JAK SPORZĄDZIĆ BIBLIOGRAFIĘ I PRZYPISY. Prezentację przygotowała: JAK SPORZĄDZIĆ BIBLIOGRAFIĘ I PRZYPISY? Prezentację przygotowała: Monika Dymarkowska-Baron

Co to jest bibliografia? Bibliografia to według Tadeusza Teofila Kaczmarka (2005, 22) „wykaz dokumentów cytowanych i wykorzystanych przez autora pracy lub książek związanych z tematem pracy.” Bibliografia nazywana jest inaczej WYKAZEM LITERUTURY i umieszczana na końcu pracy. Stosuje się w niej porządek alfabetyczny nazwisk autorów.

Co jest cytowanie? Cytowanie to wierne i dosłowne przytoczenie czyjejś wypowiedzi, oceny lub sądu na dany temat. Aby w tekście zaznaczyć, że te słowa nie są naszego autorstwa, należy zastosować cudzysłów („ ”). Dodatkowo tekst może być napisany mniejszą czcionką lub kursywą.

Co to jest przypis? Nie wystarczy jednak wziąć słów w cudzysłów, należy również podać źródło. W ten sposób tworzy się tak zwany PRZYPIS. Można w nim także podać dodatkowe informacje lub wyjaśnić pojęcia i wtedy umieszcza się go u dołu strony pod tekstem głównym oddzielonym poziomą linią.

RODZAJE PRZYPISÓW Istnieją dwa systemy przypisów: SYSTEM HARWARDZKI – polega na wprowadzeniu w tekście głównym w nawiasie półokrągłym tylko nazwiska autora, daty wydania dzieła oraz numeru strony, z jakiej się korzystało. SYSTEM KLASYCZNY (TRADYCYJNY) – polega na tym, że w tekście głównym umieszcza się odsyłacze liczbowe, które są identyczne z tymi umieszczonymi u dołu strony, gdzie podaje się: inicjał imienia z nazwiskiem autora, tytuł publikacji, miejsce i rok wydania oraz numer strony. Wszystkie informacje oddziela się przecinkiem.

PRZYKŁADY PRZYPISU HARWARDZKIEGO Mogą pojawić się wulgaryzmy, które w mowie żołnierzy występują z powodu nerwowej pracy. Wojskowi w ten sposób dają (Kania 1975, 119) „wyraz napiętemu uczuciu złości, gniewu”. rok wydania cytat autor przecinek numer strony

Szczególnie ciekawy wydaje się pogląd S Szczególnie ciekawy wydaje się pogląd S. Grabiasa (1993, 226), który przekonuje o istnieniu zasady „wzajemnej zależności między społeczeństwem a językiem.” w przypisie podano tylko rok wydania dzieła i numer strony, z której pochodzi cytat; nazwisko autora pojawiło się wcześniej, więc nie trzeba go powtarzać.

Żołnierze tworzą własny język, aby zamanifestować swoją odrębność i przynależność do grupy zawodowej. S. Kania (1978, 14) radzi nie używać na gwarę wojskową takich określeń, jak: żargon – ze względu na pejoratywne zabarwienie uczuciowe czy język żołnierski – ze względu na nieprecyzyjność i sugestię, iż to odrębny system języka. nie zastosowano cudzysłowu, gdyż nie przytoczono dosłownych słów badacza, dokonano ich parafrazy

PRZYKŁADY PRZYPISU KLASYCZNEGO Mogą pojawić się wulgaryzmy, które w mowie żołnierzy występują z powodu nerwowej pracy. Wojskowi w ten sposób dają „wyraz napiętemu uczuciu złości, gniewu”.¹ ¹ S. Kania „Ze współczesnej gwary żołnierskiej”. [w:] „Przegląd humanistyczny 4/1975”, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1975, s. 119 tytuł tytuł czasopisma, w którym artykuł się znajduje autor nazwa wydawnictwa miejsce i rok wydania numer strony

Szczególnie ciekawy wydaje się pogląd S Szczególnie ciekawy wydaje się pogląd S. Grabiasa, który przekonuje o istnieniu zasady „wzajemnej zależności między społeczeństwem a językiem.” ¹ ¹ S.Grabias, Środowiskowe i zawodowe odmiany języka – socjolekty, (w): Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław 1993, s. 226

WAŻNE Należy konsekwentnie stosować jeden wybrany przez siebie system przypisów. W zależności od tego, jaki rodzaj przypisów się wybierze, tak będzie wyglądała bibliografia = wykaz literatury na końcu pracy.

PRZYKŁAD BIBLIOGRAFII W PRACY Z PRZYPISAMI HARWARDZKIMI Korbal R. 1996, Dzieje Wojska Polskiego. Od czasów Mieszka po dzień dzisiejszy, Poznań. Kostyl Cz. 1993, Chrematonimy. W: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Współczesny język polski, red. J.Bartmiński, Wrocław, s. 223-241. 1993 a, Nazwy osobowe. W: Encyklopedia kultury polskiej…, op.cit., s. 423-435.

PRZYKŁAD BIBLIOGRAFII W PRACY Z PRZYPISAMI KLASYCZNYMI LITERATURA PRZEDMIOTU: 1. Korbal R., Dzieje Wojska Polskiego. Od czasów Mieszka po dzień dzisiejszy, Poznań 1996. 2. Kostyl Cz., Chrematonimy. (w:) Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Współczesny język polski, red.J.Bartmiński, Wrocław 1993, s. 223-241.

SKRÓTY W PRZYPISACH I WYKAZIE LITERATURY W bibliografii i przypisach mogą pojawić się następujące skróty: op. cit. (= opus citatem), czyli dzieło cytowane – stosowany, jeżeli już raz książka była cytowana. Wystarczy podać pierwszą literę imienia i nazwisko, później skrót op. cit. i po przecinku numer strony, z której został zaczerpnięty cytat. dz. cyt. (dzieło cytowane) – polski odpowiednik łacińskiego op. cit. Stosowany jest w tej samej sytuacji. ibidem (= tamże) – stosowany, kiedy dwa przypisy występujące po sobie, dotyczą tej samej pracy. Po nim podaje się tylko numer strony, z jakiej się kozrystało. tamże – polski odpowiednik ibidem.

PLAGIAT!!! Plagiat jak podaje Słownik języka polskiego (Szymczak 1979 tom 2, 682) to: „przywłaszczenie cudzego utworu lub pomysłu twórczego pod własnym nazwiskiem, także: dosłowne zapożyczenie z cudzych dzieł podane jako oryginalne i własne”.

Jeżeli zaczerpnie się cudzy tekst i nie zastosuje się cudzysłowu, to dokonało się wtedy PLAGIATU. Takie postępowanie jest KARANE!!! w oparciu o kodeks cywilny i prawa autorskie. Jest to po prostu zwykła kradzież!!

PODSUMOWANIE Przypis harwardzki Przypis klasyczny umieszczany jest w tekście głównym referatu, prezentacji, itp. w tekście głównym po cytacie umieszczany jest odsyłacz liczbowy jest w nawiasie półokrągłym tekst główny oddziela się poziomą linią, pod którą występują odsyłacze liczbowe podaje się tylko nazwisko i rok wydania dzieła, a po przecinku numer strony, z której zaczerpnięto cytat podaje się inicjał imienia i nazwisko autora, tytuł dzieła, tłumacza (jeżeli taki wystąpił), miejsce i rok wydania, numer strony, z jakiej cytat zaczerpnięto po roku wydania a przed numerami stron występuje przecinek wszystkie informacje w przypisie oddzielone są przecinkiem

PODSUMOWANIE WYKAZ LITERATURY Z PRZYPISAMI HARWARDZKIMI WYKAZ LITERATURY Z PRZYPISAMI KLASYCZNYMI stosuje się porządek alfabetyczny według nazwisk autorów w jednej linii podaje się nazwisko i inicjał imienia, pod spodem podaje się rok wydania dzieła, następnie tytuł, miejsce wydania oraz numer stron podaje się nazwisko i inicjał imienia, tytuł dzieła, tłumacza (jeżeli taki się pojawił), miejsce i rok wydania oraz numery stron, z jakich się korzystało. jeżeli autor napisał dwie różne książki w tym samym roku, to przy drugiej pozycji do roku wydania dodaje się literę „a” dla rozróżnienia, (np. 1993, 1993a)

WYKAZ LITERATURY: Kaczmarek T. T. 2003, Poradnik dla studentów piszących pracę licencjacką lub magisterską, Warszawa. SJP 1978 – 1981, Słownik języka polskiego, t. 1 – 3, red. M. Szymczak. Strony internetowe: www.home.umk.pl - Wszystkie przykłady przypisów pochodzą własnych publikacji