Opracowała mgr Maria Różańska Dysleksja Dyskalkulia Katalog typowych błędów dyslektycznych istotnych w przedmiotach mat- przyr. Opracowała mgr Maria Różańska
W nauczaniu szkolnym bardzo często mówi się o dysleksji, dysortografii, dysgrafii, dyskalkulii jako o rodzajach trudności w uczeniu się.
Dysleksja (rozwojowa ): trudności w czytaniu, często powiązane z trudnościami w pisaniu wróć
Dysortografia: trudności w opanowaniu poprawnej pisowni ( wszelkiego rodzaju odstępstwa od poprawnego zapisu, nie tylko o błędy ortograficzne) wróć
Dysgrafia: pseudodysleksja i hiperdysleksja trudności w opanowaniu kaligrafii -niski poziom graficzny pisma, tzw. brzydkie, -niekaligraficzne pismo wróć
Psudodysleksja: to trudności nie ograniczające się tylko do czytania i pisania, nie mają specyficznych symptomów ale - zaniedbaniem środowiskowym, - błędami dydaktycznymi szkoły, - brakiem motywacji do nauki przebywaniem w obcojęzycznym otoczeniu itd. wróć
Hiperdysleksja: to trudności w czytaniu ze zrozumieniem. Technika czytania jest dobra na poziomie elementarnego czytania, dokodowania zapisu, ale treść tekstu nie jest zrozumiała dla czytającego. Przykładem może być sytuacja, w której poprawnie odczytujemy szereg wyrazów angielskich nie rozumiejąc ich znaczenia, co powoduje, że nie rozumiemy sensu zdań i całego tekstu. wróć
Dyskalkulia – przyczyna trudności w uczeniu się matematyki. wróć
Dyskalkulia rozwojowa są to różnorakie zaburzenia uczenia się matematyki, trudności w: - liczeniu, - rozpoznawaniu liczb, - operowaniu liczbami. Dyskalkulia rozwojowa to strukturalne zaburzenie zdolności matematycznych o podłożu - wrodzonym - bądź genetycznym co opóźnia dojrzewanie zdolności matematycznych zgodnie z wiekiem.
Dyskalkulia objawia się: brakiem zdolności do rozróżniania cyfr, symboli, układania cyfr w odpowiednim porządku - opanowanie tabliczki mnożenia.
Uczeń z dyskalkulią selekcją informacji, pomija detale (elementy) w rysunkach figur, błędnie lokalizuje figury, ma problem z przezwyciężeniem wykorzystania metod ułatwiających liczenie, ma obniżoną sprawność pamięci sekwencyjnej - nie zapamiętuje ciągów cyfr (dni tygodnia, dat itp.),. może mieć duże trudności z selekcją informacji, doborem odpowiedniej informacji matematycznej rozumowaniem - schematów graficznych, - symboli, - pojęć, wyobrażaniem sobie treści zadań, odczytywaniem(zapisywaniem) znaków arytmetycznych, wykonaniem rysunków, umieszczeniu na rysunkach znaków, napisów.
Rodzaje dyskalkulii: Akalkulia - absolutna niezdolność do myślenia matematycznego; Oligokalkulia - zmniejszenie wszystkich zdolności matematycznych w sposób dość harmonijny; Parakalkulia - zaburzeniami myślenia matematycznego osób u których stwierdzono chorobę psychiczną; Akalkulia wtórna są to zaburzenia zdolności myślenia matematycznego związane z otępieniem (otępienie to spowodowane może być zażywaniem narkotyków, wdychaniem klejów co prowadzi do uszkodzeń mózgu). Pseudokalkulia - zaburzenia zdolności myślenia matematycznego spowodowane - nerwicą, - zmęczeniem, - przebytymi chorobami; Kalkulostenia - trudności w myśleniu matematycznym uwarunkowane społecznie, przede wszystkim wywodzą się z niewłaściwej motywacji.
Katalog typowych błędów dyslektycznych istotnych w przedmiotach mat- przyr. 1. Nieczytelne pismo. 2. Błędy ortograficzne. 3. Niewłaściwe stosowanie małych i dużych liter. 4. Niekończenie wyrazów, łączenie wyrazów. 5. Lustrzane zapisywanie liter, gubienie liter, przestawianie liter, sylab. 6. Mylenie liter np. o-a, p-b, p-g, u-n, m-w itp. 7. Pomijanie drobnych elementów graficznych np. ogonków przy ą i ę. 8. Zapis fonetyczny. dalej
9. Lustrzane zapisywanie cyfr, zamiana ich kolejności np. 69- 96. 10.Błędne zapisywanie symboli i znaków graficznych np.% , 0C, <, >. 11.Mylenie indeksów górnych i dolnych, np. x2, H20. 12.Błędy w przepisywaniu (dane z zadania, wzory chem., liczby, symbole itp.). 1 13.Trudności w odczytywaniu i przepisywaniu liczb z dużą ilością zer, zwłaszcza w środku. 14.Trudności w zapisie liczb wielocyfrowych. 15.Problemy z przecinkiem w ułamkach dziesiętnych. 16.Problemy w zapisywaniu i odczytywaniu liczb mianowanych. 17.Błędy w zapisie działań pisemnych. 18.Problemy z przekształcaniem wzorów. dalej
19.Brak logicznego zapisu operacji matematycznych. 20.Pomijanie niektórych zapisów (obliczenia pamięciowe). 21.Uproszczony zapis równania i przekształcanie go w pamięci. 22. Problemy z nazywaniem kierunku i zwrotu. 23. Mylenie kształtów figur geometrycznych. 24.Zamiana kierunków na rysunkach geometrycznych. 25.Niewłaściwe proporcje elementów rysunków i schematów. 26.Trudności w tworzeniu wykresów. 27.Trudności w odczytywaniu informacji przedstawionych w różny sposób. 28.Trudności w analizowaniu większej ilości wykresów jednocześnie.
Literatura Materiał opracowany w OKĘ Poznaniu na podstawie materiałów wypracowanych na seminarium w Białobrzegach W. Zawadowski „Czytanka dla dyslektyków” Nauczyciel i Matematyka Nr 28, Zima 1998