Diagnoza społeczna 2007- znaczenie kapitału społecznego „ dzisiaj wystarczającym źródłem indywidualnego rozwoju Polaków i za ich sprawą także i Polski jest rosnący kapitał ludzki i finansowe wsparcie Unii, za jakiś czas dotkliwie jednak odczujemy brak kapitału społecznego odpowiedzialnego za rozwój wspólnoty bez dużego zasilania zewnętrznego”

Dlaczego warto rozmawiać ? Niski poziom kapitału społecznego – brak zaufania ludzi do siebie, do instytucji Kontekst historyczny Od kapitału przetrwania do kapitału adaptacji Definiowanie państwa – sztandar, kasa czy opresja? Anarchia versus oświecona dominacja Atrofia funkcji publicznej w mediach Przejrzystość debaty Budowa sprawnego państwa Reorientacja w myśleniu o sektorze publicznym -efektywność i klienci Evidence – based policy – budowanie programów publicznych w oparciu o dowody empiryczne( badania, ewaluacje programów społeczne Zmiana realiów społecznych

Zmiana społeczna uwzględniająca postulaty zrównoważonego rozwoju powinna się dokonywać poprzez: Oddolne generowanie dynamiki regionu obejmujące lokalną społeczność terytorialną Działania podejmowane z woli lokalnych aktorów na podstawie oceny zasobów i z uwzględnieniem specyfiki danego obszaru Gotowość do wzięcia odpowiedzialności za podjęte działania i przyszłość tej społeczności

Trójkąt rozwoju Vaeskena Idee ludzie zasoby Zwraca uwagę na waloryzację zasobów lokalnych, działania partnerskie podejmowane w oparciu o demokratyczne procedury i świadomość wspólnego interesu wszystkich uczestniczących stron

Czynniki powodzenia rozwoju lokalnego Local leadership – przywództwo mobilizujące członków zbiorowości lokalnej Partycypacja społeczna Partnerstwo publiczno – prywatno – społeczne Respektowanie tożsamości kulturowej i struktury społeczno politycznej Dostrajanie działań do ewoluującego otoczenia i zmian strukturalnych Oparcie się głównie na rozwoju sektora MSP ze względu na generowanie przez nie miejsc pracy oraz wysoką innowacyjność i elastyczność Wykorzystanie powiązań terytorialnych

Praca jest kluczem do królestwa zasobów Ralf Dahrendorf Na początku XXI wieku funkcjonuje kategoria „biednych pracujących” Zmiana tej sytuacji powinna się opierać na trzech filarach: Szerokiej ofercie edukacyjnej pozwalającej na nabycie wiedzy teoretycznej i umiejętnościach praktycznych Zróżnicowanym i zindywidualizowanym wsparciu dostępnym dla jednostki w społeczności lokalnej Sprawnym obiegu informacji o szansach i możliwościach zatrudnienia i samorozwoju

Nowe Partnerstwa Społeczne „ Ludzie i organizacje tworzą połączenie gremiów publicznych, biznesowych i cywilnych, które angażują się w dobrowolne, korzystne dla obydwu stron i nowatorskie relacje w celu odniesienia się do wspólnych celów społecznych poprzez połączenie swoich zasobów i kompetencji”

Pięć wymiarów aktywnej społeczności Społeczność współpracująca Społeczność solidarna Społeczność aktywna Społeczność otwarta i ucząca się Społeczność zrównoważona

Definicja pracy na rzecz społeczności lokalnej Praca na rzecz społeczności lokalnej polega na aktywnym zaangażowaniu ludzi w sprawy dotyczące ich życia i skupia się na relacji pomiędzy indywidualnymi osobami a grupami i innymi instytucjami, kształtując ich codzienne doświadczenia. Jest to proces polegający na rozwoju, będący doświadczeniem zarówno zbiorowym jak i indywidualnym. Proces ten bazuje na przekonaniu o równości i partnerstwie między wszystkimi zaangażowanymi stronami i ma umożliwić dzielenie się doświadczeniami, umiejętnościami ,świadomością i wiedzą w celu doprowadzenia do zmiany. Proces ten zachodzi tam,gdzie ludzie mają te same problemy i zbierają się by określić co dla nich ważne i by działać we wspólnej sprawie

Partnerstwo jako sposób na rozwiązywanie problemów lokalnych ŚRODOWISKO PARTERSTWO PROBLEM SPOŁECZNY CEL DZIAŁANIA Rozwój społeczności lokalnej jest procesem społecznej zmiany, a jego nadrzędną wartością jest oparcie rozwoju lokalnego o siły tkwiące we własnym środowisku.

Partnerstwa mogą poprawiać warunki na lokalnym Partnerstwa mogą poprawiać warunki na lokalnym rynku pracy poprzez dziania na rzecz: Reintegracji osób pozostających na długotrwałym bezrobociu Doskonalenia kwalifikacji pracowniczych i dostosowywania ich do wymogów lokalnego rynku pracy Zwiększania stopnia zatrudnialności lokalnych pracowników Poprawy adaptacyjności lokalnych pracowników Poprawy wydajności pracy zapobiegania zagrożeniom, przed którymi staja osoby o niskich kwalifikacjach radzenia sobie z produktami ubocznymi funkcjonowania rynku ogólnokrajowego i globalnego

Co powinna zawierać społecznie integrująca strategia rynku pracy? Zasięg pomocy – partnerstwa powinny zadbać o upowszechnienie informacji o możliwościach uzyskania wsparcia Informacja – powinno się przygotować i upowszechnić całościową i trafną informację wspierającą proces decyzyjny beneficjenta Porady i konsultacje – doradztwo i wypracowanie dobrych narzędzi diagnostycznych Pomoc osobista – wypracowanie indywidualnych planów pomocy i identyfikacja trudności indywidualnych ( metodologia i elastyczność działania) Edukacja i szkolenie – wypracowanie reguł dostępu do edukacji i szkoleń, określenie wyników i wariantów kwalifikacji Wspieranie – świadomość iż grupy o słabej pozycji społecznej wymagają wsparcia

Co powinna zawierać społecznie integrująca strategia rynku pracy ? cd. Doradztwo indywidualne – partnerstwa powinny wypracować model partnerstwa indywidualnego (mentor) wspierającego szkolenie i zatrudnienie Doświadczenie zawodowe – powinno wypracować się lokalne procedury współpracy i odbywania praktyk u pracodawców Pomoc dla pracujących – wypracowanie oferty pomocy w miejscu pracy dla osób o małym doświadczeniu Szkolenia w miejscu pracy – partnerstwa powinny mieć taką ofertę dla klientów o niestabilnym zatrudnieniu .Szkolenie poprawi ich pozycję na rynku pracy Źródło : Creating More Inclusive labour Market, Report of National Economic and Social Forum,Ireland s.54

Co partnerzy społeczni powinni diagnozować i Co partnerzy społeczni powinni diagnozować i prognozować na lokalnych rynkach pracy ? cd. Możliwość zdobycia mieszkania/ dostępność dojazdów do pracy Zasoby czynników wytwórczych ( lokale, gospodarstwa rolne) Charakter lokalnej gospodarki Cechy instytucjonalne lokalnego rynku pracy : uwarunkowania prawne, finansowe wpływające na koszt podejmowania pracy; uwarunkowania dotyczące działania instytucji i ich skutków w obrębie rynku pracy skuteczność edukacji , programów, pośrednictwa Zmiany na rynku pracy ( przepływy) – charakteru zawodu, zmiany przestrzenne – migracje, zmiany kwalifikacji Czas pozostawania w danym miejscu, wewnętrzny rynek pracy, stan i proces przemieszczania się pracujących

Czynniki motywujące do nawiązania partnerskiej współpracy Realizacja wspólnego celu Podobny rodzaj organizacji Doświadczenie i praktyka działania, wzajemne korzystanie ze swoich umiejętności Zidentyfikowanie problemu podobnego rodzaju Praca na rzecz podobnej grupy docelowej Możliwość pozyskania większych środków

Partnerstwa Lokalne–kto może tworzyć Ośrodki szkoleniowe Biura Pośrednictwa Pracy Izby Handlowe, Rzemiosło Władze lokalne Firmy OWSS Problem terytorium Agencje Rozwoju Organizacje pozarządowe Ośrodki Pomocy Społecznej Powiatowe Rady Zatrudnienia Lokalne media PUP

Schemat poziomów partycypacji społecznej w partnerstwie Stosowane metody: spotkania dyskusyjne, badanie opinii publicznej Stosowane metody: spotkania, informacje na www, gazetki Partnerstwo lokalne Stosowane metody: wysyłka listów, informacje w mediach, ogłoszenia Angażowanie Mieszkańców -partycypacja społeczna Zbieranie opinii –konsultacje społeczne Stosowane metody: warsztaty robocze dla społeczności lokalnej Kreowanie Świadomości Społecznej Edukowanie społeczności 1 2 3 4 5 Stosowane metody: wypracowywanie strategicznej wizji rozwoju, powołanie grupy roboczej

Korzyści płynące z realizacji projektów partnerskich . Trafniejsze definiowanie potrzeb, lepsza analiza środowiska lokalnego Optymalne wykorzystanie zasobów, nie wyważamy „otwartych drzwi” Doskonalenie współpracy międzysektorowej, uczenie się wspólnego działania Odbudowa aktywności obywatelskiej Rekonstrukcja zaufania i budowa sieci społecznych

Prawo do podejmowania inicjatyw Postawa Kapitał społeczny Filary partnerstwa Prawo do podejmowania inicjatyw Postawa Kapitał społeczny Partycypacja i demokracja Jedyną miarodajną zmienną jest człowiek „Roli nie wyznaczają nam nasze role instytucjonalne, wejście w partnerstwo to zmiana postawy a nawet sprzeciw wobec funkcjonującego prawa”

Dlaczego warto zacząć od nowa ?

Konsekwencje powstawania bezrobocia Ekonomiczne – niepełne spożytkowanie możliwości produkcyjnych społeczeństwa, mniejszy popyt konsumpcyjny, pogorszenie własnej sytuacji materialnej Psychologiczne – konieczność przystosowania się do nowej roli, „skazy” w osobowości Społeczne – wzrost poczucia zagrożenia możliwością utraty pracy przez wielu zatrudnionych Polityczne – groźba destabilizacji w wyniku zaistnienia żywiołowych ruchów społecznych

Postawy wobec bezrobocia Przedsiębiorczość-rozumiana jako rozpoczęcie legalnej działalności gospodarczej przez bezrobotnego dzięki różnym dotacjom; Zmiany kwalifikacji- polegające na udziale bezrobotnego w szkoleniu lub kursie umożliwiającym zdobycie nowych umiejętności zawodowych; Postawa zachowawcza – polegająca na oczekiwaniu na propozycję pracy na takim samym stanowisku i w zawodzie jak przed zwolnieniem z pracy; Dorabianie na czarno – polegające na podejmowaniu nielegalnego zatrudnienia przy jednoczesnym zachowaniu statusu bezrobotnego; Bierna akceptacja aktualnego statusu – sprowadzająca się do gotowości dowolnie długiego pozostawania w roli osoby bezrobotnej

Problematyka powrotu kobiet na rynek pracy Cechy społeczno – demograficzne bezrobotnych kobiet Brak orientacji w regułach rządzących współczesnym rynkiem pracy Specyfika zawodów zwyżkowych i deficytowych „Luka zatrudnieniowa” i brak praktyki jako elementy utrudniające start Problem „mentalnego niedostosowania”

P r o p o z y c j e Edukacja i wsparcie jednostki podstawą zmiany w środowisku lokalnym Informacja o szansach i możliwościach podjęcia pracy Aktywizacja środowiska lokalnego wokół problemu rozwoju i zatrudnienia Alternatywne działania pro zatrudnieniowe (np. promowanie idei spółdzielni socjalnych, edukacji pod potrzeby firm, działania na rzecz osób niepełnosprawnych itd.)

Problem wykluczenia społecznego wypadanie z systemu szkolnictwa osoby z niskim wykształceniem długotrwałe bezrobocie wysoki odsetek żyjących w rodzinach, gdzie nikt nie pracuje segmentacja rynku pracy zatrudnienie na umowach krótkookresowych – 28,2% Polaków co piąty Polak otrzymuje za niskie wynagrodzenie (nie przekraczające połowy wynagrodzenia przeciętnego) co piąty Polak jest zagrożony ubóstwem

Praca jako klucz do królestwa zasobów „praca porządna” „praca byle jaka” kategoria „ biednych pracujących”

Inkluzywność rynku pracy Informacja Porady i konsultacje Pomoc osobista Edukacja i szkolenie Wspieranie Doradztwo indywidualne Pomoc dla pracowników Szkolenia w miejscu pracy

Zmiana w życiu jednostki trudności uczestnictwa w zmianie – transformacja systemowa, restrukturyzacja przemysłu, emigracja, rozwój ekonomiczny, rewolucja informatyczna bieda stygmatyzuje, wycofuje i w końcu wyklucza wykluczenie z rynku pracy – stan zdrowia, niepełnosprawność, uzależnienie, konflikt z prawem, dysfunkcje rodzinne, izolacja społeczna, patologiczne otoczenie, brak kwalifikacji i umiejętności.

Okno zmian N I E T A K T A K, A L E B Y Ć M O Ż E

Cechy najbardziej cenione przez pracodawców Chęć nabywania nowych umiejętności Zaangażowanie w pracę Umiejętność pracy w zespole Umiejętność porozumiewania się, komunikatywność Przedsiębiorczość zaradność Umiejętność rozwiązywania problemów Odpowiedzialność Inicjatywa Odporność na stres Umiejętność organizacji czasu

Jak powinni myśleć ludzie poszukujący pracy Nie jest łatwo znaleźć pracę. Mogę znaleźć pracę, jeśli podejmę odpowiednie działania. Nigdy nie jest za późno na naukę. Wierzę, że się uda.

Od czego zależy sukces w znalezieniu pracy? Znajomość siebie Umiejętność autoprezentacji Znajomość rynku pracy Znajomość narzędzi poszukiwania pracy Sytuacja na lokalnym rynku pracy

Jak zrealizować to chcesz osiągnąć? Ustal cel Zaplanuj konkretne działania Podejmij decyzję Zorganizuj kolejne etapy pracy Realizuj swój plan i kontroluj kolejne etapy pracy

Potrzeby człowieka bezrobotnego Szacunek Zrozumienie potrzeb Wsparcie Informacja Wiedza Towarzyszenie

Dlaczego warto uczestniczyć w projektach systemowych ? szansa na bezpłatne podniesienie kwalifikacji Pieniądze !!! Nowe znajomości-kontakty prywatne i zawodowe Spędzanie czasu w miłej atmosferze Nowe doświadczenia Szansa na zmiany w życiu Nowe horyzonty Opieka dla dzieci w czasie szkolenia

Dlaczego warto uczestniczyć w projektach systemowych? Gadżety, wycieczki Posiłki darmowe Będziesz miał więcej pieniędzy niż z pomocy społecznej Nie będziesz musiał chodzić do opieki społecznej i wypisywać papierków Nie będą się śmiać z twoich dzieci w szkole Będziesz miał nowych znajomych Nie będziesz się musiał martwic jak przeżyć jutro Twoje dzieci będą się częściej uśmiechać

Dlaczego warto uczestniczyć w projektach systemowych Nie będziesz na łasce męża/żony/dzieci Będziesz zadowolony z Siebie ! Zapewnisz swoim dzieciom lepszy start w życie ! Nie będziesz musiał prosić o wsparcie ! Nauczysz się przydatnych rzeczy Będziesz miał emeryturę BĘDZIESZ BARDZIEJ PEWNY SIEBIE ! ( cytaty z wypowiedzi uczestników projektów systemowych w woj. śląskim)

I d e a W s p a r c i a K o l e ż e ń s k i e g o

Metodologia Wsparcia Koleżeńskiego opracowana przez specjalistów Instytutu na podstawie doświadczeń amerykańskich i europejskich oparta na idei wsparcia środowiskowego; wspiera osoby wykluczone społecznie, głównie zwalniane, bezrobotne oraz ich rodziny.

Założenia idei Wsparcia Koleżeńskiego Pokazanie ludziom, że nie są pozostawieni sami sobie; Utwierdzanie poczucia godności i własnej wartości pracowników; Okazanie zrozumienia dla ludzkich przeżyć; Przekonywanie ludzi, ze ich uczucia są naturalne; Pomaganie ludziom w tworzeniu strategii działania.

Program Wsparcia Koleżeńskiego realizują Koledzy - Doradcy

Aktywizacja wolontariuszy w Klubach „Od wolontariatu do zatrudnienia” Podpisanie umowy wolontariackiej Szkolenia, wsparcie psychologiczne, doradztwo zawodowe Działania outplacementowe doradztwo zawodowe, pośrednictwo pracy Aktywne poszukiwanie pracy, pomoc innym, dyżury

Festyny, giełdy, wystawy, kiermasze Zbiórka żywności we współpracy z Bankiem Żywności i młodzieżą Bezpłatny udział w szkoleniach zawodowych Funkcjonowanie Klubów poradnictwo koleżeńskie i specjalistyczne, kontakt z pracodawcami, przekazywanie informacji Kursy językowe i specjalist.; warsztaty rękodzieła Warsztaty aktywizujące dla Klientów Klubu Działalność charytatywna

Model Partnerstwa Lokalnego – jedna z metod budowania partnerstwa Biura Pośrednictwa Pracy Ośrodki szkoleniowe Izby Handlowe, Rzemiosło Władze lokalne Firmy Związki zawodowe 1. Lokalne Ożywienie Gospodarcze Radni gmin, powiatu, województwa Organizacje pozarządowe 2. Pomoc osobom zwalnianym i bezrobotnym Ośrodki Pomocy Społecznej Agencje Rozwoju 3. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw PUP, WUP Lokalne media

Czym jest partnerstwo? „ Osoby fizyczne i organizacje reprezentujące sektor publiczny, pozarządowy oraz biznes, które angażują się w dobrowolne, wzajemnie korzystne oraz innowacyjne relacje odpowiadając na potrzeby społeczne poprzez łączenie własnych zasobów i kompetencji…” (The Copenhagen Center)