Prezentacja na Side Event, 5.11.2009 Barcelona Program priorytetowy: Dofinansowanie przydomowych oczyszczalni ścieków oraz podłączeń budynków do zbiorczego systemu kanalizacyjnego 2017-03-26 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Przygotowanie i realizacja projektów Bartłomiej Kirsten Gdańsk 2011-09-22 1

Przygotowanie i realizacja projektów działania informacyjne i edukacyjne wstępna lista zainteresowanych budową badania geologiczne lista zakwalifikowanych do budowy podpisanie umów dających wnioskodawcy prawo do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane opracowanie wniosku ocena wniosku; pozytywna- wniosek do Zarządu o udzielenie dofinansowania negocjacje i podpisanie umowy o dofinansowanie przetarg i podpisanie umowy z wykonawcą robót faza budowy rozliczenie (finansowe, rzeczowe, ekologiczne)

Kontrola Na wszystkich etapach projektu NFOŚiGW zastrzega sobie prawo do weryfikacji dokumentów oraz kontroli prawidłowości realizacji przedsięwzięcia i wykorzystania środków z pożyczki i/lub dotacji.

Działania informacyjne i edukacyjne Zbiorcze systemy gospodarki ściekowej nadzorowane są przez wyspecjalizowane firmy dysponujące odpowiednio przygotowanym personelem i sprzętem technicznym, umożliwiającym prowadzenie ciągłego dozoru eksploatowanych instalacji szybkie reagowanie w sytuacjach awaryjnych. W przypadku systemów PBOŚ rolę przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych muszą przejąć ich bezpośredni użytkownicy, czyli właściciele posesji, na których zlokalizowane są PBOŚ, a w części również lokalne władze samorządowe.

Wstępna lista zainteresowanych Działania edukacyjne powinny rozpocząć się już na etapie podejmowania przez właścicieli posesji decyzji o budowie PBOŚ ponieważ osoby te powinny mieć pełną świadomość nie tylko korzyści, lecz również obowiązków wynikających z ich posiadania. Do wniosku o udzielenie dofinansowania musi zostać dołączone oświadczenie, że wszyscy właściciele posesji, przed podjęciem decyzji o przystąpieniu do programu budowy PBOŚ, zostali powiadomieni o obowiązkach wynikających z posiadania PBOŚ, w tym o obowiązku utrzymania obiektu w ruchu oraz o konieczności ponoszenia kosztów eksploatacyjnych.

Badania geologiczne Badania mają zostać przeprowadzone na każdej z posesji wytypowanych do budowy PBOŚ. Badania mają określić rodzaj podłoża do głębokości min. 4 m p.p.t. oraz poziom statycznego i dynamicznego zwierciadła wód gruntowych. Badania mają na celu potwierdzenie, że warunki gruntowo-wodne umożliwiają zarówno poprawne posadowienie urządzeń wchodzących w skład PBOŚ jak również odprowadzenie do ziemi ścieków oczyszczonych.

Badania geologiczne c.d. Stosowanie studni chłonnych i drenaży rozsączających jest dopuszczane do odprowadzania ścieków oczyszczonych do ziemi, gdy poziom wód gruntowych w miejscu posadowienia tych urządzeń będzie znajdował się minimum 2,2 m pod poziomem istniejącego terenu. W ten sposób uzyskana zostanie warstwa separująca gruntu w wysokości 1,5 m. Wprowadzenie oczyszczonych ścieków do ziemi może odbywać się poprzez skrzynki i tunele rozsączające. UWAGA: studnie chłonne i drenaże w interpretacjach Wydziałów Ochrony Środowiska, na podstawie ustawy Prawo wodne art.9 ust.1 pkt 19 (t.j.: Dz.U.2005.239.2019 z późn. zm.) traktowane są jako urządzenia wodne.

Badania geologiczne c.d.

Badania geologiczne c.d. Nie jest dopuszczane stosowanie studni chłonnych wymagających wykonania nasypu ziemnego.

Badania geologiczne c.d. Nie jest dopuszczane stosowanie drenaży rozsączających umieszczonych w nasypach ziemnych.

Ostateczna lista PBOŚ do budowy Dla każdej PBOŚ należy podać: lokalizację (nazwę miejscowości), nr działki, adres posesji, rodzaj obsługiwanego obiektu (budynek jednorodzinny, budynek wielorodzinny, gospodarstwo agroturystyczne, obiekt użyteczności publicznej itp.), liczbę osób, które będą korzystały z PBOŚ, sposób odprowadzenia ścieków oczyszczonych, planowany koszt budowy.

Dysponowanie terenem Wnioskodawca (inwestor przedsięwzięcia – jst lub spółka) musi uzyskać prawo do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane. W tym celu podpisane muszą zostać umowy, w których właściciele, współwłaściciele, użytkownicy wieczyści przyznają jednostce samorządu terytorialnego prawo do dysponowania terenem na cele budowlane związane z budową PBOŚ i umożliwią wejście w teren okresie realizacji.

Wniosek o dofinansowanie Wniosek musi być opracowany na obowiązujących formularzach (dostępne na stronie www.nfosigw.gov.pl). Wniosek musi być kompletny, prawidłowo podpisany i posiadać wymagane załączniki. Cel i rodzaj przedsięwzięcia musi być zgodny z Programem. Wnioskodawca musi mieść się w kategorii „Beneficjenci”. Wydatki określone we wniosku muszą być zgodne z kosztami kwalifikowanymi określonymi w Programie.

Wniosek o dofinansowanie c.d. Wnioskowane dofinansowanie musi być zgodne ze szczegółowymi zasadami udzielania dofinansowania obowiązującymi w Programie. Wnioskowane dofinansowanie musi być zgodne z zasadami pomocy publicznej (jeśli dotyczy). Efekt ekologiczny musi być określony na podstawie wiarygodnych założeń i danych. Analiza kosztów musi być opracowana w oparciu o wiarygodne dane i racjonalne założenia. Projekt musi być przygotowany do realizacji.

Decyzja o dofinansowaniu Wnioski rozpatrywane będą w kolejności wpływu do NFOŚiGW. O udzieleniu dofinansowania decydować będzie kolejność złożenia kompletnego wniosku o dofinansowanie w ramach przyjętego limitu środków. Rozpatrywanie Wniosków będzie się odbywało zgodnie z wewnętrznymi regulacjami zapisanymi w Podręczniku procedur dofinansowania przedsięwzięcia ze środków NFOŚiGW. Negocjacje i podpisanie umowy o dofinansowaniu: Określenie warunków uzyskania pomocy finansowej i spłaty nieumarzalnej części dofinansowania. Szczegółowe zapisy wynikające ze specyfiki programu priorytetowego. Określenie warunków/zapisów szczególnych do umowy.

Specyfika Programu Wybudowane PBOŚ przez cały okres trwałości projektu wynoszący 5 lat pozostaną mogą pozostać własnością Beneficjenta Programu lub Beneficjent przenosi własność na użytkownika. Przez trwałość przedsięwzięcia należy rozumieć zapewnienie przez Beneficjenta utrzymania efektu rzeczowego i efektu ekologicznego. W tym okresie koszty związane z serwisem, eksploatacją i obsługą PBOŚ będą ponosili Beneficjenci Programu lub użytkownicy PBOŚ. Obowiązki właściciela i użytkownika PBOŚ zostaną określone w umowach cywilnoprawnych zawartych pomiędzy tymi stronami.

Specyfika Programu c.d. W przypadku wykorzystania dotacji z innego źródła na realizację zadania objętego umową, Beneficjent zobowiązany jest do zwrotu do NFOŚiGW dotacji lub jej części. Jeżeli dotacja uzyskana z innego źródła jest mniejsza od dotacji z NFOŚiGW zwrotowi podlega kwota dotacji w wysokości uzyskanej z innego źródła. Dla dotacji przewyższającej dotację z NFOŚiGW, zwrotowi podlega cała kwota dotacji uzyskanej z NFOŚiGW.

Negocjacje i podpisanie umowy W trakcie negocjacji Beneficjent będzie zobowiązany do przedstawienia projektu SIWZ w celu weryfikacji pod kątem: zgodności z wnioskiem aplikacyjnym poprawności zapisów dotyczących spełnienia przez zamawiane urządzenia polskich norm, w tym normy PN-EN 12566-3+A1:2009 zgodności z zapisami art. 29 ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j.: Dz.U.2010.113.759 z późn. zm.) i in.

Wybór wykonawcy Postępowanie przetargowe i udzielenie zamówienia: zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych Tryby udzielenia zamówienia publicznego: przetarg nieograniczony. Projekt może być realizowany: na podstawie dokumentacji technicznej, przygotowanej przez Beneficjenta w systemie „zaprojektuj i wybuduj”

Realizm w postępowaniu przetargowym Postępowanie na roboty poniżej progu unijnego: termin składania ofert: min. 14 dni odwołanie (do treści ogłoszenia i/lub SIWZ): 5 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia ewentualne przesunięcie terminu składania ofert ocena ofert, indywidualnie, zazwyczaj w terminie związania ofertą, 30 dni podpisanie umowy: 5 dni od zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty Razem ok. 54 dni (od daty ogłoszenia do zawarcia umowy). Zazwyczaj od 25 do 50 dni.

Realizm postępowaniu przetargowym c.d. Postępowanie na roboty powyżej progu unijnego: termin składania ofert: min. 40 dni odwołanie: 10 dni od dnia zamieszczenia ogłoszenia ewentualne przesunięcie terminu składania ofert ocena ofert, indywidualnie, zazwyczaj w terminie związania ofertą, 60 dni odwołanie na inne czynności, np. wybór oferty, odrzucenie lub wykluczenie oferty, 10 dni od powzięcia informacji podpisanie umowy: 10-15 dni od zawiadomienia w przypadku wniesienia odwołania, KIO ma 15 dni na rozpatrzenie, następna może być skarga do sądu, łącznie 44 dni Razem ok. 74 dni. Zazwyczaj od 55 do 200 dni.

SIWZ dokumentacja przetargowa - specyfikacja istotnych warunków zamówienia (SIWZ) instrukcja dla wykonawców (IDW) warunki kontraktowe opis przedmiotu zamówienia (OPZ) R o b o t y b u d o w l a n e „b u d u j” „p r o j e k t u j i b u d u j”

SIWZ c.d. O P Z - r o b o t y b u d o w l a n e „b u d u j” „p r o j e k t u j i b u d u j” Specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych Dokumentacja projektowa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U.2004.202.2072, z późn. zm.) Program funkcjonalno-użytkowy (PFU)

SIWZ c.d. NFOŚiGW, aby ułatwić Beneficjentom przeprowadzenie procedury przetargowej, przygotował przykładowy wzór dokumentów przetargowych, które po uzupełnieniu o zapisy szczegółowe mogą stanowić podstawę do ogłoszenia postępowania. Ww. dokumenty, tj. specyfikacja istotnych warunków zamówienia oraz program funkcjonalno-użytkowy są dostępne na stronie www.nfosigw.gov.pl, w zakładce „Środki krajowe”.

Zalety dopuszczalnych „systemów” System „buduj”: Nadzór autorski nad realizacją przedsięwzięcia, Uzgodnienia z użytkownikami PBOŚ na etapie projektowania. System „zaprojektuj i wybuduj”: Jeden podmiot odpowiedzialny za przygotowanie inwestycji, uzgodnienia z użytkownikami PBOŚ, zgłoszenia budowlane, realizację robót, szkolenia użytkowników PBOŚ, gwarancje działania instalacji i uzyskanie zakładanych efektów rzeczowych i ekologicznych.

Faza budowy Podstawa wypłaty środków: protokoły odbioru, faktury za wykonane roboty. Wypłaty środków następują po przedstawieniu przez Beneficjenta kompletu kserokopii faktur zapłaconych lub do zapłaty lub równoważnych dowodów księgowych, potwierdzających poniesione koszty przedsięwzięcia.

Rozliczenie końcowe Wymagane dokumenty: Zestawienie wykonanych PBOŚ wraz z określeniem wskaźników produktu, rezultatu i oddziaływania. Konieczne informacje dla każdej PBOŚ: nazwa miejscowości, na terenie której zlokalizowano PBOŚ, nr działki, na której ją zamontowano, typ zamontowanej oczyszczalni, liczba osób korzystających, oszacowana dobową ilość ścieków podlegających oczyszczaniu, oszacowany redukowany ładunek BZT5 i sposób odprowadzenia ścieków oczyszczonych.

Rozliczenie końcowe c.d. Zgłoszenie do właściwego Wydziału Ochrony Środowiska o zamiarze eksploatacji oczyszczalni ścieków zgodnie z art.152 ustawy Prawo ochrony środowiska, dla urządzeń wymienionych w rozporządzeniu w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (§2 ust.1, Dz.U.2010.130.880). Zgłoszenie rozpoczęcia robót zgodnie z art. 30 ustawy Prawo budowlane lub pozwolenie na budowę oczyszczalni o wydajności większej niż 7,5 m3/d. Deklaracje zgodności z Europejską Dyrektywą 89/106/EEC o wyrobach budowlanych i wymogami zawartymi w załączniku ZA PN-EN 12566-3+A1:2009 na dostarczone PBOŚ.

Rozliczenie końcowe c.d. Oświadczenie, że wszystkie oczyszczalnie ścieków wymienione w w/w zestawieniu spełniają wymogi określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U.2002.75.690 z późn. zm.). Pozwolenie wodnoprawne dla przydomowych biologicznych oczyszczalni ścieków o wydajności powyżej 5 m3/d (t.j.: Dz.U.2005.239.2019 z późn. zm.) oraz PBOŚ, z których ścieki odprowadzane są do środowiska poza posesją, na której zlokalizowano oczyszczalnię.

Rozliczenie efektów ekologicznych Raport z uzyskanych efektów ekologicznych zawierający: Oświadczenie wykonawcy, że stopień oczyszczania ścieków odprowadzanych ze wszystkich wybudowanych PBOŚ odpowiada wymogom zawartym w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 24 lipca 2006 r. (Dz.U.2006.137.984). Oświadczenie musi być potwierdzone wynikami badań ścieków oczyszczonych z 10% wskazanych przez NFOŚiGW obiektów. Badania parametrów ścieków oczyszczonych oraz ich pobór musi być wykonane przez akredytowane laboratorium.

Rozliczenie efektów ekologicznych c.d. Ww. badania muszą zostać wykonane 3 do 4 miesięcy po uruchomieniu ostatniej PBOŚ, budowanej ze środków pochodzących z NFOŚiGW. Oświadczenie musi uwzględniać oddzielnie wymogi dla oczyszczalni odprowadzających ścieki do ziemi i do wód oraz wymogi dla oczyszczalni odprowadzających ścieki do urządzeń wodnych. Oświadczenie należy przedłożyć nie później niż 6 miesięcy po uruchomieniu ostatniej PBOŚ.

Rozliczenie efektów ekologicznych c.d. Efekt - Program - Dyrektywa - Traktat Akcesyjny Celem programu jest poprawa stanu wód poprzez zapewnienie dofinansowania przedsięwzięć mających na celu wypełnienie wymogów Dyrektywy 91/271/EWG. art.3 ust.1 dyrektywy: W przypadku gdy ustanowienie systemu zbierania nie jest uzasadnione (…), należy zastosować pojedyncze systemy lub inne właściwe systemy zapewniające ten sam poziom ochrony środowiska. Traktat Akcesyjny: pełne wdrożenie dyrektywy do 31.12.2015 r.

Podłączenia budynków Wymagane załączniki do wniosku: Zestawienie planowanych podłączeń kanalizacyjnych określające: lokalizacja (nazwa miejscowości), nr działki, adres posesji, rodzaj obsługiwanego obiektu, liczbę osób lub RLM, które będą korzystać z podłączenia, parametry techniczne (długość, średnica, materiał) oraz planowany koszt. Mapy poglądowe z zaznaczonym obszarem realizacji przedsięwzięcia o dokładności co najmniej 1:25 000. Oświadczenie o zawarciu umów cywilno-prawnych ze wszystkimi właścicielami posesji, na wykonanie w ich imieniu podłączeń kanalizacyjnych.

Wskazane zapisy umowy z właścicielem Prawo do dysponowania gruntem na cele budowlane Udostępnienie działki/terenu na czas realizacji Wzajemne zobowiązania finansowe, koszty przedsięwzięcia, spłata zobowiązań Termin realizacji Zapewnienie trwałości przedsięwzięcia w okresie min. 5lat od czasu przekazania do eksploatacji w zakresie rzeczowym i ekologicznym (utrzymanie ciągłej sprawności eksploatacyjnej, bieżące usuwanie usterek porealizacyjnych, zawarcie umowy na odbiór ścieków i utrzymanie jej w mocy ) Zapewnienie dostępu do urządzeń

Rozliczenie podłączeń Warunek konieczny rozliczenia dofinansowania podłączeń budynków do zbiorczego systemu kanalizacyjnego: Efekt rzeczowy – bezusterkowy odbiór techniczny robót budowlano-montażowych z wykonaniem inwentaryzacji geodezyjnej + Efekt ekologiczny - podpisana umowa z operatorem systemu kanalizacyjnego na odbiór ścieków

Dziękuję za uwagę Bartłomiej Kirsten Zastępca Dyrektora Departament Ochrony Wód, NFOŚiGW tel. (+4822) 45 90 295 fax (+4822) 45 90 150 e-mail: b.kirsten@nfosigw.gov.pl