Diagnoza przedszkolna „Nauczyciel obowiązany jest rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą; wspierać każdego ucznia w jego rozwoju oraz dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego.” Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.). 31 sierpnia 2013r.
Plan prezentacji 1. Podstawa prawna. 2. Podstawowe założenia diagnozy przedszkolnej. 3. Metoda i techniki – informacje ogólne. 4. Narzędzia do diagnozy. 5. Jak przekazać rodzicom wyniki diagnozy. 6. Podsumowanie.
Podstawa prawna Ustawa o Systemie Oświaty ze zmianami wynikającymi z Ustawy z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie Ustawy o Systemie Oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.
Podstawowe założenia diagnozy przedszkolnej Termin i rodzaje diagnozy. Diagnoza: rozróżnienie i osądzanie, rozpoznawanie stanu rzeczy i jego tendencji rozwojowych. Diagnoza pedagogiczna: rozpoznanie stanu osiągnięć dziecka i zmian, jakie w jego rozwoju i osobowości dokonują się pod wpływem oddziaływań dydaktyczno –wychowawczych. Diagnoza przedszkolna: rozpoznanie gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole.
Aspekty dobrej diagnozy: Aspekt medyczny Aspekt psychologiczny Aspekt społeczny Aspekt pedagogiczny
Techniki diagnostyczne to konkretne czynności praktyczne badacza, odnoszące się do sposobu zbierania materiału diagnostycznego i jego oceny obserwacja, analiza wytworów, eksperyment diagnostyczny, wywiad z rodzicami.
Narzędzia do diagnozy Arkusz obserwacji dziecka. Karta wywiadu z rodzicami. Karty pracy dziecka. Arkusz samowiedzy. Test niedokończonych zdań. Testy (arkusz GE-5 i SGS).
Jak przekazać rodzicom wyniki diagnozy? Zadbaj o dobry czas i miejsce na rozmowę. Ustal cel spotkania. Stwórz atmosferę zaufania i bezpieczeństwa. Nazwij swoją pozytywną intencję, która motywuje Cię do udzielenia informacji. Przypomnij pozytywne doświadczenia i osiągnięcia dziecka. Opisz konkretne zachowanie, które powinno ulec zmianie. Mów o zachowaniu, a nie o osobie. Skup się na swoich spostrzeżeniach, a nie na wnioskach. Dokonuj opisu, a nie ocen. Dziel się pomysłami i informacjami, zamiast dawać dobre rady. Skup się na tym, jaką informację chcesz przekazać odbiorcy, a nie na korzyści, jaką jest wyrzucenie jej z siebie. Ogranicz się tylko do takiej liczby informacji, którą odbierająca osoba może spożytkować.
Praktyczne wskazówki Opracuj, bądź wykorzystaj gotowy dobry arkusz diagnostyczny. Stwórz dziecku takie warunki. aby w trakcie diagnozy mogło zachowywać się naturalnie. Obserwuj dzieci w małych grupkach. Nie ujawniaj wobec zachowań dzieci ocen pozytywnych i negatywnych. Nie wyróżniaj dzieci w żaden sposób. Wobec dzieci mających trudności stosuj środki mobilizacji. Obserwuj, czy dziecko stawia sobie wyższe cele. Dostosuj czas do możliwości dziecka. Weź pod uwagę, że zarówno dzieci jak i Ty przychodzicie do przedszkola z różnym nastawieniem.
Cechy dobrego obserwatora Posiada niezbędną wiedzę do prowadzenia obserwacji. Wykazuje zainteresowanie osobami i zjawiskami, będącymi przedmiotem obserwacji. Obserwator jest rzetelny, spostrzegawczy, obiektywny.
Korzyści wynikające z przeprowadzenia diagnozy przedszkolnej Rozpoznanie potrzeb i możliwości dziecka. Rozpoznanie umiejętności społecznych m.in. relacji w grupie, radzenia sobie z emocjami, sytuacjami trudnymi i nowymi. Indywidualizacja w doborze metod pracy. Zapewnienie potrzebnych doświadczeń edukacyjnych i społecznych. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym.
Błędy w obserwacji Przedwczesna interpretacja obserwowanego zachowania. Niewłaściwa interpretacja materiału obserwacyjnego. Powierzchowność i stronniczość dokonywanych spostrzeżeń. Niekompletność, niedokładność rejestrowania zaobserwowanych danych.
Dziecko dojrzałe do szkoły poradzi sobie z nauką przy nowej podstawie programowej dostosowanej do możliwości dzieci sześcioletnich. Dzieci, które w oparciu o dokonaną diagnozę uzyskają wsparcie i pomoc w wyrównaniu startu szkolnego, także mogą z powodzeniem funkcjonować w szkole. Rzetelna diagnoza pozwala uniknąć niepowodzeń na początku edukacji szkolnej, co jest szansą dla dzieci i rokuje dobrą ich karierę szkolną.
POLECANE CZASOPISMA PUBLIKUJĄCE ARTYKUŁY O DIAGNOZIE PEDAGOGICZNEJ 1. Bliżej Przedszkola http://blizejprzedszkola.pl/miesiecznik 2. Edukacja http://www.edukacja.ibe.edu.pl/ 3. Dyrektor Szkoły http://www.dyrektorszkoly.pl/ 4. Wszystko dla Szkoły http://www.wszystkodlaszkoly.pl/wds/index.php 5. Wychowanie w Przedszkolu http://www.wychowaniewprzedszkolu.com.pl/ 6. Wychowawca http://www.wychowawca.pl/
Badania diagnostyczne w pedagogice i psychopedagogice Marta Guziuk-Tkacz. -Warszawa : Wydawnictwo Akademickie "Żak", 2011. 2. Diagnostyka pedagogiczna : wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne Barbara Skałbania. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2011 3. Diagnoza całościowa w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej : wybrane problemy i rozwiązania Stanisława Włoch, Agnieszka Włoch. - Warszawa : Wydawnictwo Akademickie "Żak", 2009 4. Diagnoza psychopedagogiczna : podstawowe problemy i rozwiązania Ewa Jarosz, Ewa Wysocka. - Warszawa : "Żak", 2006 5. Kompetencje diagnostyczne i terapeutyczne nauczyciela podr. Danuty Wosik- Kawali, Teresy Zubrzyckiej-Maciąg. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2011 6. Kwestionariusz diagnozy i narzędzia badawcze w terapii pedagogicznej / Joanna Tomczak, Renata Ziętara. - Wyd. 2. - Kraków : "Impuls", 2006