Jakość i bezpieczeństwo żywności Pawel Bartoszek Poznański Park Naukowo-Technologiczny Pawel.Bartoszek@ppnt.poznan.pl

Terminy składania wniosków SSA – 1- stopniowa procedura składania wniosków luty 2006 – termin zamknięcia konkursu ok. marca 2006 – wyniki konkursu Koniec roku 2006 – podpisanie umowy z Komisją Europejską

Terminy składania wniosków STREP, CA – 1- stopniowa procedura składania wniosków październik 2005 – termin zamknięcia konkursu ok. marca 2006 – wyniki konkursu Koniec roku 2006 – podpisanie umowy z Komisją Europejską

Terminy składania wniosków Sieci doskonałości (NoE), projekty zintegrowane (IP) - 2- stopniowa procedura składania wniosków Październik 2005 – termin zamknięcia konkursu – złożenie szkicu wniosku 2-ga poł. Listopada 2005 – wyniki I etapu luty 2006 – termin złożenia całkowitego wniosku Maj/ czerwiec 2006 – wyniki konkursu

Wymogi formalne I etap Nie więcej niż 20 stron, czcionką 12 Kryteria oceny: IP – relevance, potential impact, S&T excellence, (próg - 12 z 15 max.) NoE – relevance, Degree of integration and the Joint Programme of Activities (próg – 8 z 10 max.) ,

Budżet konkursu IP & NoE 83 M Euro SREP & CA 34 M Euro SSA 8 M Euro

Tematyka konkursu Całkowity łańcuch żywieniowy Projekty związane z jakością i bezpieczeństwem całkowitego łańcucha żywnościowego od konsumpcji do produkcji podstawowej i paszowej. Celem obszaru jest produkcja lepszej jakościowo i bezpieczniejszej żywności z jasno określonymi korzyściami dla konsumentów.

1. Całkowity łańcuch żywieniowy T5.4.1.1 Udoskonalenie jakości mięsa wieprzowego i produktów wieprzowych dla klientów. Identyfikacja elementów całego procesu produkcyjnego, które mają wpływ na konsumpcje Podejście multidyscyplinarne (genomika, biochemia, fizjologia) Badania powinny być sprawdzone w praktyce Znacząca rola przemysłu w projekcie Obowiązkowo 1 partner INCO IP

1. Całkowity łańcuch żywieniowy T5.4.1.2 Podnoszenie bezpieczeństwa produkcji wołowej Nowe procesy kontroli przeciwko patogenom i zanieczyszczeniom chemicznym w całym procesie produkcji Cele – bezpieczeństwo, wartości odżywcze i konsumpcyjne Obowiązkowo 1 partner INCO Znaczący udział SMEs IP

Tematyka konkursu Epidemiologia chorób i alergii związanych z żywnością Cel: Badania złożonych zależności pomiędzy żywieniem i metabolizmem, systemem immunologicznym, genetyką i społeczno-ekonomicznymi czynnikami w celu identyfikacji czynników ryzyka i opracowanie wspólnej europejskiej bazy danych.

2. Epidemiologia chorób i alergii związanych z żywnością T5.4.2.1 Składniki pokarmowe wobec wymagań specyficznych grup ludzkich Niemowląt, dzieci, dojrzewających, kobiet karmiących piersią, starszych osób, uboższych Kompilacja obecnych baz danych – opracowanie wskazówek dietetycznych Podnoszenie świadomości konsumentów Konieczny udział organizacji konsumenckich NoE

2. Epidemiologia chorób i alergii związanych z żywnością T5.4.2.2 Wpływ historii żywienia na chorobę trzewną Korelacja sposobu odżywiania z czynnikiem genetycznych na chorobę trzewną Identyfikacja cząsteczek i genów związanych z wystąpieniem choroby STREP

Tematyka konkursu Wpływ żywności na zdrowie człowieka Cel: Badanie wpływu diety na zdrowie człowieka: Opracowanie porad dot. diety Opracowanie nowych produktów dla zdrowia (np.. żywność funkcjonalna, OGM) Wykorzystanie nowych możliwości biotechnologicznych i proteomicznych

3. Wpływ żywności na zdrowie człowieka T5.4.3.1 Mleko i produkty mleczne ze wzbogaconymi bioczynnikami Molekularne biomarkery, Genomiczne, proteomiczne i metabolomiczne analizy efektów udoskonalonych produktów mlecznych: żywność funkcjonalna, nowe, bezpieczne metody przetważania Wzbogacanie paszy zwierząt Silny udział przemysłu IP

3. Wpływ żywności na zdrowie człowieka T5.4.3.2 Składniki odżywcze zmniejszające ryzyko chorób stomatologicznych Typowanie pokarmu o pozytywnym wpływie na jamę ustną (żywność funkcjonalna) Wyznaczenie składników żywnościowych i zbadanie ich oddziaływania (mikroflora), Silny udział przemysłu STREP

3. Wpływ żywności na zdrowie człowieka T5.4.3.3 Optymalizacja procesu przetwórstwa dla jakości żywności i środowiska Optymalizacja obecnie stosowanych procesów przetwórczych (fermentacji, pakowania i składowania) w celu: Podniesienia jakości i bezpieczeństwa żywności, Silny udział przemysłu Obowiązkowo 1 partner INCO STREP

Tematyka konkursu Proces „traceability” wzdłuż łańcucha żywieniowego Cel: Zwiększenie zaufania konsumentów dla dostaw żywności poprzez naukowe i technologiczne wzmocnienie procesu „traceability”. Identyfikacja OGM i biotechnologicznie udoskonalanej żywności. Termin traceability- oznacza możliwość lokalizowania i śledzenia żywności, paszy, zwierząt lub innych substancji, będących lub mogących stać się składnikiem żywności lub paszy, przez wszystkie etapy produkcji, przetwarzania i dystrybucji.

4. Proces „traceability” wzdłuż łańcucha żywieniowego T5.4.4.1 Pochodzenie i rozwój mimowolnych mikroorganizmów w żywności i łańcuchu żywieniowym Badanie pochodzenia biologicznych zanieczyszczeń i ich rozwoju (toksykogenezy, poliferakcji): Otoczenia (np. temperatury, wilgotności) Sposobu przenikania Wyniki – rekomendacje do kontroli ryzyka Obowiązkowo 1 partner INCO Wykorzystanie doświadczenia krajów spoza UE IP

4. Proces „traceability” wzdłuż łańcucha żywieniowego T5.4.4.2 Nowe technologie w procesie „traceability”: monitoring praktyk produkcyjnych i załadunkowych Produkty zawierające elementy GMO, Badania nad efektem skali Obowiązkowo 1 partner INCO Wykorzystanie doświadczenia krajów spoza UE IP

Tematyka konkursu Metody analizy, wykrywania i kontroli Cel: Ulepszanie, zatwierdzanie i harmonizacja niezawodnych i skutecznych strategii poboru próbek i ich badań na skażenia chemiczne i występowanie patogenów (wirusy, bakterie, grzyby, pasożyty, drożdże, BSE); jak również kontrola bezpieczeństwa i zapewnienie dokładności danych dla analizy ryzyka.

5. Metody analizy, wykrywania i kontroli T5.4.5.1 Strategie kontroli jakości i bezpieczeństwa żywności Harmonizacja i walidacja metod wykrywania – zastosowanie w systemie HACCP Baza danych wskazówek działania w przypadku zagrożeniu różnymi czynnikami Nowatorskie podejście w budowaniu bazy danych: E-learning, Udział detalistów i SMEs jest obowiązkowy Obowiązkowo 1 partner INCO NoE

5. Metody analizy, wykrywania i kontroli T5.4.5.2 Opracowanie udoskonalonych metod dezaktywacji chorobotwórczej TSE w następujących miejscach: wyposażenie rzeźni, produktach z rzeźni i posiłkach mięsnych Transfer technologii do środowiska medycznego pożądany Metody: szybkie, tanie, łatwe i bezpieczne Preferowane metody wykorzystujące istniejącą pracę badawczą STREP

5. Metody analizy, wykrywania i kontroli T5.4.5.3 Kozie mleko, produkty mleczne i mięsne – jako czynnik chorobotwórczy BSE Określenie przenoszenia tkanki chorobotwórczej BSE u kóz Badania skoncentrowane na: jelitach, obwodowej tkance nerwowej, węzłach chłonnych, tkankach mięśniowych i mleku, Wpływ genotypu i wieku Badania mają określić ryzyko zakażenia przez konsumpcję mleka i mięsa koziego STREP

Tematyka konkursu Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne środowisku metody produkcji i technologie oraz zdrowsze artykuły żywnościowe Cel: Opracowanie niskonakładowego systemu uprawy (np. organicznego). Wykorzystanie biotechnologii i genomiki do produkcji zdrowszej żywności.

T5.4.6.1 Zmniejszenie zużycia środków ochrony roślin 6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne środowisku metody produkcji i technologie oraz zdrowsze artykuły żywnościowe T5.4.6.1 Zmniejszenie zużycia środków ochrony roślin Innowacyjne technologie bazujące na wiedzy dostępnej w UE i realizowanych projektach Sieć ma być światowym liderem w opracowywaniu i stosowaniu trwałych strategii zwalczania szkodników Konieczny udział przemysłu NoE

T5.4.6.2 Zarządzanie odpadami z gospodarstw rolnych i łowisk 6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne środowisku metody produkcji i technologie oraz zdrowsze artykuły żywnościowe T5.4.6.2 Zarządzanie odpadami z gospodarstw rolnych i łowisk Redukcja niechcianych efektów (np. odoru) Rezultatem będzie wiedza nt.: Ulepszonych technologii kontroli zanieczyszczeń, Wpływie recyclingu odpadów na glebę i wody powierzchniowe Obowiązkowo 1 partner INCO CA

T5.4.6.3 Synteza narodowych programów badawczych dot. bakterii coli 6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne środowisku metody produkcji i technologie oraz zdrowsze artykuły żywnościowe T5.4.6.3 Synteza narodowych programów badawczych dot. bakterii coli E. coli O157:H7 i innych patogenicznych szczepów i serotypów Cel: zmniejszenie infekcji tej bakterii CA

T5.4.6.4 Analizy budowy roślin i metabolizmu 6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne środowisku metody produkcji i technologie oraz zdrowsze artykuły żywnościowe T5.4.6.4 Analizy budowy roślin i metabolizmu Opracowanie technologii, narzędzi i metodologii uprawy i inżynierii roślin o udoskonalonej jakości odżywczej Desyminacja wyników: medycyna, żywienie człowieka, przetwórcy żywności, instytucje rządowe STREP

6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne środowisku metody produkcji i technologie oraz zdrowsze artykuły żywnościowe T5.4.6.5 Zmniejszenie zużycia nawozów sztucznych poprzez udoskonalony system zarządzania drobnoustrojami gleby wykorzystanie praktyczne wyników obowiązkowe Obowiązkowo 1 partner INCO Znaczący udział SMEs STREP

T5.4.6.6 Ryzyko choroby od systemów klatkowych 6. Bezpieczniejsze i bardziej przyjazne środowisku metody produkcji i technologie oraz zdrowsze artykuły żywnościowe T5.4.6.6 Ryzyko choroby od systemów klatkowych Dostarczenie danych liczbowych o ryzyku konsumenckim dot. zanieczyszczeń jaj (wynikających z wprowadzania nowych klatek) Redukcja dodatkowego ryzyka wynikającego z innowacyjności STREP

Tematyka konkursu Wpływ żywienia zwierząt na zdrowie człowieka Cel: Zrozumienie wpływu żywienia zwierząt na zdrowie człowieka, włączając OGM i podgatunki różnego pochodzenia.

7. Wpływ żywienia zwierząt na zdrowie człowieka T5.4.7.1 Kontrola bezpieczeństwa paszy Nowe techniki śledzenia obecności niepożądanych substancji w paszy zwierząt: Protein Substancji organicznych, Leków farmakologicznych, antybiotyków Wykorzystanie technik w krajach eksportujących do UE, STREP

Tematyka konkursu Zagrożenia dla zdrowia występujące w środowisku Cel: Identyfikacja czynników wpływających na zdrowie ludzkie, zrozumienie i działań i ograniczenie i ich negatywnego wpływu

8. Zagrożenia dla zdrowia występujące w środowisku T5.4.8.1 Badanie przyczyn alergicznych Nieinwazyjne metody wykorzystujące techniki genomiczne i proteomiczne. Skupienie badań nad: Zmianami w środowisku, żywieniu i stylu życia Uczestnictwo producentów testerów pożądane Uczestnictwo krajów spoza UE pożądane IP

8. Zagrożenia dla zdrowia występujące w środowisku T5.4.8.2 Badania nad długotrwałym wpływem odkażonej wody pitnej na zdrowie człowieka Badanie ryzyka: raka, przedwczesnego porodu, poronienia, Analiza ryzyka/korzyści – zawartości drobnoustrojów lub chemii Udział SMEs mierzącego skażenie wody pożadany Udział krajów trzecich pożądany STREP

8. Zagrożenia dla zdrowia występujące w środowisku T5.4.8.3 Patogeny w źródłach wody pitnej Zebranie wiedzy nad występowaniem patogenów w źródłach wody pitnej Badanie ich wpływu na zdrowie ludzkie Opracowanie nowych metod wykrywania i pomiaru patogenów Pożądany udział SMEs STREP

Dobre rady Przejrzeć listę już dofinansowanych projektów w 1-szym i 2-gim callu – nie powielać tematów, a jedynie je uzupełniać i kontynuować Realizować przyjęte polityki europejskie: Environmental Technology Action Plan (ETAP) - http://europa.eu.int/comm/environment/etap/ the Life Sciences and Biotechnology Action Plan - http://europa.eu.int/comm/biotechnology/introduction_en.html

Dobre rady Zalecane jest aby 15% budżetu projektu przypadło na MŚP the European Environmental Health Strategy (SCALE initiative) - http://europa.eu.int/comm/environment/health/index_en.htm Zalecane jest aby 15% budżetu projektu przypadło na MŚP Popierana jest współpraca międzynarodowa (INCO, kraje trzecie)