Szanse i zagrożenia rozwoju technologii medycznych w Polsce w okresie najbliższych 20 lat
Projekt FORESIGHT System monitorowania i scenariusze rozwoju technologii medycznych w Polsce
Elementy realizacji projektu FORESIGHT Identyfikacja kluczowych technologii w przyszłości w zakresie technologii medycznych Ocena szans i zagrożeń dla technologii (analiza STEEP, analiza SWOT) Identyfikacja działań, które należy podjąć w celu rozwoju technologii Budowa scenariuszy
Analiza STEEP Cel analizy STEEP – wskazanie czynników środowiska zewnętrznego stanowiących szanse i zagrożenia wpływające na inżynierię biomedyczną oraz określenie siły tego oddziaływania. S (Sociocultural) T (Technological) E (Enviromental) E (Economic) P (Political)
Czynniki środowiska zewnętrznego - kryteria STEEP Społeczno – kulturowe (Sociocultural) wartości, styl życia, wzrost demograficzny, religia, poziom wykształcenia, siła robocza, dochody ludności, stosunek społeczeństwa do danej branży Technologiczne (Technological) odkrycia naukowe, patenty, poziom technologii w danej branży, nowe technologie, zmiana w organizacji produkcji Środowisko naturalne (Enviromental) ochrona środowiska, zanieczyszczenia, zmiany klimatu, energia odnawialna, recykling Ekonomiczne (Economic) PKB, stopa inflacji, stopa bezrobocia, deficyt budżetowy, wielkość rynku, stopy procentowe, opodatkowanie, kurs waluty, bilans handlowy i płatniczy, poziom płac Polityczno – prawne (Political) ustawy i rozporządzenia dotyczące działalności gospodarczej, nastawienie władz do branży, ideologia społeczno-gospodarcza rządów, stabilność rządów, stabilność przepisów prawnych, procesy prywatyzacyjne, członkostwo w UE
Panele tematyczne biorące udział w projekcie FORESIGHT 1. Panel ‘Biopomiary’ 2. Panel ‘Sztuczne i Hybrydowe Narządy’ 3. Panel ‘Biomateriały’ 4. Panel ‘Biomechanika’ 5. Panel ‘Obrazowania biomedycznego i przetwarzania obrazów biomedycznych’ 6. Panel ‘Informatyka i sieci neuronowe w medycynie’ 7. Panel Ekonomiczny Skala przyjęta przez Panele (1-5): 5 – środowisko bardzo zachęcające 4 – środowisko zachęcające 3 – środowisko neutralne 2 – środowisko mało zachęcające 1 – środowisko zniechęcające
Schemat pracy nad wyborem czynników do analizy STEEP Panele Robocze Panel Główny zgłaszanie czynników stanowiących szanse lub zagrożenie dla technologii medycznych w Polsce ocena ilościowa stopnia ważności czynników STEEP przez członków Paneli Roboczych wybór czynników powtarzających się we wszystkich Panelach Roboczych obróbka statystyczna danych uzyskanych z Paneli Roboczych
Jak przebiegały prace nad analizą STEEP Respondenci poszczególnych Paneli mieli za zadanie ocenić ważność czynników zewnętrznych (zarówno pozytywnych czyli szans i negatywnych czyli zagrożeń) mających potencjalny wpływ na planowane projekty w dziedzinie inżynierii biomedycznej Szanse Zagrożenia Sociocultural Poprawa jakości i usprawnienie opieki zdrowotnej Poprawa bezpieczeństwa i jakości życia osób starszych i niepełnosprawnych Sprawnie działający system szkolnictwa wyższego kształcących dobrych inżynierów i badaczy Dostępność nowoczesnych metod diagnostycznych Obawa przed udostępnianiem w formie elektronicznej medycznych danych osobowych Odpływ kwalifikowanej kadry z budżetowych jednostek badawczo-rozwojowych spowodowany niskimi pensjami Brak zaufania społecznego do danej technologii medycznej Technological Rozwój i wdrożenia innowacyjnych technologii inżynierii biomedycznej Duża konkurencja technologiczna na rynku międzynarodowym w dziedzinie produktów inżynierii biomedycznej Environmental Mniejsze zużycie energii przy wykorzystaniu nowych metod pomiarowych Technologia nie wykorzystująca substancji szkodliwych (zwłaszcza ołowiu) Potencjalny wzrost zagrożenia środowiska przez wprowadzenie nowej metody pomiarowej Wzrost zużycia energii Produkcja szkodliwych odpadów w trakcie eksploatacji urządzenia Economic Rozwój (małych i średnich) przedsiębiorstw wysokich technologii Zmniejszenie kosztów ponoszonych na opiekę zdrowotną (w perspektywie) Obawa konieczności prowadzenia kosztownych badań nie przynoszących wymiernego wyniku Mały wskaźnik wdrożeń i komercjalizacji innowacyjnych technologii Political Wzrost finansowania rozwoju technologii biomedycznych Opracowanie spójnej strategii rozwoju inżynierii biomedycznej w skali kraju (wskazanie priorytetowych kierunków rozwoju) Wykorzystanie środków europejskich Utrzymanie niskiego finansowania badań w dziedzinie inżynierii biomedycznej Brak zachęt dla uruchamiania komercyjnych przedsięwzięć o dużym wkładzie „know-how” Brak jednostek wspomagających badaczy w uzyskiwaniu patentów i ich finansowania Brak uregulowań prawnych pozwalających na szybkie wdrożenie danej technologii Przykład z Panelu Biopomairy
Wyniki prac paneli tematycznych - Wypracowanie czynników do analizy STEEP Środowiskowe: Zanieczyszczenie środowiska, Źródła energii, Ochrona środowiska, Czynniki chorobotwórcze, Optymalizacja procesów Ekonomiczne: Wskaźnik wdrożeń i komercjalizacji innowacyjnych technologii, Wielkość rynku, Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw wysokich technologii, Finansowanie i koszty ochrony zdrowia, Poziom zamożności obywateli Społeczno-kulturowe: Styl życia, Poziom wykształcenia, Tendencje demograficzne, Jakość opieki zdrowotnej, Świadomość zdrowotna społeczeństwa, Choroby cywilizacyjne Technologiczne: Nowe technologie i procedury wysokospecjalistyczne, Techniki informatyczne telekomunikacyjne, Infrastruktura informatyczna i telekomunikacyjna, Rozwój technologii medycznej na świecie, Nisza rynkowa, Patenty, wynalazki i ochrona wartości intelektualnej Polityczno-prawne: Krajowe zaplecze naukowo-badawczeOptymalizacja przepisów w zakresie podatków i ochrony zdrowia, Finansowanie rozwoju technologii medycznych, Formy własnościFundusze Europejskie, Stabilność polityczna
Pozostałe czynniki zgłaszane do STEEP: Pokonywanie barier miedzy środowiskami (producenci-lekarze-farmaceuci-pacjenci-zdrowi obywatele) Zainteresowanie pacjentów wdrażaniem nowych technologii Starzenie się społeczeństwa Procedury patentowe i ochrona własności intelektualnej Łatwość lub brak konieczności utylizacji zużytych wyrobów Zmiana systemu ubezpieczeń zdrowotnych Praktyki monopolowe obcych koncernów (dumping) Programy ochrony zdrowia motywowane możliwościami technologiczno-finansowymi/a nie celami społecznymi Rozwój MSP, regulacje wspomagające MSP Powołania organu o kompetencji FDA Propagowanie zdrowego trybu życia i samoświadomości medycznej Baza techniczna/stan uczelni technicznych, baza medyczna/stan ośrodków medycznych
Wyniki prac paneli tematycznych - Wypracowanie kryteriów STEEP Społeczno – kulturowe (Sociocultural) Średnia wartość czynnika: 3,46
Wyniki prac paneli tematycznych - Wypracowanie kryteriów STEEP Technologiczne (Technological) Średnia wartość czynnika: 3,48 Środowisko naturalne (Enviromental) Średnia wartość czynnika: 3,09
Wyniki prac paneli tematycznych - Wypracowanie kryteriów STEEP Ekonomiczne (Economic) Średnia wartość czynnika: 3,24 Polityczno – prawne (Political) Średnia wartość czynnika: 3,24
Wyniki prac paneli tematycznych - Ważność kryteriów STEEP
Wyniki prac paneli tematycznych - Wnioski z analizy STEEP Czynnikiem zachęcającym do rozwijania technologii medycznych są: a) czynniki technologiczne b) czynniki społeczno-kulturowe Czynnikiem neutralnym (ani zachęcającym ani zniechęcającym) do rozwoju technologii medycznych są: a) czynniki środowiskowe Wniosek: otoczenie zewnętrzne sektora technologii medycznych w Polsce jest neutralne z tendencją do zachęcającego
Dziękuję za uwagę