PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG VAT Opracowanie: Ewa Witkowska „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! PODSTAWA PRAWNA Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług - wersja bieżąca (publikacja: Dz. U. z 2004 r. nr 54, poz. 535, z 2005 r. nr 14, poz. 113, nr 90, poz. 756, nr 143, poz. 1199, nr 179, poz. 1484, z 2006 r. nr 143, poz. 1028 i 1029, z 2007 r. nr 168, poz. 1187, nr 192, poz. 1382, z 2008 r. nr 74, poz. 444, nr 130, poz. 826, nr 141, poz. 888, nr 209, poz. 1320, z 2009 r. nr 3, poz. 11, nr 116, poz. 979, nr 195, poz. 1504, nr 201, poz. 1540 i nr 215, poz. 1666 oraz z 2010 r. nr 57, poz. 357 i nr 75, poz. 473) Z dniem 30.04.2008 r. wygasła moc obowiązująca art. 146 ust. 1 pkt 1 oraz załącznika nr 6 do ustawy. Obecnie obowiązujący wykaz towarów opodatkowanych stawką 3% zawarty jest w załączniku do ustawy z dnia 11.04.2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008 r. nr 74, poz. 444 i nr 209, poz. 1320). „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Podatek VAT został wprowadzony w Polsce ustawą z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Od 1 maja 2004 r. reguluje go jednak ustawa z dnia 11 marca o podatku od towarów i usług. Zmiana ustawy regulującej podatek VAT była konieczna ze względu na przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Podatek od towarów i usług (VAT od angielskiego Value Added Tax - podatek od wartości dodanej) - jest podatkiem pośrednim, obciążającym w ostatecznym rachunku konsumenta finalnego. Z założenia podatek VAT miał być neutralny dla przedsiębiorców. Podatek VAT jest wliczony w cenę towaru lub usługi przez sprzedawcę, który jest opodatkowany podatkiem VAT. Podatek VAT jest płacony przez przedsiębiorców od uzyskanego obrotu (sprzedaży). „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Podstawowe pojęcia wartość netto - jest to wartość towaru lub usługi bez podatku VAT wartość brutto - jest to wartość towaru lub usługi wraz z podatkiem VAT stawki podatku VAT – są to procentowe stawki, jakimi opodatkowane są towary i usługi w zakresie podatku VAT w Polsce wynoszą 22 proc., 7 proc., 3 proc,, 0 proc. lub są z tego podatku zwolnione czyli zw., VAT należny – jest to podatek VAT, który sprzedawca dolicza do sprzedawanych towarów i usług VAT naliczony – jest to podatek VAT, który nabywca odlicza od kupowanych towarów i usług „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Zakres podmiotowy Podatnikami podatku od towarów i usług są: osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności Nie uznaje się za podatnika podatku od towarów i usług: organów administracji publicznej, urzędów administracji publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączenie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Przedmiot opodatkowania CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Przedmiot opodatkowania Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport towarów; import towarów; wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. . „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Przez odpłatną dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Odpłatną dostawą towarów jest ponadto: przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie; wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione; wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej; wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta; „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Odpłatną dostawą towarów jest także, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem to nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane do państwa członkowskiego innego, niż państwo, z którego towar został wysłany. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Wewnątrzwspólnotową dostawą towarów jest wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności polegających na przeniesieniu prawa do rozporządzania towarami jak właściciel na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej inne niż terytorium kraju. Powyższa transakcja może być uznana za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, pod warunkiem, że nabywca jest: podatnikiem podatku VAT zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku VAT, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, podatnikiem podatku VAT lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku VAT, działającymi w takim charakterze na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, jeżeli przedmiotem dostawy są wyroby akcyzowe zharmonizowane, które zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym, są objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy lub procedurą przemieszczania wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą, podmiotem innym niż wymienione wyżej, działającym (zamieszkującym) w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, jeżeli przedmiotem dostawy są nowe środki transportu. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów uznaje się również przemieszczenie przez podatnika podatku VAT, lub na jego rzecz, towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju, które zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, jeżeli mają służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Uprzywilejowane zasady opodatkowania wiążą się ze spełnieniem innych warunków, głównie z rejestracją dla potrzeb obrotu wewnątrzwspólnotowego oraz z podawaniem kontrahentowi numeru VAT-UE. Bez uprzedniej rejestracji dokonującego dostawy nie ma wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów! „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Import towarów – jest to zakup i przywóz towarów i usług od podatnika z innego państwa, nie należącego do Unii Europejskiej. Eksport towarów – jest to stwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych wywóz towarów z terytorium kraju do innego państwa, nie należącego do Unii Europejskiej. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają także towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku: rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej; zaprzestania przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Z opodatkowania podatkiem VAT zostały wyłączone: CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Z opodatkowania podatkiem VAT zostały wyłączone: transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans; czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy; działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na automatach i gier na automatach o niskich wygranych, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach określonych w odrębnej ustawie. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Moment powstania obowiązku podatkowego CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Moment powstania obowiązku podatkowego Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, wyjątki: jeżeli podatnik wysyła towar nabywcy lub wskazanej przez niego osobie trzeciej, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru jednej z tych osób jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi w eksporcie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą potwierdzenia przez urząd celny określony w przepisach celnych wywozu towaru poza terytorium UE obowiązek podatkowy w imporcie towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania przez podatnika zapłaty za wydany towar „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Rejestracja VAT Przed wykonaniem pierwszej czynności sprzedaży, podatnik winien złożyć w urzędzie skarbowym zgłoszenie rejestracyjne VAT-R. Podatnik, który jest zwolniony z VAT podmiotowo (z uwagi na niską wartość sprzedaży) lub wykonuje czynności wyłącznie zwolnione, może (ale nie musi) zarejestrować się do VAT. Osoba fizyczna dokonuje rejestracji zawsze na nazwisko i podaje adres zamieszkania, podmiot nie będący osobą fizyczną rejestruje się zgodnie z nazwą i siedzibą prowadzenia działalności. Właściwym do zarejestrowania jest urząd skarbowy zgodny z miejscem prowadzenia działalności, a jeśli działalność jest prowadzona na terenie kilku urzędów skarbowych, to rejestracji dokonuje się w US właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę. Urząd skarbowy potwierdza rejestrację podatnika. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Od dnia złożenia deklaracji VAT-R podatnik ma prawo odliczać VAT naliczony z otrzymywanych przez niego faktur zakupu. Podatnik zarejestrowany winien podawać na fakturach i ofertach właściwy nr NIP. W przypadku, gdy numer ten nie został jeszcze nadany, na dokumentach umieszcza się inny nr identyfikacyjny (PESEL, REGON), a po otrzymaniu potwierdzenia VAT-5 - winien on zostać uzupełniony. Wszystkie zmiany danych, a także zaprzestanie działalności podatnik winien zgłosić do US w terminie 7 dni. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zwolnienie podmiotowe VAT CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Zwolnienie podmiotowe VAT Ze zwolnienia podmiotowego mogą skorzystać podatnicy VAT. Osoby takie nie mają obowiązku: wystawiania faktur VAT rozliczania podatku VAT składania deklaracji VAT Podatnicy zwolnieni podmiotowo mają jednak obowiązek: prowadzenia ewidencji sprzedaży pod rygorem opodatkowania obrotu VAT w stawce właściwej (albo w stawce 22%, jeżeli urząd skarbowy nie zdoła ustalić wartości sprzedaży opodatkowanej stawkami innymi)  bez prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupach; instalowania kasy fiskalnej, na której ujmują swój obrót jako zwolniony do czasu rezygnacji albo utraty prawa do zwolnienia podmiotowego. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Podstawowym warunkiem skorzystania ze zwolnienia podmiotowego jest: u podatników kontynuujących działalność: nie przekroczenie wartością sprzedaży w poprzednim roku podatkowym limitu ustawowego - w roku 2010 i 2011 mamy okres przejściowy ze specjalnymi zasadami, opisanymi poniżej;  nie przekroczenie wartością sprzedaży w trakcie roku podatkowego limitu z danego roku - w roku 2010 kwoty 100 000 zł, a w roku 2011 i w latach następnych 150 000 zł. u podatników rozpoczynających działalność w 2010 roku przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie może przekroczyć, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty limitu 100 000 zł, „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! W 2009 r. limit zwolnienia z podatku VAT z uwagi na wysokość obrotu wynosił 50 000 zł. Nowelizacją ustawy, która zaczęła obowiązywać od początku 2010 r., limit ten został podniesiony do 100 000 zł. Ze zwolnienia mogą skorzystać także ci podatnicy, którzy z uwagi na wysokość obrotów stali się czynnymi podatnikami VAT w roku 2009 lecz których obrót nie był wyższy niż 100 000 zł. Aby jednak ze zwolnienia można było ponownie skorzystać, należy o tym powiadomić pisemnie właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Na wykonanie tej czynności ustawodawca dał czas podatnikom do dnia 15 stycznia 2010 r. (art. 2 ust. 2 noweli). „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Zwolnień podmiotowych nie stosuje się do importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz podatników (art. 113 ust. 13 ustawy o VAT): 1) dokonujących dostaw: wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, nowych środków transportu, terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę; 2) świadczących usługi: prawnicze, w zakresie doradztwa, jubilerskie, 3) niemających siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zwolnienia przedmiotowe CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Zwolnienia przedmiotowe Niektóre usługi i sprzedaż niektórych towarów jest całkowicie zwolniona z VAT. Wymienione one zostały w ustawie o VAT w rozdziale 2 i 3 Działu VIII ustawy. Zwolnienia przedmiotowe zostały także określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z 28.11.2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług /Dz.U. Nr 212 poz.1336/. „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! STAWKI PODATKU VAT 22% - stawka podstawowa Stawki obniżone: 7% - towary i usługi wymienione w załączniku nr 3 do ustawy VAT 3% 0% - (np. przy wewnatrzwspólnotowej dostawie towarów) „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! RODZAJE DOKUMENTÓW faktury VAT, faktury VAT RR, faktury VAT marża, faktury VAT-MP, faktury wewnętrzne, faktury wystawiane przez nabywców towarów i usług, dokumenty zrównane z fakturami VAT, faktury wystawiane i przesyłane w formie elektronicznej, faktury korygujące, noty korygujące, refaktury, faktury zaliczkowe, duplikaty faktur „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Zapłata podatku Podatnicy są obowiązani, bez wezwania przez urząd skarbowy, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Kasy rejestrujące Obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących dotyczy podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych (art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; Dz. U. nr 54, poz. 535; ost. zm. w Dz. U. z 2009 r. nr 215, poz. 1666). ) „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Kasy rejestrujące Zwolnienia określone w rozporządzeniu obowiązują do 31 grudnia 2010 r. i dotyczą tych podatników, którzy nie mieli obowiązku stosowania kas fiskalnych w latach poprzednich. Z ewidencjonowania zwolnieni są podatnicy, których obroty wymienione w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT nie przekroczyły w 2009 r. kwoty 40.000 zł. Powyższe zwolnienie stosuje się również do podatników, którzy rozpoczęli sprzedaż i w trakcie 2010 r. nie przekroczyli 20.000 zł z tytułu obrotów wymienionych w art. 111 ust. 1 ustawy (§ 3 ust. 5 rozporządzenia). „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

„Być aktywnym zawodowo” CZŁOWIEK NAJLEPSZA INWESTYCJA! Bibliografia 1. Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług 2. www.mf.gov.pl 3. www.podatki.egospodarka.pl „Być aktywnym zawodowo” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego