Dlaczego sposób żywienia dzieci jest sprawą bardzo ważną Opracowanie Teresa Korona-Garbacik

Zadaniem programu „Aktywnie po zdrowie” jest między innymi pogłębienie wiedzy rodziców na temat zdrowego odżywiania dzieci oraz ich aktywności fizycznej. Na stronie programu rodzice i opiekunowie znajdą wiele ciekawych artykułów. Mogą otrzymać także pomoc ze strony fachowców (dietetyk, psycholog).

Żywienie dzieci różni się znacząco od żywienia osób dorosłych, jego jakość ma zasadnicze znaczenie dla prawidłowego rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka. Różne badania wskazują jednoznacznie na to, że racjonalne i pełnowartościowe odżywianie zwiększa odporność organizmu dziecka na takie choroby jak krzywica, próchnica, szkorbut, niedokrwistość itp. Racjonalne odżywianie jest niezbędne przy dużej aktywności motorycznej, która jest naturalnym stanem dla rozwijającego się dziecka. Ma ono duży wpływ na jego stosunek do zabawy, nauki i stosunku do świata zewnętrznego (dziecko niedożywione lub żywione nieprawidłowo jest apatyczne, ociężałe, słabe i nie wykazuje aktywności). Medycyna widzi w żywieniu dzieci czynnik mający absolutnie decydujące znaczenie dla jego rozwoju i stanu zdrowia.

Plan zadań- jesień Etapy Karty Zadania Raporty JESIEŃ - - - Zajęcia lekcyjne związane z promocją zdrowia Dobre i złe składniki w naszym pożywieniu opis RAPORU 1 Stawiam na śniadanie opis RAPORU 2 Konkursy Najciekawsza gazetka ścienna z promowanym hasłem: Dbam o zdrowie – dobrze się odżywiam i jestem aktywny. opis RAPORU 3

Etapy Karty Zadania Raporty - - - Zdobywamy odznakę Super Kucharka za najlepszy zestaw na drugie śniadanie (plus rysunek). opis RAPORU 4 Strefa aktywności - najciekawsze propozycje zabaw na świeżym powietrzu. opis RAPORU 5 Forum zdrowia dla rodziców Dlaczego sposób żywienia dzieci jest sprawą bardzo ważną opis RAPORU 6 Bez śniadania nie ma nauczania opis RAPORU 7

W skład etapu jesiennego wchodzą 3 bloki zadaniowe: 1. Zajęcia lekcyjne związane z promocją zdrowia – 2 godziny lekcyjne. 2. Konkursy – 3 rodzaje. 3. Forum Zdrowia dla Rodziców – dwa spotkania w czasie wywiadówek. Nauczyciel realizuje każdy blok zadaniowy i przysyła sprawozdanie z realizacji wyżej wymienionych bloków. Sprawozdania będą oceniane według podanych kryteriów. Ad. 1. Zajęcia lekcyjne związane z promocją zdrowia W etapie jesiennym należy przeprowadzić 2 zajęcia tematyczne: 1. Dobre i złe składniki w naszym pożywieniu. 2. Stawiam na śniadanie.

Za przeprowadzenie każdej lekcji przewidziano do 100 punktów. W ramach sprawozdania z przeprowadzenia zajęć nauczyciel przesyła: 1. opis lekcji – do 40 punktów, 2. dokumentację zdjęciową – do 30 punktów, 3. zdjęcia pomocy dydaktycznych – do 30 punktów. Ad. 2. Konkursy W etapie jesiennym należy przeprowadzić trzy konkursy – za każdy z nich można otrzymać do 100 punktów.

KONKURSY KONKURS 1 Najciekawsza gazetka ścienna z promowanym hasłem: „Dbam o zdrowie – dobrze się odżywiam i jestem aktywny”.   W ramach sprawozdania z realizacji konkursu nauczyciel przesyła: 1. zdjęcie najciekawszej gazetki – do 30 punktów, 2. zbiorcze zdjęcia wszystkich gazetek / maksymalnie 5 zdjęć/ – do 30 punktów, 3. sposoby promocji gazetki w szkole – do 40 punktów. KONKURS 2 Zdobywamy odznakę Super Kucharka za najlepszy zestaw na drugie śniadanie (plus rysunek). 1. opis najlepszego zestawu i zdjęcie wykonanego rysunku– do 40 punktów, 2.zbiorcze zdjęcia / maksymalnie 5 zdjęć/ poszczególnych stron Książki Śniadaniowej – do 20 punktów, 3. sposoby promocji Książki Śniadaniowej – do 40 punktów. KONKURS 3 Strefa aktywności – najciekawsze propozycje zabaw na świeżym powietrzu. 1. 10 propozycji gier i zabaw wybranych w klasie – do 50 punktów, 2. sposoby promocji najlepszych zabaw – wraz z dokumentacją zdjęciową– do 50 punktów.

Ad. 3. Forum Zdrowia dla Rodziców – dwa spotkania w czasie wywiadówek W czasie etapu jesiennego przewidywane są dwa spotkania z rodzicami w ramach Forum Zdrowia dla Rodziców. Spotkania odbędą się w czasie wywiadówek. Nauczyciel wręczy rodzicom przygotowane materiały w formie ulotek: 1. „Dlaczego sposób żywienia dzieci jest sprawą bardzo ważną?”, 2. „Bez śniadania nie ma nauczania”. Za wykonanie tego zadania można otrzymać 100 punktów: 1. przekazanie rodzicom ulotek – 30 punktów, 2. przeprowadzenie krótkiej prelekcji – 70 punktów.

Zadanie: Dlaczego sposób żywienia dzieci jest sprawą bardzo ważną   Przyczyną wielu chorób – głównie trudnej do wyleczenia otyłości wieku dziecięcego – jest niewłaściwe odżywianie. Problem nadwagi i otyłości w Polsce dotyczy już 20% dzieci! Zła dieta powoduje nieprawidłowy rozwój fizyczny dziecka, a także jest przyczyną wielu problemów natury psychicznej – od kłopotów z koncentracją, poprzez trudności z nauką, aż po skrajne nastroje, a nawet agresję. Zadbanie o właściwe odżywianie dziecka jest budowaniem bazy dla jego zdrowia, sprawności umysłowej i fizycznej teraz i w przyszłości!

Jednym z największych problemów zdrowotnych w naszym kraju jest otyłość. W Polsce, obok Wielkiej Brytanii, odnotowuje się największą w Europie dynamikę wzrostu nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży*. Według badań Instytutu Żywności i Żywienia w okresie od 1992 do 2000 roku dwukrotnie wzrosła liczba dzieci i młodzieży z otyłością.

Nadwaga i otyłość u dzieci Przyczyną otyłości jest najczęściej, oprócz braku ruchu, nadmierna kaloryczność pożywienia przy jednoczesnym niedoborze podstawowych składników odżywczych. Dzieci uwielbiają tłuste i słodkie pożywienie – chętnie zjedzą np. pizzę z keczupem i majonezem, ale surówki już nie tkną. Jednak lubiane przez dzieci produkty i potrawy zwykle są ubogie w podstawowe składniki odżywcze (lub całkiem ich pozbawione). W efekcie dzieci mają znaczne niedobory witamin i składników mineralnych, czyli są niedożywione, następstwem czego jest wiele chorób, które pozornie z żywieniem nie mają związku.   Dzieci nie uświadamiają sobie, jak poważne w skutkach może być zastępowanie drugiego śniadania batonikiem czy pączkiem, i jak szybko można przytyć, wpisując do codziennego menu nawet małą butelkę słodzonego soku czy napoju. Wystarczy jednak spojrzeć na poniższe porównanie, by zobaczyć, że nadwaga i otyłość nie pojawia się znikąd, lecz jest konsekwencją zgubnych wyborów żywieniowych:

2 małe batoniki z orzechami 500 kcal 100 g jabłek 46 kcal 2 pączki 550 kcal 100 g truskawek 46 kcal 100 g chipsów 550 kcal 100 g pomidorów 15 kcal UWAGA! Otyłość wieku dziecięcego jest znacznie trudniejsza do wyleczenia niż otyłość dorosłych. U dorosłych istniejące komórki tłuszczowe zwiększają swoje rozmiary, natomiast u dzieci komórki tłuszczowe namnażają się, by potem zwiększać swoją objętość.

„Towarzyska” otyłość Powikłaniami otyłości jest wiele ciężkich chorób – od cukrzycy typu II, poprzez choroby serca i naczyń, po schorzenia stawów i nowotwory. Choć choroby te kojarzymy ze starszymi osobami, trzeba mieć świadomość, że błędy i zaniedbania żywieniowe w okresie dzieciństwa zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia tych schorzeń. Eksperci Światowej Organizacji Zdrowia alarmują, że osoba, która wkracza w dorosły wiek z otyłością, ma 18-krotnie wyższe ryzyko zachorowania na cukrzycę niż jej rówieśnik o prawidłowej masie ciała.

Skutki złego odżywiania – ciąg dalszy Otyłość należy do najbardziej widocznych skutków złego odżywiania – są jednak inne, mniej oczywiste, ale równie poważne następstwa niewłaściwej diety:   Osłabienie układu odpornościowego – zwykle nie zdajemy sobie sprawy, że to właśnie nieprawidłowe żywienie jest bardzo często powodem powtarzających się u dzieci chorób gardła, oskrzeli, uszu, katarów, kaszlu (zwłaszcza w okresie jesienno- zimowym). Problemy natury psychicznej – mało kto jest świadomy faktu, że kłopoty z koncentracją u dzieci, zaburzenia pamięci, uleganie skrajnym nastrojom, zachowania nadpobudliwe i agresywne mogą być spowodowane nieprawidłowym odżywianiem. Mózg jest niezwykle wrażliwy na wahania poziomu cukru we krwi i łatwo zaburzyć jego pracę (patrz ulotka „Bez śniadania nie ma nauczania”). Ponadto w wyniku niedoboru witamin i minerałów zakłóceniu ulega praca pozostałych narządów, co może wywoływać ww. objawy. Obniżenie sprawności fizycznej – choć wydaje się to oczywiste, warto podkreślić, że nieprawidłowa dieta powoduje u dzieci obniżenie poziomu aktywności i sprawności fizycznej. Dzieci te łatwiej się męczą, mają różne dolegliwości, wolą więc spędzać czas, oglądając telewizję lub grając na komputerze.

Nie tylko jakość, lecz także ilość Najlepiej jest, jeśli dziecko jada 4 do 5 posiłków w ciągu dnia o stałych porach – umożliwia to równomierne dostarczanie energii organizmowi. Podstawą są 3 ciepłe posiłki – śniadanie, obiad i kolacja. Niezwykle ważne jest też pełnowartościowe drugie śniadanie. Uczniowie zaaferowani szkolnymi zajęciami mówią, że nie czują głodu. Potrafią wytrzymać wiele godzin bez jedzenia, aby późnym wieczorem zjeść nadmiernie kaloryczną kolację. Jednak zbyt długie przerwy między posiłkami powodują obniżenie wydolności umysłowej i fizycznej. Jadanie zaś np. tylko dwóch obfitych posiłków w ciągu dnia sprzyja procesowi odkładania tłuszczu. Należy też pamiętać, aby kolację jadać najpóźniej o godz. 18, tak aby pokarm został właściwie strawiony.

Zdrowy styl życia – właściwa dieta i codzienna aktywność fizyczna – pozwala zachować zdrowie, sprzyja dobremu samopoczuciu, a także wspiera prawidłowe przyswajanie wiedzy w długoletnim procesie kształcenia dzieci.