i prezydent
Prezydent RP Konstytucja określa Prezydenta jako organ władzy wykonawczej. Pełni on funkcje głowy państwa i jednocześnie spełnia rolę arbitra politycznego. Wraz z premierem i ministrem spraw zagranicznych reprezentuje kraj na arenie międzynarodowej. Kadencja prezydenta RP trwa 5 lat. Prezydentem może być obywatel Polski w wieku 35 lat, posiadający pełne prawa wyborcze.
Uprawnienia prezydenta możemy podzielić na: Uprawnienia prezydenta jako głowy państwa Uprawnienia w stosunkach z parlamentem Uprawnienia wobec Rady Ministrów Uprawnienia wobec władzy sądowniczej i prokuratury W zakresie stosunków zagranicznych - Uprawnienia w zakresie bezpieczeństwa i obronności
Uprawnienia prezydenta jako głowy państwa: - nadawanie obywatelstwa polskiego i wyrażanie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego - stosowanie prawa łaski - nadawanie orderów i odznaczeń - powoływanie części członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i Rady Polityki Pieniężnej - dysponowanie prawem złożenia wniosku o przeprowadzenie kontroli przez Najwyższą Izbę Kontroli
Uprawnienia w stosunkach z parlamentem: - zarządzanie wyborów - zwoływanie pierwszego posiedzenia Sejmu i Senatu - prawo inicjatywy ustawodawczej - prawo weta zwiększającego w stosunku do ustawy (Sejm może je odrzucić większością 3/5 głosów) - prawo zwracania się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności ustaw z konstytucją
Uprawnienia wobec Rady Ministrów: - powołanie rządu - dokonywanie na wniosek premiera zmian w składzie rządu - występowanie z wnioskiem do Sejmu o pociągnięcie członka Rady Ministrów do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu - zwoływanie w sprawach szczególnej wagi Rady Gabinetowej (RM pod przewodnictwem prezydenta)
Uprawnienia wobec władzy sądowniczej i prokuratury: - powoływanie sędziów na wniosek Krajowej Rady Sądowniczej - powoływanie Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Prezesa i wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego oraz jednego członka Krajowej Rady Sądownictwa
W zakresie stosunków zagranicznych: - reprezentowanie państwa w stosunkach międzynarodowych (we współdziałaniu z premierem i właściwym ministrem) - zatwierdzanie i wypowiadanie umów międzynarodowych - mianowanie i odwoływanie polskich przedstawicieli w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych
Uprawnienia w zakresie bezpieczeństwa i obronności: - sprawowanie najwyższego zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi decyzja o użyciu sił zbrojnych do obrony kraju zarządzanie wprowadzenia stanu wojny, stanu wojennego lub stanu wyjątkowego, gdy nie może zebrać się Sejm RP
Rząd Drugim organem pełniącym władzę wykonawczą jest Rada Ministrów, czyli rząd. Prowadzi ona politykę zagraniczną oraz kieruje całością rządowej administracji. W polskim systemie politycznym została przyjęta zasada domniemania kompetencji. Rząd jest na jej podstawie uprawniony do podejmowania decyzji w sprawach, które nie zostały zastrzeżone dla prezydenta bądź innego organu administracji rządowej lub samorządowej.
Rząd tworzą prezes Rady Ministrów (premier) oraz wiceprezesi Rady Ministrów i ministrowie rządu. Na czele rządu stoi premier. Do jego kompetencji należy: kierowanie pracami rządu reprezentowanie Rady Ministrów - koordynowanie pracą członków rządu - wydawanie rozporządzeń - nadzór nad samorządem terytorialnym
Poszczególni ministrowie są członkami rządu oraz stoją na czele określonych resortów, których pracą kierują. Pracę wykonują za pomocą sekretarzy i podsekretarzy stanu, którzy są powoływani przez premiera. Ministrowie mają prawo do wydawania rozporządzeń i zarządzeń. W skład Rady Ministrów mogą również wchodzić osoby powołanie przez premiera do pełnienia określonych zadań.
Do kompetencji Rady Ministrów należy: - zapewnienie wykonania ustaw - wydawanie rozporządzeń z mocą ustawy - wydawanie rozporządzeń w celu wykonania danej ustawy - kierownictwo i kontrola nad organami administracji rządowej - stworzenie projektu budżetu państwa - kierownictwo nad wykonaniem budżetu - zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa - zapewnienie porządku publicznego - utrzymywanie stosunków zagranicznych oraz kontaktów z rządami innych państw oraz z organizacjami międzynarodowymi - ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju
Dziękuję za uwagę Koniec