Bielsko-Biała, 15 września 2010r, Uwarunkowania związane z przyłączaniem i współpracą farm wiatrowych z siecią elektroenergetyczną Bielsko-Biała, 15 września 2010r,

Plan prezentacji Planowany rozwój energetyki wiatrowej (FW). Planowanie rozwoju sieci przesyłowej. Koncepcja przyłączania FW. Uwarunkowania techniczne przyłączania FW wynikające z IRiESP. Uwarunkowania prawne przyłączania FW. Wnioski.

Wydane warunki przyłączenia oraz podpisane umowy przyłączeniowe dla FW w sieci zamkniętej

Aktualne dane dotyczące przyłączania FW do sieci przesyłowej Przyłączone farmy wiatrowe do sieci przesyłowej (1) 120 MW Określone warunki przyłączenia (bez uwzględnienia zawartych umów o przyłączenie) (20) 4233 MW Zawarte umowy o przyłączenie FW (7 umów) 1371 MW

Wykaz podmiotów ubiegających się o przyłączenie do Krajowej Sieci Przesyłowej Zgodnie z Art. 7 ust. 8l pkt. 1 ustawy - Prawo energetyczne, PSE Operator S.A. udostępnia do publicznej wiadomości informacje dotyczące podmiotów ubiegających się o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej. Publikacja: strona PSE Operator S.A. – www.pse-operator.pl

Planowanie rozwoju sieci przesyłowej Pokrycie zapotrzebowania na energię el. w przyszłości. Przyłączenie do sieci nowych źródeł w tym OZE. Przewidywane lokalizacje elektrowni jądrowych. Rozwój połączeń transgranicznych. Wzmocnienie układów zasilania aglomeracji.

Planowanie rozwoju sieci dla zapewnienia wyprowadzenia mocy z FW Oszacowanie planowanego przyrostu mocy z FW w obszarach KSE. Oszacowanie planowanego przyrostu mocy z FW w latach. Uwarunkowania realizacyjne – bariery prawne, skorelowanie planu rozwoju sieci z planami inwestorów FW. Uwarunkowania systemowe – stabilność pracy, rezerwy mocy, źródła interwencyjne.

Obszary lokalizacji farm wiatrowych do roku 2015 8

Obszary lokalizacji farm wiatrowych do roku 2020 9

Planowany przyrost mocy w farmach wiatrowych

Informacja o dostępności mocy przyłączeniowej do sieci przesyłowej Ustawa z dnia 8 stycznia 2010 roku o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która weszła w życie w dniu 11 marca 2010 roku, nakłada na PSE Operator obowiązek sporządzenia i publikacji informacji dotyczących, między innymi, wielkości dostępnej mocy przyłączeniowej dla stacji elektroenergetycznych lub ich grup, wchodzących w skład sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 110 kV, a także planowanych zmianach tych wielkości w okresie następnych 5 lat, od dnia publikacji tych danych. PSE Operator S.A. jest zobowiązany aktualizować powyższe informacje co najmniej raz w miesiącu i zamieszczać na swojej stronie internetowej oraz udostępniać w swojej siedzibie do publicznego wglądu. Publikacja: strona PSE Operator S.A. – www.pse-operator.pl

Uwarunkowania realizacyjne rozbudowy sieci Bariery prawne w umieszczeniu inwestycji liniowych w Miejscowych Planach Zagospodarowania. Bariery prawne w pozyskaniu prawa drogi. Liczne utrudnienia z uzyskaniem dokumentacji formalno-prawnej dla inwestycji liniowych. Protesty mieszkańców i procesy odwoławcze. Wydłużona procedura przetargowa i uzyskiwania zgód korporacyjnych.

Uwarunkowania realizacyjne rozbudowy sieci cd. Wspierające: Współpraca z inwestorem FW w zakresie: opracowywania dokumentacji przedinwestycyjnej, wsparcia w pozyskiwaniu decyzji administracyjnych, wspólnych wystąpień o zmiany w mpz-ach Współpraca z OSD w zakresie: budowy linii wielotorowych i wielonapięciowych, kształtowania rozwoju sieci zamkniętej, przyłączania i zarządzania pracą FW.

Plan działań w zakresie przyłączania FW do sieci przesyłowej OSP określił harmonogram rozbudowy węzłów sieciowych, w których przewidziane jest przyłączenie FW. OSP określił dostępne moce przyłączeniowe w węzłach sieciowych, w których możliwe jest dalsze przyłączanie FW. Wielkość mocy dostępnych została potwierdzona analizami systemowymi. Na podstawie dostępnych mocy przyłączeniowych ogłoszenie przetargu na przyłączenie FW dla każdego węzła w sposób indywidualny. Zaproszenie do udziału w przetargu inwestorów posiadających ważne warunki przyłączenia, a w dalszej kolejności inwestorów, którzy złożyli kompletne wnioski o określenie warunków przyłączenia. Warunkiem uczestnictwa w postępowaniu przetargowym będzie m.inn. przedstawienie przez inwestorów realnych planów działań, w tym harmonogramu realizacji inwestycji. Doprecyzowanie wymagań w zakresie budowy systemu monitorowania i sterowania pracą FW. Uzgodnienie z URE kryteriów przeprowadzania i rozstrzygania postępowań przetargowych. Ujęcie zakresu rozbudowy sieci przesyłowej związanej z wyprowadzeniem mocy z FW w programie rządowym jako realizacja celów Polityki Energetycznej Polski. Koszty rozbudowy sieci zamkniętej pozostają pod kontrolą URE.

Koncepcja przyłączania FW do sieci elektroenergetycznej Określenie dostępnych mocy przyłączeniowych dla FW w sieci 110 kV nie powodujących jej przeciążeń: w stanie obecnym (stan 0 – ΣPFW0) oraz w perspektywie 5 letniej (etap 1 – ΣPFW1). Aktualizacja dostępnych mocy przyłączeniowych dla węzłów sieci przesyłowej. Wydzielenie sieci 110 kV dedykowanej FW – jest to przyłączenie do sieci przesyłowej w wielkościach wynikających ze zaktualizowanych dostępnych mocy przyłączeniowych dla węzłów sieci przesyłowej (etap 2 – ΣPFW2). Wprowadzenie zasady grupowania FW. Powiązanie powyższej koncepcji z proponowanym systemem przetargowym – wyeliminowanie patologii blokowania przyłączeń FW do sieci. Powyższa propozycja zapewni optymalne kształtowanie KSE i efektywne wykorzystanie infrastruktury sieciowej.

Koncepcja etapowania rozbudowy węzłów Sieć przesyłowa NN ETAP 1 NN / 110 kV STAN FW 2 Sieć OSD OFW ? P Koncepcja etapowania rozbudowy węzłów sieci przesyłowej dla przyłączenia FW

Koncepcja zarządzania wydzieloną siecią dla potrzeb przyłączania farm wiatrowych Zagrożenia – inwestorzy jako zarządzający: Konieczność uzyskania koncesji na przesył i dystrybucję energii elektrycznej. Obowiązek sporządzania projektów planu rozwoju uzgadnianych przez Prezesa URE. Dezintegralność KSE – brak odpowiedzialności za bezpieczeństwo pracy i rozwój systemu elektroenergetycznego. Rozwiązania – lokalny OSD jako zarządzający - OSD spełnia wszelkie wymogi prawne. - Zachowana zostaje integralność procesu planowania pracy i rozwoju sieci. - Łatwość regulacji - zarządzanie poprzez umowy cywilne (np. umowy dzierżawy).

Uwarunkowania techniczne zgodnie z IRiESP Zakończenie procesu konsultacji projektu IRiESP w dniu 25 maja 2010 r. Uszczegółowienie wymagań technicznych i warunków pracy farm wiatrowych. Przesyłanie uwag i propozycji dotyczących projektu opracowanej IRiESP. Przedłożenie do zatwierdzenia IRiESP wraz z raportem z konsultacji Prezesowi URE w dniu 11 czerwca 2010 r. Zamieszczenie dokumentu na stronie internetowej PSE Operator S.A.

Uwarunkowania prawne przyłączania FW Wymagania dotyczące wniosku o określenie warunków przyłączenia. Określenie warunków przyłączenia i zawarcie umowy o przyłączenie

Wymagania dotyczące wniosku o określenie warunków przyłączenia Zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne Podmiot ubiegający się o przyłączenie źródła do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV wnosi zaliczkę na poczet opłaty za przyłączenie do sieci, w wysokości 30 zł za każdy kilowat mocy przyłączeniowej określonej we wniosku o określenie warunków przyłączenia. Wysokość zaliczki nie może być wyższa niż wysokość przewidywanej opłaty za przyłączenie do sieci i nie wyższa niż 3 000 000 zł. Do wniosku o określenie warunków przyłączenia podmiot, o którym mowa powyżej dołącza w szczególności wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo, w przypadku braku takiego planu, decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla nieruchomości określonej we wniosku, jeżeli jest ona wymagana na podstawie przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W przypadku urządzeń, instalacji lub sieci przyłączanych bezpośrednio do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV sporządza się ekspertyzę wpływu tych urządzeń, instalacji lub sieci na system elektroenergetyczny, z wyj. jedn. wytw. o mocy nie większej niż 2 MW lub urz. odbiorczych o mocy nie większej niż 5 MW. Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej zapewnia sporządzenie ekspertyzy.

Określenie warunków przyłączenia i zawarcie umowy o przyłączenie Zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne: Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej, jest obowiązane wydać warunki przyłączenia w terminie 150 dni od dnia złożenia wniosku o określenie warunków przyłączenia przez wnioskodawcę przyłączanego do sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV, a w przypadku źródła - od dnia wniesienia zaliczki. Przyłączanie do sieci elektroenergetycznej następuje na podstawie umowy o przyłączenie do której zawarcia jest zobowiązane przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej, na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru.

Konsekwencje wejścia w życie ustawy z dnia 8 stycznia 2010 r Konsekwencje wejścia w życie ustawy z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz o zmianie niektórych innych ustaw Niewniesienie zaliczki w terminie 60 dni od dnia wejścia w życie ustawy 5 podmiotów (FW) na łączną moc 572 MW wygaśnięcie warunków przyłączenia Niewniesienie zaliczki i niedostarczenie wypisu i wyrysu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo w przypadku braku takiego planu, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla nieruchomości określonej we wniosku 18 podmiotów (FW) na łączną 3138.4 MW wnioski pozostają bez rozpatrzenia

Wnioski Zagrożenie odstawienia z pracy źródeł konwencjonalnych spowodowane przyłączeniem do sieci przesyłowej i dystrybucyjnej Farm Wiatrowych o mocy łącznej przekraczającej 6 000 MW, zwłaszcza w okresie doliny zapotrzebowania. Zagrożenie wprowadzenia ograniczeń w pracy źródeł wytwórczych w tym FW skutkujące ponoszeniem przez OSP dodatkowych kosztów systemowych. Konieczne zmiany w prawie energetycznym umożliwiające: Wstrzymanie wydawania warunków przyłączenia przy określonym stanie rozwoju KSE (dotyczy OSP i OSD). Wprowadzenie zasady grupowania FW – racjonalizacja kosztów przyłączenia do sieci. Wprowadzenie obowiązku publikacji dostępnych mocy przez OSD. Konieczny rozwój źródeł mocy o szybkim starcie dla współdziałania z FW 5. Likwidacja barier prawnych ograniczających możliwości rozbudowy sieci w tym dla przyłączania źródeł wytwórczych. 24

Dziękuję PSE Operator S.A.