PRZEPROWADZONEJ SZKOLNYM 2010/2011 Wrzesień 2011 RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 4 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W TARNOBRZEGU W ROKU SZKOLNYM 2010/2011 Wrzesień 2011

Ewaluacja według rozporządzenia:   Rozporządzenie MEN z 07.10.2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324) nazywa ewaluację: „badaniem praktycznym oceniającym: i uznaje je za podstawowe narzędzie tego nadzoru mające wpływ na jakość kształcenia i rozwój szkół i placówek oświatowych”. Ewaluację przeprowadzono w drugim semestrze roku szkolnego 2010/2011.

Opis przedmiotu ewaluacji: Obszar 2: Procesy zachodzące w szkole.   Wymaganie 2.6: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych.  Charakterystyka wymagania na poziomie B: W szkole są prowadzone działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, uwzględniając indywidualizację procesu edukacji.

Cele ewaluacji: Zbadanie, czy wszyscy nasi uczniowie mają równe szanse rozwoju swoich możliwości edukacyjnych. Ustalenie populacji uczniów, którzy wymagają wsparcia. Ustalenie zakresu działań umożliwiających indywidualizację procesu edukacyjnego.

Pytania kluczowe:   Co motywuje uczniów do samorozwoju? Czy oferta realizowanych zajęć dodatkowych zaspokaja potrzeby uczniów? Która z ofert cieszy się największym powodzeniem? O jakie zadania szkoła może wzbogacić swoją ofertę, aby skutecznie zwiększać szanse edukacyjne uczniów na miarę ich możliwości rozwojowych? W jaki sposób nauczyciele indywidualizują proces edukacji w celu efektywnego wspierania rozwoju osobistego ucznia? W jaki sposób w szkole dostosowuje się wymagania dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych zgodnie z zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej? Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych?

Wyniki ewaluacji sporządzono na podstawie: Analizy wpisów w dziennikach lekcyjnych. Analizy wpisów w dziennikach zajęć pozalekcyjnych. Analizy harmonogramu zajęć pozalekcyjnych. Analizy osiągnięć uczniów zamieszczonych na stronie internetowej szkoły. Analizy zapisów w księdze protokołów. Analizy ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, nauczycieli i rodziców. Analizy treści planów zajęć dodatkowych prowadzonych na terenie szkoły. Materiałów i zdjęć zamieszczonych na internetowej stronie szkoły obrazujących udział i zaangażowanie uczniów w projekty, koła zainteresowań, wycieczki itp. Analizy harmonogramu kółek przedmiotowych. Rozmów z dyrektorem, nauczycielami, rodzicami i uczniami.

Pytania kluczowe

Co motywuje uczniów do samorozwoju? W szkole przeprowadzono ankietę skierowaną do uczniów, rodziców klas IV-VI i nauczycieli . Badaniem objęto 147 uczniów, 136 rodziców i 26 nauczycieli.

Co motywuje uczniów do samorozwoju? 53% uczniów (78 osób) motywuje pochwała nauczyciela, 23,8% list gratulacyjny do rodziców (35 osób), 23% (34 osoby) nagroda książkowa na koniec roku, 22,4% (33 osoby)szansa na zdobycie tytułu Absolwenta Roku, opublikowanie osiągnięć na stronie internetowej szkoły motywuje 19,7 % uczniów (29 osób).   Spośród innych motywatorów uczniowie wymieniają: pochwałę rodziców (9 osób – 6,1%) własną satysfakcję z osiągniętych wyników (7 osób – 4,8%) nagrodę rzeczową np. puchar (6 osób – 4,1%) lepszą średnią (4 osoby – 2,7%) świadectwo z paskiem (3 osoby – 2%) dobre oceny, nowe umiejętności (1 osoba – 0,7%) 2 osoby (1,4%) udzieliły odpowiedzi nie wiem.

Co motywuje uczniów do samorozwoju? Według rodziców najbardziej motywująco działa na uczniów pochwała nauczyciela (127 osób – 93,4%), następnie: nagroda książkowa na koniec roku 46 osób (33,8%), list gratulacyjny do rodziców (22 osoby – 16,2%), opublikowanie osiągnięć na stronie internetowej (21 osób – 16,2%), tytuł Absolwenta Roku (9 osób – 6,6%). Wśród innych wymienionych znalazły się: pochwała od rodzica (4 osoby – 2,9%) pochwała w zeszycie (2 osoby – 1,5%) dyplom, nagroda rzeczowa, średnia ocen, sympatia nauczyciela, wpis do złotej księgi, nie wiem (1 osoba – 0,74%)

Co motywuje uczniów do samorozwoju? Według nauczycieli uczniów najbardziej motywuje do nauki pochwała nauczyciela – odpowiedzi tej udzieliły 23 osoby (95,8%), Następnie wymieniane były: list gratulacyjny do rodziców – 18 osób (75%), opublikowanie osiągnięć na stronie internetowej szkoły 62,5% (15 osób), nagroda książkowa na konie roku 13 osób (54,2%), tytuł Absolwenta Roku – 6 osób (25%). Wśród innych wymienionych znalazły się: nagrody w konkursach, ocena końcowa, nagroda od rodziców, sukcesy dzieci – 1 osoba (4,2%)

Co motywuje uczniów do samorozwoju? KOMENTARZ Zdaniem nauczycieli, rodziców i uczniów najbardziej motywuje uczniów do pracy pochwała nauczyciela. Według rodziców na drugim miejscu jest nagroda książkowa, według nauczycieli list gratulacyjny do rodzica, a według uczniów list gratulacyjny i inne. Do innych motywatorów uczniowie zaliczają pochwałę rodzica, własną satysfakcję z osiągniętych wyników, nagrodę rzeczową, lepszą średnią ocen, świadectwo z paskiem, dobre oceny i nowe umiejętności. Uczniowie uważają, że najsłabszym motywatorem do samorozwoju jest opublikowanie osiągnięć na stronie internetowej, rodzice, że tytuł Absolwenta Roku, a nauczyciele podają inne motywatory, do których zaliczają nagrody w konkursach, ocenę końcową, nagrodę od rodziców.

Czy oferta realizowanych zajęć dodatkowych zaspokaja potrzeby uczniów? Prawie 90% uczniów (89,8% - 132 osoby) odpowiedziały twierdząco na wyżej postawione pytanie, natomiast 10,2% - 15 osób wyraziło odpowiedź negatywną.   Wśród rodziców 1 osoba (0,8%) wybrała odpowiedź „Nie”, natomiast pozostałe osoby (99,2% - 135 osób) stwierdziło, że proponowane zajęcia dodatkowe zaspokajają potrzeby uczniów. Nauczyciele byli zgodni – 100% z nich uznało, że proponowana oferta zaspokaja całkowicie potrzeby uczniów.

Czy oferta realizowanych zajęć dodatkowych zaspokaja potrzeby uczniów? KOMENTARZ Zdaniem nauczycieli oferta zajęć pozalekcyjnych zaspokaja w 100% potrzeby uczniów, zdaniem rodziców w 99%, a zdaniem uczniów w 90%. W roku szkolnym 2010/2011 prowadzone były: Koła zainteresowań – przyrodnicze, matematyczne, informatyczne, polonistyczne, języka angielskiego, teatralne, turystyczne, plastyczne, historyczne, sportowe, muzyczne, dziennikarskie, szachowe, taneczne. Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze – polonistyczne, języka angielskiego, matematyczne, historyczne, przyrodnicze, logopedyczne. Ponadto w szkole działa chór szkolny, schola, SKS.

Czy oferta realizowanych zajęć dodatkowych zaspokaja potrzeby uczniów? Kilka razy w roku szkolnym 2010/2011 organizowane były wyjścia do muzeum oraz na przedstawienia teatralne do Tarnobrzeskiego Domu Kultury. Uczniowie uczestniczyli również w lekcjach bibliotecznych w Miejskiej Bibliotece Publicznej i oglądali wystawy. W cyklicznych spotkaniach teatralnych brały udział klasy 4a, 5a i 5e.   W ofercie edukacyjnej szkoły znalazły się też ciekawe formy zajęć prowadzone w różnych instytucjach (sąd, poczta, straż miejska). Średnio dwa razy w roku szkolnym uczniowie wszystkich klas uczestniczą w wycieczkach turystyczno-krajoznawczych. W bieżącym roku szkolnym odbyła się też biała szkoła.

Która z ofert cieszy się największym powodzeniem? Wśród uczniów największą popularnością cieszą się koła przedmiotowe – uczestniczy w nich 43,5% uczniów (64 osoby). 18 osób zadeklarowało w ankiecie, że chodzi na zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze (12,2%), po 1 osobie (0,6%) na zajęcia sportowe i świetlicowe. Wśród innych zajęć wymieniany jest: chór (9 osób – 6,1%), angielski (3 osoby – 2%), plastyka (2 osoby – 1,7%).

Która z ofert cieszy się największym powodzeniem? Według rodziców dzieci najczęściej wybierają koła przedmiotowe (81 osób – 59,6%). Nieco mniej osób wybrało zajęcia sportowe (39 osób – 28,7%) i zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze (36 – 26,5%). Zajęcia świetlicowe wybrało 5 osób (3,7%). Wśród innych wymienionych znalazły się: Chór – 4 osoby (2,9%) Zajęcia matematyczne i językowe – 3 osoby (2,2%) Zajęcia religijne, logopedyczne, szachy – po 1 osobie (0,74%) Zbyt sztywne terminy zajęć nie pozwalają na dojazdy – 1 osoba (0,74%) 9 rodziców (6,6%) odpowiedziało, że ich dzieci nie uczestniczą w zajęciach organizowanych przez szkołę.

Która z ofert cieszy się największym powodzeniem? KOMENTARZ   Zdaniem uczniów i rodziców największym zainteresowaniem cieszą się koła przedmiotowe poszerzające wiedzę i umiejętności uczniów. Na drugim miejscu zdaniem rodziców są zajęcia sportowe, a zdaniem uczniów zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze. Najmniejszą popularnością cieszą się zajęcia świetlicowe.

O jakie zadania szkoła może wzbogacić swoją ofertę, aby skutecznie zwiększać szanse edukacyjne uczniów na miarę ich możliwości rozwojowych? Najwięcej uczniów byłoby zadowolonych, gdyby w szkole odbywały się dodatkowe zajęcia sportowe np. siatkówka, fitness, aerobik, ping- pong, piłka nożna – 37 osób (25,2%). Dzieci wymieniały również zajęcia muzyczne – naukę gry na instrumencie, stworzenie zespołu muzycznego ( 12 osób – 8,2%), zajęcia językowe – naukę innych języków niż angielski (9 osób – 6,1%), zajęcia taneczne, komputerowe, projektowanie ubrań 4 osoby (2,7%). Gotowanie, zajęcia przyrodnicze i plastyczne wybrałyby 3 osoby (2%). Dodatkowe zajęcia historyczne, chemiczne, techniczne, mechaniczne, zajęcia ortograficzne, spotkania ze sławnymi ludźmi zaproponowało po 1 osobie (0,7%). 4 osoby (2,7%) odpowiedziały, że wszystkie potrzebne zajęcia są organizowane w szkole, natomiast kolejne 4 osoby udzieliły odpowiedzi „nie wiem”.

1.Większą ilość wycieczek tematycznych. O jakie zadania szkoła może wzbogacić swoją ofertę, aby skutecznie zwiększać szanse edukacyjne uczniów na miarę ich możliwości rozwojowych? Z przeprowadzonych rozmów i wywiadów z nauczycielami i rodzicami wynika, że należałoby wzbogacić naszą ofertę o: 1.Większą ilość wycieczek tematycznych. 2.Prowadzenie lekcji na każdym przedmiocie z wykorzystaniem środków multimedialnych. 3. Spotkania ze znanymi i ciekawymi ludźmi różnych profesji. 4.Działania integracyjne ze środowiskiem lokalnym np. pikniki integracyjne. 5. Stałe kontakty z rodzicami również w formie elektronicznej. Zdaniem nauczycieli i rodziców wymienione propozycje działań edukacyjnych znacznie wpłynęłyby na unowocześnienie oddziaływań dydaktycznych.

O jakie zadania szkoła może wzbogacić swoją ofertę, aby skutecznie zwiększać szanse edukacyjne uczniów na miarę ich możliwości rozwojowych? KOMENTARZ   Według uczniów w pierwszej kolejności należy ofertę szkoły wzbogacić o specjalistyczne zajęcia sportowe (aerobik, siatkówka, fitness, ping-pong, piłka nożna), muzyczne (naukę gry na instrumencie, stworzenie zespołu muzycznego) i językowe ( w tym naukę języka innego niż angielski). Zdaniem nauczycieli zajęciami dodatkowymi trzeba objąć większą liczbę uczniów i uatrakcyjniać je stosując wyjścia poza szkołę, współpracę z rodzicami i ze środowiskiem lokalnym oraz stosując nowoczesne pomoce dydaktyczne (tablicę interaktywną, programy komputerowe).

W jaki sposób nauczyciele indywidualizują proces edukacji w celu efektywnego wspierania rozwoju osobistego ucznia? Na podstawie rozmów z dyrektorem, nauczycielami, pedagogiem szkolnym oraz analizy dokumentów szkolnej tj.: dzienników lekcyjnych dzienników zajęć pozalekcyjnych – praca z uczniem mającym problemy z nauką dzienników zajęć pozalekcyjnych- praca z uczniem zdolnym wykaz realizacji godzin nauczania w ramach art. 42 2KN dzienników prowadzenia zajęć logopedycznych indywidualne programy rewalidacji orzeczeń z PPP dotyczących dostosowania wymagań edukacyjnych i wychowawczych dokumentacji badań dotyczących problemów zdrowotnych uczniów analizy kart wycieczek

W jaki sposób nauczyciele indywidualizują proces edukacji w celu efektywnego wspierania rozwoju osobistego ucznia? stwierdza się,  że nauczyciele uwzględniają różnice indywidualne między uczniami stosując w procesie edukacji: różnicowanie treści ( na lekcji, w zadaniach domowych) wydłużanie czasu pracy różnicowanie tempa pracy kierowanie poleceń bezpośrednio do ucznia mającego problemy ze zrozumieniem dobór odpowiednich metod, form, środków dydaktycznych ocenianie kształtujące różne metody pracy mające na celu kształtowanie u uczniów właściwych zachowań Prowadzą nauczanie zindywidualizowane M. D. kl. VI a.

W jaki sposób nauczyciele indywidualizują proces edukacji w celu efektywnego wspierania rozwoju osobistego ucznia? KOMENTARZ: Nauczyciele rozpoznają potrzeby wychowanków i uwzględniają je w swojej pracy. Stosując metodę indywidualizacji uczniowie przyswajają wiadomości i umiejętności na podstawie samodzielnej pracy pod nadzorem nauczyciela. Zwraca się szczególną uwagę na różnicowanie wymagań wobec uczniów mniej sprawnych - podstawa programowa, dla zdolnych - zakres rozszerzony.

W jaki sposób w szkole dostosowuje się wymagania dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych zgodnie z zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej? Na podstawie analizy dokumentów szkolnych stwierdza się, że w szkole zostały zorganizowane dodatkowe zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze oraz specjalistyczne służące wyrównywaniu dysproporcji edukacyjnych. W roku szkolnym 2010/2011 w klasach 4-6 było 10 uczniów z zaniżonymi wymaganiami, 7 ze zdiagnozowaną dysleksją i 30 z dysortografią (wg orzeczeń i opinii Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej). Dla uczniów osiągających niskie wyniki w nauce zorganizowano zajęcia wyrównawcze. W klasach 1-3 utworzono 12 grup (158 uczniów),a w klasach 4-6 15 grup (zespoły wyrównawcze z języka polskiego, matematyki, przyrody, historii, języka angielskiego po jednym dla każdego ciągu klasowego).

W jaki sposób w szkole dostosowuje się wymagania dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych zgodnie z zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej? Dla uczniów z wadami wymowy prowadzono zajęcia logopedyczne. Uczęszczało na nie 20 uczniów. Zorganizowano zajęcia ukierunkowane na rozwój kompetencji kluczowych, udział w nich wzięło 241 uczniów: koło polonistyczne, koło językowe, koło matematyczne, koło informatyczne, koło historyczne, koło przyrodnicze. Zostały również zorganizowane zajęcia ukierunkowane na rozwój zainteresowań: koło plastyczne, koło dziennikarskie, zajęcia taneczne, chór, zajęcia muzyczno-językowe, koło szachowe, biblioteczny klub filmowy, koło teatralne, SKS, nauka pływania, język rosyjski, kółko turystyczne. W oparciu o zalecenia poradni psychologiczno- pedagogicznej opracowano indywidualne plany pracy dla dwóch uczniów uzdolnionych matematycznie oraz czterech z dysfunkcjami, dla których zorganizowano zajęcia rewalidacyjne.

Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych? Szkoła umożliwia wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez korzystanie z zasobów biblioteki i czytelni. Uczniowie mają możliwość korzystania z internetu oraz czasopism i innych pozycji w czytelni. W roku szkolnym 2010/2011 zanotowano 6785 wypożyczeń (średnia dzienna wypożyczeń 41,37 książki) i skorzystano z czytelni 29659 razy.

Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych? W roku szkolnym 2010/2011 były realizowane ogólnopolskie programy mające na celu zwiększenie szans edukacyjnych uczniów:   w ramach programu „Śpiewająca Polska” pracę kontynuował chór szkolny „Gaudium” liczący około 40 uczniów realizowano ponadregionalny projekt edukacyjny „Pierwsze uczniowskie doświadczenia droga do wiedzy ” – program oparty o humanistyczną koncepcji Howarda Gardnera o inteligencjach wielorakich, były 3 etapy projektu, uczestniczyło w nim około 80 dzieci

Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych? program Comenius – „Uczenie się przez całe życie”, adresowany do uczniów i nauczycieli mający na celu rozwijanie wśród młodzieży wiedzy o różnorodności kultur, kontynuowany do 2012 roku, odbyły się 2 spotkania w Hiszpanii i we Włoszech, uczestniczyło w nich 12 dzieci   21 marca 2011 roku przyznano nam tytuł „Szkoły Odkrywców Talentów”, otrzymywany przez szkoły, które podchodzą indywidualnie do potrzeb edukacyjnych każdego ucznia, dbają o rozwijanie zdolności, pasji oraz talentów. W aplikacji zostały opisane działania związane z chórem szkolnym, kołem teatralnym oraz działaniami „Klubu Ośmiu” propagującymi wolontariat.

Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych? W szkole organizuje się spotkania z ciekawymi ludźmi, spotkania ze specjalistami (policjant, strażnik miejski, psycholog). Organizuje się lekcje biblioteczne, wystawy i konkursy propagujące czytelnictwo.   Na terenie szkoły działają : Samorząd Uczniowski, Liga Ochrony Przyrody, Polski Czerwony Krzyż, Uczniowski Klub Sportowy, Klub Ośmiu. Wspierając uczniów w ich rozwoju organizowana jest pomoc finansowa i rzeczowa. Uczniowie nasi otrzymują dofinansowania do zakupu podręczników (21), dofinansowanie do wycieczek lub potrzebnych przyborów (3), otrzymują paczki żywnościowe (32), korzystają z obiadów finansowanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie. Uczniowie klas 1-3 w drugim semestrze korzystali z programu „Owoce w szkole”, a wszyscy uczniowie szkoły przez 8 miesięcy z akcji „Doskonałe mleko”.

Wnioski i rekomendacje

Mocne strony W wyniku przeprowadzonej ewaluacji stwierdza się, że w Szkole Podstawowej nr 4 im. Mikołaja Kopernika prowadzone są liczne działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych wszystkich uczniów, które zaspokajają potrzeby uczniów i oczekiwania rodziców.   Szkoła posiada szeroką ofertę zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania, wyrównujących braki, kształtujących osobowość. W szkole stosuje się różne motywatory, które zachęcają uczniów do wykorzystywania przez nich swoich możliwości (motywują do wysiłku, rozwijają aspiracje). Nauczyciele znają możliwości swoich uczniów i prowadzą w szerokim zakresie indywidualizację pracy, co sprzyja właściwemu rozwojowi poszczególnych uczniów.

Mocne strony Prowadzone są działania nakierowane na uczniów posiadających orzeczenia z poradni psychologiczno-pedagogicznej. Są oni objęci dodatkową opieką podczas zajęć pozalekcyjnych, stosuje się też indywidualizację podczas pracy na lekcji.   Udział uczniów w wycieczkach, wystawach, konkursach, zawodach, projektach w znacznym stopniu poszerza ich wiedzę i zainteresowania. Działania prowadzone przez szkołę są w pełni bezpłatne i dostępne dla każdego ucznia. Są prowadzone na wysokim poziomie przez wysoko kwalifikowaną kadrę, co gwarantuje wyrównywanie szans edukacyjnych, jak również osiąganie wysokich efektów pracy.

Słabe strony Nie wszyscy uczniowie rozumieją korzyści płynące z udziału w zajęciach pozalekcyjnych. Nie wszyscy rodzice są przekonani o dobrych efektach udziału ich dzieci w zajęciach pozalekcyjnych. Brak nowoczesnych środków multimedialnych (tablica interaktywna, programy komputerowe, e-dziennik).

Wnioski Należy wskazywać uczniom korzyści płynące z udziału w zajęciach pozalekcyjnych. Należy uświadomić rodzicom korzyści z dodatkowych zajęć pozalekcyjnych dla ich dzieci. Należy wzbogacać ofertę edukacyjną szkoły o zajęcia sportowe, muzyczne i stosować środki multimedialne (tablica interaktywna, programy komputerowe). Kontaktować się z rodzicami również w formie elektronicznej. 

Sposób prezentacji wyników:   nauczycielom – na posiedzeniu Rady Pedagogicznej oraz na stronie internetowej szkoły http://sp4.tbg.net.pl/, uczniom – na stronie internetowej szkoły, rodzicom – na stronie internetowej szkoły. Załączniki: ankiety opracowanie wniosków z ankiet

Zespół ds. ewaluacji:   Katarzyna Bilska Małgorzata Górczyńska Katarzyna Maszkowska Grażyna Opioła Natalia Sieniawska