Sektor badawczo-rozwojowy i poziom innowacyjności gospodarki Wielkopolski na tle kraju Wanda Maria Gaczek Poznań, 13 grudnia 2006 r.

1. Cechy gospodarki woj. wielkopolskiego Plan wystąpienia: 1. Cechy gospodarki woj. wielkopolskiego 2. Nakłady na badania i rozwój w województwie 3. Źródła finansowania i kierunki wydatków 4. Innowacyjność gospodarki regionu Uwaga: Analizę przedstawia się na podstawie dostępnych, publikowanych danych GUS

Wielkopolska - region dobrze zagospodarowany i dostatni Obszary PKB per capita w zł Wartość dodana brutto w 2004 r. na pracują-cego wg działów (województwo = 100) rolnictwo i leśnictwo przemysł i budownictwo usługi 2003 2004 % Polska 21366 24181 63561 5,0 30,2 64,8 Wielkopolska 22256 26001 62751 8,9 32,1 59,0 Podregiony: Podregion = 100 kaliski 16195 19489 . 13,1 33,1 53,8 koniński 17228 19548 15,4 32,9 51,7 pilski 16931 20361 16,7 31,0 52,3 poznański 20096 23441 11,1 36,5 52,4 Poznań 42508 49125 0,1 27,7 72,2

Nakłady na badania i rozwój w stosunku do produktu brutto

Koncentracja nakładów w sektorze B+R w województwach

Struktura nakładów na działalność B&R wg źródeł finansowania w 2004 r.

Udział podmiotów gospodarczych w finansowaniu działalności badawczo-rozwojowej w województwach

Zatrudnieni w działalności B&R wg sektorów wykonawczych w 2004 r.

Nakłady na B&R wg sektorów wykonawczych w 2004 r.

Nakłady bieżące na działalność B&R wg rodzajów badań w Wielkopolsce

Nakłady bieżące na działalność B&R wg rodzajów badań w 2004 r.

Silne i słabe strony sektora badawczo-rozwojowego Wielkopolski (2004) Cechy pozytywne: stopniowy wzrost sumy nakładów i zatrudnienia w sektorze B+R w ciągu sześciu lat, umocnienie 4 pozycji regionu w skali kraju, wyższa wartość aparatury naukowo-badawczej na pracującego w sektorze (prawie o 29% w stosunku do średniej krajowej), tendencja wzrostu wartości, wyższe od średniej w Polsce nakłady na pracującego w sektorze B+R (o 8,5%), nieco niższe zużycie aparatury naukowo-badawczej od średniej krajowej, duża różnorodność instytucjonalna sektora, przy rosnącym znaczeniu placówek naukowych PAN (placówki te koncentrują 1/3 nakładów na działalność B+R w regionie, jest to najwyższy wskaźnik w skali kraju).

Cechy negatywne: nakłady sektora B+R per capita niższe od średniej Polski (o około 11%), niższy od średniej krajowej, i niestety malejący, udział nakładów na działalność badawczo-rozwojową w regionalnym PKB, wskaźnik udziału nakładów na B+R w Regionalnym Produkcie Brutto 6,5-ktotnie niższy niż cel Strategii Lizbońskiej, niższy od średniej krajowej wskaźnik zatrudnienia w sektorze B+R na 1000 aktywnych zawodowo, niższy od średniej dla kraju i tylko minimalnie rosnący udział podmiotów gospodarczych w finansowaniu nakładów na działalność badawczo-rozwojową, ponad 3-krotnie niższy od zakładanego w Strategii Lizbońskiej, niższy od średniej krajowej udział nakładów przeznaczanych na prace rozwojowe, mniejsze znaczenie niż w kraju jednostek rozwojowych w sektorze B+R, duże rozproszenie środków w instytucjach prowadzących badania, brak zainteresowania komercjalizacją wyników badań, niski poziom współpracy między jednostkami naukowo-badawczymi, średni dystans sektora B+R od rynku.

Przedsiębiorstwa przemysłowe, które poniosły nakłady na działalność innowacyjną w latach 1999-2004

Przedsiębiorstwa, które wprowadziły w latach 2002-2004 innowacje produktowe i /lub procesowe w % ogółu przedsiębiorstw

Podsumowanie Ocena poziomu innowacyjności gospodarki woj. wielkopolskiego ujawnia zarówno niekorzystne, jak i korzystne cechy. Wśród cech niekorzystnych należy wymienić niski odsetek firm innowacyjnych (szczególnie przedsiębiorstw małych i średnich) oraz stosunkowo niskie zainteresowanie sektora przedsiębiorstw finansowaniem działalności badawczo-rozwojowej. Nieco lepsza sytuacja dotyczy jedynie dużych przedsiębiorstw, których udział w współfinansowaniu nakładów na działalność badawczo-rozwojową jest większy (przedsiębiorstwa duże sfinansowały 70% nakładów na innowacje w województwie w 2004 r.) Pozytywną cechą jest niewątpliwie fakt, że wielkość nakładów na innowacje w nakładach inwestycyjnych ogółem w wielkopolskich przedsiębiorstwach innowacyjnych stopniowo rośnie, ale wykazuje bardzo duże wahania. Analiza sektora badawczo-rozwojowego pozwala sformułować wnioski o niewykorzystywanym w pełni, dużym potencjale badawczo-rozwojowym, niskich nakładach na tą działalność w stosunku do regionalnego produktu brutto, braku współpracy między jednostkami naukowo-badawczymi, a także, co jest największym mankamentem, słabą współpracą między sektorem badawczo-rozwojowym, a gospodarką.