Specyfika orzekania o niepełnosprawności osób chorujących psychicznie Kampania społeczno-edukacyjna pn. „Dni Solidarności z Osobami z Doświadczeniem Choroby Psychicznej”, 15-19.10.2012. Specyfika orzekania o niepełnosprawności osób chorujących psychicznie Hubert Kaszyński 1

Niepełnosprawność jako fakt społeczny deficyty rozwojowe Osoba „potencjał życiowy” Społeczeństwo „szanse życiowe” Niepełnosprawność jako fakt społeczny

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ JAKO TRUDNOŚCI W PROCESIE ZDROWIENIA Pierwotne (konstytucja bio-, naruszona sprawność organizmu): „gotowość do reagowania objawami choroby” w sytuacjach stresu Wtórne (konstytucja psycho-, ograniczenia aktywności): specyficzny poziom kluczowych kompetencji, będący bezpośrednim wynikiem 1) utrzymującej się „gotowości” do reagowania objawami, 2) stosowanej farmakoterapii, 3) reakcji znaczących innych oraz 4) internalizacji piętna Trzeciorzędowe (bariery, ograniczenia uczestnictwa): posiadają kluczowe znaczenie dla krystalizacji niepełnosprawności rozumianej jako rezultat barier społecznych i panujących stosunków władzy; powstają, gdy sytuacja społeczna osoby chorującej jest mniej korzystna niż innych członków społeczności oraz gdy społeczeństwo w sposób jawny bądź ukryty odmawia jej prawa do godnego życia wspólnotowego („leczenie, mieszkanie, nauka, praca i rodzina”), tj. piętnuje ją. Czwartorzędowe (ograniczenia transcendentne): człowiek pozostaje zawsze w intencjonalnej relacji z tym, co transcendentne, ograniczenia można rozumieć jako okaleczone relacje człowieka z transcendencją,

Niepełnosprawność jako: Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o rehabilitacji zawodowej i  społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 127, poz. 721) niezdolność do samodzielnej egzystencji lub utrudnienia/ograniczenia w samodzielnym funkcjonowaniu w następstwie naruszonej sprawności organizmu

Niepełnosprawność jako: Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o rehabilitacji zawodowej i  społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 127, poz. 721) niemożność realizowania ról społecznych, będąca następstwem naruszenia sprawności organizmu.

Niezdolność do samodzielnej egzystencji Stopień Niezdolność do samodzielnej egzystencji Niezdolność do pełnienia ról społecznych Niezdolność do pracy Znaczny – konieczność wystąpienia wszystkich przesłanek łącznie niezdolność do samodzielnej egzystencji, konieczność stałej lub długotrwałej opieki opieka lub pomoc innych osób niezdolność do pracy lub zdolność do pracy jedynie w warunkach chronionych Umiarkowany – konieczność wystąpienia jednej przesłanki X czasowa lub częściowa pomoc innych osób niezdolność do pracy lub zdolność do pracy jedynie w warunkach chronionych Lekki – konieczność wystąpienia jednej przesłanki występujące ograniczenia dają się kompensować istotne obniżenie zdolności do wykonywania zatrudnienia Tazbir-Kowalczyk M. (2009) Kryteria kwalifikujące do niepełnosprawności a rola i zadania pracownika socjalnego w procesie orzeczniczym. Materiały szkoleniowe dla pracowników socjalnych, Warszawa, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Niepełnosprawność jako: symbol przyczyny niepełnosprawności: 02-P choroby psychiczne, w tym:  zaburzenia psychotyczne, zaburzenia nastroju począwszy od zaburzeń o umiarkowanym stopniu nasilenia, utrwalone zaburzenia lękowe o znacznym stopniu nasilenia, zespoły otępienne ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2003 r. Nr 139, poz. 1328)

Niepełnosprawność jako: ograniczenia aktywności i uczestnictwa spowodowane współczesną organizacją społeczeństwa, która nie bierze pod uwagę potencjału osoby, tym samym wyłącza ją z udziału w głównym nurcie życia Barnes C., Mercer G. (2008) Niepełnosprawność, Warszawa, Sic!

Niepełnosprawność to: nasze uniwersalne doświadczenie, pozwalające na stopniowe odchodzenie od traktowana osób o pewnych szczególnych charakterystykach jako kategorię mniejszościową, jako „niepełnosprawnych”, nie rezultat uszkodzenia zdrowia, lecz wynik barier, które spotykamy w środowisku.