Instytucje Unii Europejskiej Rada Unii Europejskiej Rada Europejska Parlament Europejski Komisja Europejska Europejski Trybunał Sprawiedliwości Sąd Pierwszej Instancji

Rada Unii Europejskiej

Rada Unii Europejskiej Jest podstawowym organem prawodawczym UE, jest także głównym organem decyzyjnym. Zasiadają w niej ministrowie reprezentujący interesy państw członkowskich. Skład Rady zmienia się w zależności od podmiotu obrad. W Radzie Ogólnej zasiadają ministrowie spraw zagranicznych państw członkowskich, a w radach szczegółowych (sektorowych) – ministrowie odpowiedzialni za dany dział polityki (np. Rada Ministrów do spraw Gospodarki i Finansów – ECOFIN). Decyzje Rady zapadają w zależności od przyjętej procedury podejmowania decyzji w trzech trybach: jednomyślnie, większością kwalifikowaną oraz zwykłą większością głosów. Decyzje są przeważnie podejmowane większością kwalifikowaną, a istniejący w niej system „ważenia głosów” ma zapewnić równowagę pomiędzy dużymi i małymi państwami członkowskimi. Ogólna liczba głosów w Radzie UE wynosi 345, w tym Polska dysponuje 27 głosami. Dla podjęcia decyzji kwalifikowaną większością głosów potrzeba co najmniej 255 głosów oddanych przez wszystkie państwa (gdy głosowanie odbywa się na wniosek KE) lub 255 głosów oddanych przez 2/3 państw (w pozostałych wypadkach). Głosowanie jednomyślne obowiązuje w sprawach najważniejszych, takich jak przyjęcie nowych członków, modyfikacja traktatów, wprowadzenie w życie nowej wspólnej polityki. W sprawach typowo proceduralnych obowiązuje głosowanie zwykłą większością głosów, a każde państwo dysponuje wówczas jednym głosem.

PREZYDENCJA Zadania prezydencji: W UE obowiązuje zasada prezydencji sprawowanej po kolei przez każde państwo członkowskie. Prezydencja trwa pół roku. Zadania prezydencji: Przewodniczenie pracom Rady UE i Rady Europejskiej. Reprezentowanie Rady w relacjach z innymi instytucjami. Reprezentowanie UE w stosunkach międzynarodowych. Obecną prezydencję sprawuje Belgia 1 VII 2010r.-31 XII 2010r. Polska będzie sprawować prezydencję w II połowie 2011r.

Przewodniczący Yves Camille Désiré Leterme

Yves Camille Désiré Leterme Urodził się 6 października 1960r. w Werviku. Jest belgijskim politykiem, premier od 20 marca 2008r. do 30 grudnia 2008r. oraz ponownie od 25 listopada 2009r. Minister-prezydent Flandrii w latach 2004r–2007r. Od 21 grudnia 2007r. do 20 marca 2008r. wicepremier Belgii, od 17 lipca 2009r. do 25 listopada 2009r. minister spraw zagranicznych. Przewodnictwo w UE, objęła Belgia po przyśpieszonych wyborach, w trakcie formowania nowego rządu. Sprawującym obowiązki szefa rządu jest Yves Camille Désiré Leterme. Premier Belgii Yves Camille Désiré Leterme zapewnił, że Belgia sprosta już po raz 12, obowiązkowi unijnego przewodnictwa.

Siedziba Rady Unii Europejskiej w Brukseli

Kompetencje Rady Unii Europejskiej Jako główny organ prawodawczy ma prawo podejmowania wszystkich rodzajów uchwał we wszystkich sprawach związanych z funkcjonowaniem UE (uprawnienie to jest w wielu wypadkach ograniczone przez inicjatywę uchwałodawczą Komisji). Koordynuje politykę gospodarczą państw członkowskich. Realizuje i kreuje politykę zagraniczną UE na podstawie wytycznych Rady Europejskiej oraz zawiera umowy międzynarodowe. Bierze udział w uchwalaniu budżetu. Mianuje członków innych organów Unii Europejskiej.

Rada Europejska

Rada Europejska Jest to instytucja, której celem jest ułatwienie współpracy przywódcom państw członkowskich, ustalenie stanowisk tych państw w ważnych kwestiach politycznych. W skład Rady Europejskiej wchodzą szefowie państw i rządów, którym towarzyszą ministrowie spraw zagranicznych, a także przewodniczący Komisji Europejskiej. Na jej czele stoi przewodniczący wybierany przez nią na 2,5 roku. Od 1 maja 2004r. spotykają się co najmniej 2 razy w roku w Brukseli, na tzw. szczytach europejskich. Rada wywodzi się od spotkań szefów rządów państw członkowskich, które odbywały się od początku lat 60. Dopiero w 1974r. podjęto decyzję o ich instytucjonalizacji. Pierwsze spotkanie Rady odbyło się w 1975r. w Dublinie. Rada jest instytucją nadrzędną wobec pozostałych organów UE. Jej działalność nie jest ściśle sformalizowana.

Przewodniczący Herman Van Rompuy

Herman Van Rompuy Urodził się w 1947r. w Etterbeek. W 1968r. uzyskał licencjat z filozofii na Katolickim Uniwersytecie w Leuven. W 1971r. zdobył na tej uczelni tytuł zawodowy magistra ekonomii. Jest autorem licznych publikacji na tematy społeczno-polityczne, jak również aktywnym blogerem. W listopadzie 2009r., po ostatecznej ratyfikacji traktatu lizbońskiego, premier Belgii zaczął być wymieniany jako jeden z głównych kandydatów do obsadzenia ustanowionego przez ten traktat stanowiska przewodniczącego Rady Europejskiej. 19 listopada 2009r. na specjalnym szczycie w Brukseli szefowie państw i rządów UE w drodze porozumienia wybrali Hermana Van Rompuya na pierwszego stałego przewodniczącego Rady Europejskiej. Urząd ten objął 1 grudnia 2009r., tj. w dniu wejścia w życie traktatu lizbońskiego. W związku z wyborem 25 listopada 2009r. Herman Van Rompuy złożył na ręce króla dymisję ze stanowiska szefa belgijskiego rządu.

Kompetencje Rady Europejskiej Określa ogólne wytyczne polityki Unii Europejskiej. Wyznacza kierunki rozwoju organizacji. Koordynuje politykę zagraniczną państw członkowskich oraz zajmuje stanowisko wobec najważniejszych problemów światowych. Podejmuje decyzje dotyczące przyjęcia nowych członków i stowarzyszenia.

Parlament Europejski

Parlament Europejski Pełni funkcję opiniodawczo-doradczą, prawodawczą i kontrolną oraz reprezentuje obywateli Unii Europejskiej. Jego członkowie są wybierani w wyborach bezpośrednich. W kadencji, która rozpoczęła się w 2009 roku, Parlament liczy 736 posłów, wśród których jest 50 przedstawicieli Polski. W miarę rozwoju integracji europejskiej rola Parlamentu ciągle wzrasta. Posłowie do Parlamentu Europejskiego nie są zorganizowani w grupy narodowościowe , ale we frakcje polityczne. Pracują w 20 stałych komisjach parlamentarnych, m.in. do spraw socjalnych, zatrudnienia, ochrony środowiska, rozwoju wsi.

Przewodniczący Jerzy Karol Buzek

Jerzy Karol Buzek Urodzony 3 lipca 1940r. w Śmiłowicach na Zaolziu) – polski polityk, profesor nauk technicznych, poseł na Sejm III kadencji oraz premier rządu RP w latach 1997r.-2001r., od 2004r. poseł do Parlamentu Europejskiego VI i VII kadencji. 13 czerwca 2004r. został wybrany na posła do Parlamentu Europejskiego z listy Platformy Obywatelskiej. W Parlamencie Europejskim przystąpił do największej frakcji politycznej, Europejskiej Partii Ludowej – Europejskich Demokratów. W VI kadencji został członkiem Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Ochrony Środowiska, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności. Pracował w Stałej Delegacji Parlamentu Europejskiego UE-Ukraina oraz w Delegacji do spraw stosunków z państwami Azji Południowo-Wschodniej i Stowarzyszeniem Państw Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN). W 2009r. z ramienia Platformy Obywatelskiej po raz drugi został eurodeputowanym. 14 lipca 2009r. został wybrany na przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.

Frakcje polityczne w Parlamencie Europejskim GUE/NGL - Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej/Nordycka Zielona Lewica. S&D – Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim. GREEN/EFA – Grupa Zielonych/Wolne Przymierze Europejskie. ALDE – Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy. EPP – Grupa Europejskiej Partii Ludowej. ECR – Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy. EFD – Europa Wolności i Demokracji. NA - niezrzeszeni

Siedziba Parlamentu Europejskiego w Strasburgu

Kompetencje Parlamentu Europejskiego Uczestniczy w procesie tworzenia prawa unijnego. W wielu wypadkach dysponuje nawet prawem odrzucenia propozycji zgłoszonych przez Komisję Europejską. Uczestniczy w uchwaleniu budżetu. Ma decydujący głos w dysponowaniu wydatkami nieobligatoryjnymi, które stanowią ok. 25% budżetu. Pełni funkcje kontrolne przede wszystkim wobec Komisji Europejskiej, której może udzielić wotum nieufności. Kontroluje również wykonanie budżetu i udziela Komisji absolutorium za jego realizację. Powołuje Rzecznika Praw Obywatelskich.

Komisja Europejska

Komisja Europejska Jest to organ o charakterze wykonawczym, rodzaj rządu Unii Europejskiej. Komisja ma charakter kolegialny, ponadnarodowy. W jej skład wchodzi 27 komisarzy (po jednym z każdego kraju), którzy mają obowiązek działać w interesie UE i w żadnym wypadku nie mogą reprezentować interesów swoich państw członkowskich. Zbierają się co najmniej raz w tygodniu na tajnych posiedzeniach, a decyzje podejmują zwykłą większością głosów. Każdy z komisarzy ponosi odpowiedzialność za jedną z dziedzin polityki UE, np. rolnictwo, sprawy wewnętrzne, podatki, budżet, zdrowie. Kadencja komisji trwa 5 lat.

Przewodniczący José Manuel Durão Barroso

José Manuel Durão Barroso Urodzony 23 marca 1956r José Manuel Durão Barroso Urodzony 23 marca 1956r. w Lizbonie) – polityk portugalski. W rządzie Cavaco Silvy minister spraw zagranicznych, po wygranej konserwatystów w wyborach 2002r. został premierem Portugalii, którą to funkcję pełnił do 29 czerwca 2004r., czyli ogłoszenia go przyszłym szefem Komisji Europejskiej. Na jej czele stoi od 1 listopada 2004r.

Siedziba Komisji Europejskiej w Brukseli

Kompetencje Komisji Europejskiej Odpowiada za bieżącą politykę Unii. Ma wyłączne prawo inicjatywy uchwałodawczej (opracowuje projekty aktów prawnych i przedkłada je Radzie UE i Parlamentowi). Czuwa nad przestrzeganiem prawa wspólnotowego (traktatów) oraz wykonaniem budżet. W wypadku gdy państwo nie wypełnia swoich zobowiązań, Komisja może je do tego zobligować, a nawet skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości. Reprezentuje Unię wobec innych organizacji międzynarodowych i państw.

Siedziba Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu

Europejski Trybunał Sprawiedliwości Jest to organ sądowy Unii Europejskiej. Składa się z trzech organów: Trybunału Sprawiedliwości, Sądu i Sądu Służby Publicznej. Największą rolę odgrywa Trybunał Sprawiedliwości. W jego skład wchodzi 27 sędziów powołanych na 6-letnią kadencję (po jednym z każdego państwa członkowskiego) oraz 8 rzeczników generalnych (adwokatów). Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości są ostateczne. Sąd zajmuje się sprawami o mniejszym znaczeniu dla Unii Europejskiej, np. rozstrzyga on spory osób fizycznych i prawnych z instytucjami UE. Z kolei Sąd Służby Publicznej rozstrzyga spory między Unią Europejską a jej pracownikami.

Kompetencje Trybunału Sprawiedliwości Rozstrzyga spory między państwami członkowskimi oraz między nimi a organami Unii. Bada zgodność aktów prawnych wydawanych przez organy z traktatami. Bada zgodność umów międzynarodowych zawartych przez UE z innymi organizacjami i państwami oraz z postanowieniami traktatów. Dokonuje oficjalnej wykładni prawa unijnego.

Siedziba Sądu Pierwszej Instancji w Luksemburgu

Sąd Pierwszej Instancji W skład Sądu Pierwszej Instancji wchodzi co najmniej jeden sędzia z każdego państwa członkowskiego (w 2007r. 27 sędziów). Sędziowie mianowani są za wspólnym porozumieniem przez rządy państw członkowskich na okres sześciu lat, a ich mandat jest odnawialny. Sędziowie wybierają spośród siebie na okres trzech lat prezesa. Mianują także sekretarza na sześcioletnią kadencję. Sędziowie pełnią swoje funkcje przy zachowaniu całkowitej bezstronności i niezależności. W przeciwieństwie do Trybunału Sprawiedliwości w Sądzie nie ma stałych rzeczników generalnych. Rolę tę może w wyjątkowych przypadkach pełnić jeden z sędziów. Sąd orzeka w izbach złożonych z pięciu lub trzech sędziów, a w niektórych przypadkach w składzie jednego sędziego. Może on również orzekać w składzie wielkiej izby (trzynastu sędziów) albo w pełnym składzie, jeżeli uzasadnia to stopień zawiłości prawnej lub waga sprawy. W ponad 80% spraw wniesionych do Sądu orzekają składy trzyosobowe. Prezesi izb złożonych z pięciu sędziów wybierani są spośród sędziów na okres trzech lat. Sąd ma do swojej dyspozycji własny sekretariat, lecz jego obsługę administracyjną i lingwistyczną zapewniają służby Trybunału Sprawiedliwości.

Przewodniczący Marc Jaeger

Marc Jaeger Urodzony w 1954r.; ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Roberta Schumana w Strasburgu; studia w Collège d’Europe; przyjęty do palestry w Luksemburgu (1981r.), delegat przy prokuratorze generalnym w Luksemburgu (1983r.); sędzia tribunal d'arrondissement de Luxembourg (luksemburskiego sądu okręgowego) (1984r.); referendarz w Trybunale Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (1986r.-1996r.); przewodniczący Institut Universitaire International de Luxembourg; sędzia Sądu od dnia 11 lipca 1996r. Po uroczystym posiedzeniu z okazji częściowego odnowienia składu Sądu, Marcowi Jaegerowi, prezesowi Sądu od dnia 17 września 2007r., ponownie powierzono, na okres od dnia 13 września 2010r. do dnia 31 sierpnia 2013r., stanowisko prezesa Sądu Unii Europejskiej.

Kompetencje Sądu Pierwszej Instancji Rozpatruje skargi bezpośrednie wniesione przez osoby fizyczne lub prawne przeciwko aktom prawnym instytucją wspólnotowym (których są one adresatami lub które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie) lub przeciwko zaniechaniu działania przez te instytucje. Może to być na przykład skarga przedsiębiorstwa na decyzję Komisji nakładającą na nie grzywnę. Rozpatrywanie skarg wniesionych przez państwa członkowskie przeciwko Komisji. Rozpatrywanie skarg wniesionych przez państwa członkowskie przeciwko Radzie, dotyczących aktów z dziedziny pomocy państwa, handlowych środków ochronnych („dumping”) oraz aktów, za pomocą których korzysta ona z uprawnień wykonawczych. Rozpatrywanie skarg o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez instytucje wspólnotowe lub ich pracowników. Rozpatrywanie skarg dotyczących umów zawartych przez Wspólnoty, w których właściwość Sądu została wyraźnie określona. Rozpatrywanie skarg z zakresu wspólnotowych znaków towarowych. Rozpatrywanie odwołań, ograniczonych do kwestii prawnych, od decyzji Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej. Od orzeczeń wydanych przez Sąd przysługuje ograniczone do kwestii prawnych odwołanie do Trybunału Sprawiedliwości w terminie dwóch miesięcy.

Dziękuję za uwagę Wykonała: Karolina Wojciechowska kl. 3b