Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych E R A Z M U S

Wraz ze wzrostem popularności idei społecznej odpowiedzialności biznesu i społecznego zaangażowania przedsiębiorstw coraz częstszą formą działalności wolontariackiej staje się tzw. wolontariat pracowniczy. Cechą wyróżniającą tę formę wolontariatu jest to, że jest stymulowany i – do pewnego przynajmniej stopnia – organizowany przez pracodawcę. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Zazwyczaj programy wolontariatu pracowniczego powstają i są wdrażane w ramach strategii społecznej odpowiedzialności danego przedsiębiorstwa. Firmy, często we współpracy z organizacjami pozarządowymi, realizują projekty, w których wkład strony biznesowej wykracza daleko ponad wsparcie finansowe: firmy udostępniają swoje zasoby wiedzy, know-how oraz czas swoich pracowników zaangażowanych osobiście w realizację projektów. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Z badań przeprowadzonych z inicjatywy kampanii biznesowej ENGAGE wśród firm działających w 11 krajach wynika, że niemal 70% firm bierze udział w tego rodzaju programach; 75% przedstawicieli badanych firm twierdzi, ze zaangażowanie pracowników jest jednym z najlepszych sposobów pomocy społecznościom lokalnym. Także w Polsce Forum Odpowiedzialnego Biznesu przeprowadziło badania na 170 firmach, których menedżerowie przyznali (ponad 80%), że ich zdaniem społeczność lokalna oczekuje większego zaangażowania w rozwiązywanie problemów lokalnych. Wolontariat pracowniczy odpowiada na te właśnie potrzeby. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Określenie wolontariat pracowniczy oznacza zachęcanie pracowników przez pracodawcę do uczestniczenia w działaniach organizacji społecznych na rzecz osób potrzebujących. Zachęcanie pracowników do wolontariatu odbywa się z wykorzystaniem wszystkich kanałów komunikacji wewnętrznej firmy. Firma może wspierać pracownika w tych działaniach na wiele sposobów: np. deleguje pracownika do pracy wolontarystycznej w czasie pracy, udziela pracownikowi kilku godzin dodatkowego urlopu, przekazuje pomoc rzeczową lub wsparcie logistyczne i finansowe dla organizacji, w której pomaga pracownik. Pracownicy wykonują różnego rodzaju prace na rzecz osób potrzebujących, wykorzystując przy tym swoje predyspozycje i umiejętności zawodowe oraz talenty i zdolności z innych dziedzin. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Biorąc udział w programach wolontariatu firma pomaga w rozwiązywaniu problemów społeczności lokalnej. Organizacje pozarządowe, które udzielają bezpośredniej pomocy potrzebującym otrzymują dostęp nie tylko do dotacji finansowych, ale i wiedzy oraz umiejętności pracowników. Dzięki temu coraz efektywniej działają i znacząco zwiększa się dostęp do świadczonych przez nie usług (porady, rehabilitacja, pomoc dla osób nieuleczalnie chorych i ich rodzin, zajęcia pozalekcyjne dla dzieci i in.). W ten sposób następuje nawiązanie dialogu firm, ich pracowników, organizacji społecznych, ich podopiecznych i mieszkańców oraz aktywizacja zasobów już istniejących w regionie. Zachodzą zmiany w społeczności zarówno lokalnej, jak i globalnej. Podnosi się poziom świadomości społecznej pracowników, ale również i kontrahentów oraz klientów firmy. Firma nie tylko stymuluje gospodarczy wzrost regionu i zapewnia miejsca pracy, ale również dając dobry przykład, edukuje społeczeństwo i popularyzuje postawy dobroczynne. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Sporo menedżerów często myli wolontariat pracowniczy z dobroczynnością, czyli np. przekazywaniem pieniędzy na rzecz potrzebujących. Wielu niestety ma także tendencję do przypinania orderu do własnej piersi, gdy któryś z pracowników firmy angażuje się społecznie w swoim wolnym czasie, przy zerowym wsparciu ze strony przedsiębiorstwa. Bywa, że sama promocja działalności wolontariackiej jest uznawana za wolontariat, względnie darowanie czegoś, gdy firmie zbywa – np. gdy produkuje farby, których termin ważności mija, wówczas przekazuje je pobliskiej szkole na cele remontowe. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

przyjęcie przez osoby zarządzające u pracodawcy programu wolontariatu pracowniczego (wytyczenie celu i zadań z nim związanych oraz sposobu jego realizacji – najlepiej przy jak największym zaangażowaniu pracowników); wyznaczenie menedżera zarządzającego przyjętym programem (stwierdzenie jakiś dział za to odpowiada jest niewystarczające i zwykle nie zapewnia prawidłowego przebiegu pomocy; wyznaczona osoba powinna mieć wpisane w zakres obowiązków służbowych zarządzanie takim programem); określenie przez pracodawcę, który już podjął decyzję o zaangażowaniu się w wolontariat pracowniczy, minimalnego budżetu programu, który będzie mógł zaangażować do realizacji przyjętego programu; chęć uczestnictwa w programie pracowników firmy; rzeczywiste wsparcie projektu przez firmę, zarówno budżetowe, jak i organizacyjne; dodatkowe wsparcie beneficjenta. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

podnoszenie kwalifikacji pracowników przez zdobycie przez nich nowych doświadczeń i kompetencji, umiejętności interpersonalnych podnoszenie poziomu motywacji w zespole integracja pracowników różnych działów wokół wspólnego celu podniesienie poziomu lojalności pracowników w stosunku do firmy budowanie wizerunku firmy odpowiedzialnej i zaangażowanej społecznie w jej otoczeniu wzmocnienie pozycji konkurencyjnej firmy Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

możliwość samorealizacji - wykorzystanie talentów, umiejętności wynikających z własnych zainteresowań, nie koniecznie wykorzystywanych w codziennej pracy możliwość odreagowania stresów związanych z pracą zawodową lepsze poznanie i zrozumienie problemów społecznych poczucie satysfakcji z faktu niesienia pomocy innym zdobywanie nowych umiejętności (zdolność współpracy, motywowania, skuteczność, twórcze podejście do problemów) zwiększenie samoświadomości możliwość obserwacji kolegów z pracy w innych sytuacjach niż zawodowe (i poprawa komunikacji w związku z tym) Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Możliwości są nieograniczone – zależne od pomysłowości i możliwości pracowników oraz osób zarządzających firmami. Pomagać można ludziom starszym, schorowanym, niepełnosprawnym, rodzinom, dzieciom. Można też wspierać organizacje czy inicjatywy na rzecz ochrony zwierząt, roślin lub generalnie – środowiska naturalnego. Można pracować na rzecz lokalnych społeczności – np. w biurze organizacji czy instytucji pożytku publicznego, przy organizacji, realizacji projektów, w tłumaczeniach, przy komputerze, w porządkowaniu dokumentacji, pisaniu wniosków, projektowaniu materiałów promocyjnych, dystrybucji itd. Warto najpierw rozejrzeć się w najbliższej okolicy, a dopiero potem szukać dalej. Przydatna może być także witryna: na której znajdują się wszystkie fundacje i stowarzyszenia w Polsce. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Dobrze zająć się tym, na czym firma/osoba się zna, czym się pasjonuje lub jej działalność jest związana, np.: producent samochodów – działalność na rzecz poprawy bezpieczeństwa dzieci na drogach w Polsce; operatorzy telefonii komórkowej – recykling telefonów; korporacja komputerowa – edukowanie w zakresie bezpieczeństwa, np. małoletnich, w sieci; firma spedycyjna – ochrona środowiska, np. sadzenie drzew w lokalnym parku; producent alkoholi – odpowiedzialna sprzedaż i serwowanie napojów alkoholowych; dystrybutor produktów spożywczych – walka z niedożywieniem dzieci; bank – szkolenia z zakresu racjonalnego zarządzania domowym budżetem czy oszczędzania; dostawca energii – źródła odnawialnej energii, recykling, etc.; producent okien – oszczędność energii w domach itd. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Jeśli chodzi o wolontariat pracowniczy, w Polsce nie istnieje formalna definicja prawna tego pojęcia, jak również nie ma przepisów prawnych regulujących prawa i obowiązki pracodawcy angażującego się w tego typu wolontariat. Jednak istnieje zespół aspektów, działań faktycznych, po których można rozpoznać, czy dany podmiot będący pracodawcą taką działalność prowadzi. Kluczowym jest faktyczne zaangażowanie zasobów i środków pracodawcy w pomoc pracownikom, którzy chcą działać na zasadzie wolontariatu pracowniczego. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

I Ogólnopolskie Badania Wolontariatu Pracowniczego w Polsce przeprowadzono wśród 500 największych firm w Polsce (Raport dostępny na stronie: Badanie z jednej strony analizuje wiedzę pracowników na temat wolontariatu pracowniczego oraz ich stosunek do tej formy aktywności społecznej. Zaprezentowane zostały opinie zarówno pracowników zaangażowanych w programy wolontariatu społecznego, jak i osób, które w takich programach nie brały jeszcze udziału. Do badania zaproszono pracowników 14 firm z listy największych przedsiębiorstw w Polsce, które uczestniczą w programach wolontariatu pracowniczego. Respondenci wypełniali anonimową ankietę internetową. W sumie zebrano opinie 145 osób, z czego 64 to osoby aktywnie zaangażowane w wolontariat pracowniczy (wolontariusze), a 81 to osoby nie zaangażowane. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Zdaniem wolontariuszy kluczową korzyścią, jaką daje im wolontariat jest satysfakcja, że pomaga się potrzebującym. Poza tym, wolontariusze wskazują na możliwość samorealizacji, rozwijanie nowych umiejętności i kompetencji czy też możliwość poznania siebie i swoich kolegów z pracy w innych sytuacjach. Wolontariusze wykazują chęć aktywnego działania w tworzeniu i opracowywaniu programów realizowanych w ramach wolontariatu pracowniczego. 60% wolontariuszy preferuje projekty, które mogą zmieniać, i na które mogą mieć wpływ. Z badań wynika, że fakt istnienia w firmie programu wolontariatu pracowniczego jest istotnym czynnikiem wpływającym na postrzeganie przedsiębiorstwa jako pracodawcy. Dla co trzeciego wolontariusza ma to duże znaczenie, a tylko dla 8% fakt ten nie wpływa na wizerunek. Wśród pracowników niezaangażowanych w wolontariat zdecydowana większość zetknęła się z pojęciem wolontariatu pracowniczego, natomiast 63% brak zaangażowania argumentuje brakiem czasu. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Druga część badania została przeprowadzona wśród decydentów w największych firmach w Polsce. Z analizy wynika, że zaledwie 2% firm prowadzi programy wolontariatu pracowniczego, nie oznacza to jednak, że pozostałe nie angażują się w działania na rzecz społeczeństwa. Najczęściej realizowanymi formami wsparcia są pomoc finansowa (85% respondentów) i pomoc rzeczowa (69%). Dwie najczęściej wskazywane przyczyny, dla których wolontariat nigdy nie był w firmie organizowany, to istnienie innych form wsparcia potrzebujących (41%) oraz nieświadomość istnienia takiej formy pomocy (35%). W firmach realizujących programy wolontariatu pracowniczego angażuje się w nie przeciętnie 12% pracowników, którzy poświęcają średnio 29 godzin w skali roku na pracę wolontarystyczną. Aż 78% firm ma wydzielony budżet na program wolontariatu pracowniczego. Przeciętna wysokość nakładów finansowych w skali roku to ok. 160 tysięcy zł. Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

W połowie firm, gdzie funkcjonuje ten program, istnieją odrębne przepisy regulujące jego działanie, a w 80% z nich istnieją ustalone standardy, które dotyczą przede wszystkim, ogólnych zasad pracy wolontariuszy oraz etyki pracy. Za realizację projektów wolontariackich najczęściej odpowiedzialne są działy Public Relations (36% firm), a następnie HR (29%) i zarząd (21%). Projekt dofinansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich