STAN WDROŻENIA i PRZYSZŁOŚĆ OSI 4 PO RYBY: Borne Sulinowo, 13-14 września 2012r.

ZARYS WYSTĄPIENIA: Część I Oś priorytetowa 4 PO RYBY 2007-2013 – stan wdrożenia w Polsce Nadmorskie i śródlądowe LGR w Polsce Specyfika Polskiego sektora rybackiego na tle Europy Część II Przyszłość osi 4 – Główne regulacje prawne Oś 4 PO RYBY i LEADER PROW Założenia i wątpliwości – Common Led Local Development (CLLD)

Wdrażanie Osi 4 PO Ryby 2007-2013 oraz obecne szanse jej zrealizowania Zainteresowanie Osią Priorytetową 4 znacznie przerosło oczekiwania, a co za tym idzie limit środków finansowych przeznaczonych dla Polski na jej wdrażanie (313 milionów Euro). Zakładany w programie operacyjnym cel na 2013 rok został osiągnięty w 87 % już po I konkursie na wybór LGR czyli w 2010 roku. Rozstrzygnięcie II konkursu, czyli wybór kolejnych 22 LGR-ów spowodował przekroczenie zakładanego dla Polski celu aż o 18 podmiotów. W ramach I i II konkursu ogłoszonego przez MRiRW zostało wybranych 48 LGR działających na terenie każdego z 16 województw. Tym samym Polska posiada największą liczbę funkcjonujących LGR.

Różnica między zakładanym a osiągniętym celem Zakładane a faktycznie osiągnięte wyniki wskaźników realizacji PO RYBY w ramach Osi 4 Wskaźnik Wyniku Zakładany cel na 2013 r. wg PO RYBY 2007-2013 Osiągnięty cel w 2011 r. (I i II konkurs) Różnica między zakładanym a osiągniętym celem Ilość ustanowionych grup rybackich 30 48 +18 Obszar objęty grupami 45 000 70 528 +25 528 Ludność na obszarach objętych grupami 1 500 000 3 571 924 +2 071 924 Miejsca pracy utworzone lub utrzymane na obszarach rybackich 2500 Brak danych

Nabory Wniosków o Dofinansowanie (WoD) Lokalne Grupy Rybackie (LGR) wybrane w pierwszym naborze, ogłoszonym przez Ministra RiRW (październik 2010r.) rozpoczęły ogłaszanie pierwszych konkursów w ramach realizacji Lokalnych Strategii Rozwoju Obszarów Rybackich już od II kwartału 2011r. Pod koniec 2011r. ogłaszanie pierwszych konkursów rozpoczęły LGR-y wyłonione w II naborze (lipiec 2011r.).

Oś 4 – proces wdrażania Od początku wdrażania Osi 4 do lipca 2012 r. 48 LGR-ów ogłosiło łącznie około 350 konkursów. W ramach przeprowadzonych konkursów LGR-y przekazały do Urzędów Marszałkowskich (UM) łącznie około 2000 Wniosków o Dofinansowanie (WoD). Z uzyskanych od LGR oraz UM informacji wynika, iż zainteresowanie Osią 4 wśród potencjalnych beneficjentów stale wzrasta, co ma swoje odzwierciedlenie w zwiększającej się ilości składanych Wniosków o Dofinansowanie (WoD) w ramach kolejnych konkursów ogłaszanych przez LGR. Jest to również skutkiem kampanii informacyjnych oraz promocyjnych prowadzonych przez LGR oraz IP i IZ.

Oś 4 – proces wdrażania Od momentu zakończenia II konkursu na wybór LGR do realizacji LSROR (lipiec 2011r.) rozpoczął się proces kontraktacji środków finansowych na poziomie podpisanych umów z beneficjentami Osi 4 PO RYBY. Od września do grudnia 2011 r. wzrost limitu wykorzystanych środków na poziomie podpisanych umów wynosił odpowiednio 18,5 mln zł (1,4%) we wrześniu do 32,3 mln zł (2,5 %) w grudniu. Harmonogram konkursów opracowanych przez LGR-y, stanowiący załącznik numer 3 do umowy o warunkach i sposobie realizacji lokalnej strategii rozwoju obszarów rybackich, pokazuje, że najwyższa intensywność ogłaszania przez LGR-y konkursów będzie miała miejsce w latach 2012-2013 r. Dlatego też, w tym okresie spodziewana jest największa kontraktacja środków finansowych w ramach Osi 4.

Oś 4 – proces wdrażania Tabela nr 2 przedstawia zbiorcze dane dla Osi 4 w okresie od października 2011r. do czerwca 2012r. W kolejnych miesiącach wdrażania Osi 4 następuje systematyczny wzrost liczby podpisywanych umów, co bezpośrednio przekłada się na wzrost wykorzystania środków w ramach Osi 4.

Umowy o dofinansowanie kwota podpisanych umów liczba podpisanych umów Oś 4 – proces wdrażania Tabela nr 2 Umowy o dofinansowanie podpisane pomiędzy UM a beneficjentami w ramach Osi 4 PO RYBY 2007-2013 w przedziale od 10.2011 do 06.2012.  PO RYBY 2007-2013 Umowy o dofinansowanie  L.P. miesiąc kwota podpisanych umów liczba podpisanych umów 1 paź-11 21 129 265 zł 41 2 lis-11 24 137 709 zł 56 3 gru-11 32 288 231 zł 83 4 sty-12 46 837 327 zł 120 5 lut-12 70 492 289 zł 216 6 mar-12 98 728 826 zł 337 7 kwi-12 129 541 136 zł 470 8 maj-12 149 322 221 zł 547 9 cze-12 170 881 278 zł 629

Zrealizowane Płatności kwota zrealizowanych płatności Oś 4 – proces wdrażania Podobna sytuacja występuje na poziomie zrealizowanych płatności dla beneficjentów Osi 4 PO RYBY 2007-2013. Tu także następuje systematyczny wzrost na poziomie zrealizowanych płatności w kolejnych miesiącach wdrażania osi. Tabela nr 3 Zrealizowane płatności w ramach osi 4 PO RYBY 2007-2013 w przedziale od 10.2011 do 06.2012.  PO RYBY 2007-2013 Zrealizowane Płatności  L.P. miesiąc kwota zrealizowanych płatności liczba płatności 1 paź-11 15 161 388 zł 47 2 lis-11 19 029 238 zł 71 3 gru-11 21 424 577 zł 87 4 sty-12 24 596 760 zł 104 5 lut-12 35 954 201 zł 141 6 mar-12 52 473 978 zł 206 7 kwi-12 61 614 839 zł 254 8 maj-12 82 255 365 zł 365 9 cze-12 96 540 086 zł 473

Oś 4 – proces wdrażania Stosunek podpisanych umów do zrealizowanych płatności w poszczególnych miesiącach wdrażania został zobrazowany na Ryc. 1 Ryc. 1 Kwota zrealizowanych płatności do kwoty podpisanych umów o dofinansowanie w ramach osi 4 PO RYBY 2007-2013 od października 2011 r.

Oś 4 – proces wdrażania Wartym podkreślenia pozostaje fakt, iż w chwili obecnej (dane na koniec czerwca 2012 r.) stan wykorzystania alokowanych środków w ramach osi 4 PO RYBY 2007-2013 na poziomie podpisanych umów o dofinansowanie stanowi prawie 13% podczas gdy we wrześniu 2011 r. stanowił zaledwie 1,4%. Na poziomie zrealizowanych płatności stan wykorzystania alokowanych środków stanowi obecnie około 7,19%.

Oś 4 – proces wdrażania Tabela nr 4 Prezentuje aktualny stan (czerwiec 2012) wykorzystania alokowanych środków w ramach osi 4 PO RYBY 2007-2013 zarówno na poziomie umów jak i realizowanych płatności. Tabela nr 4 Wykorzystanie alokowanych środków w ramach osi 4 PO RYBY 2007-2013 (czerwiec 2012 r.) PO RYBY 2007-2013 Środek 4.1 Rozwój obszarów zależnych od rybactwa Środek 4.2 Wsparcie na rzecz współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej Oś 4 ogółem Na poziomie umów o dofinansowanie 13,69 % 4,08 % 12,73 % Na poziomie zrealizowanych płatności 7,59 % 3,58 % 7,19 %

Oś 4 – proces wdrażania Z analizy tempa wdrażania Osi 4 PO RYBY 2007-2013 wynika, że po mało intensywnym początku, od kilku miesięcy można obserwować wyraźny wzrost liczby podpisanych umów oraz zrealizowanych wniosków o płatność. Miesięczne przyrosty liczby zawartych umów o dofinansowanie i wypłaconych beneficjentom środków są coraz większe, zatem tempo wdrażania Osi 4 PO RYBY z miesiąca na miesiąc rośnie. Słaby początek Osi 4 PO RYBY 2007-2013 w Polsce wynikał ze specyfiki tej inicjatywy, po raz pierwszy realizowanej w ramach wsparcia rybactwa. Ponadto należy zwrócić uwagę na „dwustopniowość” wdrażania Osi 4 PO RYBY 2007-2013 – aby ze środków z tej osi mogli korzystać beneficjenci, konieczne było w pierwszej kolejności dokonanie przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyboru LGR wdrażających swoje strategie.

Porównanie nadmorskich i śródlądowych LGR Liczba nadmorskich LGR 8 Powierzchnia nadmorskich LGR 9 074 Nadmorskie zajmują % powierzchni PL 2,90 Ludność nadmorskich LGR 550 895 Ludność nadmorskich LGR stanowi % ludności kraju 1,44 Liczba śródlądowych LGR 40 Powierzchnia śródlądowych LGR 61 454 Śródlądowe zajmują % powierzchni PL 19,65 Ludność śródlądowych LGR 3 021 029 Ludność śródlądowych LGR stanowi % ludności kraju 7,92 Dane: Powierzchnia Polski: 312 679 km2 Powierzchnia 48 LGR w Polsce: 70 528 km2 (22,56% powierzchni Polski) Ludność Polski: 38 135 876 Ludność 48 LGR: 3 571 924 (9,37% ludności Polski)

FINANSOWANIE OSI 4 EFR W UE L.P. Kraj Budżet Osi 4 EFR 1. Polska 234.909.624 2. Rumunia 75.000.000 3. Hiszpania 49.336.048 4. Grecja 33.300.000 5. Niemcy 19.438.000 6. Estonia 19.281.513 7. Portugalia 17.403.406 8. Łotwa 17.172.786 9. Włochy 16.973.714 10. Dania 12.461.279 11. Bułgaria 12.001.456 12. Wielka Brytania 11.598.450 13. Szwecja 8.199.720 14. Litwa 6.693.770 15. Francja 5.699.644 16. Holandia 4.987.125 17. Finlandia 3.606.000 18. Belgia 2.900.000 19. Słowenia 2.164.029 20. Irlandia 1.500.603 21. Cypr 1.000.000 22. Razem 555.627.167 mln € 21 krajów EFR 16

Planowane Grupy Wybrane Grupy

Europejski Fundusz Morski i Rybacki w ramach przyszłego okresu programowania (2014-2020)

Rozwój Kierowany przez Lokalną Społeczność Główne źródła regulacji prawnych dla sektora rybackiego na lata 2014-2020 1.Projekt rozporządzenia ustanawiającego wspólne przepisy dot. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego Rozwój Kierowany przez Lokalną Społeczność (Common Led Local Development - CLLD) 2. Europejski Fundusz Morski i Rybacki (European Maritime and Fisheries Fund - EFMR)

Założenia Common Led Local Development instrument, którego założenia zbliżone są do osi 4 EFR oraz inicjatywy LEADER funkcjonującego w ramach ERROW prowadzony będzie w oparciu o przyszłe (nowe) Lokalne Grupy wdrażające Zintegrowane LS zakłada realizację strategii finansowanej z kilku funduszy równocześnie

Oś 4 PO RYBY i LEADER PROW 2007-2013 Specyfika środowiska rybackiego, Cele osi 4 PO RYBY, a cele LEADER-a PROW, Wysokość pomocy, Zakres terytorialny Grup: - obszar działania Grup na tle Polski, - obszar Gmin objęty Grupami, Skład komitetu/rady

Mapa wybranych LGR

COMMON LED LOCAL DEVELOPMENT - wątpliwości FINANSOWANIE (Wielofunduszowość strategii opracowanej przez LG: fakultatywne czy obligatoryjne rozwiązanie?), PODMIOT WDRAŻAJĄCY (Brak przepisu stanowiącego, że na jednym obszarze działać może jeden podmiot), SPECYFIKA SEKTORA (Priorytety strategii w ramach EFMiR powinny mieć charakter bardziej sektorowy),

COMMON LED LOCAL DEVELOPMENT w kontekście EFMiR Wolniejsze tempo prac nad EFMiR niż nad pozostałymi funduszami Niespójność rozwiązań przyjętych w zakresie organu odpowiedzialnego za wybór operacji, Brak spójności EFMiR z innymi funduszami, Nieprecyzyjne i niespójne regulacje dotyczące: wielofunduszowości, funkcjonowania kilku LG na tym samym obszarze, poziomu alokacji na CLLD, procedury wyboru LG.

www.minrol.gov.pl www.lgr.szczecinek.pl Dziękuję za uwagę Jolanta Perkowska Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Dariusz Siubdzia LGR „Partnerstwo Drawy” w Szczecinku www.lgr.szczecinek.pl