PREZYDENT MIASTA BOLESŁAWIEC Sprawozdanie z wykonania zadań wynikających z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi i ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w roku 2011 w Gminie Miejskiej Bolesławiec Bolesławiec - marzec 2012
Zadania własne gminy w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi stanowi, że do zadań samorządu gminnego należy: Art. 41 1. zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu, 2. udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, 3. prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, szczegółowych tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących szczegółowych pozalekcyjnych programach opiekuńczo- wychowawczych i socjoterapeutycznych, 4. wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych, 5. podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art.13 1 i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego, 6. wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie Centrów Integracji Społecznej, 7. powoływanie Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, której zadaniem jest: a) inicjowanie zadań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, b) podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego ( art. 24 osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od pracy albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, kieruje się na badanie przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego),
c) opiniowanie wniosków o wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych o godności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 2 , art. 18 ust. 3a (kompetencja od dnia 11 listopada 2002r. ), d) kontrola przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia ( art. 18 ust. 8). 8. W skład gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych wchodzą osoby przeszkolone w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. 9. Zasady wynagradzania członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych określa rada gminy w gminnych programach rozwiązywania problemów alkoholowych.” 10. coroczne uchwalanie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, 11. ustalanie w drodze uchwały dla terenu gminy liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu ( z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży, 12. określanie w drodze uchwały , zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży napojów alkoholowych i warunków sprzedaży tych napojów, 13. wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia na miejscu lub poza miejscem sprzedaży, 14. pobieranie opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, Ustawa reguluje również w art. 11 ust. 11 sposób finansowania zadań gminnego programu stanowiąc: „ w celu pozyskania dodatkowych środków na finansowanie zadań określonych w art. 41 ust. 1 gminy pobierają opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, o których mowa w art. 18.”
Mapa problemów alkoholowych Szkody wynikające z nadużywania alkoholu występują w bardzo różnych obszarach polskiej rzeczywistości. Nie można ich uniknąć, ale można zmniejszać ich rozmiary i dotkliwość. Do podstawowych problemów alkoholowych należą: 1. Uszkodzenia zdrowia u osób nadmiernie pijących. 2. Samozniszczenie osób uzależnionych od alkoholu. Jest to ok. 2 – 3% całej populacji, a około 16% dorosłej populacji Polaków przekracza próg nadużywania alkoholu. Największy wzrost w tym zakresie odnotowano wśród młodych kobiet, a co trzecia kobieta (33%) w wieku prokreacyjnym (18- 40 lat) pije alkohol w czasie ciąży. 3. Uszkodzenia rozwoju psychofizycznego pijącej młodzieży. U około 10-15% populacji w wieku pomiędzy 15 a 18 rokiem życia występują poważne szkody. Nieletni upijający się od czasu do czasu, to co piąty młody człowiek w wieku 14 – 17 lat. W ostatnich latach obniżył się wiek inicjacji alkoholowej wśród młodzieży do 12 lat. 4. Szkody u członków rodzin z problemem alkoholowym. Dorośli żyjący w otoczeniu alkoholika to 4 – 5% całej populacji - to osoby, u których występują schorzenia psychosomatyczne, zaburzenia emocjonalne spowodowane chronicznym stresem. Problemem jest także przemoc w rodzinie rozumiana jako fizyczne lub psychiczne znęcanie się nad członkami rodziny - szacuje się, że jest to 2/3 dorosłej populacji członków rodzin i 2/3 wychowujących się w tych rodzinach dzieci. 5. Alkoholowa dezorganizacja środowiska pracy i osób bezrobotnych obejmuje przede wszystkim absencję, wypadki oraz obniżenie wydajności pracy. Obserwuje się coraz większą alkoholową patologizację populacji bezrobotnych.
6. Naruszenie prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe 6. Naruszenie prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe. Do najważniejszych problemów należą: przestępczość osób nietrzeźwych, prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu, alkoholowe zaburzenia zachowania w miejscach publicznych i znęcanie się nad rodziną - około 35% sprawców podejrzanych o dokonanie przestępstw było pod wpływem alkoholu. 7. Przestępstwa i wykroczenia związane z obrotem alkoholu. Najważniejszy problem to sprzedaż alkoholu osobom nieletnim i nietrzeźwym oraz reklama i propagowanie napojów alkoholowych. 8. Koszty ekonomiczne - koszty leczenia, wypadków, wymiaru sprawiedliwości, pomocy społecznej i ubezpieczeń wynoszą rocznie około 25-35 mld zł. Przedstawione wyżej obszary zaburzeń rysują ogólną mapę problemów alkoholowych, których rozwiązywanie w roku 2011 prowadzone było poprzez realizację zadań ujętych w „Miejskim Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w mieście Bolesławiec na rok 2011” przyjętym w dniu 27 października 2010 r. uchwałą Nr LXI/503/10 Rady Miasta Bolesławiec.
II. REALIZACJA ZADAŃ Realizacja zadań przebiegała zgodnie z harmonogramem na rok 2011, wynikającym z “Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych”, przyjętym Zarządzeniem nr 47/11 Prezydenta Miasta Bolesławiec z dnia 2 lutego 2011 r. W ramach realizacji pierwszego zadania ustawowego (art. 4 1 ust. 1 pkt. 1: “zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu”) podejmowano działania w Poradni Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych. Na mocy artykułu 21 ust. 1 ustawy leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu odbywa się w zakładach lecznictwa odwykowego. Od osób uzależnionych od alkoholu nie pobiera się opłat za świadczenia w zakresie terapii uzależnienia od alkoholu (art. 21 ust. 3 ustawy). Członkowie rodziny alkoholika (osoby współuzależnione) wymagają leczenia w równym stopniu jak on sam. Podstawowe cele terapii odwykowej i psychoterapii osób współuzależnionych takie jak: zachowanie trwałej abstynencji, poprawa zdrowia psychicznego, nabycie umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów emocjonalnych i rozwój osobisty, realizowano w roku 2011 poprzez zorganizowanie grup terapeutycznych dla osób uzależnionych i współuzalezninych.
W roku 2011 z porad i leczenia w placówce skorzystało 290 osób uzależnionych i 52 osoby – członkowie rodzin z problemem alkoholowym. Ilość wszystkich wizyt w placówce wyniosła 3363 (konsultacje indywidualne, wizyty diagnostyczne lekarskie - psychiatryczne, psychologiczne, zajęcia psychoterapeutyczne, sesje rodzinne, interwencje kryzysowe). Łącznie w ramach pomocy terapeutycznej przeprowadzono 336 spotkań terapeutycznych z grupami, przepracowano 851 godzin. Założony koszt realizacji zadań: 26.000 zł w 2011 r. wykorzystano 25.530 zł. Poradnia oferowała zajęcia w godzinach popołudniowych i w dni ustawowo wolne od pracy, co gwarantowało dostępność działań terapeutycznych. W ramach rehabilitacji osób uzależnionych i współuzależnionych przeprowadzono pilotażowy program „Droga w głąb siebie” - rozwijający kompetencje w zakresie rozładowywania napięcia i poziomu agresji dla osób uzależnionych i współuzależnionych. Z zajęć skorzystało 30 osób uwikłanych w problem ze społecznie akceptowanymi sposobami rozładowywania napięcia ( przemoc, agresja). Założony koszt realizacji zadania: 8.000 zł, wydatkowano 8.000 zł. tj. 100 %. Drugie zadanie ustawowe (art. 41 ust. 1 pkt. 2: “udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie”). W celu tworzenia i rozwijania spójnego i wielopoziomowego systemu zapobiegania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy Rada Miasta Bolesławiec uchwałą Nr LIX/478/10 z dnia 29 września 2010 r. przyjęła „Miejski Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2010- 2015”. Realizatorem Programu jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Program zakłada podejmowanie kompleksowych działań ukierunkowanych zarówno na ochronę ofiar przemocy, jak i na edukowanie osób stosujących przemoc i korygowanie agresywnych postaw i zachowań. W roku 2011 prowadzono w różnych placówkach działania związane z udzielaniem pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w wyniku rozstrzygnięcia konkursu ofert złożonych przez organizacje pozarządowe oraz inne podmioty uprawnione do prowadzenia działalności w sferze pożytku publicznego.
Realizację zadań powierzono: 1. Stowarzyszeniu Przeciw Przemocy „Razem” powierzono prowadzenie Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego dla Osób Doznających Przemocy w Rodzinie w Bolesławcu przy ul. Widok 1b- przeprowadzono: działania interwencyjno-wspierające oraz poradnictwo psychologiczne i prawne. Wysokość dotacji: 24.000 zł, wydatkowano 23.567,49 zł., tj. 98,19% dotacji. Działaniami objęto 591 przypadków przemocy w tym: z pomocy konsultacyjnej skorzystało 301 osób; z pomocy prawnej skorzystało 250 osób, z pomocy psychologicznej 40 osób. 2. Zarządowi Rejonowemu Polskiego Czerwonego Krzyża powierzono prowadzenie Punktu Wsparcia Rodzin w siedzibie Zarządu przy Al. Tysiąclecia 32 a. Prowadzono poradnictwo psychologiczne i prawne dla osób doznających przemocy- wysokość dotacji: 3.000 zł, w 2011 r. przekazano i rozliczono100% dotacji. W roku 2011 w ramach pracy Punktu udzielono 208 konsultacji prawnych ( z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego, prawa administracyjnego, pomocy społecznej, prawa pracy), z pomocy psychologicznej skorzystało 15 osób. 3. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej rozpoczął realizację zadań „Miejskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2010-2015”, która obejmowała działania realizowane w okresie od 01.01.2011 r. do 31.12.2011 r. Główny cel programu, jakim jest ograniczenie zjawiska przemocy w rodzinie oraz skutków stosowania przemocy w mieście Bolesławiec osiągano poprzez realizację zadań wytyczonych na poszczególne lata w ww. programie oraz zgodnie z założeniami wynikającymi z harmonogramu na 2011 r.
W roku 2011 rozszerzono ofertę pomocy i wsparcia dla osób uwikłanych w przemoc poprzez: powołanie Lokalnej Koalicji Rozwiązywania Problemów Przemocy w Rodzinie - podpisano 24 porozumienia w sprawie partnerstwa, utworzenie Zespołu Interdyscyplinarnego (tworzenie grup roboczych - działanie grup roboczych- doposażenie biura ZI - obsługa organizacyjno-techniczna realizacji programu), przeprowadzenie 24 spotkań grup roboczych w sprawie udzielenia pomocy 17 rodzinom, szkolenie skierowane do 41 osób mające na celu podniesienie świadomości społecznej na temat zjawiska przemocy. W ramach edukacji społecznej i promocji postaw społecznych oraz działań wolnych od przemocy opracowano i wydrukowano 60 plakatów, 2650 ulotek, 250 informatorów, przygotowano i wyemitowano 4 spoty informacyjnych dotyczące zjawiska przemocy. Założony koszt realizacji zadania: 33.000 zł., wydatkowano 27.712 zł., tj. 84,0 %. Założony koszt realizacji zadania II: 60.000 zł, wydatkowano 54.279 zł., tj. 90,5 %.
Zadanie trzecie ustawowe (art. 41 ust. 1 pkt 3 “prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych”). Problemy wynikające z picia alkoholu przez młodzież stanowią obecnie jedną z najważniejszych kwestii społecznych, przed którą stanęły rządy wielu krajów europejskich, w tym również Polski. Zjawisko to ma istotny wpływ zarówno na poczucie bezpieczeństwa społecznego (wzrasta liczba nieletnich nietrzeźwych sprawców przestępstw, ale również nieletnich nietrzeźwych ofiar), ogólny stan zdrowia młodych Europejczyków, zdolność do konkurencji na coraz bardziej wymagającym rynku pracy, a także na relacje interpersonalne z rówieśnikami i środowiskiem rodzinnym. W badaniu przeprowadzonym w roku 2010, podobnie jak w 2003, napoje alkoholowe okazały się wśród młodzieży szkolnej najbardziej rozpowszechnioną używką, po którą sięgano częściej niż po papierosy czy narkotyki. W ciągu miesiąca poprzedzającego badanie 74% uczniów przynajmniej raz piło piwo, 61% – wódkę i inne mocne alkohole, a 31% – wino. W porównaniu z rokiem 2008 nastąpił wzrost odsetka uczniów sięgających po wódkę (o 7 punktów).
W przyjmowanym przez Radę Miasta Programie na pierwszym miejscu postawiony został cel – "Zmniejszenie ilości alkoholu spożywanego przez młodzież". W ciągu kilku ostatnich lat w realizację tego celu włączono wiele osób, instytucji i organizacji pozarządowych. W ramach tworzenia zintegrowanego systemu profilaktyki na terenie miasta Bolesławiec działaniami profilaktycznymi objęto takie środowiska, jak: szkoła, rodzina, społeczność lokalna. W ramach profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej skierowanej do dzieci, młodzieży, rodziców i ogółu społeczeństwa prowadzono: 1. Świetlice profilaktyczno- środowiskowe (przy szkołach) na terenie miasta. Zgodnie ze standardami prowadzono stałą, systematyczną współpracę z rodziną dziecka, rozpoznawano sytuację dziecka w kontekście jego sytuacji rodzinnej, organizowano czas wolny, prowadzono zajęcia tematyczne, indywidualne spotkania z dziećmi organizowane poza pracą z grupą, prowadzono dokumentację pracy z dzieckiem i z grupą, współpracowano z innymi instytucjami, dożywiano dzieci, pomagano dzieciom w radzeniu sobie z życiowymi problemami, kryzysami (rodzinnymi, związanymi z relacjami z rówieśnikami, szkolnymi itp.). Koszt doposażenia realizowanych działań wyniósł: 9.885 zł Koszt dożywiania dzieci i młodzieży uczestniczących w zajęciach wyniósł 14.986 zł. Planowany koszt zajęć, doposażenia, dożywiania 106.305 zł , w 2011 r. wykorzystano łącznie 91.161 zł. Przeprowadzono łącznie 2.882 godziny zajęć z dziećmi i młodzieżą. 2. Program „Sportowe Soboty 2011”- zajęcia sportowo- rekreacyjne dla uczniów szkoły i dzieci zamieszkałych w najbliższej okolicy: W ramach programu przeprowadzono 581 godzin zajęć skierowanych do ok.150 uczniów w każdej ze szkół. Program realizowany przez nauczycieli z bolesławieckich szkół podstawowych i gimnazjalnych. Planowany koszt zajęć i doposażenia: 32.000 zł, wydatkowano 32.000 zł.
3. Realizacja różnorodnych programów profilaktyczno-rozwojowych zwiększających skuteczność działań wobec zaburzeń zachowania wynikających z używania środków zmieniających świadomość: 3.1. dotacja dla Bolesławieckiego Ośrodka Kultury- wysokość dotacji: 10.000 zł, w 2011 r. przekazano i rozliczono 10.000 zł. tj. 100% dotacji. 3.2. Program „Żyj aktywnie” - realizowany przez Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji. Program adresowany był do dzieci i młodzieży szkolnej z bolesławieckich szkół podstawowych i gimnazjalnych, środowisk abstynenckich i ogółu społeczności lokalnej. Planowane dofinansowanie realizacji działań: 60.000 zł, w roku 2011 wydatkowano 59.996 zł. tj. 99,8 %. 4. Organizowanie, dofinansowanie konferencji i kampanii w dziedzinie profilaktyki, terapii uzależnień, stosunków interpersonalnych i przeciwdziałania przemocy w rodzinie dla różnych grup zawodowych: 4.1 kampania „Zachowaj Trzeźwy Umysł” prowadzona w SP nr 3, GS nr 2, GS nr 3- „Zachowaj Trzeźwy Umysł”, to realizowana od 2002 roku ogólnopolska akcja podejmująca problem profilaktyki uzależnień. Jednym z jej najważniejszych celów jest promowanie konstruktywnych postaw, zdrowego stylu życia oraz atrakcyjnych dla dzieci i młodzieży zachowań prospołecznych, jako alternatywy wobec wielu patologii, szczególnie picia alkoholu i zażywania narkotyków. W ramach Kampanii zorganizowano i przeprowadzono wiele konkursów. Wyróżnione w konkursach prace zostały przesłane do organizatora Kampanii i 15 uczniów otrzymało nagrody. W trakcie kampanii przeprowadzano spotkania z rodzicami, na których prezentowane i udostępniane były różnorodne opracowania związane z profilaktyką uzależnień. Istotnym czynnikiem było zastosowanie aktywizujących metod pracy, co podniosło atrakcyjność i efektywność kampanii. Ważny również był element twórczy w kampanii, wartość uczestnictwa i podmiotowości uczestników.
4.2. opracowanie i emisja w TLB programu „Wylogowani z życia” poświęconego uzależnieniu od Internetu, komputera i gier komputerowych, 4.3. kampania „Pozory mylą, dowód nie” prowadzona przez Straż Miejską i Komendę Powiatową Policji w ramach przeciwdziałania sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim. Policjanci rozkolportowali materiały dotyczące kampanii w 20 sklepach na terenie miasta, materiały przekazano również opiekunowi grupy filmowej przy MCC BOK. Ponadto ulotki i plakaty zostały wykorzystane podczas spotkań z rodzicami gimnazjalistów i uczniów szkół podstawowych. Planowane koszty realizacji: 11.786 zł, w 2011 roku wydatkowano 4.383 zł. 5. Tworzenie zasobów infrastruktury dla alternatywnych, do używania środków zmieniających świadomość, form spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzież – zakup i montaż urządzeń na podwórkach miejskich i placach przedszkolnych wg wniosków złożonych przez Wydział Społeczny (wydatek inwestycyjny). Planowane koszty realizacji zadań inwestycyjnych: 244.000 zł, w 2011 roku wydatkowano 227.761 zł. Zadanie w trakcie realizacji. 6. Prowadzenie programów profilaktycznych skierowanych do dzieci i młodzieży szkół bolesławieckich (m.in. program „Noe”, „Debata”, „Korekta”, „Powstrzymać przemoc”, „Spójrz inaczej”) według wniosków złożonych przez szkoły. W roku 2011 (do 30 września 2011 r.) realizowano program "Już pływam" - zajęcia sportowo-rekreacyjne z elementami edukacyjnymi w ramach programu powszechnej nauki pływania dofinansowanego ze środków pozyskanych przez Gminę Miejską Bolesławiec z Ministerstwa Sportu ze środków Funduszu Zajęć Sportowo-Rekreacyjnych dla Uczniów. Adresatami projektu byli uczniowie klas III bolesławieckich szkół podstawowych, uczniowie bolesławieckich szkół gimnazjalnych, dzieci i młodzież z grup defaworyzowanych, zagrożonych patologiami społecznymi oraz ze środowisk niezamożnych, uczęszczająca do bolesławieckich świetlic środowiskowych. Pozyskana kwota dofinansowania: 90.000 zł Kontynuacją były zajęcia prowadzone systematycznie na basenie. W okresie X-XII przeprowadzono 225 godzin zajęć skierowanych do dzieci i młodzieży. Planowane koszty realizacji zadania: 58.214 zł., wydatkowano 57.071 zł. tj. 98,04 %.
7. Organizowanie działań profilaktycznych i integracyjnych skierowanych do rodzin dysfunkcyjnych prowadzonych przez Centrum Duchowości im. Św. Marii De Mattias Planowane koszty realizacji zadań: 7.000 zł., wydatkowano 7.000 zł tj. 100 %. 8. Organizowanie, dofinansowanie konferencji i kampanii w dziedzinie profilaktyki, terapii uzależnień, stosunków interpersonalnych i przeciwdziałania przemocy w rodzinie dla różnych grup zawodowych. 8.1. dofinansowano szkolenie pn. Trening Zapobiegania Agresji dla 4 wychowawców, 8.2. dofinansowano szkolenia dla członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Planowane koszty realizacji zadań: 6.000 zł, w 2011 roku wydatkowano kwotę 4.960 zł tj. 82,67 %. 9. Dofinansowanie realizacji konkursu plastycznego „Używki? Nie. Dziękuję” wg projektu złożonego przez Straż Miejską. W konkursie wzięły udział 92 osoby. Organizatorzy wykonali kalendarze na rok 2012 z uwidocznionymi rysunkami zwycięzców konkursu i rozpowszechnili je w różnych instytucjach promując tym samym zdrowy styl życia bez używek. Planowane dofinansowanie realizacji programu: 5.000 zł, w 2011 roku wydatkowano kwotę: 5.000 zł tj. 100 %. Założony koszt realizacji zadania III: 540.305 zł, w 2011 roku na realizację zadania wykorzystano: 499.332 zł. Zadanie czwarte (art. 41 ust. 1 pkt. 5: “wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych”). Wspieranie realizacji programów z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi i zwalczania narkomanii w wyniku rozstrzygnięcia konkursu ofert złożonych przez organizacje pozarządowe oraz inne podmioty uprawnione do prowadzenia działalności w sferze pożytku publicznego.
1. w różnych częściach miasta, świetlice socjoterapeutyczne świadczące pomoc dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym w ramach doskonalenia i rozwijania form i metod pomocy psychologicznej i socjoterapeutycznej dla dzieci: 1.1. świetlica profilaktyczno-środowiskowa przy Parafii p. w. Najświętszego Serca Pana Jezusa , ul. Jarzębinowa 49 na Osiedlu Kwiatowym – koszt 25.000 zł, w 2011 roku przekazano i rozliczono100% dotacji. 1.2. świetlica profilaktyczno-środowiskowa przy Parafii p. w. Wniebowzięcia NMP i Św. Mikołaja, ul. Kościelna 3 – koszt 27.000 zł, w 2011 roku przekazano i rozliczono 100% dotacji. 1.3. świetlica profilaktyczno-środowiskowa przy Parafii p. w. Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, ul. Orzeszkowej 3- koszt 25.000 zł, w 2011 roku przekazano i rozliczono100% dotacji. 1.4. świetlica profilaktyczno- środowiskowa przy Parafii p. w. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, Plac Zamkowy 1b – koszt 23.000 zł, w 2011 roku przekazano i rozliczono 100% dotacji. 1.5. świetlica profilaktyczno- środowiskowa przy Parafii p. w. Św. Cyryla i Metodego, ul. Krótka 1 - koszt 23.000 zł, w 2011 roku przekazano i rozliczono 100% dotacji. 1.6.świetlica profilaktyczno-środowiskowa przy ul. Wojska Polskiego prowadzona przez Klub Sportowy „TOP” Bolesławiec - koszt: 27.000 zł, w 2011 roku przekazano i rozliczono 100% dotacji. Wysokość przekazanych i rozliczonych dotacji na prowadzenie świetlic: 150.000 zł.
2. Rehabilitację osób uzależnionych od alkoholu, członków ich rodzin oraz społeczności lokalnej, promocja alternatywnego sposobu spędzania czasu bez alkoholu, profilaktyka uzależnień skierowana do dzieci i młodzieży z grup podwyższonego ryzyka powierzono Bolesławieckiemu Stowarzyszeniu Abstynentów „Przemiana”. Planowany koszt: 20.000 zł, w 2011 roku przekazano i rozliczono100% dotacji. 3. Integracja rodzin z problemem alkoholowym - współpraca i wspieranie ruchów samopomocowych AA i Al.–Anon – (dofinansowanie wyjazdów na spotkania trzeźwościowe) – planowane dofinansowanie: 4.900 zł, w 2011 roku wykorzystano: 4.900 zł. Planowane koszty realizacji zadania IV: 174.900 zł, w 2011 roku. wydatkowano 174.900 zł. Zadanie piąte (art. 41 ust. 1 pkt. 6: “podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13[1] i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego„). Zgodnie z intencją ustawodawcy w przypadku złamania zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim lub nietrzeźwym oraz w przypadku złamania zakazów promocji i reklamy napojów alkoholowych gmina może podejmować interwencje oraz występować przed sądem jako oskarżyciel publiczny, czyli kierować sprawy bezpośrednio do sądu z pominięciem prokuratora. Postępowanie z tego zakresu prowadzone jest na podstawie przepisów o postępowaniu karnym. Zadanie realizowane było poprzez podjęcie uchwał dotyczących liczby punktów sprzedaży i podaży napojów alkoholowych, jak i szczegółowych warunków wydawania zezwoleń – Uchwała Nr XLI/327/01 Rady Miejskiej w Bolesławcu z dnia 20 sierpnia 2001 r. w sprawie ustalenia liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu /z wyjątkiem piwa/ przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, jak i w miejscu sprzedaży, zasad usytuowania na terenie miasta miejsc sprzedaży napojów alkoholowych oraz wyznaczenia miejsc sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych zawierających więcej niż 4,5% alkoholu podczas imprez na otwartym powietrzu zmienionej Uchwałami Nr VIII/95/03 Rady Miasta Bolesławiec z dnia 28 maja 2003 r., Nr XXXII/326 Rady Miasta Bolesławiec z dnia 30 marca 2005 r., Nr XXXIII/339/05 Rady Miasta Bolesławiec z dnia 20 kwietnia 2005 r. oraz Nr XLV/440/06 Rady Miasta Bolesławiec z dnia 1 marca 2006 r oraz
Nr XII/93/07 Rady Miasta Bolesławiec z dnia 29 sierpnia 2007 r Nr XII/93/07 Rady Miasta Bolesławiec z dnia 29 sierpnia 2007 r., Nr XXI/193/08 Rady Miasta Bolesławiec z dnia 26 marca 2008 r. oraz XL/328/09 Rady Miasta Bolesławiec z dnia 27 maja 2009. Limity punktów sprzedaży napojów alkoholowych. limit punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży na terenie miasta Bolesławiec obowiązujący na dzień 31 grudnia 2011 r. (art.12 ust. 1 ustawy z dnia 26.10.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473) wynosi: 85 ;wykorzystano:77. limit punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży na terenie miasta Bolesławiec obowiązujący na dzień 31 grudnia 2011 r. ( art.12 ust. 1 ustawy z dnia 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473) wynosi:50 ; wykorzystano: 39. Decyzje o cofnięciu zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. W roku 2011 nie cofnięto żadnego zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych z powodu sprzedaży alkoholu osobie nieletniej
Działalność Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Zadanie szóste (art. 41 ust. 1 pkt. 7: “wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie Centrów Integracji Społecznej„). W roku 2011 zaplanowano wspieranie istniejącego ruchu społecznego Osiedla Kościuszki II poprzez realizację programu „Miasto bez granic” przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. W 2011 roku. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej prowadził działania związane z integracją społeczną osób wykluczonych społecznie na terenie Osiedla Kościuszki II. Realizowano program „Miasto bez granic” skierowany do dzieci, młodzieży i dorosłych członków społeczności. Celem programu było wspieranie konstruktywnych form spędzania czasu wolnego przez mieszkańców osiedla, integracja mieszkańców osiedla Kościuszki II z pozostałymi mieszkańcami miasta, udzielanie rodzinom pomocy psychospołecznej i prawnej w ramach profilaktyki przemocy w rodzinie, demoralizacji dzieci i młodzieży. Wynikiem podjętych działań było kontynuowanie działalności Osiedlowego Klubu dla Dzieci i Młodzieży. Planowany koszt realizacji programu: 60.000 zł., w 2011 roku wydatkowano 52.739 zł. Działalność Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W roku 2011 Komisja prowadziła działania polegające na wykonywaniu czynności zmierzających do poddania się leczeniu odwykowemu osób uzależnionych od alkoholu. Spośród zgłoszonych spraw przeprowadzano rozmowy, motywowano do poddania się leczeniu odwykowemu na zasadach dobrowolności, pouczano o szkodliwym wpływie alkoholu na organizm, na sytuację rodzinną, kierowano na badania do biegłych oraz składano wnioski do Sądu Rejonowego, Sądu Rodzinnego w Bolesławcu o wydanie postanowienia o przymusowym leczeniu odwykowym.
Zakres działania Komisji określa niżej przedstawione zestawienie. Lp. Określenie zakresu Ogółem 1. Ilość spraw, które wpłynęły w r. 2011 202 2. Ilość wniosków skierowanych do sądu 67 3. Inne zaburzenia stwierdzone przez biegłych (zespół organiczny) 3 4. Stwierdzony przez biegłych brak uzależnienia 1 5. Zakończenie postępowania (brak przesłanek ustawowych) 80 6. Sprawy przeniesione z roku poprzedniego 42 7. Ilość opinii biegłych sadowych wydanych w postępowaniu o przymusowe leczenie odwykowe 71 9. Opiniowanie wniosków o wydanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych w obszarze zgodności lokalizacji punktu z uchwałami Rady Gminy- złożono 52 wnioski Pozytywna 52 Koszty związane z działalnością Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (w tym badania biegłych sądowych) w Bolesławcu wyniosły w 2011 r. 99.076 zł. Komisja pracowała w trybie pracy zespołów zadaniowych i posiedzeń plenarnych. Odbyły się 93 posiedzenia. Działalność Komisji przebiegała rytmicznie, zgodnie z bieżącymi potrzebami wynikającymi ze zgłoszeń w sprawach przymusowego leczenia odwykowego, opiniowania wniosków o zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz poradnictwa rodzinnego w obszarze przeciwdziałania przemocy.
Wykonanie zadań wynikających z Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w roku 2011 w Gminie Miejskiej Bolesławiec. Narkotyki są coraz bardziej wszechobecne, bez problemu można się w nie zaopatrzyć na dyskotece, w klubach, na koncertach rockowych, imprezach masowych, czyli wszędzie tam, gdzie przebywają młodzi ludzie. I niekoniecznie mają dawną formę. Teraz są sprzedawane pod postacią ciastek, cukierków, lizaków czy w napojach, co bardzo zachęca i rozbudza ciekawość najmłodszych. W wyniku ich dostępności sięga po nie coraz większa liczba młodych ludzi. Podstawę działań związanych z zapobieganiem narkomanii stanowią: ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Miejskiej Bolesławiec. Realizację zadań określonych w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, prowadzono zgodnie z założeniami Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w mieście Bolesławiec do roku 2015. Na rok 2011 zabezpieczono środki w kwocie 50.000 zł. Wykonanie ukształtowało się na poziomie 46.926 zł., co stanowi 93,85% całości zaplanowanych kosztów. Realizację zadań powierzono, w wyniku rozstrzygnięcia konkursu ofert złożonych przez organizacje pozarządowe oraz inne podmioty uprawnione do prowadzenia działalności w sferze pożytku: 1. Centrum Informacji i Rehabilitacji Uzależnień „My Razem” z siedzibą przy ul. Widok 1b w Bolesławcu. Powierzone do realizacji zadanie publiczne to prowadzenie Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego ds. Narkomanii. Rehabilitacja osób zdrowiejących z narkomanii i alkoholizmu. Zgodnie z przyjętą ofertą Punkt działał trzy razy w tygodniu – wtorek i piątek w godz. 1700 - 1900 środa w godz. 800 - 1100. Główne działania w punkcie to: konsultacje i informacje, wstępna diagnoza uzależnienia, rozmowa terapeutyczna. W trakcie dyżurów udzielono 93 porad, zdiagnozowano 37 osób, przeprowadzono 113 rozmów telefonicznych. Przeprowadzono zajęcia profilaktyczne w 6 klasach na temat niebezpieczeństwa używania środków zmieniających świadomość. Prowadzono akcję edukacyjną podczas festynu zorganizowanego przez Polski Czerwony Krzyż. Założony koszt realizacji zadań: 30.000 zł, wydatkowano 100% dotacji.
2. Związkowi Harcerstwa Polskiego realizację programów z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi- całoroczna systematyczna praca z dziećmi i młodzieżą prowadzona w drużynach pod hasłem „Harcerze mówią „NIE” nikotynie, alkoholowi, narkotykom”. Program adresowany był do dzieci i młodzieży zrzeszonej w związku oraz tych osób, które uczestniczyły sporadycznie w harcerskich przedsięwzięciach. Ze sprawozdania wynika, że programem objęto ok. 250 osób, członków Związku Harcerstwa Polskiego. Założony koszt realizacji zadania: 8.000 zł, wydatkowano 100% dotacji. 3. Stowarzyszeniu Ochotniczych Hufców Pracy- Komenda Hufca 1-3 w Bolesławcu realizację programu pn. „Stop demoralizacji ”. Realizacja Programu polegała na całorocznej pracy indywidualnej i grupowej z uczestnikami Hufca Pracy podzielonymi na 5 grup. Praca z młodzieżą opierała się na budowaniu poprawnych relacji interpersonalnych, poznawaniu siebie, edukacji na temat zagrożeń związanych z używaniem środków zmieniających świadomość. Ze sprawozdania wynika, że programem objęto ok. 120 osób, członków Ochotniczych Hufców Pracy. Założony koszt realizacji zadania: 3.000 zł wydatkowano 100 % dotacji. 4. W ramach prowadzenia profilaktycznej działalności informacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii wykorzystano kwotę 5.926 zł. Między innymi: zakupiono i rozdysponowano na potrzeby szkól materiały edukacyjne i informacyjne dotyczące związane z profilaktyką uzależnień, sprowadzono spektakle profilaktyczno- edukacyjne. Szkoły podstawowe i gimnazjalne prowadziły systematyczną działalność wychowawczą i zapobiegawczą wśród dzieci i młodzieży, u których istnieje prawdopodobieństwo powstania zależności od środków odurzających lub substancji psychotropowych.
Używanie narkotyków Uczniowie, którzy używali narkotyków, zostali zapytani, jakie to były środki. W 2010 roku 82% uczniów, którzy mieli kontakt z narkotykami w ciągu ostatnich 12 miesięcy, wymieniło marihuanę (wzrost o 6 punktów w porównaniu z rokiem 2008) a 11% – amfetaminę (spadek o 3 punkty). Czynnikiem chroniącym przed eksperymentowaniem z narkotykami jest udział w praktykach religijnych. Ta prawidłowość zarejestrowana została również we wcześniejszych badaniach. Co czwarty badany niepraktykujący religijnie deklarował kontakt z narkotykami. Podobnie jak w 2008 roku czynnikiem różnicującym prawdopodobieństwo zażywania nielegalnych substancji psychoaktywnych jest także emigracja zarobkowa rodziców badanej młodzieży. Kontakt z narkotykami deklaruje 21% uczniów, których rodzice w ciągu ostatnich12 miesięcy pracowali za granicą, oraz 14% tych, których rodzice w ciągu ostatniego roku nie pracowali za granicą. Warto zwrócić uwagę, że najczęściej do zażywania narkotyków przyznawali się uczniowie, których matki pracowały za granicą (29%). Rodzaje narkotyków Pod ogólną nazwą narkotyki kryje się wiele substancji o różnorodnym działaniu od stymulującego do uspokajającego. Substancją najczęściej zażywaną przez uczniów była marihuana i haszysz. Zażywanie leków uspokajających i nasennych bez przepisu lekarza deklaruje obecnie 20% uczniów (22% w roku 2008), w ciągu ostatnich 12 miesięcy – 10% uczniów w roku 2010 wobec 11% w 2008, a w ciągu ostatnich 30 dni odpowiednio: 4% i 5%. Po marihuanie i haszyszu najbardziej rozpowszechnioną nielegalną substancją jest amfetamina. Zażywanie środków zmieniających świadomość prowadzi często do narkomanii, o której często mówi się jako chorobie duszy i jest w tym dużo racji. Narkomania to, podobnie jak uzależnienie od alkoholu, choroba duszy i emocji. Niektórzy twierdzą, że jest to choroba braku zaspokojenia podstawowych potrzeb człowieka: miłości, akceptacji, poczucia bezpieczeństwa. Zwraca się też uwagę na to, że do grupy najbardziej narażonych na sięgnięcie po narkotyk należą te osoby, które cechuje brak pewności siebie oraz brak takich umiejętności, jak asertywność, konstruktywne radzenie sobie z sytuacjami trudnymi, rozwiązywanie konfliktów, pożyteczne spędzanie wolnego czasu.
III. GROMADZENIE ŚRODKÓW FINANSOWYCH NA REALIZACJĘ POGRAMÓW. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wyznaczając konkretne zadania, wskazuje (art. 11 1 ust.1) środki na ich realizację: „w celu pozyskania dodatkowych środków na finansowanie zadań określonych w art. 41 ust. 1 gminy pobierają opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych”. Na realizację zadań określonych w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, a także zgodnie z założeniami Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w mieście Bolesławiec na rok 2011zabezpieczono środki w kwocie 975.740 zł stanowiące wpływy z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż alkoholu. Wydatkowano 913.856 zł. Na realizację zadań określonych w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, zgodnie z założeniami Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w mieście Bolesławiec do roku 2015, w roku 2011 zabezpieczono środki w kwocie 50.000 zł. W 2011 r. wykorzystano kwotę 46.926 zł. ZAKOŃCZENIE Od wielu lat celami Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jest zapobieganie powstawaniu nowych problemów alkoholowych, zmniejszenie rozmiarów tych, które aktualnie występują oraz zwiększenie zasobów niezbędnych do radzenia sobie z już istniejącymi problemami. Konsekwentna polityka służąca zdrowiu publicznemu oraz wspierające ją strategie realizują założone cele. Alkohol ingeruje i wywiera wpływ na niemal wszystkie aspekty życia naszej społeczności. Młodzi ludzie mają tendencję do podejmowania różnorakich zachowań ryzykownych dla zdrowia (używanie różnych substancji psychoaktywnych, podejmowanie ryzykownych zachowań seksualnych itd.). W związku z tym w profilaktyce tych zachowań należy tworzyć programy edukacyjne dotyczące różnych rodzajów środków uzależniających (alkohol, tytoń, narkotyki) oraz łączyć różnorodne działania podejmowane wobec tej populacji. Pijaństwo, alkoholizm, narkomania burzą życie rodzinne i prowadzą do licznych tragedii. Z uwagi na to, że rozwiązywanie problemów uzależnień jest jednym z ważnych obszarów życia społecznego, płaszczyzny działania, na które należy zwrócić szczególną uwagę w następnych latach to:
uruchomienie profesjonalnych grup terapeutycznych dla dzieci i młodzieży eksperymentujących ze środkami zmieniającymi świadomość, rozwój profesjonalnych form pomocy psychologicznej dla dzieci wychowujących się w rodzinach alkoholowych, wprowadzenie i udoskonalanie systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, zwiększanie dostępności usług terapeutycznych dla osób uzależnionych od alkoholu, od narkotyków i ich rodzin, podnoszenie kwalifikacji osób pracujących w lecznictwie odwykowym, rozwijanie szkolnych i środowiskowych programów profilaktycznych, kontrola rynku napojami alkoholowymi, zwłaszcza w kontekście przestrzegania zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim. integracja działań instytucji odpowiedzialnych za realizację działań określonych w tematycznych ustawach. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ