Grupa Wyszehradzka (V4) jest nieformalną regionalną formą współpracy czterech państw Środkowej Europy – Polski, Czech, Słowacji i Węgier, które łączy nie tylko sąsiedztwo i podobne uwarunkowania geopolityczne, ale przede wszystkim wspólna historia, tradycja, kultura oraz wartości. Ideą utworzenia Grupy była intensyfikacja współpracy w zakresie budowy demokratycznych struktur państwowych oraz wolnorynkowej gospodarki, a w dalszej perspektywie uczestnictwo w procesie integracji europejskiej.
Za datę jej powstania przyjmuje się 15 lutego 1991 r Za datę jej powstania przyjmuje się 15 lutego 1991 r., kiedy to prezydenci Polski Lech Wałęsa i Czechosłowacji Václav Havel oraz premier Węgier József Antall podpisali w węgierskim mieście Wyszehrad wspólną deklarację określającą cele i warunki wzajemnej współpracy. Od 2004 r. wszystkie kraje V4 są członkami Unii Europejskiej, a Grupa Wyszehradzka stanowi forum wymiany doświadczeń oraz wypracowywania wspólnych stanowisk w sprawach istotnych dla przyszłości regionu i UE.
V-4 Grupa Wyszehradzka (tzw. V4) inaczej Trójkąt Wyszehradzki (do 1993 roku) lub Czworokąt Wyszehradzki, państwa grupy wyszehradzkiej – nieformalne określenie stosowane od 1991 r. w stosunku do trzech państw środkowoeuropejskich Czechosłowacji,Polski i Węgier – Trójkąt Wyszehradzki. W późniejszym czasie, wskutek rozpadu Czechosłowacji (1 stycznia 1993 r.), członkami Trójkąta Wyszehradzkiego stały się Czechyi Słowacja, dlatego zmienił on nazwę na Grupa Wyszehradzka. Głównym celem Grupy była współpraca z Unią Europejską i NATO w kwestii przystąpienia ich do struktur tych organizacji. Jedyną instytucją Grupy jest Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki.
Historia Grupy Wyszehradzkiej W roku 1335 Zamek Wyszehradzki, ówczesna siedziba królów Węgier, stał się miejscem zjazdu Królów Polski, Czech i Węgier. Postanowili ściśle ze sobą współpracować, zarówno na polu polityki, jak i handlu. Dzięki temu, wiele pokoleń później, stali się inspiracją dla inicjatywy środkowoeuropejskiej (więcej). Czworokąt Wyszehradzki jest nieoficjalną nazwą czterech środkowoeuropejskich krajów postkomunistycznych, czyli Republiki Czech, Republiki Węgier, Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Słowackiej. Na początku grupa nazywana była Trójkątem Wyszehradzkim, czworokąt powstał w rezultacie podziału Czechosłowackiej Republiki Federalnej w 1993 roku.
Na spotkaniu ustalono zasady przyszłej współpracy pomiędzy tymi państwami, a w szczególności ustalono, że będą wzajemnie konsultować i koordynować swoje działania, oraz że na arenie międzynarodowej będą wzajemnie wspierać swoje dążenia. Głównymi założeniami była wspólna integracja z Europą i strefą atlantycką, aby nie generować nowych podziałów po upadku bloku wschodniego. Z tego wynikała część deklarowanych na spotkaniu założeń np. poszanowanie praw człowieka, budowanie demokracji parlamentarnej, niwelowanie gospodarczych i administracyjnych pozostałości po poprzednim ustroju.
KRAKÓW Drugie spotkanie Grupy Wyszehradzkiej odbyło się 6 października 1991 roku w Krakowie. Na przebieg i deklaracje wpłynął upadek Związku Radzieckiego i konflikt jugosłowiański. Opierano się wtedy głównie na zapewnianiu bezpieczeństwa państwom Grupy, ponieważ po rozwiązaniu Układu Warszawskiego nie były one członkami żadnego sojuszu militarnego.
PRAGA Kolejne ważne spotkanie odbyło się w Pradze 6 maja 1992 roku. Oprócz prezydentów państw pojawili się na nim przedstawiciele Komisji Europejskiej i trzech kolejnych prezydencji Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej.
Po nim wiele spotkań odkładano m. in Po nim wiele spotkań odkładano m.in. z powodu aksamitnego rozwodu na Czechosłowacji. Dodatkowo po 1993 roku zarówno Czechy i Słowacja sprzeciwiały się współpracy w ramach Grupy Wyszehradzkiej[1]
BUDAPESZT Kolejne spotkanie odbyło się dopiero 15 maja 1999 roku w Budapeszcie, po wyborach na Węgrzech, Słowacji i w Czechach. Na tym spotkaniu odbyła się symboliczna reaktywacja Grupy Wyszehradzkiej. Ustalono wtedy mechanizm przyszłych spotkań premierów, a mianowicie, że mają się one odbywać 2 razy do roku. Rok później powołano Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki z siedzibą w Bratysławie.
Od tego czasu, w ramach grupy wyszehradzkiej znacznie zwiększyła się ilość spotkań polityków z najwyższych szczebli władzy tych państw, a omawiano na nich nie tylko wspólną politykę zagraniczną na zewnątrz, ale także wzajemne relacje pomiędzy tymi państwami, gdyż reprezentowały one bardzo zbliżony poziom rozwoju społeczno-gospodarczego.
CEFTA Współpraca w ramach Grupy, a szczególnie regionalna integracja, cierpiała na skutek odmiennych priorytetów poszczególnych państw, dążących przede wszystkim do integracji z Unią (szczególnie wyrazistych w przypadku Czech), i dopiero spowolnienie europejskich procesów integracyjnych wymusiło utworzenie porozumienia CEFTA, które przyniosło namacalne efekty gospodarcze.
W 1992 r. w ramach grupy zostało zawarte Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu (CEFTA), pomiędzy Polską a Czechami, Słowacją i Węgrami.
Co pół roku odbywają się spotkania premierów (przeważnie: czerwiec i grudzień), a co roku spotkania prezydentów (najczęściej wrzesień) i przewodniczących parlamentów.
Przewodnictwo w Grupie Wyszehradzkiej Dany kraj obejmuje rotacyjne przewodnictwo w Grupie Wyszehradzkiej od 1 lipca do 30 czerwca roku następnego
Kraje obejmujące rotacyjne przewodnictwo: 1991/1992 – Czechosłowacja 1992/1993 – Polska 1993/1994 – Węgry 1994/1995 – Słowacja 1995/1996 – Czechy 1996/1997 – Polska 1997/1998 – Węgry 1998/1999 – Słowacja 1999/2000 – Czechy 2000/2001 – Polska 2001/2002 – Węgry 2002/2003 – Słowacja 2003/2004 – Czechy 2004/2005 – Polska 2005/2006 – Węgry 2006/2007 – Słowacja 2007/2008 – Czechy 2008/2009 – Polska 2009/2010 – Węgry 2010/2011 – Słowacja 2011/2012 – Czechy 2012/2013 – Polska 2013/2014 – Węgry 2014/2015 – Słowacja
http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/grupa-wyszehradzka-niemcy-i-francja-chca-budowac-jednosc-europejska,310285.html
Szczyt w Bratysławie Deklaracja na 20-lecie Grupy Wyszehradzkiej 15.02.2011
2011 02 15 Bratysława 15 lutego mija 20. rocznica istnienia Grupy Wyszehradzkiej, powołanej w 1991 roku przez prezydentów: Lecha Wałęsę, Arpada Goencza i Vaclava Havla.
Grupa Wyszehradzka jest solidarna z tymi, którzy "wierzą w Europę, a dzisiaj siedzą w więzieniu", czyli z opozycją białoruską - zadeklarował we wtorek w Bratysławie premier Donald Tusk. "Dla wszystkich Białorusinów jest ważne, że nie zapominamy kilka miesięcy po wyborach - jeśli tak można nazwać farsę, jaka miała miejsce na Białorusi - że pamiętamy. Dzisiaj premierzy zgromadzeni w Bratysławie dają wyraźny znak, że Europejczycy, którzy za swoje przekonania siedzą w więzieniach, gdziekolwiek żyją, mogą liczyć także na naszą solidarność" - oświadczył Tusk na konferencji prasowej w stolicy Słowacji, gdzie odbywa się szczyt krajów Grupy Wyszehradzkiej.
Z okazji 20-lecia Grupy Wyszehradzkiej premierzy Polski, Czech, Węgier i Słowacji podpisali we wtorek w Bratysławie deklarację, która podsumowuje dotychczasowe działania grupy i precyzuje zadania stojące przed państwami naszego regionu. W drugiej części szczytu premierzy państw Grupy Wyszehradzkiej będą rozmawiać z szefami rządów Niemiec, Austrii i Ukrainy m.in. o współpracy energetycznej oraz unijnych aspiracjach Ukrainy. Szczyt Grupy Wyszehradzkiej jest podzielony na dwie części. Pierwsza część – spotkanie szefów rządów – była poświęcona 20-leciu powstania Grupy.
Donald Tusk, Petr Neczas, Viktor Orban i Iveta Radiczova zadeklarowali w podpisanyej we wtorek deklaracji, że będą koordynowali wspólne działania w ramach Unii i będą ściśle współpracować w kwestii bezpieczeństwa energetycznego
Deklaracja, oprócz akcentów związanych z rocznicą 20-lecia powstania grupy, mówi o tym, że kraje członkowskie wysoko oceniają działania i współpracę w jej ramach – poinformował minister ds. europejskich Mikołaj Dowgielewicz. Jak podkreślił, Grupa Wyszehradzka doskonale funkcjonuje jako forum koordynacji stanowisk w UE, w takich sprawach jak: polityka energetyczna, budżet, wspólna polityka rolna i kwestie klimatyczne.
Dowgielewicz powiedział też, że deklaracja zakłada działania na rzecz Partnerstwa Wschodniego. – Prezydencja węgierska i polska (w II połowie 2011 roku) to szansa, żeby Ukraina i inne kraje Partnerstwa czuły, że Unia się nimi interesuje – ocenił. Minister powiedział, że szefowie rządów państw Grupy Wyszehradzkiej rozmawiali też o polityce energetycznej. Jak zaznaczył, do czerwca ma powstać plan kluczowych połączeń energetycznych, które trzeba zbudować, aby Europa Środkowa czuła się bezpiecznie, jeśli chodzi o zaopatrzenie w gaz.
W drugiej części szczytu uczestniczyć będą także kanclerz Niemiec Angela Merkel, kanclerz Austrii Werner Faymann oraz premier Ukrainy Mykoła Azarow. Rozmowy dotyczyć m.in. spraw energetycznych, , a w szczególności o połączeniach gazowych Północ-Południe. Chodzi o korytarz od bałtyckiego gazoportu LNG w Świnoujściu, przez Polskę, Czechy, Słowację i Węgry po Chorwację, obejmujący wiele interkonektorów dwustronnych lub narodowych gazociągów już istniejących, lub będących na etapie planowania, albo budowy. Należy on do priorytetowych projektów UE.
Szefowie rządów będą również rozmawiać o programie Partnerstwa Wschodniego, który jest jednym z priorytetów zarówno polskiego, jak i węgierskiego przewodnictwa w Unii. W drugiej części spotkania odbędzie się także rozmowa dotycząca m.in. współpracy regionalnej oraz unijnych aspiracji Ukrainy. Polska chce wspierać Ukrainę w jej dążeniach do integracji z Zachodem, chce pełnić rolę państwa nie tylko zachęcającego, ale też wspomagającego Ukrainę. Kolejnym tematem rozmów w Bratysławie będzie prawdopodobnie kwestia przyszłości strefy euro.
Polska prezydencja w GRUPIE WYSZEHRADZKIEJ
Warszawa 2013 - Jedność europejską należy budować za pomocą trzech narzędzi. Unii walutowej i gospodarczej, konkurencyjności gospodarek państw członkowskich oraz umacniania europejskich zdolności obronnych - powiedział premier Donald Tusk podczas spotkania Grupy Wyszehradzkiej. - Wspólnie odpowiadamy i chcemy przejąć odpowiedzialność za bezpieczeństwo Europy - dodała z kolei Angela Merkel
Grupa Wyszehradzka z prezydentem Francji i kanclerz Niemiec
Cały Wyszehrad to jedna drużyna?
Polityka obronna Szef polskiego rządu poinformował o wspólnej deklaracji ministrów obrony państw Grupy Wyszehradzkiej, Francji i Niemiec, która ma na celu wyrażenie poparcia dla zacieśnienia współpracy tych państw w dziedzinie obrony oraz wysiłków państw na rzecz poprawy konkurencyjności europejskiego przemysłu obronnego. - Musimy mieć wspólną bazę przemysłową, miejsca pracy i technologię, by pozwolić obronności europejskiej na zapewnienie odpowiedniej solidności - podkreślił prezydent Hollande. Gośćmi Donalda Tuska byli: prezydent Francois Hollande, kanclerz Angela Merkel i premierzy Viktor Orban, Robert Fico oraz Petr Neczas. Polska sprawuje obecnie prezydencję w Grupie Wyszehradzkiej.