OGÓLNE ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE WYŁĄCZEŃ BLOKOWYCH (ORWB) Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Warszawa, 25 września 2009 OGÓLNE ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE WYŁĄCZEŃ BLOKOWYCH (ORWB) Anna Nykiel-Mateo

Kontekst: Plan działań w zakresie pomocy państwa (State aid action Plan) Zmodernizowana polityka pomocy państwa: strategia lizbońska + SBA (2008) Pakiet reform oparty na następujących elementach: Lepiej ukierunkowana pomoc w mniejszej ilości Udoskonalone podejście ekonomiczne Skuteczniejsze procedury, lepsze stosowanie prawa, większa przewidywalność i zwiększona przejrzystość Wspólna odpowiedzialność Komisji i Państw Członkowskich Elementy te są obecne w ORWB Cel reformy: stymulacja Państw Członkowskich w kierunku przesuwania środków pomocowych na wsparcie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia (strategia lizbońska)

WYŁĄCZENIE Z WYMOGU ZGŁOSZENIA

Struktura ORWB Rozporządzenie nr 800/2008 z 6/8/2008 (Dz.U. L 214 z 9/8/2008, s. 3) Rozdział I: Przepisy ogólne Warunki wyłączenia i definicje Harmonizacja i uproszczenie Rozdział II: Różne kategorie pomocy Rozdział III: Przepisy końcowe Załączniki : Definicja małych i średnich przedsiębiorstw (zob. Zalecenia Komisji z 2003 r.) Formularze informacji zbiorczych pomoc na działalność badawczo-rozwojową pomoc na duże projekty inwestycyjne Formularz informacji zbiorczych dla pozostałych kategorii pomocy

Rozdział I

Rozdział I: Artykuł 1: Zakres stosowania Przegląd kategorii pomocy wchodzących w zakres zastosowania rozporządzenia (art. 1.1.) 26 kategorii pomocy w ORWB – w poprzednio obowiązujących wyłączeniach grupowych – 10 Najważniejsze kategorie pomocy objęte dotychczasowymi wyłączeniami grupowymi: a) pomoc inwestycyjna dla MŚP (zob. Rozporządzenie 70/2001) b) pomoc na działalność badawczą i rozwojową dla MŚP (zob. Rozporządzenie 364/2004 rozszerzające zakres stosowania Rozporządzenia 70/2001 na pomoc na rzecz badań i rozwoju ) c) pomoc na rekrutację pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji oraz pracowników niepełnosprawnych (zob. Rozporządzenie 2204/2002) d) pomoc szkoleniowa (zob. Rozporządzenie 68/2001) e) pomoc regionalna ( zob. Rozporządzenie 1628/2006)

Rozdział I: Artykuł 1: Zakres stosowania Kategorie pomocy, które dotąd nie były objęte wyłączeniami grupowymi: pomoc na działalność badawczą i rozwojową dla dużych przedsiębiorstw pomoc na ochronę środowiska pomoc dla nowo utworzonych MP w regionach objętych pomocą regionalną pomoc dla MP nowo utworzonych przez kobiety pomoc na działalność innowacyjną pomoc w formie kapitału podwyższonego ryzyka

Rozdział I: Artykuł 1: Zakres stosowania ORWB nie ma zastosowania do następujących kategorii pomocy: pomocy eksportowej (art. 1.2) pomocy wspierającej działalność we wskazanych sektorach (art. 1.3) pomocy ad hoc dla dużych przedsiębiorstw (art. 1.5) – ograniczenie co do pomocy szkoleniowej w porównaniu do stanu poprzedniego (zob. Rozporządzenie 68/2001) pomocy dla przedsiębiorstw, na których ciąży obowiązek zwrotu pomocy wynikający z wcześniejszej decyzji Komisji uznającej pomoc za niezgodną z prawem i ze wspólnym rynkiem (zob. orzeczenie w sprawie Daggendorf) (art. 1.6) pomocy dla zagrożonych przedsiębiorstw (art. 1.6) uproszczona definicja “zagrożonego przedsiębiorstwa” dla MŚP (art. 1.7) kryteria § 11 Wytycznych dot. pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw nie mają zastosowania dla potrzeb ORWB MŚP działające krócej niż 3 lata

Rozdział I: Artykuł 2: Definicje Definicje ogólne (art. 2) Definicje szczególne (art. 17-28-30-38) koszty płacy (art. 2.15) obejmują koszty opieki nad dziećmi i nad rodzicami pracownik znajdujący się w szczególnie niekorzystnej sytuacji (art. 2.19) nowe przedsiębiorstwo utworzone przez kobietę (art. 2.28) sektor hutnictwa żelaza i stali (art. 2.29): definicja oparta na definicji z załącznika I traktatu EWWS

Rozdział I: Artykuły 3 &4 Artykuł 3: warunki wyłączenia - wyraźne odesłanie do odpowiednich przepisów ORWG Artykuł 4:Intensywność pomocy i koszty kwalifikowalne Ekwiwalent dotacji Dyskontowanie wartości pomocy wypłacanej w kilku ratach Dokumentację dotyczącą kosztów kwalifikowalnych należy zachować dla potrzeb monitorowania

Rozdział I: Artykuł 5: Przejrzystość pomocy ORWB ma zastosowanie wyłącznie do pomocy przejrzystej Zasada ustanowiona w Rozporządzeniu 1628/2006 i w Rozporządzeniu de minimis (1998/2006) obliczanie ex ante ekwiwalentu dotacji brutto bez konieczności przeprowadzania oceny ryzyka (pkt 20 preambuły i art. 2.6) Pożyczki: nowa metoda ustalania stóp referencyjnych Gwarancje Metoda obliczania ekwiwalentu dotacji brutto zaakceptowana po uprzednim zgłoszeniu jej Komisji Bezpieczne stawki - Obwieszczenie Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy państwowej w formie gwarancji (zob. pkt 21 preambuły) Środki fiskalne- gdy środek przewiduje pewien maksymalny poziom (zob. orzeczenie w sprawie Heiser) Dokapitalizowanie: nie uznaje się go za pomoc przejrzystą Kapitał podwyższonego ryzyka : tylko, gdy spełnione są warunki art. 29 Zaliczki zwrotne: gdy całkowita kwota zaliczki nie przekracza poziomów ustanowionych w ORWG

Rozdział I: Artykuł 6: Progi notyfikacji Ustalenie priorytetów w zakresie kontroli pomocy państwa Progi notyfikacji – znacząco podwyższone i uproszczone Pomoc szkoleniowa: wzrost z 1 mln € / projekt do 2 mln € / projekt Pomoc dla pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji oraz pracowników niepełnosprawnych (art. 40 – 42): wzrost z 5 mln € / rok do 10 mln € / rok pomoc dla MŚP: od 2 mln € (poprzednio: 25 M *50%* 15%) do 7.5 mln € Dotyczy jedynie pomocy, o której mowa w art. 15, a nie pomocy regionalnej z art. 13: zob. art. 2.16 Dla pewnych kategorii pomocy nie wyznaczono progów: Pomoc na ochronę środowiska w formie ulg podatkowych (art. 25)

Rozdział I: Artykuł 7: Kumulacja Trzy możliwe scenariusze: Kumulacja PW + PW – jeśli oba środki pomocy dotyczą różnych, możliwych do określenia, kosztów kwalifikowalnych Należy przestrzegać poszczególnych progów pomocy (art 7.2 ORWB): np. progu intensywności pomocy szkoleniowej i progu intensywności pomocy na działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną Kumulacja PW + PW lub PW + P de minimis w odniesieniu do tych samych – częściowo lub w całości – kosztów kwalifikowalnych – nie można przekroczyć najwyższego progu intensywności pomocy lub kwoty pomocy mającej zastosowanie do tej pomocy na mocy ORWB np. Regionalna pomoc inwestycyjna (art. 13) + pomoc inwestycyjna dla MŚP (art. 15): do progu ustanowionego w art. 13. Kumulacja PW, w której można określić koszty kwalifikowalne, oraz PW, w któryej nie można określić kosztów kwalifikowalnych (pomoc w formie kapitału podwyższonego ryzyka i pomoc dla młodych innowacyjnych przedsiębiorstw ) : zasady szczególne – art. 7.5 ORWB nie ma zastosowania do kumulacji PW i PN (art. 7.3 ORWB i pkt 27 preambuły)

Rozdział I: Artykuł 8: Efekt zachęty Jeden z kluczowych elementów udoskonalonej analizy ekonomicznej Rozróżnienie: zasady ogólne (pkt 28 preambuły) ≠ warunki (art. 8) Art. 8.2 (klasyczny warunek) ma zastosowanie do wszystkich kategorii pomocy dla MŚP Art. 8.3 (nowy warunek) ma zastosowanie do wszystkich kategorii pomocy dla dużych przedsiębiorstw Brak pogłębionej analizy Art. 8.3 e): wyjaśnienie warunku w odniesieniu do pomocy regionalnej Art. 8.4: przepisy szczególne dla środków fiskalnych pomocy o charakterze socjalnym (art. 40 – 42) pomocy na ochronę środowiska w formie ulg podatkowych (art. 25) pomoc w formie kapitału podwyższonego ryzyka (art. 29)

Rozdział I: Artykuł 9: Przejrzystość Informacje zbiorcze Wyraźne odesłanie do przepisów rozdziału II ORWB (z wyjątkiem pomocy w formie środków fiskalnych ) Dostępność pełnego tekstu środka pomocy w Internecie przez cały okres obowiązywania środka pomocy Szczególne przepisy dotyczące pomocy na projekty badawczo-rozwojowe oraz regionalnej pomocy inwestycyjnej dla dużych projektów inwestycyjnych (art. 2.12) → (Załącznik II ORWB)

Rozdział I: Artykuły 10-11 Komisja regularnie monitoruje stosowanie ORWB (art. 10.1) Państwa członkowskie przechowują szczegółową dokumentację (art. 10.2) Komisja może złożyć wniosek o przekazanie informacji (art. 10.3) Zawieszenie stosowania ORWB w odniesieniu do danego państwa członkowskiego (zob. pkt 6 preambuły)

Rozdział I: Artykuł 12: Pomoc inwestycyjna Dotyczy regionalnej pomocy inwestycyjnej, pomocy inwestycyjnej dla MŚP oraz pomocy inwestycyjnej na ochronę środowiska (zob. definicja w art. 2.17) Ograniczenia dot. środków kapitałowych nie mają zastosowania w przypadku przekazania małego przedsiębiorstwa rodzinie pierwotnego właściciela lub byłym pracownikom (art. 12.1.b) Ograniczenia dot. wartości niematerialnych i prawnych Rozróżnienie: pomoc inwestycyjna dla MŚP (z wartości niematerialnych i prawnych korzysta się wyłącznie w przedsiębiorstwie otrzymującym pomoc) ≠ regionalna pomoc inwestycyjna (z wartości niematerialnych i prawnych korzysta się wyłącznie w jednostce otrzymującej pomoc) (art. 12.2.a & art. 12.2.d))

Rozdział II

Rozdział II: Artykuły 13-16 Regionalna pomoc inwestycyjna i pomoc na zatrudnienie (art. 13) Pomoc dla nowo utworzonych małych przedsiębiorstw (art. 14) Pomoc inwestycyjna i pomoc na zatrudnienie dla małych i średnich przedsiębiorstw (art. 15) Podniesione progi intensywności pomocy: z 7,5 do 10% dla średnich z 15 do 20 % dla małych przedsiębiorstw nie stosuje się bonusów regionalnych Pomoc dla małych przedsiębiorstw nowo utworzonych przez kobiety (art. 16)

Rozdział II: Artykuły 17-25 Pomoc na ochronę środowiska Nowa kategoria pomocy objętej wyłączeniem: przepisy oparte na Wspólnotowych wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska (2008) Definicje – oparte na Wytycznych (art. 17) Dwie możliwości co do obliczania kosztów kwalifikowalnych ( metoda kosztów dodatkowych): Koszty, które można bez trudu wyodrębnić Analiza scenariusza alternatywnego Uproszczona metoda obliczania dodatkowych kosztów inwestycyjnych: zob. pkt 48 – 50 preambuły Art. 21 dot. pomocy na inwestycje zwiększające oszczędność energii Koszty kwalifikowalne pomniejsza się o wszelkie korzyści i koszty operacyjne związane z dodatkowymi inwestycjami Pomoc na ochronę środowiska w formie ulg podatkowych – Dyrektywa 2003/96/WE w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej

Rozdział II: Artykuły 28-29 Kapitał podwyższonego ryzyka Nowa kategoria pomocy objętej wyłączeniem Przepisy oparte na Wspólnotowych wytycznych w sprawie pomocy państwa na wspieranie inwestycji kapitału podwyższonego ryzyka w małych i średnich przedsiębiorstwach 2006 (sekcja 4) Tylko klasyczny typ KPR: publiczny udział w nastawionym na zysk funduszu inwestycyjnym działającym na niepublicznym rynku kapitałowym, zarządzanym na zasadach rynkowych (art 29.2) Wysokość rat inwestycji nie przekracza 1,5 mln €/ jedno przedsiębiorstwo docelowe/ 12 miesięcy (art. 29.3)

Rozdział II: Artykuły 30 -37 Pomoc na działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną Przepisy oparte na sekcji 5 Wspólnotowych zasad ramowych dotyczących pomocy państwa na działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną (2006) i na Rozporządzeniu 364/2004 Pomoc może zostać przyznana także dużym przedsiębiorstwom Nowość: pomoc na działalność innowacyjną: - dla młodych innowacyjnych przedsiębiorstw - na usługi doradcze w zakresie innowacji i usługi wsparcia innowacji - na tymczasowe zatrudnienie wysoko wykwalifikowanego personelu

Rozdział II: Artykuły 38-42 pomoc o charakterze socjalnym Pomoc szkoleniowa: próg notyfikacji: 2 mln € Pomoc na rekrutację pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji – koszty kwalifikowalne – koszty płacy za 12 lub 24 miesiące (art. 40) Pomoc w formie subsydiów płacowych na zatrudnianie pracowników niepełnosprawnych - koszty kwalifikowalne – koszty płacy za cały okres zatrudnienia - podwyższony próg intensywności pomocy - 75 % (art. 41) Pomoc na rekompensatę dodatkowych kosztów (nie płaca) związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych – intensywność -100% (art. 42)

Rozdział III: Przepisy końcowe Od 1/1/2009 stosuje się wyłącznie ORWB Konieczne spełnienie nowych warunków: przejrzystość pomocy, efekt zachęty, przesyłanie informacji zbiorczych – nowe formularze